Luật kinh doanh - Giải quyết tranh chấp trong kinh doanh, thương mại
Khái niệm tranh chấp trong kinh doanh, thương mại  Các hình thức giải quyết tranh chấp  Giải quyết tranh chấp bằng phương thức trọng tài
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luật kinh doanh - Giải quyết tranh chấp trong kinh doanh, thương mại, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP 
TRONG KINH DOANH, THƯƠNG MẠI
LUẬT KINH DOANH
NỘI DUNG:
 Khái niệm tranh chấp trong kinh doanh,
thương mại
 Các hình thức giải quyết tranh chấp
 Giải quyết tranh chấp bằng phương thức
trọng tài
Khái niệm tranh chấp
trong kinh doanh, thương mại
 Khoản 1 Đ29 Bộ Luật TTDS liệt kê:
– Tranh chấp phát sinh trong họat động kinh doanh, thương mại
giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có
mục đích lợi nhuận.
– Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa
cá nhân, tổ chức với nhau và đều vì mục đích lợi nhuận
– Tranh chấp giữa công ty với thành viên công ty, giữa các thành
viên công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, họat động, giải
thể, sáp nhập, hợp nhất, chia tách chuyển đổài hình thức tổ chức
của công ty
– Các tranh chấp về kinh doanh, thương mại mà pháp luật có quy
định
Khái niệm tranh chấp
trong kinh doanh, thương mại
 Theo Luật trọng tài thương mại
– 1. Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động
thương mại.
– 2. Tranh chấp phát sinh giữa các bên trong đĩ ít nhất 
một bên cĩ hoạt động thương mại.
– 3. Tranh chấp khác giữa các bên mà pháp luật quy định 
được giải quyết bằng Trọng tài.
Các hình thức giải quyết tranh chấp
 Thương lượng
 Hòa giải
 Tòa án
 Trọng tài thương mại
Thương lượng
 Thương lượng là phương thức giải quyết 
tranh chấp trong kinh doanh không cần 
đến vai trò của người thứ ba. 
 Đặc điểm cơ bản của thương lượng là 
các bên cùng nhau trình bày quan điểm, 
chính kiến, bàn bạc, tìm các biện pháp 
thích hợp, và đi đến thống nhất thoả 
thuận để tự giải quyết các bất đồng.
Hòa giải
 Hoà giải là hình thức giải quyết tranh 
chấp mà trong đó các bên trong quá trình 
thương lượng có sự tham gia của bên 
thứ ba độc lập do hai bên cùng chấp nhận 
hay chỉ định làm vai trò trung gian để hỗ 
trợ cho các bên nhằm tìm kiếm những 
giải pháp thích hợp cho việc giải quyết 
xung đột nhằm chấm dứt các tranh chấp, 
bất hoà.
Giải quyết tranh chấp bằng phương thức 
trọng tài
 Những vấn đề chung
 Thủ tục tố tụng trọng tài
Những vấn đề chung
 Khái niệm trọng tài thương mại
– Trọng tài là hình thức giải quyết tranh chấp thông qua họat động 
của trọng tài viên do các bên tranh chấp lựa chọn nhằm chấm dứt 
tranh chấp thương mại bằng quyết định của trọng tài thương mại
– Là hình thức giải quyết tranh chấp do các bên lựa chọn một cách 
tự nguyện
– Quyết định trọng tài có hiệu lực đối với các bên và quyết định này 
có giá trị chung thẩm.
– Thủ tục trọng tài mềm dẻo, linh họat
– Tính độc lập của thoả thuận trọng tài 
Nguyên tắc
 Các bên có thoả thuận trọng tài.
