Quá trình sản xuất kinh doanh trong bất kỳ doanh nghiệp nào cũng là quá trình kết hợp và tiêu hao các yếu tố sản xuất để thu hút được sản phẩm.Tổng hợp toàn bộ các hao phí mà doanh nghiệp bỏ ra liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ tạo nên chỉ tiêu chi phí sản xuất.Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc vào việc doanh nghiệp có bảo đảm bù đắp được chi phí đã bỏ ra trong quá trình sản xuất kinh doanh và bảo đảm có lãi không.Vì vậy việc hạch toán đầy đủ chính xác chi phí sản xuất vào giá thành sản phẩm là việc làm cấp thiết,khách quan và có ý nghĩa rất quan trọng ,nhất là trong điều kiện nền kinh tế thị trường. Mặt khác, xét trên góc độ vĩ mô,do các yếu tố sản xuất nước ta còn rất hạn chế nên tiết kiệm chi phí sản xuất đang là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của công ty quản lý kinh tế
Nhiệm vụ cơ bản của kế toán không những phải hạch toán đầy đủ chi phí sản xuất,phục vụ tốt cho việc hạ giá thành sản phẩm ,đáp ứng yêu cầu của chế độ hạch toán kinh doanh .Đồng thời cung cấp thông tin hữu ích ,kịp thời cho việc ra quyết định.Để giải quyết được vấn đề đó, phải hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.Công việc này không những mang ý nghĩa về mặt lý luận mà còn mang ý nghĩa to lớn cấp bách trong quá trình đổi mới cơ chế quản lý kinh tế của các doanh nghiệp sản xuất ở nước ta nói chung và công ty TNHH Bao Bì Thăng Long nói riêng
Để có thể cạnh tranh được trên thị trường,công tác kế toán chi phí SX nghành in còn phải thực hiện đúng theo quy luật khách quan.Như vậy kế toán chi phí là một phần không thể thiếu được đối với doanh nghiệp ngành
in khi thực hiện chế độ kế toán,hơn nữa có ý nghĩa to lớn và chi phối lượng công tác kế toán toàn doanh nghiệp
Nằm trong guồng quay của nền kinh tế thị trường công ty TNHH Bao Bì Thăng Long đang từng bước hoàn thiện sản xuất tìm ra các biện pháp giảm thiểu chi phí NVL để hạ giá thành sản phẩm.Đồng thời luôn đảm bảo chất lượng sản phẩm, giữ uy tín với khách hàng
Nhận thức được sự quan trọng và cần cần thiết phải đổi mới hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất sản phẩm kết hợp với quá trình tìm hiểu lý luận cũng như thực tiễn kế toán tại công ty TNHH Bao Bì Thăng Long em đã chọn đề tài : “ Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm” tại công ty để làm báo cáo thực tập.
Nội dung của chuyên đề tốt nghiệp ngoài phần mở đầu và kết luận gồm 3 phần chính:
Chương I :Những vấn đề lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
Chương II:Thực tế về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Bao Bì Thăng Long
Chương III: Phương hướng và các giải pháp hoàn thiện những vấn đề còn tồn tại trong công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
93 trang |
Chia sẻ: longpd | Lượt xem: 4835 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Bao Bì Thăng Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ĐỀ TÀI
"Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Bao Bì Thăng Long "
Lời mở đầu 3
Chương I : 6
Chương II: 26
Chương III: 81
Kết luận 91
Lời mở đầu
Quá trình sản xuất kinh doanh trong bất kỳ doanh nghiệp nào cũng là quá trình kết hợp và tiêu hao các yếu tố sản xuất để thu hút được sản phẩm.Tổng hợp toàn bộ các hao phí mà doanh nghiệp bỏ ra liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ tạo nên chỉ tiêu chi phí sản xuất.Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc vào việc doanh nghiệp có bảo đảm bù đắp được chi phí đã bỏ ra trong quá trình sản xuất kinh doanh và bảo đảm có lãi không.Vì vậy việc hạch toán đầy đủ chính xác chi phí sản xuất vào giá thành sản phẩm là việc làm cấp thiết,khách quan và có ý nghĩa rất quan trọng ,nhất là trong điều kiện nền kinh tế thị trường. Mặt khác, xét trên góc độ vĩ mô,do các yếu tố sản xuất nước ta còn rất hạn chế nên tiết kiệm chi phí sản xuất đang là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của công ty quản lý kinh tế
