•Giới thiệu các khái niệm cơbản về truyền thông vàmạng máy
tính
•Vai trò và chức năng của mạng máy tính
•Cấu trúc tổng quát vềmạng máy tính, các phương thức truyền
dữliệu trong mạng, phân loại mạng máy tính
•Nắm được định nghĩa được mạng máy tính và các thành phần cơ
bản của mạng máy tính, các phương thức truyền dữ liệu trên
mạng.
•Phân biệt được các loại mạng máy tính vàcác chức cơ bản của
mạng máy tính.
32 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 1631 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Mạng máy tính Chương 1 - Nguyễn Văn Chức, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1ThS.Nguyễn Văn Chức - Trưởng bộ môn Tin học quản lý
Khoa Thống kê Tin học -Đại học Kinh tế Đà Nẵng
Bài giảng
MẠNG & TRUYỀN THÔNG
ThS.Nguyễn Văn Chức 2
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
1.2 Ứng dụng của mạng máy tính
1.3 Các kỹ thuật truyền tin trên mạng
Phân loại mạng máy tính1.4
ThS.Nguyễn Văn Chức 3
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
Mục đích & yêu cầu
Yêu cầu
Mục đích • Giới thiệu các khái niệm cơ bản về truyền thông và mạng máy
tính
• Vai trò và chức năng của mạng máy tính
• Cấu trúc tổng quát về mạng máy tính, các phương thức truyền
dữ liệu trong mạng, phân loại mạng máy tính
• Nắm được định nghĩa được mạng máy tính và các thành phần cơ
bản của mạng máy tính, các phương thức truyền dữ liệu trên
mạng.
• Phân biệt được các loại mạng máy tính và các chức cơ bản của
mạng máy tính.
ThS.Nguyễn Văn Chức 4
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
Hệ thống truyền thông
ThS.Nguyễn Văn Chức 5
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
Hệ thống truyền thông
- Là một hệ thống cho phép tạo, truyền và nhận
tin tức điện tử. Hệ thống truyền thông còn được
gọi là hệ thống viễn thông hay mạng truyền
thông.
- Là một tập hợp các thiết bị nối với nhau bằng các
kênh truyền tin, có thể thực hiện nhận, gửi tín
hiệu hoặc đồng thời cả hai.
Thiết bị
phát tin
Thiết bị
nhận tinKênh truyền tin
ThS.Nguyễn Văn Chức 6
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
b. Mạng máy tính
ThS.Nguyễn Văn Chức 7
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
b. Mạng máy tính
Mạng máy tính là tập hợp các máy tính độc
lập được kết nối với nhau thông qua đường
truyền vật lý và tuân theo một quy tắc
truyền thông nào đó.
ThS.Nguyễn Văn Chức 8
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
b. Mạng máy tính
• Đường truyền vật lý: tạo ra môi trường
truyền dẫn thông tin
- Đường truyền hữu tuyến
- Đường truyền vô tuyến
ThS.Nguyễn Văn Chức 9
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
b. Mạng máy tính
- Đường truyền hữu tuyến: cáp mạng
ThS.Nguyễn Văn Chức 10
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
b. Mạng máy tính
- Đường truyền vô tuyến: WIFI, WIMAX, …
ThS.Nguyễn Văn Chức 11
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
Access Point
ThS.Nguyễn Văn Chức 12
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.1 Khái niệm về truyền thông & mạng máy tính
b. Mạng máy tính
• Quy tắc truyền thông: giao thức mạng
(Network Protocol), TCP/IP, NetBEUI, IPX/SPX,
HTTP, SMTP, …
ThS.Nguyễn Văn Chức 13
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.2 Ứng dụng của mạng máy tính
Chia sẻ tài nguyên, thông tin và dữ liệu
- Chia sẻ thiết bị ngoại vi: ổ đĩa mạng, máy in, modem, …
- Chia sẻ dữ liệu
- Chia sẻ file
- Chia sẻ các ứng dụng
- …
Truyền thông, liên lạc và quảng bá thông tin
- Gửi/nhận email, điện thoại internet, chat, website thông
tin, bán hàng qua mạng, …
ThS.Nguyễn Văn Chức 14
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.3 Các kỹ thuật truyền tin trên mạng
a. Kỹ thuật chuyển mạch kênh
b. Kỹ thuật chuyển mạch thông báo
c. Kỹ thuật chuyển mạch gói
ThS.Nguyễn Văn Chức 15
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.3 Các kỹ thuật truyền tin trên mạng
Kỹ thuật chuyển mạch kênh: (circuit switching)
- Một kênh truyền ảo sẽ
được thiết lập giữa hai
thiết bị truyền tin, là kênh
duy nhất sẽ được duy trì
trong xuốt quá trình
truyền tin.
