Bài giảng Tài trợ ngắn hạn quốc tế

TAØI TRÔÏ NGAÉN HAÏN QUOÁC TEÁ 1 Muïc tieâu cuûa chöông naøy: Giải thích tại sao MNC xem xét tài trợ bằng ngoại tệ Giải thích bằng cách nào để MNC xác định xem có nên sử dụng tài trợ bằng ngoại tệ hay không Minh họa những lợi ích từ việc tài trợ bằng một danh mục các loại tiền 2 3NGUOÀN TAØI TRÔÏ NGAÉN HAÏN Quyeát ñònh taøi trôï ngaén haïn cuûa moät MNC ñöôïc toùm löôïc baèng 2 caâu hoûi: 1. Neân vay noäi boä hay vay töø caùc nguoàn khaùc? 2. Neân vay baèng noäi teä hay baèng ngoaïi teä? Caùc phöông aùn löïa choïn taøi trôï ngaén haïn 4 Taøi trôï noäi boä Taøi trôï töø beân ngoaøi 5Phát hành trái phiếu Châu Âu hoặc trái phiếu nợ không thế chấp Phát hành thương phiếu Châu Âu Vay trực tiếp từ ngân hàng Châu Âu NGUOÀN TAØI TRÔÏ NGAÉN HAÏN Tài trợ nội bộ  Chuyển lợi nhuận của cty con về cho cty mẹ  Xem xét nguồn tài trợ từ các cty con ở nước ngoài (lãi suất cty con ở nước ngoài thấp) => gặp rủi ro về tỷ giá  Tài trợ cty con thông qua chi phí chuyển giao vật tư (bị hạn chế bởi các cơ quan thuế chính phủ) 6 71. Taøi trôï baèng ngoaïi teä ñeå caân baèng caùc khoaûn thu ngoaïi teä Ví dụ 1: Moät MNC Myõ coù caùc khoaûn phaûi thu roøng baèng franc Thuïy Syõ (CHF). Neáu coâng ty naøy coù nhu caàu nguoàn voán ngaén haïn, hoï coù theå vay baèng CHF vaø chuyeån sang USD ñeå söû duïng. Sau ñoù, hoï seõ söû duïng khoaûn phaûi thu roøng baèng CHF ñeå traû nôï. Trong tröôøng hôïp naøy, taøi trôï baèng ngoaïi teä khoâng gaëp ruûi ro veà tyû giaù. Chieán löôïc naøy ñaëc bieät haáp daãn neáu laõi suaát ngoaïi teä thaáp. TAÏI SAO CAÙC MNCs XEM XEÙT TAØI TRÔÏ BAÈNG NGOAÏI TEÄ? 82. Taøi trôï baèng ngoaïi teä ñeå laøm giaûm chi phí ñaëc bieät haáp daãn khi laõi suaát ngoaïi teä thaáp LS ñoàng tieàn Chaâu AÂu thöôøng thaáp vì: khu vöïc TT tieàn teä Chaâu AÂu khoâng chòu laïm phaùt cuûa nöôùc phaùt haønh, aùp löïc cuûa NHTW, khoâng chòu möùc döï tröõ baét buoäc vaø ñoäc laäp vôùi chính saùch tieàn teä nöôùc phaùt haønh ñoàng tieàn. TAÏI SAO CAÙC MNCs XEM XEÙT TAØI TRÔÏ BAÈNG NGOAÏI TEÄ? 9Ví dụ 2: Caùc MNC seõ xem xeùt vay ngoaïi teä neáu laõi suaát ngoaïi teä laø haáp daãn. Giaû söû laõi suaát USD laø 12%; laõi suaát CHF laø 8%. Moät MNC Myõ coù theå vay baèng CHF vaø chuyeån sang USD ñeå söû duïng. Neáu giaù trò cuûa CHF khoâng thay ñoåi trong suoát thôøi gian vay nôï thì MNC Myõ chæ traû laõi suaát 8% treân khoaûn vay. TAÏI SAO CAÙC MNCs XEM XEÙT TAØI TRÔÏ BAÈNG NGOAÏI TEÄ? 10 XAÙC ÑÒNH LS TAØI TRÔÏ COÙ HIEÄU LÖÏC Trong thöïc teá GT ñoàng tieàn ñi vay haàu nhö seõ thay ñoåi, chi phí thöïc söï cuûa vieäc taøi trôï baèng ngoaïi teä seõ phuï thuoäc vaøo: laõi suaát vay vaø % thay ñoåi cuûa tyû giaù r f = (1+i f )(1+e f ) – 1 trong ñoù : i f : laõi suaát ngoaïi teä e f : phaàn traêm thay ñoåi tyû giaù 11 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CÁC MNC PHẢI XEM XÉT KHI RA QUYẾT ĐỊNH TÀI TRỢ NGẮN HẠN 1. Ngang giaù laõi