Qui trình và hệ thống phân phối khí

• Hệ thống phân phối khí có nhiệm vụ thực hiện quá trình thay đổi khí. Thải sạch khí thải ra khỏi xylanh và nạp đầy hỗn hợp hoặc khí mới vào xylanh để động cơ làm việc liên tục. 4 1 2 Yêu cầu. . . • -Đảm bảo thải sạch và nạp đầy • - Các xupap phải đóng mở phải đúng thờ điểm quy định • - Độ mở phải lớn để đòng khí dễ lưu thông • - Các xupap phải kín khít, tránh để lọt kh á ì h é à i ởtrong qu tr n n n v g n n . • - Hệ thống phải làm việc êm dịu, tin cậy công chi phí thấp 4 1 3 ÑIEÀU KIEÄN LAØM VIEÄC. . . • Trong quá trình làm việc, mặt nấm xupap chịu phụ tải động và phụ tải nhiệt rất lớn. • Lực khí thể tác dụng trên diện tích mặt nấm xupap có thể lên đến 10 000 đến . 20.000 N, trong động cơ cường hóa và tăng áp lực này có thể tăng đến 30 000 , . N.Hơn nữa mặt nấm xupap luôn luôn va đập mạnh với đế xupap nên rất dễ biến dạng. • Do xupap trực tiếp tiêp xúc với khí cháy nên xupap còn phải chịu nhiệt độ rất cao. Nhiệt độ của xupap thải trong động cơ xăng thường đạt 800 850 0C trong động- , cơ diezel là 500-600 0C. Nhất là trong kỳ thải, nấm và thân xupap phải tiếp xúc với dòng khí thải có nhiệt độ rất cao, vào khoảng 700-900 0C đối với động cơ diezel còn ở động cơ xăng thì cao hơn 1100-1200 0C. hơn nữa tốc độ dòng khí thải rất lớn, mới bắt đầu thải cơ ểth đạt được 400-600 m/s nên khiến cho xupap nhất là xupap xả thường dễ bị quá nóng và bị dòng khí ăn mòn. Ngoài ra trong nhiên liệu có lưu huỳnh nên khi cháy tạo axit ăn mòn mặt nấm xupap. Vì vậy vật liệu dùng để chế tạo xupap phải có sức bền cơ học cao, chịu nhiệt tốt, chống được ăn mòn ó à ệ âh a học v hi n tượng x m thực của dòng khí thải có nhiệt độ cao NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG PHÂN PHỐI KHÍ Ở ĐỘNG CƠ 2KỲ Kỳ nén Kỳ nổ Kỳ nạp xả Các kiểu cơ cấu phân phối khí ở độ ơ 2 kỳng c • Dùng xupap • Dùng cửa quét *Nhöõng con ñoäi coù con laên ôû ñaàu nhaèm laøm giaûm ma saùt, coøn nhöõng con ñoäi ñaùy phaúng vaø ñaùy caàu ngöôøi ta taïo cho noù chuyeån ñoäng quay baèng caùch boá trí ñieåm tieáp xuùc leäch taâm so vôùi ñöôøng taâm cuûa con ñoäi, nhôø vaäy maø maët tieáp xuùc cuûa con ñoäi moøn ñeàu, khoaûng leäch taâm e thöôøng vaøo khoaûng (1,5 Ý 3,0) mm (hình 4) : CÁC KIỂU CƠ CẤU PHÂN PHỐI KHÍ DÙNG Ở ĐỘNG CƠ 4 KỲ a/Nguyeân lyù hoaït ñoäng: *Khi ñoäng cô hoat ñoäng truc ï , ï khuyûu quay seõ laøm baùnh raêng truïc khuyûu lai baùnh raêng truïc cam quay theo. Baùnh raêng truïc cam lieân keát vôùi àtruïc cam quay ngöôïc chieu vôùi truïc khuyûu. *Khi truïc cam 1 quay, quaû ñ ø t à h å ñ ä tò h ti áao ruyen c uyen ong n en cho con ñoäi 2 vaø ñuõa ñaåy 3 laøm ñoøn gaùnh 6 quay quanh truïc ñoøn gaùnh 7, ñaàu ñoøn gaùnh ñeø xupap 13 xuoáng môû cöûa xylanh, khi vaáu cam ôû vò trí cao nhaát thì xupap môû hoaøn toaøn. *Truïc cam tieáp tuïc quay laøm vaáu cam ñi xuoáng, luùc naøy cam khoâng coøn ñoäi con ñoäi nöõa, döôùi taùc duïng û Hình 1.1:1-Truïc cam. 2-Con ñoäi. 3-Ñuõa ñaåy. 4-Vít ñieàu chænh. 5-Ñai oác haõm. 6-Ñoøn gaùnh. 7-Truïc ñoøn gaùnh. 8- cua löïc loø xo10 giaõn ra laøm xupap ñaäy kín beä xupap, ñoàng thôøi ñuõa ñaåy ñi xuoáng theo chieàu ngöôïc laïi. Moùng haõm. 9-Cone haõm. 10-Loø xo xupap. 11-Ñóa töïa loø xo xupap. 12-Baïc daãn höôùng xupap. 13-Xupap. 16-Baùnh raêng truïc khuyûu. 14-Beä xupap. 