Bài giảng Hệ thống thông tin quản lý management information system

HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝGiảng viên: Nguyễn Thị Thanh TâmKhoa Đào Tạo Quốc TếĐại học Duy TânManagement Information SystemE-mail: ttamdtu@gmail.comTel: 0958262005GIỚI THIỆU HỌC PHẦN Hệ thống thông tin có vai trò quan trọng trong công tác quản lý thông qua việc cung cấp thông tin cho nhà quản lý ra quyết định Môn học nhằm cung cấp cho sinh viên những hiểu biết về HTTT Quản lý tạo lợi thế cạnh tranh, hiểu các quá trình QL dữ liệu, viễn thông, Internet, thương mại và các hệ thống thông tin sử dụng trong doanh nghiệp. Xây dựng & lập kế hoạch phát triển CNTT trong doanh nghiệp.MỤC TIÊUNắm vững các khái niệm, vai trò của các loại HTTT Quản lý gắn liền với việc tạo ưu thế cạnh tranh cho doanh nghiệp nói chung và hoạt động kinh doanh qua mạng Internet nói riêngHiểu rõ sự gắn kết của các HTTT và tác dụng của chúng đến hoạt động và cơ cấu tổ chức của doanh nghiệpHiểu được yêu cầu đặt ra với các doanh nghiệp khi đầu tư vào CNTT nhằm tạo ra và duy trì khả năng cạnh tranh trong môi trường kinh tếLập kế hoạch phát triển một hệ thống thông tin trong doanh nghiệpKỸ NĂNGGiúp cho sinh viên xác định hệ thông thông tin nào sẽ được áp dụng cho loại doanh nghiệp nào.Xây dựng bộ tài liệu đặc tả yêu cầu, đặc tả chức năng cho từng hệ thống. Phân tích và đánh giá bài toán đặt ra từ tài liệu đặc tả yêu cầu và tài liệu đặc tả chức năng. Phân tích và thiết kế một hệ thống thông tin đơn giản. Thiết kế cơ sở dữ liệu đơn giản dựa vào bảng tài liệu phân tích và thiết kế hệ thống thông tin. Thiết kế và cài đặt hệ thống thông tin tự động hoá công việc văn phòng. THÁI ĐỘThấy được tầm quan trọng và lợi ích của công nghệ thông tin trong công tác quản lý của các doanh nghiệp. Có tầm nhìn và luôn thúc đẩy quá trình tin học hoá cho các doanh nghiệp sản xuất. Nhận thức được vai trò chiến lược của các Hệ thống thông tin quản lý  trong hoạt động sản xuất kinh doanh bằng cách hỗ trợ quá trình ra quyết định và tạo ra lợi thế cạnh tranh cho tổ chức. NỘI DUNGGiỚI THIỆU VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝỨNG DỤNG CNTT TẠO ƯU THẾ CẠNH TRANH CHO DOANH NGHIỆPCÁC THÀNH PHẦNCƠ BẢN CỦA HTTTCÁC LOẠI HTTTPHÂN TÍCH KHẢ THI VÀ PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNHTHIẾT KẾ CSDLXÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN HTTTTHƯƠNG MẠI ĐiỆN TỬ: CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂNChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝMục đích: Chương này cung cấp một số khái niệm cơ bản liên quan đến hệ thống thông tin và những ảnh hưởng của hệ thống thông tin đối với quản lý doanh nghiệp.213Thời đại thông tin là gì? Hệ thống thông tin quản lýCác loại thông tin trong doanh nghiệp Phân loại các hệ thống thông tin quản lýVai trò và tác động của hệ thống thông tin trong doanh nghiệp456Xu hướng phát triển của hệ thống thông tin Chương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ1.1. Thời đại thông tin là gì? Thương mại điệntử (TMĐT)Giao tiếp trực tiếpMôi trường làm việc ảoNền kinh tế dựa trên mong muốn của người tiêu dùngChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝĐặc điểm cơ bản của thời đại CNTTXuất hiện dựa trên sự xuất hiện của các hoạt động xã hội dựa trên nền tảng thông tinKinh doanh trong thời đại thông tin phụ thuộc vào công nghệ thông tin được sử dụng để thực hiện công việc kinh doanhNăng suất lao động của quá trình sản xuất tăng lên một cách nhanh chóng Hiệu quả sử dụng công nghệ thông tin xác định sự thành công trong thời đại thông tinCông nghệ thông tin có mặt trong mọi sản phẩm và dịch vụChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Dữ liệu và thông tin ?Các đặc tính của thông tinĐộ tin cậy Tính đầy đủ Tính thích hợp và dễ hiểu Tính an toàn Tính kịp thời 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝThông tin chiến lược (Strategic Information) - Những chính sách lâu dài của một doanh nghiệp. - Nó là mối quan tâm chủ yếu của các nhà quản lý cao cấp. Bản chất: -Thông tin chiến lượng là những thông tin liên quan đến việc lập kế hoạch lâu dài - Thiết lập các dự án và đưa ra những cơ sở dự báo cho sự phát triển tương lai. - Phần lớn các thông tin chiến lược đều xuất phát từ những sự kiện hoặc những nguồn dữ liệu không có từ những quá trình xử lý thông tin trên máy tính. 