suaát (IRP) ñöôïc xem laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh taøi trôï 2. Tyû giaù kyø haïn F n coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh taøi trôï 3. Döï baùo tyû giaù 12 Ngang giaù laõi suaát (IRP) ñöôïc xem laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh taøi trôï Khi xeùt ñeán vaán ñeà taøi trôï thì kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa (CIA) ñöôïc hieåu nhö sau:  Caùc MNC vay ngoaïi teä vaø chuyeån ngoaïi teä ñoù sang ñoàng tieàn chính quoác  Ñoàng thôøi môû hôïp ñoàng kyø haïn ñeå mua ngoaïi teä theo tyû giaù kyø haïn ñeå traû nôï sau naøy 13 Ñieàu naøy cho thaáy raèng vieäc taøi trôï cuûa coâng ty luùc naøy bò aûnh höôûng bôûi % khaùc bieät giöõa tyû giaù giao ngay S t vôùi tyû giaù kyø haïn F n . Söï khaùc nhau naøy phaûn aùnh phaàn buø kyø haïn (p). Neáu IRP toàn taïi thì :   f fr 1 i 1 p 1    h f 1 i p 1 1 i       hf f h f 1 i r 1 i 1 1 1 i 1 i                 14 Do ñoù, neáu IRP toàn taïi vieäc coá gaéng duøng kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa (CIA) ñeå taøi trôï baèng ngoaïi teä (vôùi hy voïng laõi suaát thaáp) seõ daãn ñeán laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc baèng laõi suaát ôû nöôùc chuû nhaø. (r f = i h ) 15 IRP vaø nhöõng taùc ñoäng ñoái vôùi taøi trôï ngaén haïn Boái caûnh Taùc ñoäng 1. IRP toàn taïi Taøi trôï baèng ngoaïi teä, coù phoøng ngöøa vò theá treân thò tröôøng kyø haïn => laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc baèng vôùi laõi suaát taøi trôï trong nöôùc. 2. IRP toàn taïi, (F n =S * ) Taøi trôï baèng ngoaïi teä, khoâng phoøng ngöøa => laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc baèng vôùi laõi suaát vay trong nöôùc 3. IRP toàn taïi, (F n <S * ) Taøi trôï baèng ngoaïi teä, khoâng phoøng ngöøa => laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cao hôn laõi suaát vay trong nöôùc. 4. IRP toàn taïi, (F n > S * ) Taøi trôï baèng ngoaïi teä, khoâng phoøng ngöøa => laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc thaáp hôn vôùi laõi suaát vay trong nöôùc. 5. IRP khoâng toàn taïi, p cao hôn cheânh leäch laõi suaát. Taøi trôï baèng ngoaïi teä, coù phoøng ngöøa => laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cao hôn laõi suaát vay trong nöôùc. 6. IRP khoâng toàn taïi, p thaáp hôn cheânh leäch laõi suaát. Taøi trôï baèng ngoaïi teä, coù phoøng ngöøa => laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc thaáp hôn laõi suaát vay trong nöôùc. 16 Tyû giaù kyø haïn F n coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh taøi trôï Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cuûa ñoàng ngoaïi teä seõ ñöôïc döï ñoaùn bôûi söï thay theá (S t+1 ) baèng F n trong coâng thöùc sau :    t 1 t f f t S S r 1 i 1 1 S            n t f f t F S r (1 i ) 1 1 S          17  Khi moät coâng ty döï ñònh taøi trôï baèng ngoaïi teä vaø khoâng môû hôïp ñoàng kyø haïn, thì laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc seõ thaáp hôn laõi suaát noäi teä neáu tyû giaù giao ngay töông lai cuûa ñoàng ngoaïi teä vaøo luùc ñaùo haïn thaáp hôn tyû giaù kyø haïn.  