Quan điểm và phương thức đánh giá hiệu quả trong quản lý nhà trường

Người Anh giải thích “effectiveness: having the desired effect; producing the intened result”, nghĩa là “hiệu quả: tạo được một thành quả mong muốn; sản sinh được một kết quả dự định” [Oxford University Press (1995), Oxford Advanced Learner’s Dictionary - New Edition]. Người Pháp giải thích “efficacité: résultat d’ une action; ce qui ét produit par ppch”, nghĩa là “hiệu quả: thành quả của một hành động; cái được sản sinh ra bởi một cái gì đó” [Le Petit Larousse (illustré 1993), Dictionnaire Encylopédique Larousse - 17, Rue du montparnasse - 75298, Paris cedex 06]

ppt31 trang | Chia sẻ: tranhoai21 | Lượt xem: 1321 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Quan điểm và phương thức đánh giá hiệu quả trong quản lý nhà trường, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
QUAN ĐIỂM VÀ PHƯƠNG THỨC ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ TRONG QUẢN LÝ NHÀ TRƯỜNG PGS.TS.GVCC. Nguyễn Phúc Châu1. HIỆU QUẢ VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ GIÁO DỤCNgười Anh giải thích “effectiveness: having the desired effect; producing the intened result”, nghĩa là “hiệu quả: tạo được một thành quả mong muốn; sản sinh được một kết quả dự định” [Oxford University Press (1995), Oxford Advanced Learner’s Dictionary - New Edition].Người Pháp giải thích “efficacité: résultat d’ une action; ce qui ét produit par ppch”, nghĩa là “hiệu quả: thành quả của một hành động; cái được sản sinh ra bởi một cái gì đó” [Le Petit Larousse (illustré 1993), Dictionnaire Encylopédique Larousse - 17, Rue du montparnasse - 75298, Paris cedex 06] 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... Người Nga coi hiệu quả là thuật ngữ mang gốc la tinh (effectus) và giải thích “Эффект: Впечатление, производимое ...; Действие, производимое чем-н ...; Средство, с помощью к-рого создается какое-н”, có thể hiểu là: “ấn tượng, tác dụng, kết quả, công hiệu, công dụng, ...” của một hoạt động nào đó. [Ожегов С. И. (1973), Словарь русского языка, Издательство “Советская Энциклопедия ”, Москва]. + Tác giả Lê Đức Phúc thì “hiệu quả là khái niệm nói lên ảnh hưởng, tác động, hiệu lực hay sự phát huy tác dụng của một hay nhiều nhân tố xuất hiện trước nó” [Lê Đức Phúc (1997), “Chất lượng và hiệu quả giáo dục”, Tạp chí Nghiên cứu giáo dục, (số 5/ 1997), Hà Nội, tr 25]; + Khi nói về nguyên tắc hiệu quả trong quản lý kinh tế, tác giả Mai Văn Bưu viết “yêu cầu của nguyên tắc hiệu quả, tiết kiệm chính là chỗ phải đạt được kết quả các hoạt động cao nhất của hệ thống trong phạm vị có thể được” [Đỗ Hoàng Toàn (chủ biên), (2000), Giáo trình Khoa học quản lý, Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội tr 139]; + Trong lĩnh vực giáo dục, tác giả Jean Valérien diễn đạt với ý: Hiệu quả quản lý giáo dục được hiểu là mức độ đạt và phát huy những mục tiêu giáo dục và mục tiêu thao tác quản lý giáo dục đã đề ra trong phạm vi nguồn lực của mình. [Jean Valérien (1991), La gestion administrative et pédagogique des écoles, UNESCO – ACCT]. 