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝThông tin chiến lược (Strategic Information) - Ví dụ: Chính phủ: -Nghiên cứu về dân cư -Những nguồn lực có giá trị đối với quốc gia -Số liệu thống kê về cán cân thu chi và đầu tư nước ngoài, Doanh nghiệp: - Tiềm năng thị trường - Cách thức thâm nhập thị trường - Chi phí cho nguyên vật liệu - Phát triển sản phẩm - Thay đổi về năng suất lao động 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝThông tin chiến thuật (Tactical Information)Các quyết định chiến thuật được đưa ra thường xuyên hơn nhằm đáp ứng nhu cầu hoạt động và hoàn thiện hệ thốngVí dụ: - Chọn giá bán sản phẩm - Tuyển dụng nhân sự tạm thời - Thay đổi cách cung ứng nguyên vật liệu 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝThông tin tác nghiệp (Operational Information)- Do nhân viên trong xí nghiệp thực hiện hàng ngàyVí dụ: - Gửi thư từ giao dịch - Soạn thảo hóa đơn - Thu nhận thông tin khách hàng, sản phẩm 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Mô hình mức quyết định của HTTT Quản lý1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpCấp chiến lược (lãnh đạo)Cấp chiến thuậtCấp tác nghiệpCấp xử lý giao dịchQuyết địnhQuyết địnhQuyết địnhThông tinThông tinThông tinDữ liệuDữ liệuDữ liệuChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Các nguồn thông tin của doanh nghiệpNguồn thông tin ngoài - Định hướng của nhà nước - Luật thuế, luật môi trường, quy chế bảo hộ - Thông tin về thị trường và hoạt động của các đối thủ cạnh tranh, các đối tác, các xu hướng thay đổi, Các đối tượng cung cấp thông tin bao gồm: Khách hàng Đối thủ cạnh tranh Doanh nghiệp có liên quan Doanh nghiệp sẽ cạnh tranh Các nhà cung cấp Các tổ chức của chính phủ Nguồn thông tin nội tại của doanh nghiệp 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Các nguồn thông tin của doanh nghiệpNguồn thông tin nội tại của doanh nghiệp - Thông tin quan trọng từ hệ thống sổ sách và các báo cáo kinh doanh thường kỳ của các doanh nghiệp. 1.2. Các loại thông tin trong doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Hệ thống? Theo nghĩa rộng nhất, một “hệ thống” là một nhóm các thành tố tác động qua lại lẫn nhau để đạt được mục đích. Có nhiều loại hệ thống khác nhau như hệ thống sinh học, hệ thống thiên văn, hệ thống nguyên tử, hệ thống xã hộiVí dụ: - Hệ thống điện lưới -Hệ thống nước sinh hoạt ở thành phố - Hệ thống dịch vụ mua bán hàng -Hệ thống điện thoại -Hệ thống kinh tế1.3. Hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ1.3. Hệ thống thông tin quản lý Các thành phần cơ bản của hệ thống:Trạng thái, hành viQuá trình biến đổi Các phần tửMôi trườngĐầu raĐầu vàoBiên giới của hệ thốngTổ chức các phần tửMục tiêuChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝLà một hệ thống chức năng thực hiện:Thu thập, xử lý, lưu trữ và cung cấp thông tin hỗ trợ việc ra quyết địnhĐiều khiển, phân tích các vấn đề, và hiển thị các vấn đề phức tạp trong một tổ chức. 1.3. Hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝCác chức năng chính của hệ thống thông tin 1.3. Hệ thống thông tin quản lýMÔI TRƯỜNG Khách hàng Người cung cấpTỔ CHỨCLưu trữ thông tin xử lý và thu thậpHỆ THỐNG THÔNG TINXử lý dữ liệuPhân tíchSắp xếpTính toánXuất dữ liệuNhập dữ liệuPhản hồiĐối thủ cạnh tranhĐối thủ cạnh tranhCáchãng điều chỉnhChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Phân loại theo cấp ứng dụng 1.4. Phân loại các hệ thống thông tin quản lýCÁC DẠNG THÔNG TIN CÁC NHÓM SỬ DỤNG Cấp chiến lược Cấp lãnh đạo Cấp chiến thuật Quản lý cấp trung gianCấp chuyên gia Người nghiên cứuCấp tác nghiệp Quản lý điều hành Bán hàng Sản xuất Tài chính kế toán Nhân lực và marketingHình 