Ngöôïc laïi, laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc seõ cao hôn laõi suaát noäi teä neáu tyû giaù giao ngay töông lai cao hôn tyû giaù kyø haïn.  Neáu nhö tyû giaù kyø haïn laø moät döï baùo khoâng thieân leäch cho tyû giaù giao ngay kyø voïng, thì laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc tính trung bình seõ baèng vôùi laõi suaát noäi teä => vì vaäy neáu cty vay nôï baèng ngoaïi teä lieân tuïc thì seõ khoâng ñaït ñöôïc muïc tieâu chi phí söû duïng voán thaáp hôn. Tyû giaù kyø haïn F n coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh taøi trôï 18 Dự báo tỷ giá như là một tiêu chuẩn cho quyết định tài trợ Döï baùo phaàn traêm thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi trong suoát thôøi kyø vay nôï e f cuøng vôùi laõi suaát ngoaïi teä ñeå döï ñoaùn möùc LSTT coù hieäu löïc i f vaø so saùnh vôùi laõi suaát trong nöôùc i h VD: LS 1 naêm cuûa Myõ laø 12%, Thuïy Só laø 8%, e f * kyø voïng laø 2% r f * = (1+0.08)(1+0.02)-1= 10.16% < 12% (vay!!!!) Döï baùo e f laøm ñieåm hoøa voán cho quyeát ñònh taøi trôï (r f = i h ) e f (hoøa voán) = (1+i h )/(1+i f ) – 1 = 1.12 / 1.08 – 1 = 3.7037% Neáu franc Thuïy Só taêng giaù 3.7037% thì chi phí taøi trôï nggoaïi teä môùi baèng chi phí vay ñoâla Myõ  Neáu franc Thuïy Só taêng giaù quaù 3.7037% thì vay baèng ñoàng USD coù lôïi hôn  Neáu franc Thuïy Só giaûm giaù quaù 3.7037% thì coøn tuøy theo thaùi ñoä chaáp nhaän ruûi ro 19 • Cho % thay ñoåi giaù trò ngoaïi teä bieán ñoäng xoay quanh giaù trò döï baùo kyø voïng • Tính laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc töông öùng vôùi moãi möùc xaùc suaát. • Tính laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc mong ñôïi (trung bình) r f = r 1 p 1 + … + r n p n Dự báo tỷ giá như là một tiêu chuẩn cho quyết định tài trợ 20 Baûng 16.2 : Tyû leä % thay ñoåi giaù trò cuûa CHF trong suoát thôøi kyø vay nôï (e f ) Xaùc suaát (p) Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc (r f ) -6% 5 % 1,08 [1+(-6%)] – 1 = 1,52% -4% 10 % 1,08 [1+(-4%)] – 1 = 3,68% -1% 15 % 1,08 [1+(-1%)] – 1 = 6,92% +1% 20 % 1,08 [1+(1%)] – 1 = 9,08% +4% 20 % 1,08 [1+(4%)] – 1 = 12,32% +6% 15 % 1,08 [1+(6%)] – 1 = 14,48% +8% 10 % 1,08 [1+(8%)] – 1 = 16,64% +10% 5 % 1,08 [1+(10%)] – 1 = 18,80% Dự báo tỷ giá như là một tiêu chuẩn cho quyết định tài trợ Lãi suất CHF: 8%/ năm Lãi suất USD: 15%/năm ? 