Nhiệm vụ cơ bản của kế toán không những phải hạch toán đầy đủ chi phí sản xuất,phục vụ tốt cho việc hạ giá thành sản phẩm ,đáp ứng yêu cầu của chế độ hạch toán kinh doanh .Đồng thời cung cấp thông tin hữu ích ,kịp thời cho việc ra quyết định.Để giải quyết được vấn đề đó, phải hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.Công việc này không những mang ý nghĩa về mặt lý luận mà còn mang ý nghĩa to lớn cấp bách trong quá trình đổi mới cơ chế quản lý kinh tế của các doanh nghiệp sản xuất ở nước ta nói chung và công ty TNHH Bao Bì Thăng Long nói riêng
Để có thể cạnh tranh được trên thị trường,công tác kế toán chi phí SX nghành in còn phải thực hiện đúng theo quy luật khách quan.Như vậy kế toán chi phí là một phần không thể thiếu được đối với doanh nghiệp ngành
in khi thực hiện chế độ kế toán,hơn nữa có ý nghĩa to lớn và chi phối lượng công tác kế toán toàn doanh nghiệp
Nằm trong guồng quay của nền kinh tế thị trường công ty TNHH Bao Bì Thăng Long đang từng bước hoàn thiện sản xuất tìm ra các biện pháp giảm thiểu chi phí NVL để hạ giá thành sản phẩm.Đồng thời luôn đảm bảo chất lượng sản phẩm, giữ uy tín với khách hàng
Nhận thức được sự quan trọng và cần cần thiết phải đổi mới hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất sản phẩm kết hợp với quá trình tìm hiểu lý luận cũng như thực tiễn kế toán tại công ty TNHH Bao Bì Thăng Long em đã chọn đề tài : “ Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm” tại công ty để làm báo cáo thực tập.
Nội dung của chuyên đề tốt nghiệp ngoài phần mở đầu và kết luận gồm 3 phần chính:
Chương I :Những vấn đề lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
Chương II:Thực tế về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Bao Bì Thăng Long
Chương III: Phương hướng và các giải pháp hoàn thiện những vấn đề còn tồn tại trong công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
Với kiến thức và trình độ có hạn,và chưa có điều kiện tiếp xúc nhiều với thực tế nên chuyên đề tốt nghiệp này sẽ không tránh khỏi những khiếm khuyết nhất định.Em kính mong sự giúp đỡ và những ý kiến đóng góp của thầy cô và các anh chị trong phòng kế toán công ty TNNH Bao Bì Thăng
Long để chuyên đề của em được hoàn thiện hơn
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Đặng Thế Hưng – Giảng viên Bộ môn kế toán – Khoa kế toán doanh nghiệp trường Học Viện Tài Chính đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình viết chuyên đề tốt nghiệp
Em xin chân thành cám ơn khoa Kế toán doanh nghiệp Trường Học Viện Tài Chính,Ban giám đốc,Phòng Kế toán tài chính công ty TNHH Bao BÌ Thăng Long đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này
Một lần nữa em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự giúp đỡ quý báu này.
Hà nội, ngày 31 tháng 03 năm 2012
Sinh viên
Trần Thị Hòa
Chương I :
Những vấn đề lý luận chung về công tác
kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm
1.1 Khái niệm và phân loại chi phí sản xuất
1.1.1 Khái niệm chi phí sản xuất
CPSX là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hóa và các chi phí bằng tiền khác mà doanh nghiệp đã chi ra để tiến hành sản xuất, chế tạo sản phẩm hoặc thực hiện cung cấp lao vụ , dịch vụ trong một kì nhất định.
Chi phí sản xuất của các doanh nghiệp phát sinh thường xuyên trong suốt quá trình tồn tại và họa động của doanh nghiệp, nhưng để phục vụ cho yêu cầu quản lý CPSX phải được tập hợp theo từng thời kỳ; tháng; quý; năm.
