Lý thuyết tài chính

LOGO LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH SỐ TÍN CHỈ: 2 GIÁO TRÌNH: LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH GIẢNG VIÊN: NGUYỄN THANH HẰNG www.themegallery.com CÁC CHƯƠNG CHƯƠNG I NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG II NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG III TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP CHƯƠNG IV BẢO HIỂM CHƯƠNG V TÍN DỤNG CHƯƠNG VI THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH CHƯƠNG VII TÀI CHÍNH QUỐC TẾ www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I Tài chính phản ánh tổng hợp các mối quan hệ kinh tế nảy sinh trong phân phối các nguồn tài chính thông qua việc tạo lập hoặc sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đáp ứng các nhu cầu khác nhau của các chủ thể trong xã hội. Hai đặc trưng của quan hệ tài chính là quan hệ phân phối và được thực hiện dưới dạng giá trị. a. Khái niệm về tài chính 1.1. Những vấn đề chung về tài chính www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH b.Tiền đề ra đời: . Tiền đề sản xuất hàng hóa tiền tệ: Là nhân tố khách quan có ý nghĩa quyết định sự ra đời, tồn tại, phát triển của tài chính Tiền đề nhà nước: Là nhân tố khách quan có ý nghĩa định hướng tạo điều kiện, tạo hành lang pháp lý và điều tiết sự phát triển của tài chính CHƯƠNG I 2 Tiền đề www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Tiền đề sản xuất hàng hóa - tiền tệ Thời kỳ săn bắn lượm hái, chưa có tài chính vì chưa có sản xuất, vật phẩm kiếm được thậm chí chưa đủ để phân phối lần đầu. Thời kỳ kinh tế hàng hóa ra đời bước đầu đã có trao đổi, tuy nhiên mới trao đổi dưới hình thái hiện vật chưa đáp ứng được đặc trưng thứ 2. Thời kỳ sản xuất tự cung tự cấp, tài chính cũng chưa ra đời vì chưa có sự tồn tại của hàng hóa, chưa có trao đổi mua bán. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Tiền đề sản xuất hàng hóa - tiền tệ Khi nền kinh tế hàng hóa - tiền tệ ra đời, tiền tệ làm cho các quan hệ phân phối trở lên linh hoạt, rõ ràng hơn, tiền đóng vai trò chung gian trong quan hệ phân phối và trao đổi và được thực hiện dưới hình thức giá trị. Các đặc trưng của tài chính được được thỏa mãn và xuất hiện phạm trù tài chính. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . Thời kỳ hàng đổi hàng Nhu cầu sử dụng vật ngang giá CHƯƠNG I Các quỹ tiền tệ được tạo lập và và sử dụng bởi các tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, cá nhân nhằm tiêu dùng và đầu tư phát triển kinh tế. Các quan hệ kinh tế đó làm nảy sinh phạm trù tài chính. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH b.Tiền đề ra đời: . Tiền đề sản xuất hàng hóa tiền tệ: Là nhân tố khách quan có ý nghĩa quyết định sự ra đời, tồn tại, phát triển của tài chính Tiền đề nhà nước: Là nhân tố khách quan có ý nghĩa định hướng tạo điều kiện, tạo hành lang pháp lý và điều tiết sự phát triển của tài chính CHƯƠNG I 2 Tiền đề www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Tiền đề Nhà nước - Trong hoàn cảnh xã hội có sự phân công giai cấp và giai cấp đối kháng, Nhà nước đã xuất hiện. - Nhà nước với tư cách là người có quyền lực đã nắm lấy việc đúc tiền, in tiền và lưu thông tiền, tác động đến sự vận động độc lập của đồng tiền trên phương diện quy định hiệu lực pháp lý của đồng tiền. - Hoạt động phân phối tài chính là khách quan nhưng chịu sự chi phối trực tiếp hoặc gián tiếp của nhà nước thông qua các chính sách được ban hành và áp dụng trong nền kinh tế. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I c. Chức năng của tài chính  Chức năng phân phối - Khái niệm: Là chức năng mà nhờ đó các nguồn tài lực đại diện cho những nguồn lực của cải xã hội được đưa vào các quỹ tiền tệ khác nhau để phục vụ cho những mục đích khác nhau, đảm bảo những nhu cầu, lợi ích khác nhau của đời sống xã hội. - Đối tượng: Là của cải xã hội dưới hình thức giá trị, tổng thể các nguồn tài chính có trong xã hội. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Chức năng phân phối - Chủ thể: Nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, hộ gia đình, cá nhân. Chủ thể phân phối có thể là: + Chủ thể có quyền sở hữu hoặc sử dụng các nguồn lực tài chính + Chủ thể có quyền lực chính trị + Chủ thể tổ chức quan hệ của các nhóm thành viên trong xã hội. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Chức năng phân phối - Đặc điểm: + Là sự phân phối chỉ diễn ra dưới hình thức giá trị, nó không kèm theo sự thay đổi hình thái giá trị; + Là sự phân phối luôn luôn gắn liền với sự hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ nhất định; + Là quá trình phân phối diễn ra một cách thường xuyên, liên tục bao gồm cả phân phối lần đầu và phân phối lại. - Kết quả: Là sự hình thành ( tạo lập) hoặc sử dụng các quỹ tiền tệ ở các chủ thể trong xã hội nhằm mục đích đã định. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Chức năng giám đốc - Khái niệm: Là chức năng kiểm tra sự vận động của các nguồn tài chính trong quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ; kiểm tra và điều chỉnh quá trình phân phối tổng sản phẩm xã hội dưới hình thức xã hội một cách phù hợp. - Đối tượng: Là các quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ, các quá trình vận động các nguồn tài chính. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I  Chức năng giám đốc - Chủ thể: Là chủ thể phân phối: Nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, hộ gia đình, các nhân. - Đặc điểm: + Là giám đốc bằng đồng tiền + Là loại giám đốc rất toàn diện, thường xuyên và liên tục - Kết quả: Phát hiện ra những mặt được và chưa được của quá trình phân phối, từ đó có hướng điều tiết phù hợp. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I 1.2. Hệ thống tài chính nước ta 1.2.1. Quan niệm về hệ thống tài chính và khâu tài chính - Hệ thống tài chính: Là tổng thể các hoạt động tài chính trong các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế quốc dân, nhưng có quan hệ hữu cơ với nhau về việc hình thành và và sử dụng các quỹ tiền tệ ở các chủ thể kinh tế - xã hội hoạt động trong lĩnh vực đó. - Khâu tài chính: Là nơi hội tụ của các nguồn tài chính, nơi diễn ra việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ gắn liền với việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chủ thể trong lĩnh vực hoạt động. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH . CHƯƠNG I 1.2.1. Quan niệm về hệ thống tài chính và khâu tài chính - Các tiêu thức chủ yếu của một khâu tài chính: + Phải là điểm hội tụ của các nguồn tài chính. + Các hoạt động tài chính, sự vận động của các nguồn tài chính, việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ luôn gắn liền với một chủ thể phân phối cụ thể, xác định. + Được xếp vào cùng một khâu tài chính nếu các hoạt động tài chính có cùng tính chất, đặc điểm, vai trò, có tính đồng nhất về hình thức các quan hệ tài chính và mục đích của quỹ tiền tệ trong lĩnh vực hoạt động. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.1. Quan niệm về hệ thống tài chính và khâu tài chính Sơ đồ các khâu tài chính . NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH CÁC TỔ CHỨC XÃ HỘI TÍN DỤNG BẢO HIỂM TÀI CHÍNH HỘ GIA ĐÌNH THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.2. Nhiệm vụ của các khâu trong hệ thống tài chính a. Ngân sách Nhà nước Động viên, tập trung các nguồn tài chính tạo lập quỹ ngân sách NN Phân phối và sử dụng quỹ ngân sách cho việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội Giám đốc các khâu tài chính khác và các hoạt động KT – XH gắn với quá trình thu, chi NS. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.2. Nhiệm vụ của các khâu trong hệ thống tài chính b. Tài chính doanh nghiệp Đảm bảo vốn và phân phối vốn hợp lý cho các nhu cầu sản xuất kinh doanh Tổ chức cho vốn chu chuyển một cách liên tục và có hiệu quả Phân phối thu nhập và lợi nhuận của doanh nghiệp theo đúng quy định của Nhà nước Kiểm tra mọi quá trình vận động của các nguồn tài chính trong DN và mọi hoạt động SXKD gắn liền với quá trình đó www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.2. Nhiệm vụ của các khâu trong hệ thống tài chính c. Bảo hiểm Bảo hiểm là một dịch vụ tài chính, được tạo lập và sử dụng để bồi thường tổn thất nhiều dạng cho những người tham gia bảo hiểm Bảo hiểm có quan hệ trực tiếp với các khâu tài chính khác thông qua việc thu phí và bồi thường Vốn nhàn rỗi từ các quỹ bảo hiểm có thể tham gia vào thị trường tài chính, có thể coi bảo hiểm như một khâu tài chính trung gian www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.2. Nhiệm vụ của các khâu trong hệ thống tài chính c. Tín dụng Tín dụng là một khâu quan trọng của hệ thống tài chính thống nhất, là tụ điểm của các nguồn tài chính tạm thời nhàn rỗi Quỹ tín dụng được tạo lập bằng việc thu hút các nguồn tài chính tạm thời nhàn rỗi để đem cho vay theo nguyên tắc hoàn trả có thời hạn và lợi tức Tín dụng là một dịch vụ tài chính mang tính chất thương mại, vì mục đích kinh doanh lấy lợi nhuận, là cầu nối giữa người có khả năng cung ứng và người có nhu cầu sử dụng tạm thời các nguồn tài chính. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.2. Nhiệm vụ của các khâu trong hệ thống tài chính c. Tài chính các tổ chức xã hội Các tổ chức xã hội có quỹ riêng để đảm bảo hoạt động cho mình. Các quỹ này được hình thành từ việc đóng góp của các hội viên, quyên góp, ủng hộ tặng biếu của các tập thể, cá nhân, tài trợ từ nước ngoài Các quỹ tiền tệ của TCXH chủ yếu dùng để tiêu dùng trong hoạt động của tổ chức đó, khi các quỹ chưa được sử dụng có thể tham gia vào thị trường tài chính thông qua các quỹ tín dụng hoặc các hình thức khác. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.2. Nhiệm vụ của các khâu trong hệ thống tài chính c. Tài chính hộ gia đình (dân cư) Trong dân cư các quỹ tiền tệ được hình thành từ tiền lương, tiền công, thu nhập của các thành viên trong gia đình do lao động hay sản xuất kinh doanh, từ nguồn thừa kế tài sản, lãi tiền gửi Quỹ tiền tệ của hộ gia đình chủ yếu được sử dụng cho mục đích tiêu dùng của gia đình, một phần tham gia vào quỹ Ngân sách NN, tham gia vào quỹ tín dụng, đầu tư vào sản xuất kinh doanh trong phạm vi hộ gia đình www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.2.3. Phân loại hệ thống tài chính Theo quan hệ sở hữu các nguồn TC Tài chính Nhà nước Tài chính phi nhà nước Theo mục đích sử dụng Theo phạm vi Hoạt động TC Theo tụ điểm TC Tài chính Công Tài chính Tư Tài chính Nội địa Hệ thống tài chính được chia thành các khâu tài chính đã được giới thiệu Phân loại hệ thống Tài chính Tài chính Quốc tế www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.3. Chính sách tài chính Quốc gia 1.3.1. Khái niệm Là hệ thống các quan điểm, chủ trương, biện pháp của Nhà nước trong việc sử dụng các công cụ tài chính để tác động vào quá trình hình thành và vận động của hệ thống tài chính và quan hệ giữa chúng nhằm thực hiện những mục tiêu kinh tế xã hội đã được vạch ra trong chiến lược phát triển từng giai đoạn của từng đất nước. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.3. Chính sách tài chính Quốc gia 1.3.2. Cơ sở để hoạch định chính sách tài chính quốc gia  Đặc điểm vận động của phạm trù tài chính trong mô hình kinh tế tương ứng;  Lý thuyết về tái sản xuất mở rộng;  Thực trạng của chính sách tài chính và hoạt động tài chính trong kỳ trước;  Chính sách phát triển kinh tế xã hội trong thời kỳ tương ứng;  Phân tích và dự đoán về xu hướng phát triển mới trong điều kiện mở cửa nền kinh tế, hội nhập quốc tế và khu vực. www.themegallery.com NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH CHƯƠNG I 1.3. Chính sách tài chính Quốc gia 1.3.3. Nội dung của chính sách tài chính quốc gia ( Sinh viên thảo luận và nghiên cứu) www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.1. Những vấn đề chung về Ngân sách Nhà nước 2.1.1. Khái niệm Ngân sách Nhà nước - Xét về hình thức: NSNN là một bản dự toán thu – chi tài chính trong một khoảng thời gian nhất định thường là một năm. - Xét về thực thể: NSNN bao gồm những nguồn thu cụ thể, những khoản chi cụ thể và định lượng. Các nguồn thu đều được nộp vào một quỹ tiền tệ - quỹ NSNN và các khoản chi đều được xuất ra từ quỹ tiền tệ ấy. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.1. Những vấn đề chung về Ngân sách Nhà nước 2.1.1. Khái niệm Ngân sách Nhà nước - Xét về các quan hệ kinh tế chứa đựng trong NSNN: NSNN phản ánh các mối quan hệ kinh tế phát sinh gắn liền với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước khi Nhà nước tham gia phân phối các nguồn tài chính quốc gia nhằm thực hiện các chức năng của Nhà nước trên cơ sở luật định. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.1.2. Đặc điểm của NSNN - NSNN bao gồm những quan hệ tài chính nhất định trong tổng thể các quan hệ tài chính quốc gia. - Việc tạo lập, sử dụng quỹ NSNN luôn gắn liền với quyền lực của NN. - NSNN luôn gắn chặt với sở hữu Nhà nước, luôn chứa đựng lợi ích chung, lợi ích công cộng. - Hoạt động thu , chi NSNN được thực hiện theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu, ngoài ra NSNN cũng có những đặc điểm như các quỹ tiền tệ khác. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.1.3. Vai trò của NSNN - Là công cụ phân bổ nguồn tài chính quốc gia, định hướng phát triển sản xuất, hình thành cơ cấu kinh tế mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ổn định và bền vững; - Là công cụ để điều tiết thị trường, bình ổn giá cả và kiềm chế lạm phát; - Là công cụ điều tiết thu nhập, giải quyết các vấn đề XH - Củng cố, tăng cường sức mạnh của bộ máy nhà nước, bảo vệ đất nước, giữ gìn an ninh, quốc phòng; - Kiểm tra các hoạt động tài chính khác. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II Thu NSNN Chi NSNN 2 Nội dung của NSNN www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2. Thu ngân sách Nhà nước 2.2.1. Khái niệm Thu ngân sách Nhà nước là việc Nhà nước dùng quyền lực của mình để tập trung một phần nguồn tài chính quốc gia hình thành quỹ NSNN nhằm thỏa mãn các nhu cầu của Nhà nước. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2. Thu ngân sách Nhà nước 2.2.2. Đặc điểm 1 2 3 Được thực hiện thông qua quyền lực của NN thông qua các nguyên tắc và luật lệ nhất định Được thực hiện theo nguyên tắc hoàn trả không trực tiếp là chủ yếu Gắn chặt với phạm trù kinh tế và sự vận động của các phạm trù như giá cả, thu nhập, lãi suất www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.3. Nội dung thu NSNN Nội dung thu NSNN 2 5 3 4 1 Thu từ vay nợ, viện trợ không hoàn lại Thuế, lệ phí, phí Các khoản thu từ hoạt động kinh tế của NN Thu khác Thu từ các hoạt động sự nghiệp www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.4. Phân loại thu NSNN Có 3 cách phân loại phổ biến Căn cứ vào phạm vi phát sinh Căn cứ vào tính chất phát sinh và nội dung kinh tế Yêu cầu động viên vốn vào NSNN www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II Phân loại theo phạm vi phát sinh Thu trong nước Thu ngoài nước Từ thuế, phí, lệ phí Từ hoạt động kinh tế, hoạt động sự nghiệp Từ vay nợ trong nước và các khoản thu khác Từ hoạt động xuất khẩu lao động và hợp tác chuyên gia với nước ngoài Từ vay nợ, viện trợ nước ngoài Ý nghĩa: Phản ánh cơ cấu của nền kinh tế, qua đó đánh giá tính hiệu quả, hợp lý của nền kinh tế. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.4. Phân loại thu NSNN Có 3 cách phân loại phổ biến Căn cứ vào phạm vi phát sinh Căn cứ vào tính chất phát sinh và nội dung kinh tế Yêu cầu động viên vốn vào NSNN www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II Phân loại theo tính chất và nội dung kinh tế Thu không thường xuyên Thu thường xuyên Từ hoạt động kinh tế của NN Từ hoạt động sự nghiệp của NN Từ việc bán hoặc cho thuê TSNN Từ viện trợ, vay trong, ngoài nước và các khoản thu khác Thuế Phí, lệ phí www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II Thuế Phí, lệ phí Không thường xuyên Thuế nguồn thu chủ yếu của NSNN ? Ý nghĩa: Thấy được sự phát triển, tính hiệu quả của nền kinh tế và mức độ ổn định vững chắc của nguồn thu NSNN www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.4. Phân loại thu NSNN Có 3 cách phân loại phổ biến Căn cứ vào phạm vi phát sinh Căn cứ vào tính chất phát sinh và nội dung kinh tế Yêu cầu động viên vốn vào NSNN www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II Phân loại theo yêu cầu động viên vốn vào NS Thu trong cân đối NSNN Thu bù đắp thiếu hụt NSNN Từ hoạt động kinh tế, sự nghiệp của NN Các khoản thu khác theo luật Thuế, phí, lệ phí Từ việc bán hoặc cho thuê TSNN Vay trong nước Vay từ nước ngoài Ý nghĩa: Đánh giá sự lành mạnh của NSNN và rất có ý nghĩa trong tổ chức điều hành NSNN. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến thu NSNN  Thu nhập GDP bình quân đầu người Tỷ suất lợi nhuận trong nền kinh tế  Tiềm năng đất nước về tài nguyên thiên nhiên Mức độ trang trải các khoản chi phí của Nhà nước  Tổ chức bộ máy thu nộp  Các nhân tố khác www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.6. Các nguyên tắc tổ chức hệ thống thu NSNN  Nguyên tắc ổn định lâu dài  Nguyên tắc đảm bảo công bằng  Nguyên tắc rõ ràng, chắc chắn  Nguyên tắc đơn giản www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.7. Một số khoản thu chủ yếu của NSNN  Thuế - Nguồn thu chủ yếu của NSNN - Khái niệm: Thuế là một khoản đóng góp bắt buộc của các tổ chức, cá nhân cho Nhà nước theo mức độ và thời hạn pháp luật quy định, không mang tính hoàn trả trực tiếp nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước. - Đặc điểm: + Là hình thức động viên mang tính bắt buộc + Là khoản đóng góp không hoàn trả trực tiếp cho người nộp + Là hình thức đóng góp được quy định trước. www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II + Thuế giá trị gia tăng + Thuế thu nhập doanh nghiệp + Thuế tiêu thụ đặc biệt + Thuế xuất khẩu, nhập khẩu + Thuế sử dụng đất nông nghiệp + Thuế nhà đất + Thuế tài nguyên +Thuế thu nhập cá nhân + Thuế môn bài + Ngoài ra còn một số loại thu khác có tính chất như thuế như lệ phí trước bạ, lệ phí chứng thư, hải quan - Hệ thống thuế nước ta: Hệ thống thuế nước ta bao gồm: www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II - Phân loại thuế: Theo tính chất chuyển giao của thuế Theo đối tượng đánh thuế Thuế trực thu: Người chịu thuế và người chịu thuế là một Thuế gián thu: Người nộp thuế không phải là người chịu thuế Thuế thu nhập Thuế tài sản Thuế tiêu dùng www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II  Nguồn thu từ phí, lệ phí - Phí, lệ phí: Là các khoản thu chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng nguồn thu của NSNN nhưng có ý nghĩa quan trọng vì nó liên quan đến tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội. - Lệ phí: Là khoản thu vừa mang tính bắt buộc vừa mang tính phục vụ cho người nộp lệ phí về việc Nhà nước thực hiện một số thủ tục hành chính nào đó như: Lệ phí tòa án, lệ phí công chứng - Phí: Là khoản thu mang tính chất thuế, bù đắp một phần chi mà Nhà nước bỏ ra về các dịch vụ công như: Học phí, viện phí, phí cầu đường www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.8. Bồi dưỡng nguồn thu NSNN Bồi dưỡng nguồn thu NSNN có ý nghĩa quan trọng trong quá trình phát triển và tăng trưởng kinh tế, một số giải pháp tích cực: -Vừa khai thác, vừa bồi dưỡng tái tạo tài sản, tài nguyên quốc gia; - Chính sách thuế vừa huy động được vốn cho Nhà nước vừa khuyến khích tích tụ vốn của doanh nghiệp và dân cư; www.themegallery.com NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHƯƠNG II 2.2.8. Bồi dưỡng nguồn thu NSNN - Chính sách vay dân đ