Nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo góc bài Phương pháp dạy học về phi kim trong học phần Phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường phổ thông cho sinh viên sư phạm

JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci. 2011, Vol. 56, No. 6, pp. 135-144 NGHIÊN CỨU VÀ VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO GÓC BÀI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC VỀ PHI KIM TRONG HỌC PHẦN PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN HÓA HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM Kiều Phương Hảo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 E-mail: phuonghaosp2@gmail.com Tóm tắt. Báo cáo trình bày sự vận dụng phương pháp dạy học theo góc trong bài Phương pháp dạy học về phi kim, chương Giảng dạy các nguyên tố và chất hóa học, học phần Phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường phổ thông nhằm thực hiện đổi mới phương pháp trong dạy học, chú trọng phát huy tính tính cực, chủ động, sáng tạo của sinh viên, đồng thời giúp sinh viên biết vận dụng phương pháp này vào việc thiết kế các bài học trong quá trình giảng dạy môn Hóa học ở phổ thông. 1. Mở đầu Phương pháp dạy học theo hợp đồng và dạy học theo góc là các phương pháp dạy học (PPDH) tích cực đã được nghiên cứu và áp dụng có hiệu quả ở những nước châu Âu phát triển đặc biệt là ở Bỉ. Ở Việt Nam phương pháp dạy học này là một trong nhiều nội dung về dạy và học tích cực trong khuôn khổ của Dự án giáo dục Việt - Bỉ [2] đang triển khai có hiệu quả ở 14 tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam. Dạy học theo góc và theo hợp đồng có thể được áp dụng với mọi môn học và mọi đối tượng học sinh. Hai phương pháp không hoàn toàn tách rời mà có thể được tích hợp với nhau. Ví dụ: Tích hợp dạy học theo góc vào dạy học theo hợp đồng, khi đó một trong các nhiệm vụ ở bản hợp đồng sẽ được tổ chức dưới dạng dạy học theo góc. Ta cũng có thể tích hợp dạy học theo hợp đồng vào dạy học theo góc, khi đó một trong các góc sẽ được tổ chức dưới dạng học theo hợp đồng. Song, trong nội dung bài viết này, chúng tôi chỉ trình bày cách vận dụng phương pháp dạy học theo góc trong bài PPDH về phi kim, chương Giảng dạy các nguyên tố và chất hóa học, học phần Phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường phổ thông nhằm thực hiện đổi mới phương pháp trong dạy học chú trọng phát huy tính tính cực, chủ động, sáng tạo của sinh viên và giúp sinh viên biết vận dụng phương pháp dạy học theo góc vào việc thiết kế các bài học trong quá trình giảng dạy môn Hóa học ở phổ thông. 135 Kiều Phương Hảo 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Học theo góc 2.1.1. Bản chất của dạy học theo góc Thuật ngữ tiếng Anh “Working in corners” hoặc “Working with areas” có thể hiểu là làm việc theo góc, làm việc theo khu vực và có thể hiểu là học theo góc, nhấn mạnh vai trò của người học trong dạy học. Dạy học theo góc là một hình thức tổ chức hoạt động học tập theo đó người học thực hiện các nhiệm vụ khác nhau tại vị trí cụ thể trong không gian lớp học, đáp ứng nhiều phong cách học khác nhau. Lớp học sẽ được chia ra thành các góc nhỏ. Ở mỗi góc nhỏ người học có thể lần lượt tìm hiểu nội dung kiến thức từng phần của bài học. Người học phải trải qua các góc để có cái nhìn tổng thể về nội dung của bài học. Nếu có vướng mắc trong quá trình tìm hiểu nội dung bài học thì học sinh có thể yêu cầu giáo