- Kênh truyền sẽ được
hủy khi một trong hai thiết
bị truyền tin ngắt kết nối.
ThS.Nguyễn Văn Chức 16
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.3 Các kỹ thuật truyền tin trên mạng
Kỹ thuật chuyển mạch thông báo: (Message switching)
- Thông báo là một đơn vị dữ liệu của người sử dụng có
khuôn dạng được quy định trước.
- Mỗi thông báo có chứa các thông tin điều khiển trong đó
chỉ rõ đích cần truyền tới của thông báo.
- Căn cứ vào thông tin điều khiển này mà mỗi nút trung
gian có thể chuyển thông báo tới nút kế tiếp trên con
đường dẫn tới đích của thông báo.
ThS.Nguyễn Văn Chức 17
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.3 Các kỹ thuật truyền tin trên mạng
Kỹ thuật chuyển mạch gói: (packet switching)
- Một bản tin trước khi được truyền đi sẽ được chia nhỏ thành
nhiều gói tin (packets) nhỏ hơn với kích thước xác định.
- Các gói tin đó sẽ được gửi đi đến đích bằng những con đường
khác nhau và thời gian khác nhau.
- Khi đến đích các gói tin rời rạc sẽ được đóng gói để trở thành
bản tin cần gửi.
ThS.Nguyễn Văn Chức 18
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
a. Phân loại theo khoảng cách địa lý
b. Phân loại theo hình trạng mạng
c. Phân loại theo chức năng
d. Phân loại theo phương thức truyền tin
ThS.Nguyễn Văn Chức 19
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
a. Phân loại theo khoảng cách địa lý: Là cách phân loại
dựa vào khoảng cách tối đa giữa các máy tính trong
mạng để phân loại
- LAN:(Local Area Network) mạng cục bộ
- MAN:(Metropolitian Area Network) mạng đô thị
- WAN:(Wide Area Network) mạng diện rộng
- GAN:(Global Area Network) mạng toàn cầu
ThS.Nguyễn Văn Chức 20
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
b. Phân loại theo hình trạng mạng: (Topology) Là cách
phân loại dựa vào hình dạng hình học kiểu kết nối các
máy tính trong mạng để phân loại.
• Hình sao (Star Topo)
• Hình vòng (Ring Topo)
• Hình trục tuyến tính (Bus Topo)
• Hình cây (Tree Topo)
ThS.Nguyễn Văn Chức 21
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
b. Phân loại theo hình trạng mạng:
Hình sao Hình Bus
ThS.Nguyễn Văn Chức 22
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
b. Phân loại theo hình trạng mạng:
Hình vòng
Hình cây
ThS.Nguyễn Văn Chức 23
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
c. Phân loại theo chức năng: là cách phân loại mạng dựa
vào chức năng của các máy tính trong mạng để phân loại
• Mạng ngang hàng (Peer to Peer)
• Mạng khách/chủ (Client/Server)
ThS.Nguyễn Văn Chức 24
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
c. Phân loại theo chức năng
• Mạng ngang hàng (Peer to Peer) là mạng mà trong đó các máy
tính trong mạng có vai trò và chức năng như nhau.
