Bài 1 Tổng quan về Thương mại điện tử

Bài 1 Tổng quan về TMĐT Nội dung • Khái niệm thương mại điện tử • Các loại hình thương mại điện tử • Lợi ích của TMĐT • Các mô hình kinh doanh TMĐT • Ứng dụng TMĐT trong kinh doanh thương mại Định nghĩa về TMĐT “ TMĐT là việc mua bán hàng hoá và dịch vụ thông qua các phương tiện điện tử và các mạng viễn thông, đặc biệt là qua máy tính và mạng Internet” Thương mại điện tử là việc trao đổi thông tin thương mại thông qua các phương tiện điện tử, không cần phải in ra giấy bất cứ công đoạn nào của toàn bộ quá trình giao dịch. UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce, 1996 Định nghĩa • EC được định nghĩa thông qua các khía cạnh – Giao tiếp – Thương mại – Quy trình kinh doanh – Dịch vụ – Học – Hợp tác, liên kết – Cộng đồng 2 - CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA TMĐT Thương mại Thông tin (i-Commerce) Thông tin (Information) lên mạng web Trao đổi, đàm phán, đặt hàng qua mạng (e-mail, chat, forum...) Thanh toán, giao hàng truyền thống Thương mại “cộng tác” (c-Business) Integrating / Collaborating Nội bộ doanh nghiệp các bộ phận liên kết (integrating) và kết nối với các đối tác kinh doanh (connecting) Thương mại giao dịch (t-Commerce) Hợp đồng điện tử (ký kết qua mạng) Thanh toán điện tử (thực hiện qua mạng) (online transaction), 1. 3. 2. Giai đoạn 1 - Mua máy tính, email, lập website - Giao dịch với khách hàng, nhà cung cấp bằng email - Tìm kiếm thông tin trên web - Quảng bá doanh nghiệp trên web - Hỗ trợ khách hàng về sản phẩm, dịch vụ Giai đoạn 2 - Xây dựng mạng nội bộ doanh nghiệp - Ứng dụng các phần mềm quản lý Nhân sự, Kế toán, Bán hàng, Sản xuất, Logistics - Chia sẻ dữ liệu giữa các đơn vị trong nội bộ doanh nghiệp Giai đoạn 3 - Liên kết doanh nghiệp với nhà cung cấp, khách hàng, ngân hàng, cơ quan quản lý nhà nước - Triển khai các hệ thống phần mềm Quản lý khách hàng (CRM), Quản lý nhà cung cấp (SCM), Quản trị nguồn lực doanh nghiệp (ERP) Phân loại TMĐT • EC đơn thuần & EC một phần – EC có 1 số thể loại phụ thuộc vào mức độ số hoá (chuyển từ vật thể sang số hoá) (1) Sản phẩm (dịch vụ) được bán, (2) Quy trình, (3) đại lý phân phối Các hình thái TMĐT Định nghĩa • Các dạng tổ chức EC Kiểu tổ chức brick-and-mortar Kiểu tổ chức cũ kinh doanh hầu hết theo phương thức off- line, bán sản phẩm dạng vật thể và phân phối qua các đại lý off-line Kiểu tổ chức ảo hoàn toàn Các tổ chức thực hiện hoạt động kinh doanh trực tuyến hoàn toàn Kiểu tổ chức click-and-mortar (click-and-brick) Tổ chức thực hiện một số hoạt động theo phương thức TMĐT, các hoạt động chính của họ thì làm ở môi trường truyền thống Phân loại TMĐT theo đối tượng giao dịch G G B B C C • EC được thực hiện ở đâu? thị trường trực tuyến (e-marketplace) Thị trường trực tuyến nơi mà người mua và người bán gặp nhau để trao đổi hàng hoá, dịch vụ, tiền, hoặc thông tin hệ thống thông tin giữa các doanh nghiệp - interorganizational information systems (IOSs) Hệ thống giao dịch cho phép quy trình giao dịch đơn thuần và thông tin giữa 2 hoặc nhiều tổ chức Hệ thống thông tin trong nội bộ DN - Hệ thống giao dịch cho phép các hoạt