1. Kiến thức
Biết được:
- Định nghĩa, phân loại và danh pháp của polime.
- Cấu trúc, tính chất vật lí, tính chất hóa học và ứng dụng của polime.
- Một số phương pháp tổng hợp polime.
2. Kỹ năng
- Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.
- Viết các phương trình hóa học tổng hợp một số polime thông dụng.
- Phân biệt được polime thiên nhiên và polime tổng hợp hoặc nhân tạo.
- Giải bài tập có nội dung liên quan.
14 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 6174 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem nội dung tài liệu Bài 16: Đại cương về Polime, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn: 22/9/2008 Tuần: 9
Ngày dạy: Tiết: 27
Bài 16: ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
Biết được:
- Định nghĩa, phân loại và danh pháp của polime.
- Cấu trúc, tính chất vật lí, tính chất hóa học và ứng dụng của polime.
- Một số phương pháp tổng hợp polime.
2. Kỹ năng
- Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.
- Viết các phương trình hóa học tổng hợp một số polime thông dụng.
- Phân biệt được polime thiên nhiên và polime tổng hợp hoặc nhân tạo.
- Giải bài tập có nội dung liên quan.
II. CHUẨN BỊ :
- GV soạn giáo án, tham khảo tài liệu, hình vẽ mô phỏng các dạng cấu trúc của polime.
- HS xem bài trước ở nhà, tích cực phát biểu xây dựng bài
III. PHƯƠNG PHÁP:
- Đàm thoại, diễn giảng, gợi mở, nêu vấn đề, giải thích, trực quan.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP
HĐ 1:Vào bài: Vừa qua chúng ta vừa học xong loại hợp chất chứa nito. Hôm nay chúng ta
cùng khảo sát sang loại hợp chất có khối lượng phân tử rất lớn và có rất nhiều ứng dụng trong thực
tế đó là polime.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
HĐ 2:
Gv cho hs nêu một số polime mà các em biết?
Từ đó gv cho hs nhận xét và kết hợp nội dung
sgk rút ra khái niệm về polime? Cho thêm ví dụ?
Gv: Cxho hs nghiên cứu nội sgk và hãy cho biết
cách phân loại polime?
Cho ví dụ cho từng loại?
Gv: Gọi hs cho một số ví dụ về polime mà em đã
học ở lớp 11? Và gọi tên các polime đó ?
Polipropilen: (- CH2 – CH - )n
CH3
Polietilen: (- CH2 – CH2 - )n
Polisacarit: (- C6H10O5 - )n
Gv: Ví dụ như polime này có tên gọi là gì? gọi
tên :(- CH2 – CH Cl - )n ? từ đó hãy cho biết đối
với các polime mà tên của monome có hai từ trở
lên hoặc có từ hai monome trở lên thì sao?
I.Khái niệm, phân loại và danh pháp.
1.Khái niệm.
- Polime là những hợp chất có khối lượng phân tử
rất lớn do nhiều đơn vị nhỏ (gọi là mắc xích) liên
kết với nhau.
Ví dụ: Polietilen: (- CH2 – CH2 - )n
Nilon – 6: (- NH – [CH2]5 – CO - )n
n: hệ số polime hoá hay độ polime hoá.
- CH2 – CH2 - : Mắc xích.
2.Phân loại.
- Theo nguồn gốc: polime thiên nhiên như: cao su,
xenlulozơ…polime tổng hợp như: polietilen, nhựa
phenol fomandehit…và polime nhân tạo hay bán
tổng hợp như : tơ visco…
-Theo cách tổng hợp: polime trùng hợp như:
(- CH2 – CH2 - )n và polime trùng ngưng như:
(- NH – [CH2]5 – CO - )n
3.Danh pháp.
- Tên của polime = poli + tên của monome.
Vd: Polietilen: (- CH2 – CH2 - )n
Polisacarit: (- C6H10O5 - )n
- Polime mà tên của monome có hai từ trở lên hoặc
có từ hai monome trở lên thì tên của monome phải
được đặc trong dấu ngoặc đơn.