15-baùnh raêng truïc cam Kiểu xupap treo NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG • - Khi ñoäng cô hoat ñoäng truc khuyûu quay seõ laøm baùnh raêng truc ï , ï ï • khuyûu lai baùnh raêng trung gian vaø baùnh raêng cam quay theo.Baùnh truïc cam lieân keát vôùi truïc cam quay cuøng chieàu vôùi truïc khuyûu (ñoái vôùi heä thoáng truyeàn ñoäng qua baùnh raêng trung gian) Ñoâi khi . baùnh raêng truïc khuyûu truyeàn ñoäng tröïc tieáp baùnh raêng truïc cam, ñöôøng • kính hoaëc soá raêng cuûa baùnh raêng truc cam phaûi lôùn gaáp ñoâi baùnh ï • raêng truïc khuyûu. • - Khi truïc cam 1 quay, quaû ñaøo truyeàn chuyeån ñoäng tònh tieán cho • con ñoäi 2 vaø ñuõa ñaåy 7 laøm ñoøn gaùnh 9 quay quanh truc ñoøn gaùnh ï 11, ñaàu ñoøn gaùnh ñeø xupap 19 xuoáng môû cöûa xylanh, khi vaáu cam ôû vò trí cao nhaát thì xupap môû hoaøn toaøn. • Truc cam tieáp tuc quay laøm vaáu cam ñi xuoáng luùc naøy cam- ï ï , • khoâng coøn ñoäi con ñoäi nöõa, döôùi taùc duïng cuûa löïc loø xo16 giaõn ra • laøm xupap ñaäy kín beä xupap, ñoàng thôøi ñuõa ñaåy ñi xuoáng theo à• chieu ngöôïc laïi. Öu ñieåm: - Buoàng chaùy goïn do ñoù ñoäng cô coù theå naâng cao tæ soá neùn à åñong thôøi giaûm khaû naêng kích no. - Doøng khí löu ñoäng ít bò ngoăït neân taïo ñieàu kieän cho vieäc thaûi sach vaø nap ñaày ï ï . Nhöôïc ñieåm: - Nhieàu chi tieát boá trí treân thaân maùy vaø naép maùy laøm taêng chieàu cao ñoäng cô. - Löc quaùn tính leân beà maët cam vaø con ñoäi lôùn.ï - Naép maùy ñoäng cô phöùc taïp, khoù cheá taïo Kiểu xupap đặt Nguyeân lyù hoaït ñoäng : *Khi ñoäng cô laøm vieäc, truïc cam q a q a ûcam tr eàn ch eån ñoängu y, u uy uy cho con ñoäi, con ñoäi ñaåy xupap leân môû cöûa cho khí ñi vaøo xylanh maøkhoâng caàn thoâng qua ñuõa ñaåy, ñoøn gaùnhVaøo luùc cam khoâng coøn ñoäi con ñoäi nöõa thì loø xo 7 giaõn ra ñaäy naép xupap laïi.Heä thoáng phaân phoái khí naøy hoat ñoäng thoâng qua con ñoäi 3 ï tröïc tieáp truyeàn chuyeån ñoäng cho xupap8. *Thay ñoåi chieàu cao tuyeät ñoái ácuûa con ñoäi baèng buloâng 5 vaø oc haõm 4 seõ ñieàu chænh ñöôïc khe hôû nhieät (giöõa ñuoâi xupap 8vaøñaàu buloâng 5) 1-Baùnh raêng truïc cam. 2-Truïc cam. 3-Con ñoäi. Á à æ4-Oc haõm. 5-Buloâng ñieu ch nh. 6-Ñóa töïa. 7- Loø xo xupap. 8-Xupap. 9-Baïc daãn höôùng xupap. 10-Beä ñaët xupap. 11-Heä baùnh raêng truyeàn ñoäng. -Ít chi tieát neân löïc quaùn tính cô caáu nhoû. ø -Laøm vieäc an toaøn hôn heä thoáng thay ñoåi khí coù xupap treo. Vì giaû söû moùng haõm xupap coù tuoät ra, xupap cuõng khoâng rôi vaøo trong buoàng ñoát, khoâng gaây hö hoûng cho nhoùm xylanh-piston. Nhược điểm - Heä thoáng thay ñoåi khí coù xupap ñaët laøm taêng dieän tích buoàng ñoát do ñoù ñoäng giaûm tæ soá neùn ñoäng cô. ã û å- De xay ra hieän töôïng kích no Kiểu xupap treo có truc cam truyền động trực tiếp. Nguyên lý làm việc Khi ñoäng cô laøm vieäc, truïc cam quay thì quaû ñaøo treân àtruïc cam quay seõ truyen chuyeån ñoäng tònh tieán tröïc tieáp cho xupap khi ñoù truc , ï cam tröïc tieáp ñieàu khieån quaù trình laøm vieäc cuûa caùc xupap, khoâng caàn thoâng qua con ñoäi, ñuõa ñaåy, ñoøn gaùnh maø truïc cam quay do truyeàn ñoäng cuûa heä b ù h ê an rang cone. Ưu điểm: - Cô caáu laøm vieäc dòu eâm hôn. Bôûi vì khoâng coù chi tieát maùy chuyeån ñoäng tònh tieán qua laïi coù ñieåm döøng. Nhược điểm: - Heä truïc vaø 2 caëp baùnh raêng cone coù phöùc taïp, cheá taïo khoù