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... T¸c gi¶ NguyÔn C«ng Gi¸p cho lµ “Khi nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn qu¶n lý gi¸o dôc th­êng b¾t gÆp c¸c ph¹m trï chÊt l­îng (quality), hiÖu suÊt (efficiency) vµ hiÖu qu¶ (effectiveness). Nãi ®Õn hiÖu suÊt lµ nãi ®Õn mèi quan hÖ gi÷a ®Çu ra so víi ®Çu vµo vµ hiÖu suÊt ®­îc quan niÖm lµ ®Çu ra ®¹t tèi ®a trong ®iÒu kiÖn cã ®Çu vµo Ên ®Þnh nµo ®ã, hoÆc ®Çu vµo ë møc ®é thÊp nhÊt mµ ®¹t ®­îc ®Çu ra ë møc Ên ®Þnh tr­íc. Nãi ®Õn hiÖu qña gi¸o dôc tøc lµ nãi ®Õn c¸c môc tiªu hay ®Çu ra ®¹t ®­îc tèt xÊu nh­ thÕ nµo vµ ë møc ®é nµo” [NguyÔn C«ng Gi¸p (1998), “Bµn vÒ chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc”, T¹p chÝ Ph¸t triÓn gi¸o dôc, (sè 5 /1998), Hµ Néi] 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ...“Historically, organizations have used managers to direct the efforts of others to achieve organizational objectives effectively and efficiently. - Effectiveness describes whether objectives are accomplished. - Efficiency describes the relative amount of resources used in obtaining effectiveness” [James M. Higgins (Crummer School Rollins College) (1990), The Management Challenge An Introduction to Management. Macmillan Publishing Company New York, Colljer Macmillan Canada Toronto tr 13] “Về mặt lịch sử, những tổ chức đã sử dụng nhà quản lý để hướng các nỗ lực của người khác vào việc hoàn thành những mục tiêu của tổ chức một cách có hiệu quả và hiệu suất. - Hiệu quả mô tả những mục tiêu đã được hoàn thành ở mức độ nào. - Hiệu suất mô tả số lượng về nguồn lực có liên quan đã được sử dụng để đạt hiệu quả”. Khi so sánh bản chất việc sử dụng các thuật ngữ hiệu quả và hiệu suất, tác giả Higgins James. M. đã có quan điểm: Khái niệm hiệu quả trong mỗi lĩnh vực hoạt động khác nhau lại được các nhà khoa học mở rộng nội hàm và sử dụng một cách khác nhau. Khi nghiên cứu về hiệu quả trong lĩnh vực hoạt động kinh tế, các nhà khoa học đã hình thành cụm thuật ngữ hiệu quả đầu tư (hay hiệu quả kinh tế). Đánh giá hiệu quả đầu tư là việc đối sánh mức độ đạt mục tiêu của hoạt động với mức độ chi phí về nguồn lực và thời lượng dành cho hoạt động đó. Về bản chất, cụm thuật ngữ hiệu quả đầu tư được hiểu như thuật ngữ hiệu suất và thường được vận dụng trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh. 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... Hiệu quả, hiệu suất và kết quả là những thuật ngữ có mối liên hệ với nhau và cùng nói về “sản phẩm” (cái đã thu được) của hoạt động, nhưng cách dùng khác nhau. Ngoài ý nghĩa diễn tả cặp phạm trù nguyên nhân - kết quả, thuật ngữ kết quả dùng để chỉ “sản phẩm” của hoạt động là cái gì. Khi dùng thuật ngữ kết quả, người ta mặc nhiên sự đánh giá về “sản phẩm” (đúng hay không đúng như dự kiến, có tác dụng hoặc phản tác dụng, ...). 