Đào tạo kỹ thuật viên cao cấp: Khái quát về chẩn đoán

-1- ChÈn ®o¸n Kh¸i qu¸t cña ch­¬ng Ch­¬ng nµy tr×nh bµy vÒ ChÈn ®o¸n. · M« t¶ · DTC (M· chÈn ®o¸n h­ háng) · Chøc n¨ng an toµn vµ dù phßng -2- M« t¶ M« t¶ ECU ®éng c¬ thùc hiÖn chøc n¨ng OBD (ChÈn ®o¸n trªn xe), nã th­êng xuyªn theo dâi tõng c¶m biÕn vµ bé chÊp hµnh. NÕu nã ph¸t hiÖn thÊy cã trôc trÆc, hiÖn t­îng ®ã sÏ ®­îc ghi l¹i d­íi d¹ng mét DTC (M· chÈn ®o¸n h­ háng) vµ ®Ìn MIL (®Ìn b¸o h­ háng) trªn ®ång hå t¸pl« sÏ s¸ng lªn ®Ó b¸o cho l¸i xe. B»ng c¸ch nèi m¸y chÈn ®o¸n vµo DLC3, viÖc liªn l¹c trùc tiÕp víi ECU ®éng c¬ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc qua cùc SIL ®Ó x¸c nhËn DTC. DTC còng cã thÓ ®­îc x¸c nhËn b»ng c¸ch lµm cho ®Ìn MIL nh¸y, sau ®ã kiÓm tra qua d¹ng nh¸y. L•u ý: §Ìn MIL còng cã thÓ ®­îc gäi lµ ®Ìn b¸o kiÓm tra ®éng c¬ hay ®Ìn c¶nh b¸o hÖ thèng ®éng c¬. (1/1) C¸c lo¹i OBD §Ó kiÓm tra DTC hay d÷ liÖu ghi l¹i bëi ECU ®éng c¬, ng­êi ta sö dông mét hÖ thèng chÈn ®o¸n ®­îc gäi lµ MOBD, CARB OBD II, EURO OBD hay ENHANCED OBD II ®Ó giao tiÕp trùc tiÕp víi ECU ®éng c¬. Mçi hÖ thèng sÏ hiÓn thÞ m· DTC 5 ch÷ sè trªn m¸y chÈn ®o¸n. 1. MOBD MOBD lµ HÖ thèng chÈn ®o¸n gièng víi Toyota. Nã cã thÓ ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra DTC hay d÷ liÖu cho nh÷ng h¹ng môc cña chÝnh Toyota. 2. CARB OBD II CARB OBD II lµ mét hÖ thèng chÈn ®o¸n khÝ x¶ dïng ë Mü vµ Canada. Nã ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra DTC hay d÷ liÖu cho nh÷ng h¹ng môc do tiªu chuÈn cña Mü vµ Canada yªu cÇu. 3. EURO OBD EURO OBD lµ hÖ thèng chÈn ®o¸n khÝ x¶ dïng ë Ch©u ¢u. Nã ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra DTC hay d÷ liÖu cho nh÷ng h¹ng môc do tiªu chuÈn Ch©u ¢u yªu cÇu. 4. ENHANCED OBD II ENHANCED OBD II lµ mét hÖ thèng chÈn ®o¸n dïng ë Mü vµ Canada. Nã ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra DTC hay d÷ liÖu cho nh÷ng h¹ng môc do tiªu chuÈn Mü vµ Canada yªu cÇu, vµ kiÓm tra DTC vµ d÷ liÖu cho nh÷ng h¹ng môc cña chÝnh Toyota. L•u ý: HÖ thèng OBD tr­íc ®©y sö dông tÝn hiÖu nh¸y cña ®Ìn MIL ®Ó kiÓm tra DTC. HÖ thèng ®ã ®äc d÷ liÖu ph¸t ra