 Khi giải quyết tranh chấp, Trọng tài viên phải:
 độc lập, khách quan, vô tư, 
 căn cứ vào pháp luật 
 tôn trọng thoả thuận của các bên 
 Giải quyết 1 lần
Những vấn đề chung
 Các hình thức trọng tài
– Trung tâm trọng tài
 Là tổ chức trọng tài phi chính phủ có chức năng giải quyết các 
tranh chấp thương mại 
 Có tư cách pháp nhân 
 Có điều lệ và quy chế tố tụng riêng 
 Có số lượng trọng tài viên tối thiểu là 5
– Thành lập và chấp dứt trung tâm trọng tài 
– Quyền và nghĩa vụ của TTTTTM (đ 16,17)
 Đơn xin phép thành lập
 Họ và tên, địa chỉ, nghề nghiệp của các sáng lập viên 
(ít nhất là 5 sáng lập viên)
 Điều lệ của Trung tâm Trọng tài
 Văn bản giới thiệu của Hội Luật gia Việt Nam.
HỒ SƠ THÀNH LẬP TRUNG TÂM TRỌNG TÀI
 Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, Bộ trưởng
Bộ Tư pháp cấp Giấy phép thành lập Trung tâm Trọng tài và phê
chuẩn Điều lệ của Trung tâm Trọng tài;
(Nếu từ chối, phải trả lời bằng văn bản ,nêu rõ lý do)
 Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được giấy phép thành
lập, phải đăng ký hoạt động tại Sở Tư pháp nơi Trung tâm Trọng tài
đặt trụ sở
Nếu không đăng ký thì giấy phép bị thu hồi.
THÀNH LẬP TRUNG TÂM TRỌNG TÀI
Những vấn đề chung
 Các hình thức trọng tài
– Trọng tài do các bên thành lập
 Do các bên quyết định thành lập nên không tồn tại thường 
xuyên
 Không có bộ máy cơ cấu tổ chức
 Trọng tài viên do các lựa chọn là trọng tài viên của các trung 
tâm trọng tài hoặc ngòai trung tâm trọng tài.
 Giải thể khi vụ việc giải quyết xong
Thỏa thuận trọng tài
 Hình thức thỏa thuận trọng tài
 Nội dung thỏa thuận trọng tài
Hình thức thỏa thuận trọng tài
 Xác lập trong hợp đồng hoặc dưới hình thức 
thỏa thuận riêng.
 Phải được xác lập dưới dạng văn bản. 
Hình thức thỏa thuận trọng tài
 Các hình thức thỏa thuận sau đây cũng được coi là 
xác lập dưới dạng văn bản:
– Bằng telegram, fax, telex, thư điện tử và các hình thức khác 
theo quy định của pháp luật;
– Thông qua trao đổi thông tin bằng văn bản giữa các bên;
– Thỏa thuận được luật sư, công chứng viên hoặc tổ chức có 
thẩm quyền ghi chép lại theo yêu cầu của các bên;
– Trong giao dịch các bên có dẫn chiếu đến một văn bản có 
thể hiện thỏa thuận trọng tài như hợp đồng, chứng từ, điều 
lệ công ty và những tài liệu tương tự khác;
– Qua trao đổi về đơn kiện và bản tự bảo vệ mà trong đó thể 
hiện sự tồn tại của thoả thuận do một bên đưa ra và bên kia 
không phủ nhận.
Thoả thuận trọng tài vô hiệu
 1. Tranh chấp phát sinh trong các lĩnh vực không thuộc thẩm 
quyền của Trọng tài.
 2. Người xác lập thoả thuận trọng tài không có thẩm quyền.
 3. Người xác lập thoả thuận trọng tài không có năng lực hành 
vi dân sự.
 4. Hình thức của thoả thuận trọng tài không phù hợp với quy 
định.
 5. Một trong các bên bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép trong quá 
trình xác lập thoả thuận trọng tài và có yêu cầu tuyên bố thoả 
thuận trọng tài đó là vô hiệu.