ThS.Nguyễn Văn Chức 25
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
c. Phân loại theo chức năng
• Mạng ngang hàng (Peer to Peer)
+ Đặc điểm:
- Bất kỳ máy tính nào trong mạng cũng đều có quyền chia
sẻ tài nguyên
- Bất kỳ máy tính nào cũng đều có quyền sử dụng tài
nguyên đã được chia sẻ
ThS.Nguyễn Văn Chức 26
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
c. Phân loại theo chức năng
• Mạng ngang hàng (Peer to Peer)
+ Ưu điểm:
- Chi phí thấp
- Dễ cài đặt, dễ vận hành và bảo trì
+ Nhược điểm:
- Bảo mật kém
- Không ổn định và không phù hợp với hệ thống mạng có
nhu cầu khai thác cao
- Số lượng máy tính trong mạng hạn chế (từ 25 đến 30 máy)
ThS.Nguyễn Văn Chức 27
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
c. Phân loại theo chức năng
• Mạng khách chủ (Client/Server) Là mạng máy tính mà có ít
nhất một máy tính gọi là máy chủ (server) quản lý và cung cấp
dịch vụ cho các máy tính trong mạng, các máy sử dụng dịch vụ
từ máy chủ gọi là máy trạm (client)
ThS.Nguyễn Văn Chức 28
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
c. Phân loại theo chức năng
• Mạng khách chủ (Client/Server)
+ Ưu điểm:
- Độ bảo mật cao
- Hoạt động ôn định và phù hợp với hệ thống mạng có nhu
cầu khai thác cao
- Không giới hạn về số lượng máy tính trong mạng
+ Nhược điểm:
- Chi phí cao
- Khó cài đặt, khó vận hành và bảo trì
ThS.Nguyễn Văn Chức 29
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
d. Phân loại theo phương thức truyền tin
• Mạng quảng bá (Broadcast)
• Mạng điểm đến điểm (Point to Point)
ThS.Nguyễn Văn Chức 30
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
d. Phân loại theo phương thức truyền tin
• Mạng quảng bá (Broadcast):
- Bao gồm một kênh truyền thông được chia sẻ cho
mọi máy trong mạng.
- Gói tin được gửi ra bởi một máy bất kỳ thì sẽ tới được
tất cả máy khác. Trong gói sẽ có một phần ghi địa chỉ
gói đó muốn gửi tới.
- Khi nhận các gói, mỗi máy sẽ kiểm tra lại phần địa
chỉ này. Nếu một gói là dành cho đúng máy đang
kiểm tra thì sẽ đưọc xử lý tiếp, bằng không thì bỏ
qua.
ThS.Nguyễn Văn Chức 31
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
1.4 Phân loại mạng máy tính
d. Phân loại theo phương thức truyền tin
• Mạng điểm đến điểm (Point to Point):
- Bao gồm nhiều mối nối giữa các cặp máy tính với
nhau. Để chuyển từ nguồn tới đích, một gói có thể
phải đi qua các máy trung gian.
- Thường thì có thể có nhiều đường di chuyển có độ dài
khác nhau (từ máy nguồn tới máy đích với số lượng
máy trung gian khác nhau).
- Thuật toán để định tuyến đường truyền giữ vai trò
quan trọng trong kỹ thuật này.
ThS.Nguyễn Văn Chức 32
Chương 1. Tổng quan về mạng máy tính
Câu hỏi ôn tập
1. Mạng máy tính là gì ? Hãy cho biết các thành phần cơ
bản của mạng máy tính ?
2. Vai trò cơ bản của mạng máy tính ?
3. Có bao nhiêu loại đường truyền trong mạng ?
4. Có bao nhiêu hình trạng mạng cơ bản, hãy kể tên từng
loại ?
5. Có bao nhiêu loại mạng phân loại theo khoảng cách, hãy
kể tên và cho biết đặc điểm của từng loại ?
6. Mạng ngang hàng thường được áp dụng trong những mô
hình mạng có đặc điểm như thế nào ?
7. Mạng khách/chủ có những ưu và nhược điểm gì ?
8. Có bao nhiêu kỹ thuật chuyển mạch ? Hãy trình bày ưu
và nhược điểm của từng kỹ thuật.