viên giúp đỡ và hướng dẫn. Tại mỗi góc, học sinh cần đọc hiểu nhiệm vụ đặt ra và thực hiện nhiệm vụ đặt ra; thảo luận nhóm để có kết quả chung của nhóm; trình bày kết quả của nhóm trên bảng nhóm, giấy A0, A3, A4. Ta nói rằng ở mỗi góc học sinh đã học theo một phong cách khác nhau. Quá trình học tập được chia thành các khu vực (các góc) bằng cách phân chia nhiệm vụ và tư liệu học tập nhằm đạt được cùng một kiến thức cụ thể. Các tư liệu và nhiệm vụ học tập ở mỗi góc, giúp học sinh khám phá xây dựng kiến thức và hình thành kỹ năng theo các cách tiếp cận khác nhau. Ví dụ để học bằng cách trải nghiệm thì ở góc trải nghiệm cần có nhiệm vụ cụ thể, các thiết bị thí nghiệm hóa học, hóa chất, dụng cụ, phiếu học tập,... Nhóm tại mỗi góc được hình thành là do tập hợp các cá nhân có cùng phong cách học mà không phải là sự áp đặt của giáo viên. 2.1.2. Ưu điểm của dạy học theo góc Dạy học theo góc giúp mở rộng sự tham gia, nâng cao hứng thú và cảm giác thoải mái ở người học. Người học được học sâu và hiệu quả bền vững; tương tác cá nhân cao giữa thầy và trò. Dạy học theo góc cho phép điều chỉnh sao cho thuận lợi, phù hợp với trình độ và nhịp độ học tập của người học vì tùy theo năng lực mà người học có thể chọn góc xuất phát phù hợp với phong cách học của mình và có thời gian tối đa để thực hiện nhiệm vụ ở mỗi góc. Hình thức này tạo cơ hội cho học sinh được lựa chọn cách học theo sở thích, được hợp tác trong học tập, được tham gia các hoạt động mang tính độc lập như khám phá, thực hành,... tạo hứng thú và cảm giác thoải mái cho người học. Học theo góc sẽ tạo cho người học lựa chọn hoạt động; các góc khác nhau - cơ hội học tập khác nhau; tránh được tình trạng người học phải chờ đợi. Bên cạnh đó, phương pháp này còn đem lại nhiều lợi ích đối với người dạy như có nhiều thời gian hơn cho hoạt động hướng dẫn riêng từng người 136 Nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo góc... học, hoặc hướng dẫn từng nhóm nhỏ người học. Tuy nhiên, trước khi giờ học bắt đầu thì ở mỗi góc phải chuẩn bị đầy đủ các phương tiện đáp ứng nội dung học tập và nhiệm vụ các góc cùng hướng tới mục tiêu bài học. Dạy học theo góc có thể áp dụng ở hầu hết các dạng bài học và các bài tập tích hợp kiến thức nhiều môn học. 2.1.3. Quy trình dạy học theo góc Bước 1. Chọn nội dung, địa điểm và đối tượng học sinh hay sinh viên Nội dung: Căn cứ vào đặc điểm học theo góc cần chọn nội dung bài học cho phù hợp: Nghiên cứu cùng một nội dung theo các phong cách học khác nhau hoặc theo các hình thức hoạt động khác nhau hoặc theo góc hỗn hợp phối hợp cả phong cách học và hình thức hoạt động. Tùy theo đặc điểm của môn học, của loại bài, giáo viên có thể xác định điều này sao cho tổ chức học theo góc đạt hiệu quả cao hơn các cách học khác. Địa điểm: Không gian lớp học là một điều kiện quan trọng để tổ chức học theo góc. Với không gian đủ lớn và số HS (SV) vừa phải có thể dễ dàng bố trí các góc hơn. Đối tượng HS (SV): Khả năng tự định hướng của HS (SV) cũng rất quan trọng để GV chọn thực hiện phương pháp học theo góc. Mức độ làm việc chủ động, tích cực của HS (SV) sẽ giúp cho phương pháp này thực hiện có hiệu quả hơn. Bước 2. Thiết kế kế hoạch bài học Mục tiêu bài học: Ngoài mục tiêu cần đạt được của bài học theo chuẩn kiến thức, kĩ năng cũng có thể nêu thêm mục tiêu về kĩ năng làm việc độc lập, khả năng làm việc chủ động của HS (SV) khi thực hiện học theo góc. Các phương pháp dạy