bëi ECU ®éng c¬ mµ kh«ng liªn l¹c víi ECU ®éng c¬. (1/1) -3- Nguyªn lý cña chÈn ®o¸n ECU ®éng c¬ nhËn ®­îc c¸c tÝn hiÖu tõ c¸c c¶m biÕn d­íi d¹ng ®iÖn ¸p. ECU ®éng c¬ cã thÓ x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i ho¹t ®éng cña ®éng c¬ hay xe «t« b»ng c¸ch c¶m nhËn sù thay ®æi vÒ ®iÖn ¸p cña tÝn hiÖu do c¸c c¶m biÕn ph¸t ra. Do ®ã, ECU ®éng c¬ th­êng xuyªn theo dâi nh÷ng tÝn hiÖu ®Çu vµo (®iÖn ¸p), so s¸nh chóng víi nh÷ng gi¸ trÞ tham chiÕu ®­îc l­u bªn trong bé nhí cña ECU, vµ x¸c ®Þnh ®­îc bÊt kú tr¹ng th¸i bÊt th­êng nµo. §å thÞ bªn tr¸i cho thÊy ®Æc tÝnh cña c¶m biÕn nhiÖt ®é n­íc lµm m¸t. B×nh th­êng, ®iÖn ¸p cña c¶m biÕn nhiÖt ®é n­íc lµm m¸t ph¶i thay ®æi gi÷a 0.1V vµ 4.8V. Khi ®iÖn ¸p n»m trong ph¹m vi nµy ®­îc ®­a vµo ECU, ECU ®éng c¬ x¸c ®Þnh r»ng t×nh tr¹ng lµ b×nh th­êng. NÕu ng¾n m¹ch (®iÖn ¸p ®­a vµo nhá h¬n 0.1V) hoÆc ®øt d©y (®iÖn ¸p ®­a vµo lín h¬n 4.8V) x¶y ra, nã x¸c ®Þnh r»ng ®ã lµ tr¹ng th¸i kh«ng b×nh th­êng. Tuy nhiªn, thËm chÝ nÕu ph¹m vi 0.1 V ®Õn 4.8 V lµ b×nh th­êng cho môc ®Ých chÈn ®o¸n, nã cã thÓ b¸o trôc trÆc tïy theo t×nh tr¹ng cña ®éng c¬. C¸c ®iÒu kiÖn theo dâi cña DTC tõ ECU ®éng c¬ lµ kh¸c nhau tïy theo DTC, vÝ dô nh­ yªu cÇu l¸i xe, thay ®æi vÒ nhiÖt ®é n­íc lµm m¸t v.v. nªn h·y tham kh¶o H­íng dÉn söa ch÷a ®Ó biÕt thªm chi tiÕt. (1/1) Chøc n¨ng cña MIL MIL cã nh÷ng chøc n¨ng sau. 1. Chøc n¨ng kiÓm tra ®Ìn (®éng c¬ ngõng) MIL ®­îc bËt s¸ng khi khãa ®iÖn bËt ®Õn vÞ trÝ ON, vµ t¾t khi tèc ®é ®éng c¬ ®¹t ®Õn 400 v/p hay h¬n, ®Ó kiÓm tra xem bãng ®Ìn cã ho¹t ®éng hay kh«ng. 2. Chøc n¨ng b¸o h­ háng (®éng c¬ ho¹t ®éng) NÕu ECU ®éng c¬ ph¸t hiÖn thÊy cã h­ háng trong m¹ch ®iÖn, ECU ®éng c¬ ®ã ®ang theo dâi trong khi ®éng c¬ ®ang ho¹t ®éng, nã bËt s¸ng ®Ìn MIL ®Ó b¸o cho l¸i xe vÒ h­ háng. Khi h­ háng trë vÒ tr¹ng th¸i b×nh th­êng, ®Ìn t¾t ®i sau kho¶ng 5 gi©y. §åi víi CARB OBD II vµ EURO OBD, khi h­ háng trë vÒ tr¹ng th¸i b×nh th­êng, ®Ìn MIL t¾t nÕu kh«ng ph¸t hiÖn thÊy cã h­ háng liªn tôc trong ba chu lú l¸i xe. Chó ý: DTC còng bao gåm mét sè h¹ng môc mµ DTC ®­îc l­u trong ECU ®éng c¬ th«ng qua viÖc ph¸t hiÖn h­ háng, nh­ng MIL kh«ng bËt s¸ng. 3. Chøc n¨ng hiÓn thÞ m¨ chÈn ®o¸n Khi nèi t¾t c¸c cùc TE1-E1 trªn xe chØ trang bÞ DLC1 vµ DLC2, m· DTC ®­îc hiÓn thÞ b»ng c¸ch nh¸y ®Ìn MIL. Trªn xe cã trang bÞ DLC3, khi nèi t¾t cùc TC-CG, cã nh÷ng hÖ thèng mµ DTC ®­îc hiÓn thÞ b»ng c¸ch nh¸y ®Ìn MIL, vµ cã nh÷ng hÖ thèng ®Ìn MIL kh«ng nh¸y. (1/1) -4- 1. MIL-ON ph­¬ng ph¸p ph¸t hiÖn 1 chu kú l¸i xe NÕu h­ háng ®­îc ph¸t hiÖn trong mét chu kú l¸i xe, ECU ®éng c¬ bËt s¸ng ®Ìn MIL. DTC vµ d÷ liÖu l­u tøc thêi ®ång thêi ®­îc l­u trong ECU ®éng c¬ khi ®Ìn MIL bËt s¸ng. L•u ý: D÷ liÖu l­u tøc thêi lµ nh÷ng d÷ liÖu ®Çu vµo/ ®Çu ra l­u trong ECU ®éng c¬ khi ph¸t hiÖn thÊy cã DTC. 2. MIL-ON ph­¬ng ph¸p ph¸t hiÖn 2 chu kú l¸i xe NÕu cïng mét h­ háng ®­îc ph¸t hiÖn trong 2 chu kú l¸i xe liªn tiÕp, ECU ®éng c¬ sÏ bËt s¸ng ®Ìn MIL ë chu kú l¸i xe thø 2. Khi ®Ìn MIL bËt s¸ng, DTC vµ dù liÖu tøc thêi ®ång thêi ®­îc l­u trong ECU ®éng c¬. Trong tr­êng hîp ®ã, h­ háng mµ ph¸t hiÖn thÊy ë chu kú l¸i xe lÇn thø nhÊt ®­îc l­u trong ECU ®éng c¬ d­íi d¹ng m· t¹m thêi. Tuy nhiªn m· t¹m nµy ®­îc xãa ®i nÕu kh«ng ph¸t hiÖn thÊy cïng mét h­ háng ë chu kú l¸i xe lÇn thø 2. Chøc n·ng nµy ®­îc kÝch ho¹t khi mét h­ háng x¶y ra chñ yÕu ë trong hÖ thèng n»m trong hÖ thèng kiÓm so¸t khÝ x¶. 3. MIL nh¸y NÕu cã bá m¸y, hiÖn t­îng nµy cã thÓ g©y h­ háng cho bé trung hßa khÝ x¶, ph¸t hiÖn thÊy ë chu kú thø nhÊt, MIL sÏ nh¸y. NÕu cã cïng mét h­ háng ®­îc ph¸t hiÖn thÊy ë chu kú l¸i xe thø 2, ®Ìn MIL nh¸y, vµ DTC vµ d÷ liÖu l­u tøc thêi ®­îc ghi l¹i bªn trong bé nhí cña ECU ®éng c¬. NÕu triÖu chøng cña bá m¸y gi¶m ®i, MIL chuyÓn tõ tr¹ng th¸i nh¸y sang bËt s¸ng liªn tôc. *Chu kú l¸i xe: Mét chu kú l¸i xe lµ kho¶ng thêi gian tõ khi ®éng c¬ khëi ®éng cho ®Õn khi ®éng c¬ t¾t m¸y. (1/1) -5- DTC (M¨ chÈn ®o¸n h­ háng) Ph¸t m¨ DTC DTC ph¸t ra m· cã 5 hay 2 ch÷ sè. Trong s¸ch H­íng dÉn söa ch÷a, c¸c h¹ng môc ph¸t hiÖn, ®iÒu kiÖn ph¸t hiÖn vµ khu vùc h­ háng ®­îc liÖt kª cho tõng m·, h·y tham kh¶o s¸ch H­íng dÉn söa ch÷a khi chÈn ®o¸n. 1. M¨ DTC 5 ch÷ sè §èi víi m· DTC 5 ch÷ sè, h·y nèi m¸y chÈn ®o¸n vµo DLC3 ®Ó liªn l¹c trùc tiÕp