Poli(vinyl clorua): (- CH2 – CH Cl - )n
- Ngoài ra một số polime còn có tên riêng.
1
HĐ 3:
Gv: treo hình vẽ mô phỏng các dạng cấu trúc
của polime lên cho hs quan sát và kết hợp nội
dung sgk hãy cho biết polime có mấy dạng cấu
trúc? Đó là những dạng nào?
Gv: Cho hai ví dụ và hd hs nhận xét.
…- CH2 – CH - CH2 – CH -CH2 – CH - ..
Cl Cl Cl
…- CH2 – CH - CH2 – CH – CH -CH2 - ..
Cl Cl Cl
Gv gợi mở: Xem các mắc xíchliên kết với nhau
như thế nào? Có theo trật tự hay không?
Từ đó gv đi đến vấn đề.
HĐ 4:
Gv: cho hs nghiên cứu sgk và bằng kiến thức
thực tế mà các em biết hãy cho biết poliem có
những tính chất vật lí nào?
Hs trả lời trực tiếp?
Hs khác bổ sung ? cuối cùng gv chốt lại vấn đề.
Gv: Giới thiệu cho hs biết polime có ba tính chất
hoá học cơ bản.
Gv: cho ví dụ cho hs hiểu được tính chất này của
polime.
HĐ 5: Củng cố: Qua bài học hôm nay ta cần
nắm lại vấn đề gì? Hs củng cố bài?
HĐ 6: Dặn dò:Về nhà học bài củ, xem trước bài
phần còn lại.
II.Cấu trúc.
1.Các dạng cấu trúc của polime.
- Các polime có ba dạng cấu trúc:
+Mạch không phân nhánh như amilozơ….
+Mạch phân nhánh như: amilopectin, glicogen…
+Mạch không gian như nhựa bakelit, cao su lưu
hoá…
2.Cấu tạo điều hoà và cấu tạo không điều hoà.
-Nếu các mắc xích trong mạch polime nối với nhau
theo một trật tự nhất định ta có polime có cấu tạo
điều hoà.
Ví dụ: …- CH2 – CH - CH2 – CH -CH2 – CH - ..
Cl Cl Cl
-Nếu các mắc xích trong mạch polime nối với nhau
không theo một trật tự nhất định ta có polime có cấu
tạo không điều hoà.
Ví dụ: …- CH2 – CH - CH2 – CH – CH -CH2 - ..
Cl Cl Cl
III. Tính chất.
1.Tính chất vật lí.
- Hầu hết các polime là những chất rắn, hkông bay
hơi, và không có nhiệt độ nóng chảy xác định.
-Đa số các polime không tan trong các dung môi
thông thường.
-Nhiều polime có tính dẻo, có tính đàn hồi, có thể
kéo thành sợi dai, bền…
2. Tính chất hoá học.
a.Phản ứng giữ nguyên mạch polime.
-các nhóm thế đính vào mạch polime có thể tham
gia phản ứng mà không làm thay đổi mạch polime.
Vd:
(- CH2 – CH - )n + NaOH
0t⎯⎯→ (- CH2 – CH - )n
OCOCH3 OH
+ nCH3COONa
-Những polime có liên kết đôi trong mạch có thể
tham gia phản ứng cộng vào mạch mà không làm
thay đổi mạch.
Hs có thể xem ví dụ sgk.
2
Ngày soạn: 22/9/2008 Tuần: 10
Ngày dạy: Tiết: 28
Bài 16: ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME (tiếp theo)
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP
HĐ 1: Kiểm tra bài củ:
? Hãy cho biết khái niệm, phân loại polime ? Cho ví dụ về polime?
? Hãy chop biết cách gọi tên của polime? Cho hai ví dụ và gọi tên?