học chủ yếu: Phương pháp học theo góc cần phối hợp thêm một số phương pháp khác như: phương pháp thí nghiệm, học tập hợp tác theo nhóm, giải quyết vấn đề, phương pháp trực quan, sử dụng đa phương tiện,... Chuẩn bị: GV cần chuẩn bị thiết bị, phương tiện, đồ dùng dạy học và nhiệm vụ cụ thể cũng như kết quả cần đạt được ở mỗi góc tạo điều kiện để HS (SV) tiến hành các hoạt động nhằm đạt mục tiêu dạy học. Xác định tên mỗi góc và nhiệm vụ phù hợp. Căn cứ vào nội dung, GV cần xác định 3 - 4 góc để HS (SV) thực hiện học theo góc. Ở mỗi góc cần có: bảng nêu nhiệm vụ của mỗi góc, sản phảm cần có và tư liệu thiết bị cần cho hoạt động của mỗi góc phù hợp theo phong cách học hoặc theo nội dung hoạt động khác nhau. Ví dụ như dụng cụ, hóa chất,... cần thiết cho góc trải nghiệm của môn Hóa học. Thiết kế các nhiệm vụ và hoạt động ở mỗi góc. Căn cứ vào nội dung cụ thể mà HS (SV) cần lĩnh hội và cách thức hoạt động để khai thác thông tin GV cần: xác định số góc và tên mỗi góc; xác định nhiệm vụ ở mỗi góc và thời gian tối đa dành cho HS (SV) ở mỗi góc; xác định những thiết 137 Kiều Phương Hảo bị, đồ dùng, phương tiện cần thiết cho HS (SV) hoạt động; hướng dẫn để HS (SV) chọn góc và luân chuyển theo vòng tròn nối tiếp. GV cần thiết kế các nhiệm vụ học tập để HS (SV) hoàn thành theo phiếu học tập giúp HS (SV) có thể tự đọc hiểu và hoàn thành nhiệm vụ của mình. Góc quan sát: HS (SV) có thể quan sát mẫu vật thật hoặc quan sát hình ảnh mẫu vật, thí nghiệm, hiện tượng,. . . trên máy tính hoặc tivi, rút ra kiến thức cần lĩnh hội. Góc thí nghiệm (Góc trải nghiệm): HS (SV) tiến hành thí nghiệm theo nhóm, quan sát hiện tượng, giải thích và rút ra nhận xét cần thiết. Góc phân tích: HS (SV) đọc tài liệu sách giáo khoa và tài liệu tham khảo để trả lời câu hỏi và rút ra kiến thức mới cần lĩnh hội. Góc áp dụng: HS (SV) đọc bảng trợ giúp (chỉ đối với góc xuất phát) sau đó áp dụng để giải bài tập hoặc giải quyết một vấn đề có liên quan đến thực tiễn. Chú ý thiết kế hoạt động để HS (SV) thực hiện chọn góc xuất phát và luân chuyển theo các góc trong bài học theo góc. Chúng ta chỉ có thể thiết kế lớp học theo số góc như trên nếu lớp học rất rộng và với nội dung làm việc là cả buổi học hoặc cả ngày học. Tuy nhiên cần đặc biệt chú ý đảm bảo tính hiệu quả, tránh hình thức mà hiệu quả kém. Bước 3. Tổ chức dạy học theo góc Trên cơ sở kế hoạch bài học đã thiết kế, GV tổ chức các hoạt động cho phù hợp với đặc điểm học theo góc. Bố trí không gian lớp học: GV cần bố trí không gian lớp họp theo các góc học tập đã thiết kế trước khi vào giờ học. Mỗi góc có: nhiệm vụ cụ thể và hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ rõ ràng kèm theo các tư liệu, thiết bị học tập cần thiết phục vụ cho phong cách học hoặc hình thức hoạt động khác nhau tùy thuộc vào nội dung học tập cụ thể. Nêu nhiệm vụ bài học, giới thiệu phương pháp học theo góc và hướng dẫn HS (SV) chọn góc xuất phát: GV nêu nhiệm vụ hoặc vấn đề cần giải quyết của bài học và giới thiệu cho HS (SV) phương học theo góc. GV nêu sơ lược về nhiệm vụ ở mỗi góc, thời gian thực hiện và kết quả cần đạt, hướng dẫn HS (SV) chọn góc xuất phát. HS (SV) lắng nghe, tìm hiểu và quyết định chọn góc theo phong cách, theo năng lực nhưng cũng cần cũng có sự điều chỉnh của GV. GV hướng dẫn HS (SV) luân chuyển góc và yêu cầu báo cáo kết quả cuối tiết học. Nếu quá nhiều HS (SV) chọn cùng góc xuất phát, GV hướng dẫn HS (SV) điều