Chương 3 Căn bản về Công nghệ - TS Nguyễn Đức Trí

Chương 3 Căn bản về Công nghệ Trình bày TS Nguyễn Đức Trí Chủ nhiệm Bộ môn Du lịch Khoa Thương mại – Du lịch Đại học Kinh tế TP. HCM tri@triduc.net 22/9/04 Technology Basics2 Nội dung trình bày  Các loại mạng  Internet hoạt động như thế nào? 22/9/04 Technology Basics3 1- Các loại mạng  Internet, Intranet, extranet và WWW chiếm phần lớn nội dung các báo cáo về ngành viễn thông hiện nay  Chính Internet là nhân tố giúp thực hiện TMĐT thành hiện thực 22/9/04 Technology Basics4 Internet  Internet là sự kết nối nhiều máy tính trên phạm vi toàn cầu, trong đó các thông tin được trao đổi với nhau thông qua các giao thức. Các kết nối phần cứng được thực hiện qua cáp hay các hệ thống thông tin khác (vệ tinh, tín hiệu vô tuyến)  Internet được dùng như công cụ hỗ trợ giao dịch kinh doanh, quảng bá sản phẩm, phát hành tin tức... 22/9/04 Technology Basics5 Minh họa cấu trúc mạng Internet Internet Intranet 22/9/04 Technology Basics6 Cấu trúc phần cứng của Internet  Máy chủ (Server)  Là một máy bảo trú trên Internet để quản lý tài nguyên mạng và thực hiện các yêu cầu từ khách hàng  Có nhiều loại server:  Web server  Email server  Database server  File server  Một server có thể thực hiện nhiều chức năng như vừa làm web server vừa làm file server 22/9/04 Technology Basics7 Server  Web server chứa các trang web và cung cấp chúng theo yêu cầu của người sử dụng  Bộ trình duyệt dùng giao thức truyền siêu văn bản (http) để yêu cầu và chuyển trang web từ server  Giao thức (protocol) xác định các bước cần thiết cho máy tính thông đạt với nhau qua Internet 22/9/04 Technology Basics8 Phương tiện truyền thông  Đó là phần cứng kết nối máy tính với các thiết bị số khác với nhau  Tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá phương tiện truyền thông là ‘băng thông’ (bandwidth) của chúng  Băng thông chỉ ra khả năng truyền tải dữ liệu trên một đơn vị thời gian 22/9/04 Technology Basics9 Phương tiện...  Từ lâu dây dẫn đồng đã được sử dụng cho mục đích truyền thông nhờ 1 số tính ưu việt của chúng như bền, dễ kiếm và dễ lắp đặt  Tuy nhiên chúng thường không có khả năng truyền dữ liệu với tốc độ cao  Cáp quang (fiber optic) được sử dụng cho các truyền dẫn với tốc độ cao  Dây dẫn đồng dẫn tín hiệu điện dưới dạng bits. Cáp dẫn tín hiệu dưới dạng đoạn tia sáng.  Các modem tín hiệu quang học có nhiệm vụ diễn dịch các đoạn tia sáng này thành tín hiệu điện 22/9/04 Technology Basics10 Cáp quang  Cáp quang có khả năng truyền tín hiệu mạnh hơn cáp đồng, vì vậy nó được dùng để truyền dữ liệu ở khoảng cách xa mà không cần gắn nhiều bộ khuyếch đại trên đường dẫn  Các thiết bị dùng với cáp quang thường đặt tiền 22/9/04 Technology Basics11 Các phương thức kết nối Internet Phöông phaùp Toác ñoä (Kbps) Toác ñoä truyeàn = toác ñoä nhaän Chi phí Soá ngöôøi söû duïng Tính deã tìm kieám Modem 33 – 56 Khoâng Raát thaáp 1-2 Toaøn caàu Cable Modem 384 – 1500 Khoâng Trung bình 10-20 Raát haïn cheá ISDN 56 – 128 Coù Cao 5 Söû duïng roäng raõi xDSL 384 – 55000 Khoâng Thaáp 10-50 Haïn cheá söû duïng Frame Relay 64 – 1544 (T1) Coù Raát cao 50+ Söû duïng roäng raõi Veä tinh 128 - 4000 Coù Raát cao 50 + Haïn cheá DSL (Digital Subscriber Line) 2000 Coù Raát cao 5 Söû duïng roäng raõi Wireless 720 - 1000 Coù Cao 50+ Söû duïng roäng raõi 22/9/04 Technology Basics12 Cấu trúc của WWW Môi trường www TCP/IP Server X Server Y Server Z Database Software Commerce Information Commerce Banking Information Communication ServerNgười sử dụng (Client) 22/9/04 Technology Basics13 ISP kết nối người sử dụng với Internet World Wide Web Common Gateway Interface Cổng Giao diện chung Máy PC ở nhà Máy PC ở cơ quan ISP 