HĐ 2:Vào bài: Vừa qua chúng ta vừa học xong phần khái niệm, phân loại , danh pháp và
tính chất vật lí của poli me. Vậy polime có tính chất hoá học gì và được điều chế ra sao hôm nay ta
sang phần tiếp theo?
3
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
HĐ 2:
Gv: Cho hs nghiên cứu nội sgk và hãy cho biết
những polime nào có thể tham gia được phản
ứng này? Cho ví dụ?
Hs trả lời trực tiếp?
Hs khác bổ sung ? cuối cùng gv sửa chữa và chốt
lại vấn đề.
Gv: Cho hs nghiên cứu nội sgk và hãy cho biết
những polime nào có thể tham gia được phản
ứng này? Cho ví dụ?
Hs trả lời trực tiếp?
Hs khác bổ sung ? cuối cùng gv sửa chữa và chốt
lại vấn đề.
Gv nhấn mạnh polime khâu mạch có cấu trúc
không gian nên khó nóng chảy, khó tan và bền
hơn.
HĐ 3: Gv cho ví dụ: Viết sản phẩm của các phản
ứng trùng hợp vinyl clorua , caprolactam?
Hs nghiên cứu sgk và viết sản phẩm?
Hs khác bổ sung nếu có?
Gv nhấn mạnh hai phản ứng trên là phản ứng
trùng hợp.
Vậy phản ứng trùng hợp là gì? Và điều kiện về
cấu tạo của các monome tham gia phản ứng phải
như thế nào?
Hs nghiên cứu sgk và từ hai ví dụ trên trả lời?
Gv: Hs cho biết poli (butadien-stiren) được điều
chế từ đâu? Viết ptpu?
Từ đó gv cho hs rút ra điểm khác nhau giữa hai
phản ứng và đi đến phản ứng đồng trùng hợp.
Gv cho hai ví dụ:
n NH2–[CH2]5–COOH
0t⎯⎯→
2.Tính chất hoá học
b.Phản ứng phân cắt mạch polime.
- Tinh bột, xenlulozơ, protein, nilon… bị thuỷ phân cắt
mạch trong môi trường axit.
Vd:
(-NH–[CH2]5–CO-)n +nH2O
0,xt t⎯⎯⎯→
n NH2–[CH2]5–COOH
c.Phản ứng khâu mạch polime
CH2OH
OH
n
CH2
+
OH
CH2
n
1500
OH
n
CH2
OH
CH2
CH2
IV. Điều chế.
1.Phản ứng trùng hợp.
Ví dụ:
nCH2 = CHCl
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-CH2 – CH-)n
Cl
CH2-CH2-C=O
nCH2
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-NH–[CH2]5–CO-)n
CH2-CH2-NH
-Trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ
(monome), giống nhau hay tương tự nhau thành phân tử
rất lớn (polime).
- Điều kiện về cấu tạo của các monome tham gia phản
ứng thì trong phân tử phải có liên kết bội hoặc là vòng
kém bền.
-Đồng trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ
(monome) khác nhau thành phân tử rất lớn (polime).
Ví dụ: Hs tự lấy ví dụ.
2.Phản ứng trùng ngưng
Ví dụ:
n(p-HOOC-C6H4-COOH) + nHO-(CH2)2-OH
0t⎯⎯→
Hs nghiên cứu sgk và viết ptpu của hai phản ứng
trên?
Hs khác bổ sung chỉnh nếu có?
Gv chỉnh sửa, bổ sung.
Từ hai vd trên gv giới thiệu đó là những phản
ứng trùng ngưng. Vậy phản ứng trùng ngưng là
gì? Điều kiện cần để có phản ứng trùng ngưng?
Hs nhận xét từ hai vd và kết hợp sgk rút ra khái
niệm?
HĐ 4: Củng cố: Gv dùng bài tập 6-sgk cho hs
củng cố bài.
Hs lên bảng làm?
