Bài giảng Quản trị tiền mặt quốc tế

1QUAÛN TRÒ TIEÀN MAËT QUOÁC TEÁ 2Moâ taû chu chuyeån tieàn maët giöõa coâng ty con vaø coâng ty meï Giaûi thích phöông caùch moät coâng ty ña quoác gia coù theå toái öu hoùa doøng tieàn cuûa mình Giaûi thích baèng caùch naøo caùc coâng ty ña quoác gia coù theå xaùc ñònh neân ñaàu tö tieàn maët thaëng dö vaøo ñaâu 3PHAÂN TÍCH DOØNG TIEÀN TÖØ QUAN ÑIEÅM CUÛA CAÙC COÂNG TY CON Vay Traû tieàn vay Caùc khoaûn vay Phí vaø moät phaàn thu nhaäp Ñaàu tö Thanh toaùn Tieàn thu töø baùn haøng Tieàn töø caùc khoaûn phaûi thu Nguoàn tieàn maët coâng ty con Coâng ty Meï Soá dö khoaûn phaûi traûKhoaûn phaûi thu Voán vay Caùc döï aùn daøi haïn Toàn kho Vaät tö vaø nguyeân vaät lieäu Baùn traû chaäm Saûn xuaát Tieàn chi mua haøng 4 Tính toaùn caùc doøng thu vaø doøng chi ra, coâng ty con seõ bieát mình thaëng dö hay thieáu huït  Neáu thieáu huït seõ tieán haønh taøi trôï  Neáu thaëng dö coâng ty seõ thöïc hieän vieäc ñaàu tö tìm kieám tyû sinh lôïi coù hieäu löïc  Quaûn lyù tính thanh khoaûn laø 1 phaàn quan troïng trong quaûn lyù voán luaân chuyeån cuûa cty con, do coù theå tieáp caän haïn möùc tín duïng vaø nhöõng theå thöùc cho vay öu ñaõi =>Cty con duy trì khaû naêng thanh khoaûn maø khoâng caàn soá dö tieàn maët ñaùng keå. PHAÂN TÍCH DOØNG TIEÀN TÖØ QUAN ÑIEÅM CUÛA CAÙC COÂNG TY CON 5PHAÂN TÍCH DOØNG TIEÀN TREÂN QUAN ÑIEÅM TAÄP TRUNG HOÙA Tieàn thu töø baùn caùc CK Coâng ty Meï Chöùng khoaùn ngaén haïn Caùc döï aùn daøi haïn Nguoàn cung öùng nôï Caùc coå ñoâng Coâng ty con “2” Coâng ty con “1” Ñaàu tö tieàn maët thaëng dö Ñaàu tö tieàn maët thaëng dö Caùc khoaûn vay Lôïi nhuaän hoaëc voán goác treân khoaûn tieàn maët thaëng dö ñöôïc ñaàu tö bôûi caùc c.ty con Lôïi nhuaän hoaëc voán goác treân khoaûn tieàn maët thaëng dö ñöôïc ñaàu tö bôûi caùc c.ty con Ñaàu tö daøi haïn Cho vay Thanh toaùn caùc khoaûn vay Tieàn traû cho phaùt haønh coå phieáu môùi Phí vaø moät phaàn thu nhaäp Phí vaø moät phaàn thu nhaäp Thanh toaùn do cung öùng vaät tö Caùc khoaûn vay Traû coå töùc baèng tieàn maët 6Quaûn lyù tieàn maët taäp trung: boû qua quyeàn lôïi coâng ty con ñeå ñaït muïc tieâu toái öu hoùa doøng tieàn treân toång theå  Thaønh laäp boä phaän quaûn trò tieàn maët taäp trung, vôùi chöùc naêng: 1) Toái öu hoùa caùc bieán ñoäng cuûa doøng tieàn 2) Ñaàu tö tieàn maët thaëng dö PHAÂN TÍCH DOØNG TIEÀN TREÂN QUAN ÑIEÅM TAÄP TRUNG HOÙA 7Hai chöùc naêng cuûa quaûn lyù tieàn maët quoác teá Toái öu hoùa caùc bieán ñoäng cuûa doøng tieàn: taêng toác doøng thu, laøm chaäm nguoàn tieàn phaûi thanh toaùn, giaûm thieåu chi phí söû duïng doøng tieàn Ñaàu tö tieàn maët thaëng dö: tyû suaát sinh lôïi cao, duy trì ruûi ro ôû möùc ñoä cho pheùp 3. Tối thiểu hóa thuế đánh vào tiền mặt 1. Tăng tốc dòng tiền thu vào 2. Sử dụng netting để giảm thiểu chi phí chuyển đổi tiền tệ 4. Một số kỹ thuật khác CÁC KỸ THUẬT ĐỂ TỐI ƯU HÓA DÒNG TIỀN 9Söû duïng hoäp khoùa (clock boxes) => nhaän caùc ngaân phieáu vaø seõ ñöôïc xöû lyù bôûi moät ngaân haøng. Thöïc hieän thanh toaùn uûy quyeàn: cho pheùp 1 cty naøo ñoù traû cho moät taøi khoaûn ngaân haøng cuûa