víi ECU ®éng c¬ vµ hiÓn thÞ DTC trªn mµn h×nh m¸y chÈn ®o¸n ®Ó kiÓm tra. 2. DTC 2 ch÷ sè KiÓm tra DTC 2 ch÷ sè b»ng c¸ch theo dâi kiÓu nh¸y cña ®Ìn MIL. Nèi t¾t c¸c cùc TE1 (Tc) vµ E1 (CG) cña DLC1 (Gi¾c nèi chÈn ®o¸n sè 1), DLC2 hay DLC3 ®Ó lµm cho ®Ìn MIL ph¸t ra m· chÈn ®o¸n. KiÓm tra DTC qua kiÓu nh¸y cña ®Ìn. Trong tr­êng hîp cã 2 hay nhiÒu m¨ h­ háng, ®Ìn sÏ b¾t ®Çu nh¸y tõ m¨ nhá nhÊt vµ tiÕp theo ®Õn m¨ lín h¬n. §Ó nèi t¾t gi÷a c¸c cùc, h·y dïng d©y chÈn ®o¸n. (SST: 09843- 18020 hoÆc 09843-18040). L•u ý: · Mét sè kiÓu xe cã DLC3, kh«ng thÓ ph¸t m¨ 2 ch÷ sè. · Còng cã mét sè kiÓu xe m· 2 ch÷ sè cã thÓ kiÓm tra b»ng m¸y chÈn ®o¸n. H·y nèi m¸y chÈn ®o¸n vµo DLC vµ ®äc kiÓu nh¸y cña ®Ìn MIL ®Ó kiÓm tra m· DTC 2 ch÷ sè trªn mµn h×nh m¸y chÈn ®o¸n. (1/1) -6- Tham kh¶o: TÝn hiÖu cùc VF Cùc VF lµ mét cùc mµ cã thÓ ph¸t ra nh÷ng d÷ liÖu cña ECU ®éng c¬. Cùc VF ph¸t ra nh÷ng d÷ liÖu sau. 1. Gi¸ trÞ hiÖu chØnh ph¶n håi tû lÖ kh«ng khÝ – nhiªn liÖu TÝn hiÖu ph¸t ra ®­îc cè ®Þnh ë 2.5V, cßn tÝn hiÖu 5V cho biÕt mét ph¶n hæi r»ng l­îng nhiªn liÖu ®ang ®­îc t·ng lªn, nªn cã thÓ lµ tû lÖ kh«ng khÝ – nhiªn liÖu ®· bÞ nh¹t. Ng­îc l¹i, mét tÝn hiÖu 0V cho biÕt mét ph¶n håi r»ng l­îng nhiªn liÖu ®ang ®­îc gi¶m ®i, nªn cã thÓ lµ tû lÖ kh«ng khÝ – nhiªn liÖu ®· bÞ ®Ëm. Tuy nhiªn cÇn ph¶i chó ý ®Õn tÝn hiÖu 0V khi ®éng c¬ kh«ng ®¹t ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn ph¶n håi nh­ khi ®éng c¬ nguéi. 2. TÝn hiÖu c¶m biÕn «xy Khi nèi t¾t cùc TE1 vµ E1, vµ ®Æt tiÕp ®iÓm cña c¶m biÕn vÞ trÝ b­ím ga (IDL) ë vÞ trÝ OFF, tÝn hiÖu ph¸t ra cña c¶m biÕn «xy lµ 5 V cho tÝn hiÖu ®Ëm vµ 0V cho tÝn hiÖu nh¹t. Tuy nhiªn, nÕu ®iÒu khiÓn ph¶n håi kh«ng ho¹t ®éng, tÝn hiÖu 0 V lµ tiªu chuÈn. 3. KÕt qu¶ chÈn ®o¸n Khi nèi t¾t cùc TE1 vµ E1 (TiÕp ®iÓm IDL bËt), 5 V lµ tÝn hiÖu ph¸t ra nÕu kÕt qu¶ chÈn ®o¸n lµ b×nh th­êng, hay 0 V nÕu DTC ®· ®­îc l­u l¹i. (1/1) Xãa DTC ECU ®éng c¬ ghi l¹i DTC sö dông nguån cung cÊp liªn tôc, nªn DTC kh«ng bÞ xãa khi khãa ®iÖn t¾t OFF. Nh­ vËy, ®Ó xãa m· DTC, cÇn ph¶i sö dông m¸y chÈn ®o¸n ®Ó liªn l¹c víi ECU ®éng c¬ vµ xãa m· DTC hay th¸o cÇu ch× EFI hay c¸p ¾c quy ®Ó c¾t nguån cung cÊp liªn tôc ®ã. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i cÈn thËn, do viÖc c¾t nguån cung cÊp liªn tôc cña ECU ®éng c¬ còng xãa nh÷ng gi¸ trÞ hiÖu chØnh dµi h¹n trong bé nhí cña ECU ®éng c¬. Tham kh¶o: M¸y chÈn ®o¸n liªn l¹c víi ECU ®éng c¬, cho phÐp nã thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc sau ngoµi viÖc ph¸t vµ xãa m· DTC. · KiÓm tra d÷ liÖu l­u tøc thêi · KiÓm tra nh÷ng d÷ liÖu theo dâi bëi ECU ®éng c. · TiÕn hµnh thö kÝch ho¹t mµ vËn hµnh c­ìng bøc c¸c bé chÊp hµnh. (1/1) -7- Chøc n¨ng chän chÕ ®é chÈn ®o¸n HÖ thèng chÈn ®o¸n cã 2 chÕ ®é: chÕ ®é b×nh th­êng vµ chÕ ®é kiÓm tra. 1. ChÕ ®é b×nh th­êng Sö dông chÕ ®é nµy ®Ó chÈn ®o¸n b×nh th­êng. 2. ChÕ ®é kiÓm tra ChÕ ®é nµy cung cÊp ®é nhËy ph¸t hiÖn khi chÈn ®o¸n cao h¬n so víi chÕ ®é th­êng vµ lµm cho viÖc chÈn ®o¸n dÔ dµng h¬n. ë chÕ ®é nµy, DTC dÔ ph¸t hiÖn h¬n khi thùc hiÖn phÐp thö t¸i t¹o l¹i h­ háng trªn xe. TÊt c¶ DTC vµ d÷ liÖu l­u tøc thêi sÏ bÞ xãa trong chÕ ®é nµy. L•u ý: Cã 2 lo¹i chÕ ®é kiÓm tra: b»ng c¸ch chuyÓn sang tõ chÕ ®é th­êng khi dïng m¸y chÈn ®o¸n ®Ó liªn l¹c víi ECU ®éng c¬, hay chuyÓn sang tõ chÕ ®é th­êng khi dïng TE1 vµ TE2 trªn gi¾c DLC. (1/1) Chøc n¨ng an toµn vµ dù phßng Chøc n¨ng an toµn Môc ®Ých cña chøc n¨ng an toµn NÕu ECU ph¸t hiÖn h­ háng trong bÊt kú hÖ thèng tÝn hiÖu ®Çu vµo nµo, chøc n¨ng an toµn sÏ ®iÒu khiÓn ®éng c¬ b»ng nh÷ng gi¸ trÞ tiªu chuÈn cã s½n trong ECU ®éng c¬, hay ngõng ®éng c¬ ®Ó tr¸nh h­ háng cho ®éng c¬ hay qu¸ t¶i bé trung hßa khÝ x¶, ®iÒu ®ã cã thÓ x¶y ra nÕu viÖc ®iÒu khiÓn tiÕp tôc dùa trªn nh÷ng m¹ch cã tÝn hiÖu kh«ng b×nh th­êng. Mèi liªn hÖ gi÷a m¹ch cã tÝn hiÖu kh«ng b×nh th­êng vµ chøc n¨ng an toµn ®­îc chØ ra trong b¶ng sau. (1/1) -8- Chøc n¨ng an toµn vµ dù phßng Chøc n¨ng dù phßng Chøc n¨ng dù phßng chuyÓn qua viÖc ®iÒu khiÓn tÝn hiÖu cè ®Þnh b»ng IC dù phßng ®Ó cho phÐp l¸i xe trong tr­êng hîp cã h­ háng x¶y ra ë bé vi xö lý bªn trong ECU ®éng c¬. Chøc n·ng dù phßng chØ ®iÒu khiÓn nh÷ng chøc n·ng c¬ b¶n, nªn nã kh«ng thÓ mang l¹i tÝnh n·ng gièng nh­ khi ®éng c¬ ho¹t ®éng b×nh