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... Hiệu suất là thuật ngữ được dùng khi cần đối chiếu, so sánh giữa mức độ của kết quả với mức độ đầu tư nguồn lực và thời gian cho một hoạt động. Hiệu quả dùng để mô tả những điều mong muốn của con người về mức độ đạt (cao, thấp) so với mục đích và mức độ phát huy tác dụng (rộng, hẹp, nhiều, ít, mạnh, yếu, ...) của “sản phẩm”. 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... Như vậy kết quả là cơ sở để đánh giá hiệu quả và hiệu suất. Nếu xem xét mối quan hệ giữa các thành tố mục đích - phương tiện - kết quả của hoạt động thì thấy: bất kỳ hoạt động nào cũng có kết quả, nhưng chưa chắc đã mang lại hiệu suất cao và có được hiệu quả như mong muốn. Hiệu quả của một hoạt động là khái niệm dùng để mô tả đồng thời về: mức độ đạt kết quả của hoạt động so với mục đích dự kiến và mức độ phát huy tác dụng của kết quả đó. [Nguyễn Phúc Châu (2001) “Quan điểm và phương thức đánh giá hiệu quả quản lí trường trung học phổ thông”, Nghiên cứu giáo dục, (số 2/2001), Hà Nội] 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... Chú ý: Theo định nghĩa trên, hiệu quả của một hoạt động được nhìn nhận ở các mức độ trực tiếp và gián tiếp. Mức độ đạt kết quả trực tiếp (nhìn thấy ngay) của một hoạt động so với mục đích dự kiến gọi là hiệu quả trong (hiệu quả trực tiếp); Mức độ phát huy tác dụng của kết quả (chưa thể nhìn thấy ngay) của hoạt động được gọi là hiệu quả ngoài (hiệu quả gián tiếp). 1.1. KHÁI NIỆM HIỆU QUẢ ... 2. quan ®iÓm vµ ph­¬ng thøc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý Nhµ tr­êng.2.1. QUAN ĐIỂM 1) T«n träng tÝnh hai mÆt cña kÕt qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý (®Þnh l­îng vµ ®Þnh tÝnh). KÕt qu¶ ®Þnh l­îng lµ nh÷ng g× cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc vµ ®o ®­îc b»ng c¸c thuËt to¸n nh­ tØ lÖ häc sinh lªn líp vµ tèt nghiÖp, tØ lÖ häc sinh l­u ban vµ häc sinh bá häc; sè n¨m häc trung b×nh cña mét häc sinh ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o (tèt nghiÖp). KÕt qu¶ ®Þnh tÝnh chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc nhê ph­¬ng ph¸p quan s¸t vµ chuyªn gia ®Ó t×m nh÷ng thay ®æi tr¹ng th¸i cña nhµ tr­êng (tèt lªn hoÆc xÊu ®i) nh­ : chÊp hµnh chÕ ®Þnh GD & §T, n¨ng lùc cña bé m¸y TC & NL, t¸c dông vµ gi¸ trÞ cña nguån TL & VL, chÊt l­îng øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng. Hai mÆt trªn cã liªn quan trùc tiÕp víi nhau vµ cïng thÓ hiÖn tÝnh hiÖu qu¶ (efficencyss) cña mét ho¹t ®éng. ii) §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ngoµi cña c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc ph¶i dùa trªn møc ®é hiÖu qu¶ ngoµi cña tr­êng häc vµ ®ã lµ mét ph¹m trï réng. HiÖn nay mét sè n­íc ph¸t triÓn cã quan ®iÓm tiÕp cËn ph¹m trï hiÖu qu¶ tr­êng häc tõ nhiÒu