1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất
Tùy theo việc xem xét chi phí ở góc độ khác nhau, mục đích quản lý chi phí sản xuất khác nhau mà chúng ta lựa chọn tiêu thức phân loại chi phí cho phù hợp. Trong doanh nghiệp sản xuất người ta thường phân loại chi phí sản xuất theo các cách như sau:
Phân loại chi phí sản xuất kinh doanh theo nội dung , tính chất kinh tế của chi phí
Theo cách phân loại này, người ta căn cứ vào nội dung , tính chất kinh tế của chi phí không phân biệt chúng phát sinh ở đâu, dùng vào mục đích gì để chia thành các yếu tố chi phí, bao gồm:
Chi phí nguyên liệu, vật liệu: Gồm toàn bộ các chi phí nguyên liệu, vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu, phụ tùng thay thế dùng cho sản xuất.
Chi phí nhân công: Gồm toàn bộ số tiền phải trả cho công nhân sản xuất, tiền trích BHXH, KPCĐ, BHYT của công nhân sản xuất.
Chi phí khấu hao TSCĐ: Là toàn bộ số trích khấu hao của những TSCĐ dùng cho SX của doanh nghiệp.
Chi phí dịch vụ mua ngoài:Là số tiền phải trả cho các dịch vụ mua ngoài phục vụ cho hoạt động SX của doanh nghiệp như tiền điện, tiền nước…
Chi phí bằng tiền khác: Là toàn bộ các chi phí khác dùng cho sản xuất
Phân loại CPSX theo mục đích và công dụng của chi phí
Theo cách phân loại này người ta căn cứ vào công dụng và mục đích của chi phí để phân loại toàn bộ CPSX theo các khoản mục sau:
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp( NVLTT): Là toàn bộ các chi phí nguyên liệu chính, vật liệu phụ, vật liệu khác được sử dụng trực tiếp sản xuất sản phẩm.
Chi phí nhân công trực tiếp(NCTT): Là toàn bộ các chi phí phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm như tiền lương các khoản
phụ cấp, các khoản BHXH, kinh phí công đoàn, BHYT trích theo tiền lương của công nhân trực tiếp.
Chi phí sản xuất chung: Là các khoản chi phí sản xuất ngoại trừ chi phí NVL trực tiếp, nhân công trực tiếp như : chi phí nhân viên phân xưởng, chi phí khấu hao TSCĐ dùng cho sản xuất…
Phân loại CPSX theo mối quan hệ với khối lượng sản phẩm sản xuất ra.
Theo cách này CPSX được chia làm 3 loại:
Chi phí khả biến( biến phí): Là những chi phí có sự thay đổi về lượng tương quan tỷ lệ thuận với sự thay đổi của khối lượng sản xuất SX trong kỳ.
chi phí bất biến( định phí): là những khoản chi phí không biến đổi khi mức độ hoạt động thay đổi , nhưng khi tính cho một đơn vị hoạt động thì chi phí này lại thay đổi.
Chi phí bất biến trong các doanh nghiệp bao gồm:chi phí khấu hao TSCĐ, lương nhân viên quản lý…
Chi phí hốn hợp(định phí & biến phí): là chi phí mà bản thân nó bao gồm các yếu tố của đinh phí và biến phí ở mức độ nhất định chi phí hỗn hợp thể hiện các đặc điểm của định phí ,nếu quá mức độ đó nó thể hiện đặc tính của biến phí. Thuộc lọa chi phí hốn hợp cchi phí điện thoại…
Phân loại CPSX theo phương pháp tập hợp chi phí đối tượng chịu chi phí
Toàn bộ CPSX được chia thành:
Chi phí trực tiếp: là những CPSX có quan hệ trực tiếp đến việc sản xuất ra một loại sản phẩm, một công việc nhất định. Với những chi phí này kế toán có thể căn cứ số liệu, chứng từ kế toán để ghi trực tiếp cho từng đối tượng chịu chi phí
Chi phí gián tiếp:là những CPSX có liên quan đến việc sản xuất ra nhiều loại sản phẩm, nhiều công việc.Đối với những laoij chi phí này kế toán phải tập hợp lại cuối kỳ tiến hành phân bổ cho các đối tượng liên quan theo những tiêu chuẩn nhất định.
Cách phân bổ này có ý nghĩa đối việc xác định phương pháp kế toán tập hợp và phân bổ CPSX cho các đối tượng một cách đúng đắn hợp lý.
Phân loại CPSX theo nội dung cấu thành của chi phí
Theo cách phân loại này CPSX gồm:
Chi phí đơn nhất: là những chi phí do một yếu tố duy nhất cấu thành
Chi phí tổng hợp: là những chi phí do nhiều yếu tố khác nhau tập hợp lại theo cùng một công dụng.