22/9/04 Technology Basics14 Các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) tại Việt Nam ISP URL VDC www.vnn.vn FPT www.fpt.vn Saigonnet www.saigonnet.vn Netnam www.netnam.vn Tlnet www.tlnet.com.vn 22/9/04 Technology Basics15 Intranet  Intranet là mạng máy tính được phát triển và vận hành trong phạm vi một tổ chức  Nó sử dụng tiêu chuẩn và giao thức của Internet  Nó được bảo vệ bởi nhiều hình thức bảo mật để tránh bị thâm nhập trái phép từ bên ngoài 22/9/04 Technology Basics16 Extranet  Là một mạng phối hợp sử dụng công nghệ Internet để kết nối với các nhà cung cấp, khách hàng và các doanh nghiệp khác  Thông thường đây là các kết nối Internet – Intranet (của khách hàng..)  Nó cũng có thể là mạng riêng ảo, chạy trên 1 giao thức nào đó tương tự như giao thức Internet hay 1 giao thức được phát triển riêng cho mạng đó.  Không giống Internet (cho phép mọi người truy cập), Intranet chỉ cho phép những người được cấp mật khẩu riêng  Các nhóm sử dụng intranet khác là: newsgroup 22/9/04 Technology Basics17 Minh họa sự phối hợp các loại mạng Internet (qui mô toàn cầu) Intranet (Qui mô Công ty) •- Email •- Hành chính •- Thông tin •- Huấn luyện •- Cập nhật Công ty A Extranet (qui mô ngành công nghiệp) Công ty B Công ty C -Đặt hàng -Giao dịch mua bán -Trao đổi dữ liệu Tường lửa 22/9/04 Technology Basics18 2- Internet hoạt động như thế nào?  Internet hoạt động trong môi trường có hỗ trợ công nghệ truyền thông, tiêu chuẩn và các giao thức  Internet hoạt động bằng cách lấy thông tin (email, tập tin, văn bản, yêu cầu một tập tin), chia chúng ra thành nhiều gói nhỏ (gọi là packet) và chuyển chúng đi theo (một hay nhiều) con đường (ngắn nhất) đến máy tiếp nhận  Khi dữ liệu đã được gửi đến nơi, chúng sẽ được ‘lắp ghép’ trở lại để thành thông tin hoàn chỉnh.  Các công việc phân chia và lắp ghép này cho giao thức truyền thông gọi là TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) 22/9/04 Technology Basics19 Các khối cấu trúc của TMĐT Dịch vụ Sản xuất Mạng lưới Phân phối -e-cash -EDI -Credit cards -Email -FAQs -Security -Web -Wan -Internet -Telecommunication networks -Cable TV -Email -Networked database and communities -Online Catalogues -Infrastructure -Web -Manufacturing -Information -Multimedia -Databases 22/9/04 Technology Basics20 Hạ tầng thông tin của Internet  Internet sử dụng tín hiệu số và có thể sử dụng các hệ thống mạng thông tin như: cáp, vệ tinh, đĩa vi sóng...  Giao thức là gì  Là một tập hợp các qui định về qui trình, lưu thông và tiêu chuẩn được thiết kế để chuyển dữ liệu và thông tin  Giao thức cho phép lưu thông 2 chiều của thông tin (gọi là duplex mode) 22/9/04 Technology Basics21 Giao thức..  Giao thức cơ bản nhất của Internet là TCP/IP. Nó cho phép:  Gửi và nhận thông điệp (email)  Tìm thông tin, tương tác với các doanh nghiệp khác và mua sản phẩm  Tìm thông tin của các cá nhân đã gửi tài liệu của mình lên web (web cá nhân)  Tải phần mềm xuống máy giúp cho người sử dụng có thể sử dụng nhiều trình ứng dụng trên Internet  22/9/04 Technology Basics22 Giao thức...  Một số giao thức khác cũng đang trở nên phổ biến:  Point-to-point protocol (PPP)  Dùng quản lý địa chỉ IP ở server bảo trú của Internet giúp truy cập vào máy trong mạng LAN từ xa để gửi, nhận email và truy cập web  Serial line Internet Protocol (SLIP)  Kết nối người sử dụng với Internet cho phép họ gửi và nhận tập tin thông qua TCP/IP  Post office Protocol (POP)  Truy cập máy mail chủ để tải email xuống máy hay gửi email 22/9/04 Technology Basics23 Tích hợp cơ sở dữ liệu  Tại sao cơ sở dữ liệu?  Tiền lương  Hóa đơn  Thông tin chi tiết về nhân viên  ...  