HĐ 5: Dặn dò: Về nhà học bài củ, làm các bài
tập còn lại ở sgk, xem trước bài vật liệu poime.
n NH2–[CH2]5–COOH
0t⎯⎯→ (-NH–[CH2]5–CO-)n
+ n H2O
n(p-HOOC-C6H4-COOH) + nHO-(CH2)2-OH
0t⎯⎯→ (-OC-C6H4-CO-O-(CH2)2-O-)n + n H2O
poli(etylen-terephtalat)
* Vậy:
- Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử
nhỏ (monome) thành phân tử rất lớn (polime) đồng thời
giải phóng những phân tử nhỏ khác như H2O…
- Đk: Các monome tham gia phản ứng trùng ngưng
phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng để
tạo được liên kết với nhau.
4
Ngày soạn: 26/9/2008 Tuần: 10
Ngày dạy: Tiết: 29
Bài 17: VẬT LIỆU POLIME
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
Biết được:
Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của: chất dẻo, vật liệu compozit, tơ tổng
hợp và tơ nhân tạo, cao su thiên nhiên và cao su tổng hợp, keo dán tự nhiên và keo dán tổng
hợp.
2. Kỹ năng
- Viết các phương trình hóa học cụ thể để điều chế một số chất dẻo, tơ, cao su, keo dán
thông dụng.
- Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống.
- Giải bài tập có nội dung liên quan.
II. CHUẨN BỊ :
- GV soạn giáo án, tham khảo tài liệu, các mẩu vật liệu polime: chất dẻo, cao su, tơ và keo
dán, các tranh ảnh, hình vẽ, tư liệu về bài học.
- HS xem bài trước ở nhà, tích cực phát biểu xây dựng bài.
III. PHƯƠNG PHÁP:
- Đàm thoại, diễn giảng, giải thích, nêu vấn đề, gợi ở, trực quan.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP
HĐ 1: Kiểm tra bài cũ:
? Trình bày tính chất hoá học của polime? Viết ptpu minh hoạ cho một tính chất ?
? Polime được điều chế bằng cách nào? Cho ví dụ điều chế một polime bất kì?
HĐ 2: Bài mới: Vừa qua ta đã học xong về polime . Vậy để biết polime được ứng dụng
như thế nào, dùng để làm những vật liệu nào để biết hôm nay ta sang bài mới.
5
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
HĐ 3:
GV: Gọi hs cho biết một số vật dụng làm
bằng chất dẻo mà em biết? Từ đó gv gọi mở
để hs rút ra được khái niệm về tính dẻo? Chất
dẻo?
Một hs khác cho biết thành phần của chất
dẻo?
Gv: cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết
PE được điều chế bằng cách nào? từ đâu?
Đặc tính? Gv cho hs quan sát mẩu vật làm từ
PE và cho biết ứng dụng của nó trong thực
tế?
Hs khác nhận xét, bổ sung nếu có?
Cuối cùng gv nhấn mạnh vấn đề.
Gv: cho hs quan sát mẩu vật làm từ PVC
Gv: đặc câu hỏi: PVC được điều chế bằng
cách nào? từ đâu? Đặc tính?
Gv cho hs quan sát mẩu vật làm từ PVC và
cho biết ứng dụng của nó trong thực tế?
Hs khác nhận xét, bổ sung nếu có?
Cuối cùng gv nhấn mạnh vấn đề.
I.Chất dẻo.
1.Khái niệm
- Tính dẻo là tính bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt,
áp lực bên ngoài và vẩn giữ nguyên được sự biến dạng đó
khi thôi tác dụng.
-Chất dẻo là những vật liệu polime có tính dẻo.
-Thành phần chính của chất dẻo là polime. Ngoài ra còn có
chất hoá dẻo, chất độn, chất màu, chất ổn định…
2. Một số polime dùng làm chất dẻo
a. Polietilen: PE
- Điều chế: từ etilen bằng phản ứng trùng hợp.
nCH2=CH2
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-CH2 -CH2 -)n
- Đặc tính: Là chất dẻo, mềm, nóng chảy ở nhiệt độ trên
1100C, có tính trơ.