lÜnh vùc nh­: hiÖu qu¶ kü thuËt/ kinh tÕ; hiÖu qu¶ con ng­êi/ x· héi; hiÖu qu¶ chÝnh trÞ; hiÖu qu¶ v¨n ho¸ vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc. Trong mçi lÜnh vùc trªn, l¹i xem xÐt hiÖu qu¶ c¸c gãc ®é: “c¸ nh©n (Individual Level), c¬ quan (Institutional Level), céng ®ång (Community Level), x· héi (Society Level) vµ gãc ®é quèc tÕ (International Level)”. [Peter Van Petegem (2000), Educational Quality; The School Effectiveness; Self -evaluation in School; The School development plan, Dratf proect: School Management, HRCTEM - VVOB, HaNoi] 2.1. QUAN ĐIỂM ii) ..... Nh­ vËy, ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ ngoµi cña tr­êng häc, cÇn cã nh÷ng sè liªu vÒ sù ph¸t huy t¸c dông cña kÕt qu¶ gi¸o dôc víi: c¸ nh©n häc sinh, nhµ tr­êng, céng ®ång, ngµnh gi¸o dôc, x· héi vµ quèc tÕ. Cô thÓ cÇn cã sè liÖu minh chøng cho sù ®ãng gãp cña tr­êng vÒ: - N¨ng lùc hoµn thiÖn nh©n c¸ch ng­êi häc thÝch øng ®­îc víi xu thÕ toµn cÇu: hoµ nhËp, c¹nh tranh, ®¶m ®­¬ng vai trß ng­êi c«ng d©n vµ ng­êi chñ gia ®×nh, thÝch øng víi sù thay ®æi cña x· héi, biÕt häc tËp suèt ®êi, ... - D©n trÝ, nh©n lùc vµ nh©n tµi, ... ®èi víi c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc, con ng­êi vµ x· héi, ... C¸c sè liÖu chung nãi trªn chØ cã ®­îc khi cã sù kÕt hîp cña nhiÒu ng­êi vµ nhiÒu ngµnh !!!2.1. QUAN ĐIỂM iii) §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ QLGD th«ng qua hiÖu qu¶ trong cña c«ng t¸c ®µo t¹o t¹i tr­êng häc: HiÖu qu¶ ®µo t¹o cña tr­êng häc thÓ hiÖn ë c¸c tiªu chÝ chñ yÕu: tØ lÖ häc sinh l­u ban vµ bá häc gi¶m, tØ lÖ häc sinh lªn líp vµ tèt nghiÖp t¨ng, sè n¨m häc trung b×nh cña mçi häc sinh ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh vµ ®ç tèt nghiÖp gi¶m. C¸c tiªu chÝ trªn mang ý nghÜa chøng tá nhµ n­íc, céng ®ång, nhµ tr­êng, gia ®×nh häc sinh vµ häc sinh gi¶m ®­îc c¸c chi phÝ vÒ thêi gian vµ nguån lùc (nh©n lùc, tµi lùc vµ vËt lùc) ®Ó d¹y tiÕp sè häc sinh l­u ban vµ bÞ “thÊt thu” hoµn toµn ®èi víi sè häc sinh bá häc.2.1. QUAN ĐIỂM iv) §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý trong ph¹m vi nguån lùc cña mçi tr­êng. HiÖu qu¶ trong cña c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè “®Çu vµo” cña mçi tr­êng: - ChÊt l­îng cña häc sinh tuyÓn vµo n¨m ®Çu cÊp (h¹nh kiÓm, häc lùc, søc kháe, ...); - ChÊt l­îng cña ®éi ngò nh©n lùc nhµ tr­êng (tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghiÖp vô s­ ph¹m cña CBQL, gi¸o viªn, nh©n viªn, ...); - Møc ®é ®Çu t­ kinh phÝ cho nhµ tr­êng tõ Nhµ n­íc (tiÒn l­¬ng, c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ d¹y häc, ...); - Møc ®é ®Çu t­ ®­îc tÝnh b»ng tiÒn cho ng­êi häc tõ cha mÑ häc sinh, nh©n d©n vµ c¸c tæ chøc tham gia gi¸o dôc; - §iÒu kiÖn kinh tÕ vµ thÓ chÕ x· héi; truyÒn thèng v¨n ho¸ cña céng ®ång, ... 