Khóa luận Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại nhà máy gạch ngói Tunnel Long Xuyên

Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 1 ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN THỊ KIM OANH KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI NHÀ MÁY GẠCH NGÓI TUNNEL LONG XUYÊN Chuyên ngành: KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Long Xuyên, tháng 06 năm 2007 Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 2 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG Người hướng dẫn: Trần Thị Kim Khôi Người chấm, nhận xét 1: Người chấm, nhận xét 2: Khóa luận được bảo vệ tại Hội đồng chấm bảo vệ luận văn Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh, ngày tháng năm Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 3 LỜI CẢM ƠN    Những năm tháng trên giảng đường đại học là những năm tháng vô cùng quý báu và quan trọng đối với bản thân em. Ở đây, em đã nhận được sự giảng dạy, chỉ dẫn tận tâm, nhiệt tình của thầy cô, những kiến thức mà thầy cô đã truyền đạt sẽ là hành trang để em tự tin bước vào đời. Sau gần 04 tháng miệt mài nghiên cứu, em đã hoàn thành xong khóa luận tốt nghiệp của mình với đề tài “Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên”. Để hoàn thành công trình nghiên cứu này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, em còn nhận được sự hướng dẫn tận tình của các thầy cô khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh. Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn cô Trần Thị Kim Khôi, người đã trực tiếp hướng dẫn, luôn động viên và khích lệ em trong suốt thời gian nghiên cứu. Qua thời gian thực tập tại Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên thuộc Công ty Xây Lắp An Giang. Đã giúp em tích lũy được nhiều kiến thức, kinh nghiệm thực tế về công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Ban lãnh đạo Nhà máy và sự tận tịnh hướng dẫn, chỉ dạy của các cô chú, anh chị trong phòng kế toán giúp em hoàn thành khóa luận của mình. Một lần nữa, xin gởi đến quý thầy cô, các cô chú, anh chị trong Nhà máy những lời cảm ơn chân thành và lời chúc sức khỏe, thành công và hạnh phúc. Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 4 TÓM TẮT    Kế toán là một trong những công cụ quản lý kinh tế có hiệu quả trong hệ thống công cụ quản lý kinh tế. Nó có vai trò tích cực đối với việc quản lý vốn, tài sản, điều hành các hoạt động sản xuất kinh doanh ở từng doanh nghiệp và là nguồn cung cấp thông tin số liệu đáng tin cậy để Nhà nước điều hành, quản lý nền kinh tế, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của các ngành, các khu vực. Với vai trò đó, kế toán đã và đang được các nhà quản lý quan tâm, nhất là trong việc xác định kết quả kinh doanh, nó giúp cho các nhà quản lý có thể đưa ra được các quyết định kinh doanh đúng đắn, phù hợp với doanh nghiệp mình. Chính vì vậy, sự đổi mới và hoàn thiện không ngừng công tác kế toán đã trở thành một vấn đề bức xúc và cấp thiết. Để làm rõ vấn đề này, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu cho khóa luận tốt nghiệp của mình là “Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên” với mục tiêu tìm hiểu, đánh giá quá trình xử lý, luân chuyển chứng từ, tổng hợp doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Nhà máy và đề ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán và nâng cao hiệu quả kinh doanh. MỤC LỤC Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 5 Trang DANH MỤC HÌNH DANH MỤC BẢNG DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chương 1: MỞ ĐẦU........................................................................................................ 1 1.1 Lý do chọn đề tài......................................................................................................... 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................... 1 1.3 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 2 1.4 Phạm vi nghiên cứu..................................................................................................... 2 Chương 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ THÀNH PHẨM VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH .................................................................................. 3 2.1 Quá trình tiêu thụ thành phẩm ..................................................................................... 3 2.1.1 Khái niệm tiêu thụ thành phẩm .......................................................................... 3 2.1.2 Ý nghĩa của việc tiêu thụ thành phẩm ................................................................ 3 2.1.3 Các phương thức tiêu thụ thành phẩm ................................................................ 3 2.2 Xác định kết quả kinh doanh ....................................................................................... 