-Ứng dụng: Làm màng mỏng, bình chứa, túi đựng…
b. Poli (Vinyl clorua): PVC
- Điều chế: từ vinyl clorua bằng phản ứng trùng hợp.
nCH2=CH Cl
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-CH2 -CH -)n
Cl
- Đặc tính: Là chất vô định hình, cách điện tốt, bền với axit.
-Ứng dụng: Làm vật liệu cách điện, ống dẩn nước, vải che
mưa…
b. Poli (metyl metacrylat)
Gv: cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết
Poli (metyl metacrylat) được điều chế bằng
cách nào? từ đâu? Đặc tính? Và cho biết ứng
dụng của nó trong thực tế?
Hs khác nhận xét, bổ sung nếu có?
Cuối cùng gv nhấn mạnh vấn đề.
GV: Cho hs nghiên cứu sgk và cho biết
Nhựa (phenol – fomandehit) có bao nhiêu
loại? Cách Tổng hợp, đặc tính và ứng dụng
của mỗi loại?
Gv: bằng kiến thức thực tế và kết hợp sgk
hãy cho biết khái niệm về vật liệu compozit?
Và từ đó hãy cho biết thành phần của vật liệu
compozit?
Hs trả lời trực tiếp?
Hs khác nhận xét, bổ sung nếu có?
Cuối cùng gv nhận xét, kết luận.
HĐ 4:
Gv cho hs quan sát mẫu vật làm bằng tơ và từ
đó cho hs kết hợp sgk hãy cho biết khái niệm
về tơ?
Gv: Tơ gồm mấy loại ? đó là những loại nào?
Cho ví dụ từng loại?
- Tổng hợp: từ metyl metacrylat bằng phản ứng trùng hợp.
COOCH3
nCH2=C-COOCH3
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-CH2 -C -)n
CH3 CH3
- Đặc tính: Là chất trong suốt có thể cho trên 90% ánh sáng
truyền qua.
-Ứng dụng: Chế tạo thuỷ tinh hữu cơ plexiglas
d. Nhựa (phenol – fomandehit)
* Nhựa novolac:
-Tổng hợp: Đun hổn hợp phenol lấy dư và fomandehit với
xt axit.
CH2
OH
CH2
OH
OH CH2 ...
CH2 OH
OH OH
-Tính chất: là chất rắn, dễ nóng chảy, dễ tan trong một số
dung môi hữu cơ.
-Ứng dụng: Sản xuất vecni, sơn.
*Nhựa rezol:
-Tổng hợp: Đun hổn hợp phenol và fomandehit theo tỉ lệ
1:1,2 với xt kiềm.
CH2 CH2
OH OH
...CH2
OH
OH
CH2OH
CH2OH
OCH2H
-Tính chất: là chất rắn, dễ nóng chảy, dễ tan trong một số
dung môi hữu cơ.
-Ứng dụng: Sản xuất vecni, sơn.
*Nhựa rezit:
-Tổng hợp: Khi đun nóng nhựa rezol ở nhiệt độ 1500C thu
được nhựa rezit.
-Tính chất: là chất rắn, không nóng chảy, không tan nhiề
trong một số dung môi hữu cơ.
-Ứng dụng: Sản xuất vỏ máy, các dụng cụ cách điện.
3.Khái niệm về vật liệu compozit.
- Vật liệu compozit là vật liệu gồm polime làm nhựa nền tổ
hợp với các vật liệu vô cơ và hữu cơ khác.
-Thành phần : gồm chất nền là polime và chất độn, ngaòi ra
còn chất phụ gia khác.
II.Tơ
1.Khái niệm.
- Tơ là những vật liệu polime hình sợi dà và mảnh và có độ
bền nhất định.
2.Phân loại.
* Tơ thiên nhiên: Như bông, len, tơ tằm.