2.1. QUAN ĐIỂM Gi¶ sö mét tr­êng THPT nµo ®ã cã 450 häc sinh míi ®­îc tuyÓn vµo líp 10 ®Çu n¨m häc 2006 - 2007. Kho¸ häc nµy b¾t ®Çu tõ th¸ng 9 n¨m 2006 vµ kÕt thóc vµo th¸ng 6 n¨m 2009 (nÕu kh«ng cã häc sinh nµo bÞ l­u ban hoÆc tr­ît kú thi tèt nghiÖp). Nh­ng thùc ra th­êng cã mét sè häc sinh l­u ban hoÆc ch­a tèt nghiÖp cßn ®­îc phÐp häc l¹i (®Õn th¸ng 6 n¨m 2000 míi thi tèt nghiÖp hoÆc thi tèt nghiÖp lÇn 2); cho nªn ph¶i theo dâi tiÕp sè häc sinh nµy mét n¨m n÷a. Cã nghÜa lµ thêi gian theo dâi kho¸ häc nµy tíi 4 n¨m, cho nªn trong tµi liÖu nµy chóng t«i coi mét khãa häc lµ 4 n¨m. Cô thÓ, kho¸ häc trªn ®­îc viÕt lµ khãa häc 2006 - 2010. VÝ dô s¬ ®å sau .....2.2. PHƯƠNG THỨC2441225001842304509180322193000TNPT 408TNPT 2506-0707-0808-0909-10Lớp 10Lớp 11Lớp 12Ví dụ về sơ đồ luồng học sinh THPT trong một khoá học - Nếu trường THPT nói trên có hiệu quả hoàn toàn thì sau 3 năm học (2006 - 2007, 2007 - 2008 và 2008 - 2009) tất cả 450 học sinh vào học lớp 10 năm học 2006 - 2007 hoàn thành chương trình đào tạo THPT và đỗ tốt nghiệp. Trong trường hợp này, tổng số năm học của 450 học sinh là: 3 năm x 450 = 1350 năm học (mỗi học sinh học một năm ở trường gọi là một năm học). Số năm học bình quân của mỗi học sinh để hoàn thành khoá học là 3 năm. Theo sơ đồ trên, tuy đã có một số học sinh bỏ học (thất thoát), nhưng tổng số năm học của học sinh (cộng theo hàng ngang cũng như cộng theo hàng dọc) là 1352 chứ không phải là 1350.2.2. PHƯƠNG THỨC - Tæng sè häc sinh tèt nghiÖp THPT lµ 433 em. Trong ®ã n¨m häc 2008 - 2009 cã 408 em (nh÷ng häc sinh nµy häc ®óng 3 n¨m lµ tèt nghiÖp); n¨m 2009 - 2010 cã 25 em (nh÷ng häc sinh nµy ph¶i häc 4 n¨m míi tèt nghiÖp). Nh­ vËy, sè häc sinh thÊt tho¸t lµ 450 - 433 = 17 em. - TØ lÖ häc sinh lªn líp (Promotion rate) P: lµ tØ lÖ phÇn tr¨m (%) cña sè häc sinh ®­îc lªn häc líp (g + 1) vµo n¨m (t + 1) víi sè häc sinh cña líp (g) trong n¨m häc (t). Cô thÓ: P cña n¨m häc 2006 - 2007 lµ tØ lÖ % cña sè häc sinh ®­îc lªn häc líp 11 vµo n¨m häc 2007 - 2008 (423 em) víi sè häc sinh líp 10 cña n¨m häc 2006-2007 (450 em); P = 423/450 x 100= 94 %. 2.2. PHƯƠNG THỨC - TØ lÖ häc sinh l­u ban (Repetition rate) R: lµ tØ lÖ % cña sè häc sinh l­u ban tõ líp (g) cña n¨m (t) ph¶i häc l¹i vµo n¨m (t + 1) vµ sè häc sinh cña líp (g) trong n¨m (t). Cô thÓ: R cña n¨m häc 2006-2007 lµ tØ lÖ % cña sè häc sinh bÞ l­u ban tõ líp 10 (n¨m häc 1996 - 1997) ph¶i häc l¹i vµo n¨m häc 2007-2008 (18 em) vµ sè häc sinh líp 10 n¨m häc 2006-2007 (450 häc sinh); R = 18/450 x 100 = 4 %. - TØ lÖ häc sinh bá häc (Drop-out) D: lµ tØ lÖ % cña sè häc sinh bá häc tõ líp (g) trong n¨m (t) víi tæng sè häc sinh häc cña líp (g) trong n¨m (t). Cô thÓ: D cña n¨m häc 2006-2007 lµ tØ lÖ % cña sè häc sinh bá häc tõ líp 10 n¨m häc 2006-2007 (9 häc sinh) víi sè häc sinh häc líp 10 n¨m häc 2006-2007 (450 häc sinh); D = 9/450 x 100 = 2 %.2.2. PHƯƠNG THỨC - Sè n¨m häc trung b×nh cña mçi häc sinh ®Ó tèt nghiÖp (T) ®­îc tÝnh b»ng tØ sè gi÷a tæng sè n¨m häc cña tÊt c¶ häc sinh vµ sè häc sinh tèt nghiÖp. NghÜa lµ: T = 1352/433 = 3,12 n¨m (kh«ng ph¶i lµ 3 n¨m cho mçi häc sinh). Sè n¨m häc trung b×nh cña mçi häc sinh mang ý nghÜa vÒ mÆt tiªu hao nguån lùc (®Çu t­ tµi chÝnh cña gia ®×nh häc sinh, ®Çu t­ vÒ tiÒn l­¬ng gi¸o viªn, ®Çu t­ vÒ c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ d¹y häc cña tr­êng, ...) cho mçi häc sinh. NÕu sè n¨m häc trung b×nh nµy cµng lín th× sè l­îng nguån lùc ph¶i “chi phÝ” cho mçi häc sinh hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh vµ ®ç tèt nghiÖp cµng nhiÒu, chøng tá hiÖu qu¶ d¹y häc thÊp.2.2. PHƯƠNG THỨC - HÖ sè hiÖu qu¶ (Effectiveness coefficient) E lµ tØ lÖ % cña sè n¨m häc tèi thiÓu cho c¸c häc sinh ®ç tèt nghiÖp (433 x 3 = 1299) víi tæng sè n¨m häc cña häc sinh (1352). E = 1299/1352 x 100 = 96 % (HÖ sè hiÖu qu¶ hoµn toµn lµ 100%). TØ sè nµy còng lét t¶ sù so s¸nh gi÷a nh÷ng “chi phÝ” lý t­ëng vÒ nguån lùc (nh©n lùc, tµi lùc vµ vËt lùc) cho sè häc sinh tèt nghiÖp THPT víi sè nguån lùc “chi phÝ” thùc cho sè häc sinh nµy, cho nªn hÖ sè nµy cµng lín th× hiÖu qu¶ cµng cao vµ ng­îc l¹i .2.2. PHƯƠNG THỨC Chó ý: - Từ số liệu của các năm học có thể tính được số liệu của cả khoá học: + Tỉ lệ học sinh lên lớp và tốt nghiệp cả khoá học (P) là tỉ lệ giữa tổng số học sinh được lên lớp trong các năm học (tốt nghiệp THPT cũng coi là một dạng lên lớp sau khi học lớp 12) với tổng số năm học của học sinh. Trong sơ đồ trên, số học sinh lên lớp là 1305 và tổng số năm học của tất cả học sinh 1352, suy ra P = 1305/1352 x 100 = 96,52 %. + Tỉ lệ học sinh lưu ban của cả khoá học (R) là tỉ lệ giữa số học sinh lưu ban với tổng số năm học của học sinh. Trong sơ đồ trên số lượt học sinh lưu ban là 30, suy ra R = 30/ 1352 x 100 = 2,22 %. Chó ý ...: + TØ lÖ häc sinh bá häc cña c¶ kho¸ häc (D) lµ tØ lÖ gi÷a sè häc sinh bá häc víi tæng sè n¨m häc cña häc sinh. Trong s¬ ®å trªn sè l­ît häc sinh bá häc lµ 17, cho nªn D = 17/1352 x 100 = 1,26 %. - Trong mçi n¨m häc vµ trong c¶ kho¸ häc: P + R + D = 100%. - Tõ hÖ sè hiÖu qu¶ ®µo t¹o cña mçi tr­êng THPT, cã thÓ so s¸nh ®­îc hiÖu qu¶ qu¶n lý cña c¸c hiÖu tr­ëng víi nhau (víi ®iÒu kiÖn nh÷ng tr­êng nµy ë trong nh÷ng vïng cã cïng hoµn c¶nh KT - XH t­¬ng tù nhau). ®¸nh gi¸ mÆt ®Þnh tÝnh a) Hiệu lực của chế định GD & ĐT được nâng cao. Tiêu chí này được biểu hiện thông qua kỷ cương thực hiện các hoạt động giáo dục - dạy học nền nếp soạn bài, giảng bài và đánh giá kết quả dạy học của trường có trạng thái tốt hơn trước đó. Tiêu chí này có 3 mức độ: + Tốt (T): có quy định quản lý cụ thể, thiết thực, dân chủ; thực hiện chế định GD & ĐT có nền nếp và mang lại kết quả cao. + Trung bình (TB): có quy định, nhưng quy định chưa sát với hoạt động giáo dục; vận dụng chế định GD & ĐT còn có một số sai sót. + Yếu (Y): chưa có quy định, có quyết định quản lý thiếu dân chủ chứng tỏ việc thực hiện chế định GD & ĐT có nhiều sai sót. ®¸nh gi¸ mÆt ®Þnh