4 2.2.1 Khái niệm kết quả kinh doanh ........................................................................... 4 2.2.2 Ý nghĩa của việc xác định kết quả kinh doanh.................................................... 4 2.3 Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh .......................................................... 5 2.3.1 Kế toán doanh thu.............................................................................................. 5 2.3.1.1 Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ ..................................... 5 2.3.1.2 Kế toán doanh thu bán hàng nội bộ .......................................................... 7 2.3.1.3 Kế toán doanh thu hoạt động tài chính ..................................................... 8 2.3.1.4 Kế toán thu nhập khác............................................................................ 10 2.3.1.5 Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu.................................................... 11 2.3.2 Kế toán chi phí ................................................................................................ 15 2.3.2.1 Kế toán giá vốn hàng bán....................................................................... 15 2.3.2.2 Kế toán chi phí bán hàng........................................................................ 17 2.3.2.3 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp..................................................... 18 2.3.2.4 Kế toán chi phí hoạt động tài chính ........................................................ 20 2.3.2.5 Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp ........................................... 21 2.3.2.6 Kế toán chi phí khác .............................................................................. 22 Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 6 2.3.3 Kế toán xác định kết quả kinh doanh ............................................................... 23 Chương 3: GIỚI THIỆU NHÀ MÁY GẠCH NGÓI TUNNEL LONG XUYÊN 25 3.1 Quá trình hình thành và phát triển ............................................................................. 25 3.2 Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn ........................................................................... 26 3.2.1 Chức năng ....................................................................................................... 26 3.2.2 Nhiệm vụ......................................................................................................... 26 3.2.3 Quyền hạn ....................................................................................................... 26 3.3 Quy trình sản xuất ..................................................................................................... 26 3.4 Cơ cấu tổ chức .......................................................................................................... 27 3.5 Tình hình hoạt động kinh doanh của Nhà máy trong năm 2006 - 2007....................... 30 3.6 Thuận lợi, khó khăn và phương hướng phát triển....................................................... 32 3.6.1 Thuận lợi ......................................................................................................... 32 3.6.2 Khó khăn ......................................................................................................... 33 3.6.3 Phương hướng phát triển ................................................................................. 33 3.7 Tổ chức công tác kế toán........................................................................................... 34 3.7.1 Tổ chức bộ máy kế toán................................................................................... 34 3.7.2 Hình thức kế toán áp dụng ............................................................................... 35 Chương 4: KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI NHÀ MÁY GẠCH NGÓI TUNNEL LONG XUYÊN 37 4.1 Kế toán doanh thu ..................................................................................................... 37 4.1.1 Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ ............................................. 37 4.1.2 Kế toán doanh thu bán hàng nội bộ .................................................................. 42 4.1.3 Kế toán doanh thu hoạt động tài chính ............................................................. 43 4.1.4 Kế toán thu nhập khác ..................................................................................... 44 4.1.5 Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu ............................................................. 45 4.2 Kế toán chi phí .......................................................................................................... 