 6. Thỏa thuận trọng tài vi phạm điều cấm của pháp luật.
Thủ tục tố tụng trọng tài
 Khởi kiện, thành lập hội đồng trọng tài và giải quyết khiếu nại về thỏa
thuận trọng tài
– Khởi kiện - thời hiệu là 02 năm, 
– Hội đồng trọng tài
 Chuẩn bị cho phiên họp và phiên họp trọng tài giải quyết tranh chấp
– Nghiên cứu hồ sơ
– Thu thập chứng cứ
– Phiên họp giải quyết tranh chấp
 Thi hành quyết định trọng tài
 Hủy quyết định trọng tài
Đơn kiện và thụ lý đơn kiện
 Nguyên đơn nộp cho TT trọng tài:
- Đơn khởi kiện;
- Bản sao thỏa thuận trọng tài;
- Bản sao các chứng từ, tài liệu;
- Tạm ứng phí trọng tài
 Trung tâm Trọng tài thụ lý và gửi cho bị đơn bản sao đơn 
kiện của nguyên đơn, tên Trọng tài viên của nguyên đơn 
chọn và danh sách Trọng tài viên của Trung tâm Trọng 
tài
Tự bảo vệ của bị đơn
 Sau thời gian 30 ngày kể từ khi nhận được bản sao đơn 
kiện, Bị đơn gửi cho Trung tâm Trọng tài:
- bản tự bảo vệ kèm theo các chứng cứ;
- chọn trọng tài viên trong danh sách của TT Trọng tài .
 Bị đơn có thể phản bác toàn bộ hoặc 1 phần nội dung 
kiện của nguyên đơn
 Bị đơn có thể gửi đơn kiện lại
Thành lập HĐTT tại TT trọng tài
 Nếu bị đơn không chọn Trọng tài viên thì trong thời hạn 7 
ngày, kể từ ngày hết hạn quy định, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài 
chỉ định Trọng tài viên trong TTTT cho bị đơn.
 Các Trọng tài viên đại diện các bên phải chọn Trọng tài viên 
thứ ba có tên trong danh sách làm Chủ tịch Hội đồng Trọng tài 
 Nếu không chọn được thì Chủ tịch Trung tâm TT sẽ chỉ định 
1 Trọng tài viên theo quy định PL 
Chuẩn bị giải quyết
 Các Trọng tài viên phải nghiên cứu hồ sơ; xác 
minh, thu thập chứng cứ, tìm hiểu nội dung vụ việc. 
 Hội đồng Trọng tài có quyền gặp các bên để 
nghe các bên trình bày ý kiến. 
Hòa giải
 Hội đồng Trọng tài hoà giải thành thì ra quyết định công 
nhận hoà giải thành. 
 Biên bản hoà giải thành phải được các bên và các Trọng 
tài viên ký. 
 Quyết định công nhận hoà giải thành của Hội đồng Trọng 
tài là chung thẩm và được thi hành
Tổ chức phiên họp giải quyết TC
 Giấy triệu tập gửi cho các bên trước 30 ngày
 Quyết định trọng tài của HĐTT được lập theo đa số, ý 
kiến thiểu số được ghi vào biên bản.
 Quyết định trọng tài có thể được công bố ngay tại 
phiên họp cuối cùng hoặc sau đó, nhưng không quá 60 
ngày, kể từ ngày kết thúc phiên họp cuối
 QĐ trọng tài được gửi cho các bên ngay sau ngày công 
bố và có hiệu lực ngay
Sửa chữa quyết định trọng tài
 Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được 
quyết định trọng tài, một bên có thể yêu cầu Hội 
đồng Trọng tài sửa chữa những lỗi về tính toán, lỗi 
đánh máy, lỗi in hoặc những lỗi kỹ thuật khác. 
 Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được 
yêu cầu, Hội đồng Trọng tài tiến hành sửa chữa và 
phải thông báo cho bên kia.
Quyền yêu cầu hủy QĐ Trọng tài:
 Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận quyết định TT, 
nếu có bên không đồng ý thì có quyền làm đơn gửi Toà án tỉnh 
nơi HĐTT ra quyết định trọng tài, để yêu cầu huỷ quyết định 
TT. 
 Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thụ lý, Toà án mở 
phiên toà để xét đơn yêu cầu huỷ quyết định TT. 
 Nếu Hội đồng xét xử không huỷ quyết định trọng tài thì 
quyết định trọng tài được thi hành 
Toà án ra quyết định huỷ Quyết định 
trọng tài trong các trường hợp sau :
1. Không có thoaỷ thuận trọng tài;
2. Thoaỷ thuận trọng tài vô hiệu;
3. Thành phần Hội đồng Trọng tài, tố tụng trọng tài không phù
hợp với thoaỷ thuận của các bên;
4. Vụ tranh chấp không thuộc thẩm quyền của HĐTT;
5. Bên yêu cầu chứng minh được trong quá trỡnh giaỷi quyết vụ
tranh chấp Trọng tài viên vi phạm nghĩa vụ của mỡnh;
6. Quyết định trọng tài trái với lợi ích công cộng của Nhaứ nửụực
Việt Nam.