tÝnh ... b) Ph¸t triÓn, ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶ bé m¸y TC & NL gi¸o dôc. §¸nh gi¸ tiªu chÝ nµy th«ng qua kÕt qu¶ t¹o ®éng lùc cho bé m¸y TC & NL b»ng viÖc n©ng cao tr×nh ®é, nghiÖp vô, kinh nghiÖm gi¸o dôc vµ tæ chøc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng gi¸o dôc. Tiªu chÝ nµy cã 3 møc ®é: + T: s¾p xÕp nh©n lùc hîp lý, gi¸o viªn ®­îc n©ng cao tr×nh ®é râ rÖt, viÖc ®iÒu hµnh cña CBQL dÔ dµng. + TB: s¾p xÕp nh©n lùc ch­a thùc hîp lý, gi¸o viªn ®­îc n©ng cao tr×nh ®é ch­a râ nÐt, viÖc ®iÒu hµnh cña CBQL gÆp trë ng¹i. + Y: s¾p xÕp bé m¸y bÊt hîp lý, gi¸o viªn tù ph¸t triÓn, viÖc ®iÒu hµnh cña CBQL cßn qu¸ khã kh¨n. ®¸nh gi¸ mÆt ®Þnh tÝnh ... c) Huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån TL & VL d¹y häc. §¸nh gi¸ tiªu chÝ nµy th«ng qua kÕt qu¶ ®¸p øng kÞp thêi, ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu tèi thiÓu vÒ TL & VL gi¸o dôc vµ kÕt qu¶ sö dông TL & VL ®óng quy ®Þnh, cã hiÖu suÊt cao. Tiªu chÝ nµy còng cã 3 møc ®é: + T: tr­êng ®­îc hç trî thªm TL & VL tõ nhiÒu nguån, sö dông TL & VL víi hiÖu suÊt cao, kh«ng cã sai sãt. + TB: tr­êng cã Ýt nguån hç trî TL & VL, hiÖu suÊt sö dông TL & VL ch­a cao, qu¶n lý TL & VL cßn cã c¸c thiÕu sãt nhá. + Y: tr­êng kh«ng huy ®éng thªm ®­îc TL & VL, sö dông TL & VL víi hiÖu suÊt thÊp, qu¶n lý TL & VL cã sai ph¹m lín. ®¸nh gi¸ mÆt ®Þnh tÝnh ... d) M«i tr­êng gi¸o dôc thuËn lîi. Môc ®Ých gi¸o dôc ®­îc th«ng suèt trong nhµ tr­êng, céng ®ång vµ x· héi; Mäi lùc l­îng x· héi cïng cã tr¸ch nhiÖm tham gia gi¸o dôc ®Ó ph¸t triÓn x· héi häc tËp; gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng bÊt thuËn cña m«i tr­êng. - Tèt: Nhµ tr­êng, c«ng ®ång vµ x· héi h­ëng øng vµ cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng nhµ tr­êng; kh«ng cã ¶nh h­ëng bÊt thuËn cña m«i tr­êng x· héi; - TB: Nhµ tr­êng, gia ®×nh vµ x· héi ch­a thùc sù cã mèi quan hÖ kh¨ng khÝt trong gi¸o dôc; cßn cã mét sè Ýt nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc vµ bÊt thuËn cña m«i tr­êng ®Õn nhµ tr­êng. - YÕu: Kh«ng t¹o ®­îc mèi quan hÖ gi¸o dôc gi÷a nhµ tr­êng, gia ®×nh vµ x· héi; cã nhiÒu ¶nh h­ën tiªu cùc vµ bÊt thuËn cña m«i tr­êng ®Õn víi nhµ tr­êng. ®¸nh gi¸ mÆt ®Þnh tÝnh ... e) HÖ thèng th«ng tin gi¸o dôc thËt sù cã t¸c dông ®èi víi ho¹t ®éng d¹y häc. §¸nh gi¸ tiªu chÝ nµy th«ng qua viÖc thiÕt lËp m¹ng l­íi th«ng tin vµ kÕt qu¶ thu thËp xö lý th«ng tin; tiªu chÝ nµy còng cã 3 møc ®é: + T: ®Çy ®ñ thiÕt bÞ thu thËp, xö lý vµ chuyÓn t¶i th«ng tin, ph©n ®Þnh râ ®­îc c¸c kªnh truyÒn tin; thu nhËn ®Çy ®ñ vµ xö lý chÝnh x¸c c¸c th«ng tin gi¸o dôc; + TB: thiÕt bÞ ch­a thùc ®Çy ®ñ, ph©n ®Þnh c¸c kªnh cßn ch­a hîp lý; thu nhËn thiÕu, xö lý ch­a kÞp thêi vµ thiÕu chÝnh x¸c c¸c th«ng tin gi¸o dôc; + Y: kh«ng cã thiÕt bÞ, kh«ng ph©n ®Þnh c¸c kªnh th«ng tin, cßn qóa nhiÒu th«ng tin nhiÔu vµ xö lý sai c¸c th«ng tin gi¸o dôc./. The End