21 5% 10% 15% 20% 1,52 3,68 6,92 9,08 12,32 14,48 16,64 18,8 Laõi suaát cuûa USD = 15% ù X a ùc s u a át 22 Tài trợ bằng một danhmục các loại ngoại tệ Laõi suaát ñoâla Myõ laø 15%/naêm Laõi suaát franc Thuïy Só laø 8%/naêm Laõi suaát yeân Nhaät laø 9%/naêm Coù 3 phöông aùn löïa choïn: (1)Vay hoaøn toaøn baèng Yeân Nhaät (2)Vay hoaøn toaøn baèng franc Thuïy Só (3)Vay hoãn hôïp giöõa 2 loaïi yeân vaø franc 23 TAØI TRÔÏ TOÅNG HÔÏP BAÈNG MOÄT DANH MUÏC CAÙC LOAÏI TIEÀN Baûng 16.3 Loaïi tieàn Khaû naêng thay ñoåi tyû giaù giao ngay trong thôøi kyø vay nôï (e f ) Xaùc suaát cuûa söï thay ñoåi cuûa tyû giaù giao ngay (p i ) Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc töông öùng (r f ) CHF 1% 30% 1,08 [1 + 0,01] - 1 = 9,08% CHF 3% 50% 1,08 [1 + 0,03] - 1 = 11,24% CHF 9% 20% 1,08 [1 + 0,09] - 1 = 17,72% 100% rf = 11,888% JPY -1% 35% 1,09 [1 + (-0,01)] - 1 = 7,91% JPY 3% 40% 1,09 [1 + 0,03] - 1 = 12,27% JPY 7% 25% 1,09 [1 + 0,07] - 1 = 16,63% 100% rf = 11,834% Laõi suaát ñoâla Myõ laø 15%/naêm Laõi suaát franc Thuïy Só laø 8%/naêm Laõi suaát yeân Nhaät laø 9%/naêm ? 24 Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc Tính toaùn xaùc suaát lieân keát Tính Laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc danh muïc caùc loaïi tieàn (50% cho CHF vaø 50% cho JPY)CHF JPY 9,08% 7,91% 30% x 35% = 10,5% (50 % x 9,08%) + (50% x 7,91%) = 8,495% 9,08% 12,27% 30% x 40% = 12% (50 % x 9,08%) + (50% x 12,27%) = 10,675% 9,08% 16,63% 30% x 25% = 7,5% (50 % x 9,08%) + (50% x 16,63%) = 12,855% 11,24% 7,91% 50% x 35% = 17,5% (50 % x 11,24%) + (50% x 7,91%) = 9,575% 11,24% 12,27% 50% x 40% = 20% (50 % x 11,24%) + (50% x 12,27%) = 11,755% 11,24% 16,63% 50% x 25% = 12,5% (50 % x 11,24%) + (50% x 16,63%) = 13,935% 17,72% 7,91% 20% x 35% = 7% (50 % x 17,72%) + (50% x 7,91%) = 12,815% 17,72% 12,27% 20% x 40% = 8% (50 % x 17,72%) + (50% x 12,27%) = 14,995% 17,72% 16,63% 20% x 25% = 5% (50 % x 17,72%) + (50% x 16,63%) = 17,175% 100% rf = 11,861% Baûng 16.4 TAØI TRÔÏ TOÅNG HÔÏP BAÈNG MOÄT DANH MUÏC CAÙC LOAÏI TIEÀN 25 Trong ví duï treân chuùng ta giaû ñònh caùc ñoàng tieàn bieán ñoäng moät caùch ñoäc laäp, neáu caùc ñoàng tieàn coù töông quan phuû ñònh (bieán ñoäng ngöôïc chieàu) thì seõ giaûm ruûi ro danh muïc vay vaø ngöôïc laïi. Neáu hai ñoàng tieàn coù moái töông quan phuû ñònh hoaëc töông quan xaùc ñònh thaáp thì chuùng seõ khoâng taêng giaù cuøng moät luùc, do ñoù coù khaû naêng LSTT coù hieäu löïc cuûa danh muïc taøi trôï toång hôïp thaáp hôn. Taøi trôï baèng 1 danh muïc ña daïng hoùa vôùi nhieàu loaïi tieàn teä seõ taêng khaû naêng chi phí taøi trôï thaáp hôn laõi suaát vay trong nöôùc, ôû ñaây heä soá töông quan cuûa caùc ñoàng tieàn laø raát quan troïng. TAØI TRÔÏ TOÅNG HÔÏP BAÈNG MOÄT DANH MUÏC CAÙC LOAÏI TIEÀN Ñoä leäch tieâu chuaån cuûa LSTT coù hieäu löïc cuûa danh muïc taøi trôï toång hôïp hai loaïi tieàn 2 2 2 2 A,B A B A B AB(a) ( ) (b) ( ) 2a.b. . .r        26 Trong ñoù: a,b : tyû leä vay voán baèng loaïi tieàn A, B trong danh muïc vay  A , B : ñoä leäch tieâu chuaån cuûa laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cuûa hai loaïi tieàn A, B theo thôøi gian r AB : heä soá töông quan cuûa laõi suaát taøi trôï coù hieäu löïc cuûa hai loaïi tieàn A, B.