chỉnh chọn góc xuất phát cho phù hợp. GV cũng có thể gợi ý để HS (SV) chọn góc. Ví dụ với HS (SV) yếu thì không nên chọn góc áp dụng làm góc xuất phát còn với HS (SV) khá giỏi thì nên xuất phát từ góc áp dụng, sẽ phù hợp hơn. Với góc thực nghiệm thì HS (SV) có kĩ năng thực hành tốt nên chọn làm góc xuất phát. Góc quan sát và góc phân tích dành cho tất cả các đối tượng HS (SV) có thể chọn làm góc xuất phát. Các thỏa thuận HS (SV) cần biết là: 138 Nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo góc... + Mỗi một nhiệm vụ học theo góc phải được hoàn thành trong khoảng thời gian tối đa xác định. Có thể có góc dành cho HS (SV) có tốc độ học nhanh hơn. + HS (SV) được quyền lựa chọn góc xuất phát và thứ tự chuyển góc theo một trật tự có thể nhưng cần đảm bảo tránh tình trạng hỗn loạn gây mất thời gian. GV có thể đưa ra sơ đồ chuyển góc để nhóm HS (SV) lựa chọn. Hướng dẫn HS (SV) hoạt động theo các góc: GV hướng dẫn hoạt động cá nhân, nhóm trong mỗi góc để hoàn thành nhiệm vụ. Ở mỗi góc, mỗi nhóm sẽ có một kết quả chung. Chú ý ở mỗi góc, mỗi nhóm gồm tập hợp HS (SV) có cùng phong cách học, cần bầu nhóm trưởng, thư kí, các nhóm viên. Nhóm trưởng phân công thực hiện nhiệm vụ phù hợp theo cá nhân, theo cặp, có sự hỗ trợ giữa HS (SV) khá giỏi với HS (SV) yếu để đảm bảo trong thời gian nhất định có thể hoàn thành nhiệm vụ để chuyển sang góc mới. Theo dõi và hướng dẫn trợ giúp HS - SV tại mỗi góc: Trong quá trình HS (SV) hoạt động, GV thường xuyên theo dõi, phát hiện khó khăn của HS (SV) để có hỗ trợ kịp thời. Thí dụ ở góc HS (SV) tiến hành thí nghiệm thường có thể cần được theo dõi hỗ trợ về kĩ thuật thực hiện, cách quan sát và ghi thông tin. Ở góc quan sát, HS (SV) cũng cần được hỗ trợ về cách quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng và ghi kết quả. Hướng dẫn HS (SV) luân chuyển góc: Sau một thời gian hoạt động, trước khi hết thời gian tối đa cho mỗi góc, GV thông báo để nhóm HS (SV) nhanh chóng hoàn thành nhiệm vụ để chuẩn bị luân chuyển góc. HS (SV) có thể tới góc bất kì còn trống, tránh chen lấn, xô đẩy. HS (SV) có thể chuyển góc theo chiều nhất định tạo vòng tròn luân chuyển hoặc cũng có thể cho HS (SV) tùy chọn và trao đổi các góc giữa các nhóm HS (SV). HS (SV) sẽ lần lượt tới các góc (3 - 4 góc) để thực hiện nhiệm vụ theo quy định của GV. GV cần theo dõi và hướng dẫn kịp thời để HS (SV) nhanh chóng ổn định và làm việc trong góc mới. Hướng dẫn HS (SV) hoàn thành nhiệm vụ, báo cáo kết quả và đánh giá: Tại mỗi góc GV đã nêu nhiệm vụ hoặc có phiếu học tập giúp HS (SV) hoàn thành nhiệm vụ và có bản kết quả của nhóm. Cuối bài học, mỗi nhóm HS (SV) sẽ chọn báo cáo kết quả tại góc cuối cùng hoặc có thể treo và trình bày kết quả ở trên bảng. Điều này có thể do GV và HS (SV) cùng thỏa thuận. HS (SV) cần tập trung nghe và đưa thông tin phản hồi. GV chốt lại những điểm cần chỉnh sửa. Các nhóm tự đánh giá kết quả của nhóm mình tại góc tương ứng và chỉnh sửa nếu có. GV có thể chốt ngắn gọn và đánh giá cho điểm. GV hướng dẫn HS (SV) cách lưu giữ các thông tin đã thu thập được qua các góc và yêu cầu HS ghi nhiệm vụ về nhà. 139 Kiều Phương Hảo 2.2. Vận dụng phương pháp dạy học theo góc trong bài PPDH về phi kim học phần PPDH môn Hóa học ở trường phổ thông Bài Phương pháp dạy học về phi kim (Thời gian: 1 tiết lý thuyết, 1 tiết thực hành ) Mục tiêu Kiến thức: - Giúp SV nắm vững + Mục tiêu của các bài giảng về phi kim. + Nắm vững