48 4.2.1 Kế toán giá vốn hàng bán ................................................................................ 48 4.2.2 Kế toán chi phí bán hàng ................................................................................. 52 4.2.3 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp .............................................................. 54 4.2.4 Kế toán chi phí hoạt động tài chính.................................................................. 56 Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 7 4.2.5 Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp..................................................... 57 4.2.6 Kế toán chi phí khác ........................................................................................ 58 4.3 Kế toán xác định kết quả kinh doanh ......................................................................... 58 Chương 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH VÀ HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI NHÀ MÁY 61 5.1 Đánh giá.................................................................................................................... 61 5.1.1 Tình hình hoạt động kinh doanh ...................................................................... 61 5.1.2 Tổ chức bộ máy quản lý .................................................................................. 62 5.1.3 Tổ chức công tác kế toán ................................................................................. 62 5.1.4 Việc áp dụng các tài khoản, chứng từ, sổ sách kế toán ..................................... 63 5.2 Giải pháp .................................................................................................................. 63 5.2.1 Giải pháp gia tăng lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh ....................................... 63 5.2.2 Giải pháp đẩy mạnh khả năng tiêu thụ ............................................................. 65 5.2.3 Giải pháp tăng cường bộ máy quản lý .............................................................. 67 5.2.4 Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán.............................................................. 67 Chương 6: KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LUẬN 69 6.1 Kiến nghị .................................................................................................................. 69 6.2 Kết luận .................................................................................................................... 70 TÀI LIỆU THAM KHẢO Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 8 DANH MỤC HÌNH Hình 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Nhà máy ................................................................... 27 Hình 3.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán ........................................................................... 34 Hình 3.3 Sơ đồ trình tự ghi sổ theo hình thức Kế toán trên máy vi tính............................ 36 DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1 Bảng báo cáo hoạt động kinh doanh của Nhà máy trong 2 năm 2006 - 2007.. 30 Bảng 4.1 Bảng nhập - xuất - tồn gạch mộc tháng 11/2007 ............................................ 49 Bảng 4.2 Bảng giá bán và giá vốn của từng sản phẩm tháng 11/2007 ........................... 52 Bảng 4.3 Báo cáo kết quả kinh doanh tháng 11/2007.................................................... 60 Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 9 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BHXH:........................................ Bảo hiểm xã hội BHYT: ............................................ Bảo hiểm y tế DNTN:............................... Doanh nghiệp tư nhân ĐBSCL: .....................Đồng bằng Sông Cửu Long GTGT: .......................................... Giá trị gia tăng KPCĐ: ...................................Kinh phí công đoàn KQKD: .................................. Kết quả kinh doanh QLDN:............................... Quản lý doanh nghiệp TNDN:............................. Thu nhập doanh nghiệp TNHH:.................................Trách nhiệm hữu hạn TSCĐ:...........................................Tài sản cố định TTĐB: ....................................... Tiêu thụ đặc biệt UBND:....................................... Ủy ban nhân dân VLXD:......................................Vật liệu xây dựng XNK: ........................................... Xuất nhập khẩu Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 10 TÀI LIỆU THAM KHẢO    Bùi Văn Dương. 