Cách phân loại này giúp nhận thức vị trí từng loại chi phí trong hình thành giá thành sản phẩm để tổ chức công tác kế toán thích hợp với từng loại
1.2 Giá thành sản phẩm, phân loại giá thành sản phẩm
1.2.1 Khái niệm giá thành sản phẩm
Giá thành sản xuất của sản phẩm, dịch vụ là chi phí sản xuất tính cho một khối lượng hoặc một đơn vị sản phẩm, công việc lao vụ do doanh nghiệp sản xuất đã hoàn thành trong điều kiện công suất bình thường
Giá thành sản phẩm là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh chất lượng sản xuất, là căn cứ quan trọng để xác định giá bán và xác định hiệu quả kinh tế của hoạt động sản xuất.
1.2.2 Mối quan hệ của chi phí và giá thành
Giữa chi phí và giá thành có mối quan hệ biện chứng cho nhau, vừa là tiền đề của nhau vừa là kết quả của nhau
Xét về bản chất: chi phí sản xuất và giá thành là hai khái niệm giống nhau:chúng đều là hao phí về lao động sống và các chỉ tiêu khác của doanh nghiệp được biểu hiện bằng tiền
Xét về nội dung:chi phí và giá thành là hai mặt của quá trình sản xuất và có mỗi quan hệ chặt chẽ với nhau.
Tuy nhiên giữa chi phí và sản xuất có sự khác nhau :
VÒ ph¹m vi : chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n víi thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn gi¸ thµnh l¹i g¾n víi khèi lîng s¶n phÈm dÞch vô ®· hoµn thµnh.
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã thÓ kh¸c nhau vÒ lîng do ®ã cã sù chªnh lÖch vÒ trÞ gi¸ s¶n phÈm s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú hoÆc cuèi kú.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm
=
TrÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú
+
ChÝ phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú
-
TrÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
-
Chi phÝ lo¹i trõ
Chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cßn gi¸ thµnh lµ c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ b¸n . V× vËy trong ®iÒu kiÖn gi¸ b¸n kh«ng thay ®æi th× viÖc gi¶m gi¸ thµnh sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn . Do ®ã phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ thÊp gi¸ thµnh lµ nhiÖm vô quan träng vµ thêng xuyªn cña c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ.
1.2.3 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2.3.1 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm theo thêi gian vµ c¬ së tÝnh gi¸ thµnh
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm 3 lo¹i:
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: lµ gi¸ thµnh tÝnh tríc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt, dùa trªn c¸c ®Þnh møc vµ dù to¸n chi phÝ trong kú kÕ ho¹ch. ChØ tiªu nµy x¸c ®Þnh møc ®é chi phÝ giíi h¹n ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong kú kÕ ho¹ch.
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc: lµ gi¸ thµnh còng ®îc tÝnh tríc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn, kh¸c víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc b×nh qu©n tiªn tiÕn vµ kh«ng biÕn ®æi trong suèt c¶ kú kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh ®Þnh møc l¹i ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch (thêng lµ ngµy ®Çu th¸ng), nªn gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay ®æi cña c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu ®îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, kÓ c¶ chi vît hoÆc ngoµi ®Þnh møc, kÕ ho¹ch (thiÖt h¹i, hao hôt trong s¶n xuÊt,...).
1.2.3.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm 2 lo¹i
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (gi¸ thµnh c«ng xëng): bao gåm CPNVLTT, CPNCTT, CPSXC tÝnh cho s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh.
- Gi¸ thµnh toµn bé: bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt, CPBH vµ CPQLDN tÝnh cho s¶n phÈm ®ã…
1.3 Đối tượng tập chi phí sản xuất, đối tượng tính giá thành sản phẩm
1.3.1 Đối tượng tập hợp chi phÝ sản xuất
- CPSX trong c¸c DNSX gåm nhiÒu lo¹i víi néi dung kinh tÕ, c«ng dông, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh kh¸c nhau.Do ®ã ®Ó h¹ch to¸n ®óng ®¾n CPSX cÇn x¸c ®Þnh nh÷ng ph¹m vi, giíi h¹n mµ CPSX cÇn tËp hîp - ®èi tîng tËp hîp CPSX.