th­êng. 1. Ho¹t ®éng cña chøc n¨ng dù phßng ECU ®éng c¬ chuyÓn sang chÕ ®é dù phßng nÕu bé vi xö lý kh«ng thÓ ph¸t ra tÝn hiÖu thêi ®iÓm ®¸nh löa (IGT). Khi chÕ ®é dù phßng cã hiÖu lùc, kho¶ng thêi gian phun nhiªn liÖu vµ thêi ®iÓm ®¸nh löa ®­îc ®­îc ®Æt ë gi¸ trÞ cè ®Þnh t­¬ng øng theo tÝn hiÖu m¸y khëi ®éng (STA) vµ tÝn hiÖu IDL. §Ìn MIL còng s¸ng lªn ®Ó b¸o cho l¸i xe vÒ h­ háng. (ECU ®éng c¬ kh«ng ghi l¹i DTC). C¸c gi¸ trÞ cè ®Þnh cho kho¶ng thêi gian phun vµ thêi ®iÓm ®¸nh löa t­¬ng øng víi tÝn hiÖu STA vµ tÝn hiÖu IDL ®­îc chØ ra ë b¶ng sau. (1/1) -9- Bài tập Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương này. Sau khi trả lời mỗi bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về dòng điện. Khi các bạn có câu trả lời đúng, hãy trở về văn bản để duyệt lại tài liệu và tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng mọi câu hỏi, bạn có thể chuyển sang chương tiếp theo. -10- Câu hỏi- 1 Hãy đánh dấu Đúng hay Sai cho từng câu. Stt. Câu hỏi Đúng hoặc Sai Các câu trả lời đúng 1. Mã DTC 5 chữ số có thể đọc bằng cách nối máy chẩn đoán vào DLC3 (Giắc nối đọc dữ liệu số 3) để liên lạc trực tiếp với ECU động cơ. Đúng Sai 2. Mã DTC 2 chữ số có thể đọc qua kiểu nháy của đèn MIL khi nối tắt các cực TE1 (TC) và E1 (CG) của giắc nối truyền dữ liệu (DLC). Đúng Sai 3. Các tín hiệu gửi từ các cảm biến đến ECU động cơ là độ lớn của cường độ dòng điện. Đúng Sai 4. Chế độ kiểm tra của hệ thống chẩn đoán mang lại độ nhạy phát hiện cao và cho phép phát hiện hư hỏng dễ dàng hơn. Đúng Sai Câu hỏi- 2 Những câu sau đây về DTC. Hãy chọn câu Sai. 1. DTC được lưu trong ECU động cơ khi ECU động cơ xác định thấy rằng điện áp gửi từ các cảm biến là bình thường. 2. Điều kiện theo dõi từ ECU động cơ khác nhau theo mã DTC, chẳng hạn như những yêu cầu lái xe. 3. Mã DTC chắc chắn được lưu lại khi nó phát hiện thấy trong một chu kỳ lái xe. 4. Đối với một số DTC, dữ liệu lưu tức thời được lưu cùng một lúc với khi DTC được lưu trong ECU động cơ. Câu hỏi- 3 Hình vẽ sau đây cho thấy kiểu nháy của đèn MIL. Hãy chọn số DTC tương ứng từ những lựa chọn dưới đây. 1. 13 2. 22 3. 31 4. 44