khaùch haøng ñeán moät giôùi haïn naøo ñoù. TAÊNG TOÁC DOØNG TIEÀN THU VAØO 10 Caùc khoaûn thieáu nôï cuûa caùc coâng ty con ñoùng taïi Soá tieàn phaûi thanh toaùn tính baèng ñoâ la Myõ (ñôn vò 1.000 ñoâ la) cho caùc coâng ty con ñoùng taïi Canada Phaùp Anh Nhaät Thuïy Só Myõ Ñöùc Canada - 40 80 90 20 40 60 Phaùp 60 - 40 30 60 50 30 Anh 90 20 - 20 10 0 40 Nhaät 100 30 50 - 20 30 10 Thuïy Só 10 50 30 10 - 50 70 Myõ 10 60 20 20 20 - 40 Ñöùc 40 30 0 60 40 70 - Baûng 1 THANH TOAÙN NETTING 11 TAÙC DUÏNG CUÛA THANH TOAÙN NETTING Giaûm bôùt soá löôïng giao dòch quoác teá giöõa caùc cty con, töø ñoù giaûm thieåu chi phí giao dòch, chi phí chuyeån ñoåi ngoaïi teä, … Giuùp cho MNC kieåm soaùt ñöôïc nhöõng giao dòch mua baùn giöõa caùc coâng ty con Döï baùo nguoàn tieàn maët cuûa MNC deã daøng hôn vì chæ coù chuyeån giao tieàn maët roøng ñöôïc thöïc hieän vaøo cuoái kyø => taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng taøi trôï vaø ñaàu tö 12 Tính chi phí baûn quyeàn, chi phí giaùn tieáp cao, thaønh laäp caùc trung taâm nghieân cöùu phuïc vuï cho hoaït ñoäng cuûa MNC nhaèm muïc ñích ñieàu chuyeån chi phí TOÁI THIEÅU HOÙA THUEÁ ÑAÙNH VAØO TIEÀN MAËT 13 Hai cty có quan hệ liên kết với nhau khi 1 cty có thể kiểm soát hay có ảnh hưởng trọng yếu lên những quyết định kinh doanh và điều hành hoạt động của cty kia, hoặc cả 2 cty đều nằm dưới quyền kiểm soát của 1 cty khác. Nguyên tắc giá thị trường (ALP – Arm’s Length Principle) là nguyên tắc xác định giá chuyển nhượng tuân thủ theo điều kiện khách quan của thị trường cạnh tranh, như thể các giao dịch này được thực hiện giữa các đơn vị độc lập. TOÁI THIEÅU HOÙA THUEÁ ÑAÙNH VAØO TIEÀN MAËT 14 Tính chi phí baûn quyeàn, chi phí giaùn tieáp cao, thaønh laäp caùc trung taâm nghieân cöùu phuïc vuï cho hoaït ñoäng cuûa MNC nhaèm muïc ñích ñieàu chuyeån chi phí Thöïc hieän chuyeån giaù (quy ñònh giaù trò caùc nghieäp vuï chuyeån giao trong noäi boä MNC khoâng ñuùng vôùi giaù thò tröôøng) nhaèm toái thieåu hoaù soá thueá thu nhaäp MNC phaûi noäp treân bình dieän toång theå Ñònh giaù chuyeån giao theo nguyeân taéc “Giaù thò tröôøng khoâng quen bieát” TOÁI THIEÅU HOÙA THUEÁ ÑAÙNH VAØO TIEÀN MAËT Oakland Hitax Sản xuất bán thành phẩm Ts TNDN 50% Lotax Sản xuất thành phẩm Ts TNDN 20% 16 Chæ tieâu Theo tính toaùn ban ñaàu Coâng ty Hitax Coâng ty Lotax Ñöôïc hôïp nhaát (Taäp ñoaøn Okland) Doanh soá baùn 100.000 150.000 250.000 Giaù voán haøng baùn 50.000 100.000 150.000 Laõi goäp 50.000 50.000 100.000 Tröø chi phí hoaït ñoäng 20.000 20.000 40.000 EBIT (laõi tröôùc thueá vaø laõi vay) 30.000 30.000 60.000 Laõi vay 5.000 5.000 10.000 Laõi tröôùc thueá 25.000 25.000 50.000 Thueá Hitax 50% ; Lotax 20% 12.500 5.000 17.500 Laõi roøng 12.500 20.000 32.500 Baûng 3 17 „ Tính chi phí baûn quyeàn, chi phí giaùn tieáp cao, thaønh laäp caùc trung taâm nghieân cöùu phuïc vuï cho hoaït ñoäng cuûa MNC nhaèm muïc ñích ñieàu chuyeån chi phí „ Thöïc hieän chuyeån giaù (quy ñònh giaù trò caùc nghieäp vuï chuyeån giao trong noäi boä MNC khoâng ñuùng vôùi giaù thò tröôøng) nhaèm toái thieåu hoaù soá thueá thu nhaäp MNC phaûi