Thi hành quyết định Trọng tài
Sau thời hạn 30 ngày, kể từ ngày hết thời hạn thi
hành quyết định trọng tài, nếu một bên không tự nguyện
thi hành, bên được thi hành quyết định trọng tài có
quyền làm đơn yêu cầu cơ quan thi hành án cấp tỉnh nơi
có trụ sở, nơI cư trú hoặc nơi có tài saỷn của bên thi
hành, thi hành quyết định trọng tài.
THỦ TỤC
2.4. Trình tự, thủ tục tố tụng trọng tài:
1.Đơn kiện và thụ lý đơn kiện
2.Tự bảo vệ của bị đơn.
3.Thành lập hội đồng trọng tài tại TT trọng tài.
4.Chuẩn bị giải quyết 
5.Hoà giải
6.Tổ chức phiên họp giải quyết 
tranh chấp và quyết định trọng tài
THẨM QUYỀN CỦA TA CẤP HUYỆN
 Giải quyết theo trình tự sơ thẩm các tranh chấp phát sinh trong 
hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có 
đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận bao 
gồm:
– Mua bán hàng hoá; 
– Cung ứng dịch vụ; 
– Phân phối; 
– Đại diện, đại lý; 
– Ký gửi; 
– Thuê, cho thuê, thuê mua;
– Xây dựng; 
– Tư vấn, kỹ thuật và vận chuyển hàng hoá, hành khách bằng 
đường sắt, đường bộ, đường thuỷ nội địa
THẨM QUYỀN CỦA TA CẤP TỈNH
 Sơ thẩm tất cả các vụ án kinh doanh thương mại:
– Vận chuyển hàng hoá, hành khách bằng đường hàng 
không, đường biển / Mua bán cổ phiếu, trái phiếu và giấy tờ 
có giá khác / Đầu tư, tài chính, ngân hàng / Bảo hiểm / 
Thăm dò, khai thác.
– Tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty / 
giữa các thành viên của công ty với nhau.
– Trong trường hợp cần thiết, toà án cấp tỉnh có thể lấy lên 
để giải quyết theo thủ tục sơ thẩm các vụ án kinh doanh, 
thương mại thuộc thẩm quyền của toà án cấp huyện 
THẨM QUYỀN CỦA TA CẤP TỈNH
 Toà kinh tế: giải quyết theo thủ tục phúc 
thẩm những vụ án mà bản án quyết định sơ 
thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của toà án 
cấp huyện bị kháng cáo, kháng nghị.
 Uỷ ban thẩm phán toà án nhân dân cấp tỉnh:
giải quyết theo trình tự giám đốc thẩm hoặc 
tái thẩm các bản án, quyết định của toà án 
nhân dân cấp huyện đã có hiệu lực pháp luật 
bị kháng nghị.
THẨM QUYỀN CỦA TATC
 Tòa kinh tế Tòa án nhân dân tối cao có thẩm quyến giám đốc 
thẩm, tái thẩm những vụ án mà bản án, quyết định đã có hiệu 
lực pháp luật của tòa án ND cấp tỉnh bị kháng nghị theo trình 
thự tố tụng.
 Toà phúc thẩm thuộc TAND tối cao tiến hành phúc thẩm những 
vụ án mà bản án, quyết định sơ thẩm của toà kinh tế thuộc toà 
án nhân dân cấp tỉnh bị kháng cáo, kháng nghị.
 Hội đồng thẩm pháp tòa án nhân dân tối cao có quyền giám 
đốc thẩm, tái thẩm đối với những vụ án mà bản án, quyết định 
của các tòa thuộc Tòa án nhân dân tối cao bị kháng nghị theo 
trình tự tố tụng.
            
        
        
    
                    