động TMĐT thực hiện được trong phạm vi một doanh nghiệp • Mô hình khung EC — hỗ trợ 5 mảng ra quyết định – Con người – Chính sách công – Marketing và quảng cáo – Thiết bị hỗ trợ – Đối tác kinh doanh Mô hình khung cho TMĐT Đặc trưng của TMĐT • Không thể hiện các văn bản giao dịch trên giấy • Phụ thuộc vào công nghệ • Phụ thuộc mức độ số hoá • Tốc độ nhanh Mô hình kinh doanh của EC • Mô hình doanh thu Mô tả công ty tìm kiếm doanh thu thế nào • Các mô hình doanh thu chính – Bán hàng – Phí giao dịch – Phí đăng nhập – Quảng cáo – Tham dự chương trình Affiliate – Các loại khác Mô hình doanh thu thông thường EC Business Models • Các mô hình EC điển hình: – Marketing trực tiếp – Hệ thống đấu giá, đầu thầu điện tử mô hình người mua yêu cầu người bán nộp hồ sơ thầu; hồ sơ thầu nào có giá thấp nhất sẽ được chọn – mô hình tự đặt giá Người mua đưa ra mức giá mà họ sẵn sàng thanh toán được và mời người bán cung cấp sản phẩm/dịch vụ ở mức giá đó – Tìm mức giá tốt nhất – affiliate marketing Cách sắp xếp mà đối tác (doanh nghiệp, hoặc cá nhâN) giới thiệu khách hàng đến với trang Web của người bán hàng. – viral marketing marketing truyền miệng trong đó khách hàng giới thiệu sản phẩm hoặc dịch vụ đến với những người khác Mô hình kinh doanh của EC • Các mô hình EC điển hình – Đấu giá trực tuyến – Cá nhân hoá sản phẩm/dịch vụ – Sàn giao dịch trực tuyến – Môi giới thông tin – Trao đổi – Sáp nhập trong chuỗi giá trị – Chuỗi cung cấp Lợi ích của EC • Toàn cầu • Giảm chi phí • Cải tiến chuỗi cung cấp • 24/7/365 • Sản xuất theo đơn hàng của khách • Nhiều mô hình kinh doanh mới • Thời gian tiếp cận thị trường nhanh • Giảm chi phí giao dịch • Mua sắm hiệu quả • Cải thiện quan hệ khách hàng • Cập nhật được thông tin quảng cáo của doanh nghiệp liên tục Lợi ích với tổ chức Lợi ích của EC • Hàng hoá có mặt ở khắp nơi • Nhiều sản phẩm & dịch vụ • Sản phẩm & dịch vụ được cá thể hoá • Sản phẩm, dịch vụ rẻ hơn • Phân phối ngay lập tức • Sự sẵn có của thông tin • Tham gia vào đấu giá • Cộng đồng điện tử Lợi ích đối với khách hàng Lợi ích của EC • Lợi ích đối với xã hội – Liên lạc từ xa – Mức sống cao hơn – An toàn – Người nghèo có cơ hội – Các dịch vụ công sẽ sẵn có hơn Tác động của TMĐT • TMĐT thúc đẩy marketing sản phẩm – Xúc tiến sản phẩm – Kênh phân phối mới – Tiết kiệm – Rút ngắn chu kỳ kinh doanh – Tăng dịch vụ khách hàng – Định vị hình ảnh doanh nghiệp & sản phẩm • TMĐT làm thay đổi bản chất thị trường • TMĐT làm thay đổi tổ chức • Tác động đến chế tạo sản phẩm • Tác động đến tình hình tài chính & hạch toán kinh doanh của doanh nghiệp • Tác động đến quản trị & đào tạo nguồn nhân lực Điều kiện phát triển TMĐT • Hạ tầng công nghệ • Hạ tầng pháp lý • Hạ tầng cơ sở nhân lực • Nhận thức xã hội • An toàn, bảo mật • Sở hữu trí tuệ • Bảo vệ người tiêu dùng Ứng dụng TMĐT trong XNK Mức độ tham gia vào TMĐT của DN XNK - Giao dịch hàng ngày bằng e-mail - Giới thiệu trên website - Tham gia các sàn giao dịch - Tự triển khai quảng bá qua mạng - Gửi CD catalogue cho khách hàng - Thành lập Portal của Hiệp hội Nghề - Liên kết Portal với các Portal khác - Đăng ký với các tổ chức XTTM trên TG