Tại sao phải tích hợp cơ sở dữ liệu  Bản thân trang web chỉ có thể chứa thông tin giới hạn  Nếu đưa nhiều thông tin, trang web có thể có dung lượng rất lớn  Hơn nữa, trang web không thể cùng lúc trình bày mọi thông tin mà cơ sở dữ liệu có thể có 22/9/04 Technology Basics24 Tích hợp...  Tích hợp cơ sở dữ liệu cho phép trang web có thể trình bày 1 cách chọn lọc các phần thông tin khác nhau của cơ sở dữ liệu 22/9/04 Technology Basics25 Minh họa sự tích hợp cơ sở dữ liệu Web Browser Web Server DatabaseCGI Các lệnh yêu cầu HTML / XML Kết quả là các thông tin dạng HTML/XML CGI 22/9/04 Technology Basics26 Giao diện cổng chung (Common Gateway Interface- CGI)  CGI là 1 dạng kịch bản được thiết kế sẵn nhằm thông báo cho web server cần phải làm gì trước 1 số yêu cầu nhận được từ người sử dụng Internet.  CGI có thể được viết từ nhiều ngôn ngữ khác nhau:  Đối với Server dùng nền NT: Visual Basic, Visual C++, Power Builder  Đối với Server dùng nền Unix: C, C++, Tcl, Perl 22/9/04 Technology Basics27 Minh họa hoạt động của CGI Http /XML Protocol CGI TCP/IP level Vị trí HTML (Web site) Server Server Web site được tìm thấy Gõ URL vào 22/9/04 Technology Basics28 Dịch Vụ Thiết Kế Trang Web  Một số công ty cung cấp dịch vụ phần mềm thiết kế và thiết kế trang web: Freemerchant.com Giaûi phaùp turnkey Bigstep.com Thieát keá cöûa haøng treân maïng Econgo.com Thieát keá vaø duy trì cöûa haøng treân maïng Tripod.com Coâng cuï thieát keá trang web Commerce One www.commerceone.com Giaûi phaùp thöông maïi ñieän töû (Business to Business) Virtual Spin www.virtualspin.com Cung caáp dòch vuï thöông maïi ñieän töû toaøn dieän Yahoo!Store Giaûi phaùp thieát laäp moâ hình cöûa haøng aûo phoå bieán 22/9/04 Technology Basics29 INTERNET & WORLD WIDE WEB  DSL www.bellatlantic.com/infospeed Trang thoâng tin DSL www.dsl.net Cung caáp giaûi phaùp DSL cho doanh nghieäp côõ vöøa: keât noái internet, baûo truù web, gæai phaùp thöông maïi ñieän töû Dsl.gte.net Giaûi thích nhöõng tieän ích cuûa DSL, caùch söû duïng vaø aùp duïng www.sorenson-usa.com/dsl-mac.html Thoâng tin veà keát noái DSL Internet cho ngöôøi söû duïng MacIntosh www.nwfusion.comdsl DSL cho ngöôøi söû duïng & vaø nhöõng ngöôøi quan taâm www.alliancedatacom.com/paradyne-dsl-tutorial.asp Giuùp ngöôøi söû duïng laøm quen vôùi caùc dòch vuï DSL www.2wire.com/dsl/dsl_tutorial.html DSL ñeå tìm kieám nhaø cung caáp www.dslprime.com Trang thoâng tin DSL www.dslreports.com Trang thoâng tin DSL 22/9/04 Technology Basics30 Hosting Consulting - www.digex.com/freeflow - www.gettheconnection.com - www.rackspace.com - www.intermedia.net - Home.verio.net/services - www.aismedia.com - www.excalib.com - www.3com.com - www.interconnect.com - www.webdiner.com/commerce - www.bignosebird.com/ssl.shtml - www.ibm.com/e-business/what/how Wireless Fiber Optics - www.nextel.com - www.sprint.com - www.skytel.com - www.aethersystems.com - www.blackberry.net -www.sff.net/people/Jeff.Hecht/history.html - www.comspecial.com/fiberguide.htm - www.fiberopticsonline.com 22/9/04 Technology Basics31 Free Internet Access Broadband - Dslforfee.homepage.com - www.freedsl.com - www.dialfree.net - Download.freeinternet.com - Freelane.excite.com - www.isfree.com - www.alliedriser.com - www.cidera.com - www.globix.com - www.qwest.com 22/9/04 Technology Basics32 Bài tập 1. Viếng thăm web www.gateway.com: tìm hiểu trang web này được thiết kế và phát triển như thế nào. Chúng ta có thể mua được SP nào? Các kỹ thuật nào giúp cho người tiêu dùng tiếp cận được một cách dễ dàng 2. Dùng Internet và tìm hiểu một vài giải pháp thiết kế site TMĐT cho các doanh nghiệp nhỏ vừa mới tham gia TMĐT 3. Dùng Internet để tìm hiểu và liệt kê các công nghệ mới nhất được dùng cho TMĐT hiện nay.