nội dung kiến thức các chương Nhóm halogen, Nhóm oxi, Nhóm nitơ , Nhóm cacbon trong chương trình phổ thông (chú trọng các chương “Nhóm halogen”, “Nhóm oxi”, “Nhóm nitơ”). + Củng cố kiến thức về lý luận dạy học hóa học. - Bước đầu có hiểu biết về dạy học theo góc. Kỹ năng: Rèn cho SV một số kỹ năng như vận dụng các PPDH; biết lắng nghe, phản hồi và tổ chức báo cáo kết quả thảo luận nhóm; biết sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn trong dạy và học. Giáo dục tư tưởng - đạo đức - Hợp tác, tích cực tham gia các hoạt động học tập và vận dụng PPDH mới vào quá trình dạy học. - Niềm say mê học tập, yêu thích môn học, lòng yêu nghề cho SV.H vào bài dạy cụ thể trong chương trình SGK Hoá học THPT theo hướng dạy học tích cực. - Biết vận dụng PPDH theo góc vào việc soạn bài học cụ thể và tập giảng theo phương pháp đó. Phương pháp dạy học Áp dụng các PPDH sau: phương pháp dạy học theo góc; kĩ thuật “khăn phủ bàn” và các phương pháp quan sát, thảo luận nhóm, nghiên cứu, vấn đáp, thuyết trình, thông báo. - Giáo viên chuẩn bị: kế hoạch bài dạy; các nhiệm vụ cụ thể của học theo góc; đầu video, băng hình, máy chiếu, tài liệu liên quan và bản tóm tắt nội dung kiến thức. - Sinh viên chuẩn bị: SGK, SGV Hoá 10, Sách giáo trình, các tài liệu tham khảo, giấy troki và bút dạ. *Thiết kế các hoạt động dạy và học của GV - SV Hoạt động 1: GV giới thiệu mục tiêu, yêu cầu và PP học tập của bài học này; SV biết được các mục tiêu cơ bản cần đạt của giờ học. Hoạt động 2: GV yêu cầu SV nêu mục tiêu các bài dạy về phi kim. Hoạt động 3 : GV thông báo phương pháp, nội dung, nhiệm vụ, thời gian của các nhóm tại mỗi góc. 140 Nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo góc... Góc 1: Góc quan sát (thời gian thực hiện: 10’). - Nhiệm vụ: Quan sát trích đoạn băng hình dạy học bài Clo thuộc chương Nhóm halogen - Hóa lớp 10; Xác định phương pháp dạy học và các nội dung kiến thức cần lưu ý khi dạy bài này. - Phương pháp: Quan sát trích đoạn băng hình dạy học bài Clo thuộc chương Nhóm halogen - Hóa lớp 10; Ghi lại các hoạt động của GV và HS; Xác định PPDH. - Phương tiện hỗ trợ: tivi, đầu video, đĩa CD bài dạy “Clo”. Góc 2: Góc phân tích (thời gian thực hiện: 10 phút). - Nhiệm vụ: Nghiên cứu SGK, SGV Hóa học 10, 11 các chương Nhóm halogen, Nhóm oxi, Nhóm nitơ, Nhóm cacbon.; Nghiên cứu sách giáo trình từ trang 167 – 182 (tài liệu [6]); Xác định phương pháp dạy học và các nội dung kiến thức cần lưu ý khi giảng dạy về phi kim. - Phương pháp: Cá nhân nghiên cứu SGK, sách giáo trình trang 167 đến 182 (tài liệu [6]); Đưa ra các PPDH được sử dụng và các nội dung kiến thức cần lưu ý khi giảng dạy về phi kim (theo kĩ thuật khăn phủ bàn). - Phương tiện hỗ trợ: SGK, SGV Hoá học 10,11, sách giáo trình. Góc 3: Góc phân tích (thời gian thực hiện:10 phút). - Nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch dạy học trích đoạn bài “Oxi” lớp 10 trong đó có sử dụng phương pháp dạy học theo góc, theo hợp đồng. - Phương pháp: Vận dụng các PPDH được sử dụng khi giảng dạy về phi kim để xây dựng kế hoạch dạy học. - Phương tiện hỗ trợ: SGK, SGV Hoá học 10. - SV: Nghe, lựa chọn, nhận nhiệm vụ tại các góc; Trao đổi những vấn đề còn chưa rõ trong phiếu học tập ở tại mỗi góc thực hiện. - GV: Yêu cầu SV thực hiện nhiệm vụ tại mỗi góc theo phiếu học tập và tổ chức cho SV báo cáo, trao đổi kết quả thu được từ việc thực hiện nhiệm vụ tại góc của mỗi nhóm. - SV: Báo cáo