1.2. Các dạng hệ thống thông tin theo cấp sử dụngChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Phân loại theo cấp ứng dụng Hệ thống thông tin cấp tác nghiệp - Trợ giúp các cấp quản lý bậc thấp như trưởng nhóm, quản đốc...trong việc theo dõi các hoạt động và giao dịch cơ bản của doanh nghiệp như bán hàng, hoá đơn, tiền mặt, tiền lương, phê duyệt vay nợ, và lưu thông nguyên vật liệu trong nhà máy. 1.4. Phân loại các hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Phân loại theo cấp ứng dụng Hệ thống thông tin cấp tác nghiệp - Mục đích chính :Để trả lời các câu hỏi thông thường và giám sát lưu lượng giao dich trong doanh nghiệp. Còn bao nhiêu sản phẩm tồn kho? Anh X đã lĩnh lương chưa? Để trả lời những câu hỏi ở dạng này, thông tin thường phải chính xác, cập nhật thường xuyên, và dễ sử dụng. Ví dụ: -Hệ thống lưu các khoản rút tiền khỏi tài khoản ngân hàng từ 1 máy rút tiền tự động (ATM) - Hệ thống theo dõi giờ làm việc của công nhân tại nhà máy.1.4. Phân loại các hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Phân loại theo cấp ứng dụng Hệ thống thông tin cấp chuyên gia - Cung cấp kiến thức và dữ liệu cho những người nghiên cứu trong một tổ chức. - Mục đích của hệ thống này là giúp đỡ các doanh nghiệp phát triển các kiến thức mới, thiết kế sản phẩm, phân phối thông tin, và xử lý các công việc hằng ngày trong doanh nghiệp.1.4. Phân loại các hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Phân loại theo cấp ứng dụng Hệ thống thông tin cấp chiến thuật - Hỗ trợ điều khiển, quản lý, tạo quyết định, và tiến hành các hoạt động của các nhà quản lý cấp trung gian. - Giúp các nhà quản lý đánh giá được tình trạng làm việc xem có đang trong tình trạng tốt hay không. - Các thông tin cung cấp chủ yếu thông qua các báo cáo hàng tháng, hàng quý, hàng năm v.v... Ví dụ: Hệ thống quản lý công tác phí báo cáo về toàn bộ chi phí đi lại, ăn ở, tiếp khách của các nhân viên phòng ban của công ty, đánh dấu những trường hợp mà chi phí thực vượt quá ngân quỹ.1.4. Phân loại các hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ Phân loại theo cấp ứng dụng Hệ thống thông tin cấp chiến lược - Giúp các nhà quản lý cấp cao xử lý và đưa ra các hướng chiến lược cũng như các xu hướng phát triển lâu dài. - Mục đích: Giúp cho doanh nghiệp có khả năng thích ứng tốt nhất với những thay đổi trong môi trường. Ví dụ:- Doanh nghiệp cần tuyển thêm bao nhiêu nhân công trong vòng 5 năm tới? - Xu hướng giá thành nguyên vật liệu đầu vào về lâu dài sẽ là gì, và công ty sẽ chịu được mức chi phí nào? - Nên sản xuất sản phẩm nào sau 5 năm tới?1.4. Phân loại các hệ thống thông tin quản lýChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ1.5. Vai trò và tác động của hệ thống thông tin trong doanh nghiệp Đầu tư vào công nghệ thông tin sẽ giúp quá trình điều hành của doanh nghiệp trở nên hiệu quả hơn. Xây dựng hệ thống thông tin sẽ giúp các doanh nghiệp có được ưu thế cạnh tranh bằng cách xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với người mua hàng và những người cung cấp nguyên vật liệu. Một tác dụng khác của hệ thống thông tin là khuyến khích các hoạt động sáng tạo trong doanh nghiệp. Một trong những vấn đề cần nhấn mạnh ở đây là việc tạo thành các chi phí chuyển đổi trong mối quan hệ giữa doanh nghiệp với khách hàng hoặc người cung cấp của nó. Đầu tư vào công nghệ thông tin còn có khả năng tạo ra một số dạng hoạt động mới của doanh nghiệp.Chương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ1.6. Xu hướng phát triển của hệ thống thông tin Các doanh nghiệp đang có xu hướng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong việc quản lýXu hướng tự động hoá các quá trình sản xuất và quản lý trong doanh nghiệp. Chương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝTỔNG KẾTCác khái niệm liên quan đến HTTTTại sao phải quản lý HTTT?Các HTTT hiện nay trong doanh nghiệpXu hướng phát triển ứng dụng CNTT trong quản lý doanh nghiệpChương 1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