- X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp CPSX lµ kh©u ®Çu tiªn, cÇn thiÕt cho c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp CPSX. DN chØ cã thÓ tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n CPSX nÕu x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp CPSX phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt , yªu cÇu qu¶n lý CPSX cña doanh nghiÖp.
- §Ó x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng SX cña doanh nghiÖp, quy tr×nh c«ng nghÖ cña s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Tõ nh÷ng c¨n cø trªn, ®èi tîng tËp hîp CPSX cã thÓ lµ tõng ph©n xëng, bé phËn, tæ ®éi SX hoÆc toµn doanh nghiÖp, tõng giai ®o¹n
c«ng nghÖ hoÆc toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, tõng s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng, tõng nhãm s¶n phÈm hoÆc bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm.
- TËp hîp chi phÝ SX theo ®óng ®èi tîng quy ®Þnh cã t¸c dông phôc vô tèt cho viÖc qu¶n lý SX, h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi chÝnh x¸c.
1.3.2 §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh phÈm lµ s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm, dÞch vô, lao vô hoµn thµnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh. §èi tîng ®ã, cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay ®ang trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt tuú theo yªu cÇu cña h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé vµ tiªu thô s¶n phÈm.
§èi tîng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh gièng nhau ë b¶n chÊt chung, chóng ®Òu lµ ph¹m vi giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ theo ®ã vµ cïng phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý, ph©n tÝch vµ kiÓm tra chi phÝ vµ gi¸ thµnh. Nhng, chóng còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau:
- X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ x¸c ®Þnh ph¹m vi (n¬i) ph¸t sinh chi phÝ ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú.
- X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (thµnh phÈm vµ dÞch vô hoµn thµnh).
- Mét ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cã thÓ cã nhiÒu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.
Tuy nhiªn, ë nhiÒu trêng hîp ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ phï hîp víi ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Do ®ã, ®Ó ph©n biÖn ®îc ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ngay c¶ khi chóng ®ång nhÊt lµ mét cÇn dùa vµo nh÷ng c¨n cø ®· nªu trªn.
ViÖc x¸c ®Þnh râ mèi quan hÖ vµ sù kh¸c nhau gi÷a ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ vÊn ®Ò mang tÝnh ®Þnh híng
cho tæ cho h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §ång thêi, thÓ hiÖn ®îc môc ®Ých vµ ph¹m vi tiÕn hµnh hai giai ®o¹n trªn.
Ph¬ng ph¸p vµ tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
1.4.1. Tµi kho¶n kÕ to¸n chñ yÕu sö dông.
TK621, TK622, TK627, TK154 (TK631)
1-/ H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ( TK621)
Chi phÝ vÒ NVLTT trong doanh nghiÖp lµ nh÷ng chi phÝ c¬ b¶n bao gåm c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, b¸n thµnh phÈm mua ngoµi, vËt liÖu phô,... ®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm.
- Chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh cã thÓ ph©n bæ theo hÖ sè, tû lÖ víi ®Þnh møc tiªu hao hoÆc tû lÖ víi träng lîng s¶n phÈm.
- Chi phÝ vËt liÖu phô cã thÓ ph©n bæ tû lÖ víi ®Þnh møc tiªu hao, tû lÖ víi nguyªn vËt liÖu chÝnh.
Chi phÝ thùc tÕ NVLTT trong kú ®îc x¸c ®Þnh:
= - -
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ NVLTT kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621 - “Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp”.
( Bªn Nî: - TrÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
( Bªn Cã: - Gi¸ trÞ NVL sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
- KÕt chuyÓn chi phÝ NVL vµo bªn Nî TK 154 - “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang”.
( TK 621 kh«ng cã sè d cuèi kú.
Cã thÓ kh¸i qu¸t tr×nh tù h¹ch to¸n nh sau:
: XuÊt kho NVL dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt
: Mua NVL sö dông ngay kh«ng th«ng qua nhËp kho
: cuèi k× cã NVL sö dông kh«ng hÕt , kh«ng nhËp kho
: Cuèi k× cã NVL sñ dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho
: cuèi k× kÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp cho c¸c ®èi tîng
2-/ H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (TK 622)
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp bao gåm tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp, tiÒn b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp chñ yÕu tÝnh b»ng ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm. NÕu ph¶i ph©n bæ cho nhiÒu lo¹i s¶n phÈm th× cã thÓ theo tiªu thøc: ®Þnh møc tiÒn l¬ng cña tõng lo¹i s¶n phÈm, theo hÖ sè tû lÖ víi khèi lîng s¶n phÈm mçi lo¹i,... C¸c chi phÝ BHXH, BHYT, KPC§ ®îc tÝnh trùc tiÕp theo tû lÖ trÝch quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh.