kết quả qua việc thực hiện nhiệm vụ tại mỗi góc; Rút ra kiến thức chung. Hoạt động 4. Tổng kết giờ học: GV: - Yêu cầu SV chốt lại các nội dung cơ bản của giờ học. - Giao nhiệm vụ cho SV tự nghiên cứu ở nhà, chuẩn bị cho giờ thực hành: + Thiết kế các bài học có sử dụng phương pháp dạy học theo góc cho các bài: clo, lưu huỳnh, oxi – ozon, amoniac và muối amoni, axit nitric và muối nitrat,... + Thực hiện giáo án bài dạy theo hoạt động về một trong các bài học trên. 141 Kiều Phương Hảo SV : + Chốt lại các nội dung cơ bản của giờ học. + Ghi chép nội dung công việc thực hiện ở nhà. 2.3. Thực nghiệm sư phạm Chúng tôi đã tiến hành thực nghiệm đánh giá trong năm học 2009 – 2010 tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2. Chúng tôi chọn lớp K33D là lớp thực nghiệm, K33B là lớp đối chứng do TS. Đào Thị Việt Anh trực tiếp giảng dạy. Chúng tôi đã thu được 43 phiếu phản hồi của SV từ lớp dạy thực nghiệm. Bảng 1: Kết quả phản hồi của SV về giờ học có sử dụng PPDH theo góc Các mức độ Số SV Tỉ lệ % Rất thích 21 48,84 Thích 15 34,88 Bình thường 7 16,28 Không thích 0 0 Kết quả Bảng 1 cho thấy đa số các SV đều cho rằng phương pháp này rất hay, bổ ích, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, giúp cho các em được tranh luận, thảo luận và rèn khả năng nói trước đám đông. Nhận xét phần tổ chức giáo viên trong tiết học của SV. Điều thích: Đạt hiệu quả của tiết học, các em được thảo luận, dễ hiểu, nắm bắt được kiến thức của bài học. Điều chưa hài lòng: Thời gian cho hoạt động nhóm ở các góc ít nên một vài SV không thực hiện kịp tiến độ bài học. Các em SV ở lớp thực nghiệm đã biết vận dụng PPDH theo góc trong việc thiết kế kế hoạch một số bài dạy hóa học ở trường phổ thông và tập giảng theo phương pháp đó. Sau khi kết thúc bài lên lớp, chúng tôi tiến hành kiểm tra để đánh giá chất lượng, đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức, năng lực vận dụng kiến thức của SV ở các lớp thực nghiệm và các lớp đối chứng. Bài kiểm tra được chấm theo thang điểm 10. Kết quả các bài kiểm tra được thống kê ở bảng dưới đây. Bảng 2. Kết quả của bài kiểm tra Lớp Số Điểm Xi SV 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ĐC(K33B) 41 0 0 1 1 1 5 4 11 14 4 0 TN(K33D) 43 0 0 1 0 1 1 5 10 19 6 0 142 Nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo góc... Bảng 3. Bảng phân loại kết quả học tập của SV (%) Yếu kém Trung bình Khá Giỏi (0-4 điểm) 5,6 điểm (7,8 điểm) (9,10 điểm) ĐC TN ĐC TN ĐC TN ĐC TN 7,32 4,65 21,95 13,95 63,41 67,44 9,76 13,95 Hình 1. Đồ thị tổng hợp phân loại kết quả học tập của HS Dựa trên các kết quả thực nghiệm sư phạm và thông qua việc xử lý số liệu thực nghiệm sư phạm thu được, chúng tôi nhận thấy chất lượng học tập của SV ở các lớp thực nghiệm cao hơn ở các lớp đối chứng. Điều này được thể hiện: Tỷ lệ % SV đạt điểm khá, giỏi ở lớp thực nghiệm cao hơn tỷ lệ % SV đạt điểm khá, giỏi ở lớp đối chứng; Ngược lại tỷ lệ % SV đạt điểm yếu kém, trung bình ở lớp thực nghiệm thấp hơn tỷ lệ % SV đạt điểm yếu kém, trung bình ở lớp đối chứng. Như vậy, phương án thực nghiệm đã có tác dụng phát triển năng lực nhận thức của SV, góp phần giảm tỷ lệ SV yếu kém, TB và tăng tỷ lệ SV khá, giỏi. 3. Kết luận Qua nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo góc bài Phương pháp dạy học về phi kim trong học phần Phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường phổ thông cho sinh viên sư phạm, chúng tôi thấy