noäp treân bình dieän toång theå „ Ñònh giaù chuyeån giao theo nguyeân taéc “Giaù thò tröôøng khoâng quen bieát” „ Thay ñoåi caáu truùc voán theo höôùng toái thieåu hoaù soá thueá phaûi noäp TOÁI THIEÅU HOÙA THUEÁ ÑAÙNH VAØO TIEÀN MAËT 18 Chæ tieâu Theo tính toaùn ban ñaàu Coâng ty Hitax Coâng ty Lotax Ñöôïc hôïp nhaát (Taäp ñoaøn Okland) Doanh soá baùn 100.000 150.000 250.000 Giaù voán haøng baùn 50.000 100.000 150.000 Laõi goäp 50.000 50.000 100.000 Tröø chi phí hoaït ñoäng 20.000 20.000 40.000 EBIT (laõi tröôùc thueá vaø laõi vay) 30.000 30.000 60.000 Laõi vay 5.000 5.000 10.000 Laõi tröôùc thueá 25.000 25.000 50.000 Thueá Hitax 50% ; Lotax 20% 12.500 5.000 17.500 Laõi roøng 12.500 20.000 32.500 Baûng 17.3 19 Thiết lập trung tâm tái tạo hóa đơn nhằm chuyển lợi nhuận từ những công ty con khác sang trung tâm TTHĐ và giảm tổng thể các loại thuế mà MNC gánh chịu. Cty sản xuất tại USA Cty phân phối tại Mexico Trung tâm tái tạo hóa đơn Hàng hóa Mua ha ̀ng Bán ha ̀ng TOÁI THIEÅU HOÙA THUEÁ ÑAÙNH VAØO TIEÀN MAËT 20 Quaûn lyù nguoàn voán khoâng chuyeån veà nöôùc: chi cho boä phaän nghieân cöùu, quaûng caùo, chi phí hoäi nghò, ñònh giaù chuyeån giao. Thöïc hieän chuyeån giao tieàn maët giöõa caùc coâng ty con: cty X caàn voán, cty Y thöøa voán => cty Y cho pheùp cty X traû chaäm hoaëc öùng tröôùc (traû sôùm) cho Cty X. Chieán löôïc traû chaäm hay traû sôùm (Lagging or leading strategy) coù theå giuùp traùnh ñöôïc nhu caàu vay möôïn do ñoù coù theå giaûm bôùt soá vay nôï ngaén haïn treân baûng caân ñoái keá toaùn. MOÄT SOÁ KYÕ THUAÄT KHAÙC 21 a. Ñoái vôùi caùc quoác gia tieáp nhaän ñaàu tö  Laøm thay ñoåi cô caáu veà voán trong caû neàn kinh teá quoác daân, taïo neân söï phaûn aùnh sai leäch keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caû khu vöïc kinh teá maø cao hôn nöõa laø aûnh höôûng ñeán GDP cuûa quoác gia tieáp nhaän ñaàu tö.  Caùc MNC taïo ñöôïc theá ñoäc quyeàn veà saûn phaåm daãn ñeán söï thao tuùng toaøn boä thò tröôøng vaø taïo neân söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh.  Caùc ñoái taùc lieân doanh maát daàn voán, qua ñoù maát daàn quyeàn kieåm soaùt ñoái vôùi lieân doanh.  Laøm gia taêng söï leä thuoäc kinh teá, sau ñoù laø chính trò cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö vaøo caùc MNC, gaây aûnh höôûng raát tieâu cöïc ñeán caùc ñieàu khoaûn thöông maïi cuõng nhö caùc caân thanh toaùn quoác teá. TAÙC ÑOÄNG TIEÂU CÖÏC CUÛA HAØNH VI CHUYEÅN GIAÙ 22 b. Ñoái vôùi caùc quoác gia xuaát khaåu ñaàu tö  Caû nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö vaø chính quoác ñeàu gaëp phaûi khoù khaên do bò sai leäch veà caên baûn thueá.  