2005. Kế toán tài chính áp dụng trong các doanh nghiệp. NXB Tài chính Đặng Thị Loan. 2006. Giáo trình kế toán tài chính doanh nghiệp. NXB Đại học Kinh tế quốc dân. Ngô Thế Chi và Trương Thị Thủy. 2006. Giáo trình Kế toán tài chính. NXB Tài chính. Nguyễn Văn Bảo. 2004. Hướng dẫn Kế toán doanh nghiệp Xây lắp. NXB Tài chính. Phan Đức Dũng. 2006. Kế toán tài chính. NXB Thống kê Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 11 Chương 1 MỞ ĐẦU    1.1 Lý do chọn đề tài Trong tiến trình hội nhập nền kinh tế thế giới hiện nay, để có thể tồn tại và phát triển bền vững, các doanh nghiệp ở Việt Nam đang từng bước có sự thay đổi đáng kể cả về quy mô và chất lượng, không ngừng đổi mới nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh, đủ sức cạnh tranh với các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Muốn làm được điều đó, các doanh nghiệp phải ra sức tạo ra sản phẩm có chất lượng cao, đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu thụ sản phẩm trên thị trường. Bên cạnh việc xúc tiến các hoạt động kinh doanh để đẩy nhanh tốc độ tiêu thụ sản phẩm, các doanh nghiệp còn phải hết sức thận trọng trong việc tính toán chi phí bỏ ra nhằm đem lại lợi nhuận cao, góp phần làm tăng nguồn vốn kinh doanh, mở rộng quy mô và đóng góp đáng kể vào nguồn thu ngân sách nhà nước. Chính vì lẽ đó, công tác kế toán trong doanh nghiệp là rất quan trọng, việc hạch toán các khoản doanh thu, chi phí chính xác, rõ ràng, phù hợp chuẩn mực kế toán sẽ giúp các nhà quản trị đưa ra quyết định đúng đắn cho sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Ngày nay khi nền kinh tế ngày càng đổi mới, đời sống của người dân càng phát triển thì nhu cầu về VLXD, đòi hỏi về chất lượng công trình cũng ngày càng cao, đặc biệt là đối với các dự án lớn, dự án đầu tư nước ngoài. Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên ra đời rất phù hợp với xu hướng hiện đại, góp phần giúp người dân giảm lượng hồ xây tô, rút ngắn thời gian thi công và giảm chi phí nhân công xây dựng. Tuy nhiên, do tập quán sinh sống của người dân An Giang nói riêng và các tỉnh lân cận nói chung đã quen sử dụng gạch thủ công lâu đời với giá thành rất rẻ, trong khi sản phẩm gạch Tunnel còn khá mới mẻ trên thị trường, đòi hỏi người dân tiêu thụ phải có mức thu nhập từ trung bình, khá trở lên, bởi giá thành sản phẩm có cao hơn, nhưng bù lại chất lượng và tuổi thọ công trình lại tốt hơn nhiều. Mặc dù phải đối mặt với những khó khăn, thử thách về nguồn tiêu thụ nhưng hàng năm Nhà máy vẫn kinh doanh có hiệu quả và đem lại lợi nhuận cao. Điều đó cho thấy công tác quản lý và hạch toán kế toán là hết sức cần thiết, góp phần rất lớn vào sự thành công của Nhà máy. Để có cái nhìn thực tế về hoạt động kinh doanh của Nhà máy, tôi quyết định nghiên cứu đề tài: “Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên”. Việc nghiên cứu đề tài này sẽ giúp tôi củng cố những kiến thức đã học và hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của công tác kế toán trong việc xác định KQKD. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu  Tìm hiểu quá trình xử lý, luân chuyển chứng từ, hạch toán chi tiết các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.  Tổng hợp doanh thu, chi phí và xác định KQKD tại Nhà máy.  Đánh giá cách thức tổ chức bộ máy kế toán và công tác kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại Nhà máy có gì khác so với lý thuyết đã học. Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 12  Đưa ra một số giải pháp và kiến nghị giúp Nhà máy có thể kiểm tra, giám sát chặt chẽ quá trình tiêu thụ và hoàn thiện công tác kế toán xác định KQKD. 1.3 Phương pháp nghiên cứu Quá trình nghiên cứu được tiến hành theo các bước:  Tham khảo tài liệu từ sách, báo, internet,… về công tác kế toán tiêu thụ và xác định KQKD.  Thu thập số liệu từ các chứng từ, sổ sách kế toán của Nhà máy như: báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, bảng cân đối kế toán, phiếu thu - chi, phiếu nhập kho - xuất kho, hóa đơn bán hàng - mua hàng, sổ cái, sổ chi tiết các tài khoản liên quan đến phần hành kế toán nghiên cứu.  Phỏng vấn trực tiếp những người có liên quan.  Dùng phương pháp tổng hợp, xử lý, phân tích những thông tin có được để đưa ra kết quả nghiên cứu. 1.4 Phạm vi nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu công tác kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên trong tháng 11 năm 2007. Kế toán tiêu thụ và xác định KQKD tại GVHD: Trần Thị Kim Khôi Nhà máy Gạch ngói Tunnel Long Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Kim Oanh 13 Chương 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH    2.1 Quá trình tiêu thụ thành phẩm 2.1.1 Khái niệm tiêu thụ thành phẩm Tiêu thụ thành phẩm là giai đoạn tiếp theo của quá trình sản xuất. Đó là việc cung cấp cho khách hàng những sản phẩm, lao vụ, dịch vụ do doanh nghiệp sản xuất ra, đồng thời được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. 2.1.2 Ý nghĩa của việc tiêu thụ thành phẩm Đặc trưng lớn nhất của một doanh nghiệp sản xuất là sản phẩm, hàng hóa được bán ra nhằm thực hiện những mục tiêu đã đề ra trong kế hoạch kinh doanh của nhà