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ NCTT, kÕ to¸n sö dông TK 622 - “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. Néi dung ph¶n ¸nh nh sau:
( Bªn Nî: - Chi phÝ NCTT s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn dÞch vô, lao vô.
( Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT vµo tµi kho¶n gi¸ thµnh (TK 154 theo ph¬ng ph¸p KKTX
( TK 622 kh«ng cã sè d cuèi kú.
Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nh sau:
: L¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt trong k×
: TrÝch tiÒn l¬ng c«ng nh©n nghØ phÐp
: TrÝch BHXH, KPC§, BHYT, BHTN
: Cuèi k× kÕt chuyÓn CP NCTT cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
3-/ H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung (TK627)
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §©y lµ nh÷ng chi phÝ trong ph¹m vi ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627 - “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”, më chi tiÕt theo tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt, dÞch vô. Néi dung cña TK 627 ph¶n ¸nh:
( Bªn Nî: - Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú.
( Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt vµo bªn Nî TK 154 (KKTX) - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.
( Tµi kho¶n 627 kh«ng cã sè d cuèi kú.
Tµi kho¶n 627 gåm c¸c tiÓu kho¶n sau:
+ TK 627.1 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ l¬ng chÝnh, l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n xëng (qu¶n ®èc, phã qu¶n ®èc, thñ kho, b¶o vÖ cña ph©n xëng,...) vµ c¸c kho¶n
®ãng gãp cho c¸c quỹ BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh theo tØ lÖ víi tiÒn l¬ng ph¸t sinh.
+ TK 627.2 - Chi phÝ vËt liÖu bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ vÒ vËt liÖu xuÊt dïng chung cho ph©n xëng nh xuÊt söa ch÷a, b¶o dìng m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ cöa, kho tµng, c¸c chi phÝ vËt liÖu cho qu¶n lý ph©n xëng,...
+ TK 627.3 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt lµ nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô xuÊt dïng trong ph©n xëng.
+ TK 627.4 - Chi phÝ khÊu hao TSC§ ph¶n ¸nh chi phÝ khÊu hao TSC§ thuéc c¸c ph©n xëng nh: m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ cöa, kho hµng...
+ TK 627.7 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi bao gåm nh÷ng chi phÝ dÞch vô thuª ngoµi phôc vô cho s¶n xuÊt, kinh doanh cña c¸c ph©n xëng, bé phËn nh: chi phÝ söa ch÷a TSC§, chi phÝ ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i,...
+ TK 627.8 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cßn l¹i ngoµi c¸c kho¶n chi phÝ kÓ trªn nh: chi phÝ héi nghÞ, lÔ t©n, tiÕp kh¸ch, giao dÞch,... cña ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt.
Ngoµi ra, tuú yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp, tõng ngµnh, TK 627 cã thÓ më thªm mét sè tiÓu kho¶n kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh mét sè néi dung hoÆc yÕu tè chi phÝ.
Cã thÓ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nh sau:
(1): chi phÝ nh©n viªn (5)&(6): Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
(2): Chi phÝ vËt liÖu (7) : CPSXC ph©n bæ vµo CF chÕ biÕn
(3) Chi phÝ CCDC (8) : CPSXC kh«ng ®îc ph©n bæ vµo
CPSXKD trong k×
(4) : Chi phÝ khÊu hao TSC§
1.5. C¸c ph¬ng ph¸p tinh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.5.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp (ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n).
Ph¬ng ph¸p nµy, ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp cã ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi kú b¸o c¸o, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, æn ®Þnh. Do ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ ®èi tîng tËp hîp chi phÝ phï hîp víi nhau, nªn dùa vµo sè liÖu chi phÝ ®· tËp hîp trong kú vµ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú ®¸nh gi¸ ®îc, kÕ to¸n sÏ tÝnh gi¸ thµnh theo c«ng thøc sau:
1.5.2 Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ
Ph¬ng ph¸p nµy, ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, nhi