Vieäc chuyeån dòch ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi seõ laøm cho doøng voán dòch chuyeån nhieàu khi khoâng phuø hôïp vôùi caùc muïc tieâu kinh teá vó moâ cuûa chính phuû. TAÙC ÑOÄNG TIEÂU CÖÏC CUÛA HAØNH VI CHUYEÅN GIAÙ 23 NHÖÕNG PHÖÙC TAÏP THÖÔØNG GAËP KHI TOÁI ÖU HOÙA DOØNG TIEÀN Caùc ñaëc tính lieân quan ñeán coâng ty Nhöõng haïn cheá cuûa chính phuû Nhöõng ñaëc tính cuûa heä thoáng ngaân haøng Nhaän thöùc khoâng thích ñaùng veà vieäc toái öu hoùa doøng tieàn Söï sai leäch trong baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty con 24 ÑAÀU TÖ TIEÀN MAËT THAËNG DÖ Tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc töø vieäc ñaàu tö nöôùc ngoaøi : Trong ñoù: r f : tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc treân tieàn kyù thaùc baèng ngoaïi teä i f : laõi suaát cuûa khoaûn kyù thaùc ôû nöôùc ngoaøi e f : phaàn traêm thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi rf = (1+if)(1+ef)-1 25 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ CAÙC MNC PHAÛI XEM XEÙT KHI RA QUYEÁT ÑÒNH ÑAÀU TÖ 1. Ngang giaù laõi suaát (IRP) ñöôïc xem laø moät tieâu chuaån cho quyeát ñònh ñaàu tö. 2. Tyû giaù kyø haïn F n coù theå ñöôïc söû duïng nhö ñieåm hoøa voán ñeå ñaùnh giaù quyeát ñònh ñaàu tö. 3. Döï baùo tyû giaù 26 Boái caûnh Haøm yù trong ñaàu tö treân thò tröôøng ngoaïi hoái 1. IRP toàn taïi. 2. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn laø döï baùo chính xaùc cho tyû giaù giao ngay töông lai. 3. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn laø moät döï baùo khoâng thieân leäch cho tyû giaù giao ngay kyø voïng (F n =S * ). 4. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn döï kieán cao hôn tyû giaù giao ngay kyø voïng (F n >S * ). 5. IRP toàn taïi vaø tyû giaù kyø haïn döï kieán thaáp hôn tyû giaù giao ngay kyø voïng (F n <S * ). 6. IRP khoâng toàn taïi, phaàn buø (chieát khaáu) kyø haïn cao hôn (thaáp hôn) cheânh leäch laõi suaát. 7. IRP khoâng toàn taïi vaø phaàn buø (hieát khaáu) kyø haïn thaáp hôn (cao hôn) cheânh leäch laõi suaát. CIA khoâng coù giaù trò Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc ngoaøi khoâng coù lôïi. Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc ngoaøi bình quaân seõ thu ñöôïc moät tyû suaát sinh lôïi gioáng nhö ñaàu tö chöùng khoaùn trong nöôùc. Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc ngoaøi döï kieán seõ thu ñöôïc moät tyû suaát sinh lôïi thaáp hôn ñaàu tö chöùng khoaùn trong nöôùc. Ñaàu tö khoâng phoøng ngöøa vaøo chöùng khoaùn nöôùc ngoaøi döï kieán seõ kieám ñöôïc moät tyû suaát sinh lôïi cao hôn ñaàu tö chöùng khoaùn trong nöôùc Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa khaû thi cho nhöõng nhaø ñaàu tö trong nöôùc Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa khaû thi cho nhöõng nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi 27 „Khaû naêng thay ñoåi tyû giaù cuûa krona Thuïy Ñieån trong suoát thôøi gian kyù quyõ (e f ) „Xaùc suaát coù khaû naêng xaûy ra (p) „Tyû suaát sinh lôïi coù hieäu löïc thay ñoåi theo tyû giaù krona Thuïy Ñieån (r f ) „-10% „5% „1,14 [1+(-10%)]-1 = 2,6% „-8% „10% „1,14 [1+(-8%)]-1 = 4,88% „-4% „15% „1,14 [1+(-4%)]-1 = 9,44% „-2% „20% „1,14 [1+(-2%)]-1 = 11,72% „1% „20% „1,14 [1+(1%)]-1 = 15,14% „2% „15% „1,14 [1+(2%)]-1 = 16,28% „3% „10% „1,14 [1+(3%)]-1 = 17,42% „4% „5% „1,14 [1+(4%)]-1 = 18,56% BAÛNG PHAÂN PHOÁI XAÙC SUAÁT Laõi suaát tieàn göûi cuûa Myõ vaø Thuïy Đieån laàn löôït laø 11% vaø 14% 28 r f (%) 2,6 4,88 9,44 11 11,72 15,14 16,28 17,42 18,56 5% 10% 15% 20% i USD =11% Xaùc suaát