* Tơ hoá học:
- Tơ tổng hợp: Tơ poli amit, tơ vinylic
- Tơ bán tổng hợp hay tơ nhân tạo: Tơ visco, tơ xenlulozơ
axetat…
6
Gv giới thiệu cho hs biết một số loaị tơ tổng
hợp thường gặp như: Tơ nilon – 6,6, lapsan,
nitron.
Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết
cách tổng hợp, đặc tính và ứng dụng của tơ
nilon?
Hs trả lời trực tiếp?
Hs khác nhận xét, bổ sung nếu có?
Cuối cùng gv nhận xét, kết luận.
Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết
cách tổng hợp, đặc tính và ứng dụng của tơ
lapsan?
Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết
cách tổng hợp, đặc tính và ứng dụng của tơ
nitrin?
HĐ 5. Củng cố:Hs nắm lại cách điều chế,
đặc tính và ứng dụng của các loại cha6t1 dẻo
và tơ.
HĐ 6. Dặn dò: Về nhà học bài củ và đọc
trước phần còn lại.
3. Một số loại tơ tổng hợp thường gặp.
a.Tơ nilon – 6,6
-Tổng hợp: Từ hexametylen điamin và axit adipic
nH2N-(CH2)6-NH2 + n-HOOC-[CH2]4-COOH
0t⎯⎯→ (-HN-(CH2)6-NH-OC-[CH2]4-CO-)n + 2n H2O
-Tính chất: Có tính dai, bền, mềm mại, óng ả, ít thấm nước,
giặt mau khô nhưng kém bền với nhiệt.
-Ứng dụng: Sx vải may mặc, vải lót săm lốp xe, dệt bít tất,
dây dù, đan lưới….
b. Tơ lapsan
- Tổng hợp từ axit terephtalic và etylen glicol.
n(p-HOOC-C6H4-COOH) + nHO-(CH2)2-OH
0t⎯⎯→ (-OC-C6H4-CO-O-(CH2)2-O-)n + n H2O
poli(etylen-terephtalat)
- Tơ lapsan rất bền về mặt cơ học, bền với nhiệt, axit… nên
được dùng dể dệt vải may mặc.
c. Tơ nitrin( hay olon)
- Tổng hợp từ vinyl xianua.
nCH2=CH CN
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-CH2 -CH -)n
Cl
- Tơ olon rất bền với nhiệt, giữ nhiệt tốt… nên được dùng
dể dệt vải may quần áo ấm hoặc bện thành sợi len đan áo
rét.
7
Ngày soạn: 26/9/2008 Tuần: 10
Ngày dạy: Tiết: 30
Bài 17: VẬT LIỆU POLIME (tiếp theo)
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP
HĐ 1: Không: vì nội dung bài còn dài.
HĐ 2: Bài mới: Vừa qua ta đã học xong về polime làm chất dẻo và tơ.. Vậy polime còn dùng để
làm những vật liệu nào để biết hôm nay ta sang phần tiếp theo.
8
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
HĐ 3:
Gv cho hs một vật dụng làm bằng cao su như dây
thun rồi gv tác dụng lên vật đó làm cho nó bị
biến dạng và thôi tác dụng để hs quan sát rồi hỏi
hs hiện tượng đó do đâu? Và từ đó cho hs rút ra
khái niệm tính đàn hồi và cao su?
Gv giới thiệu có hai loại cao su chính và ta xét
loại thứ nhất đó là cao su thiên nhiên.
Gv cho hs nghiên cứu sgk và cho biết cấu trúc
của cao su thiên nhiên?
Gv: Cho hs xem mẩu vật dụng làm bằng cao su
thiên nhiên và nghiên cứu cấu trúc của nó kết
hợp với sgk hãy cho biết tính chất và ứng dụng
của cao su thiên nhiên?
Gv: Nói qua về quá trình lưu hoá cao su và bản
chất của quá trình lưu hoá cao su cho hs nắm.
Gv: cho hs quan sát qua một số vật dụng làm
bằng cao su tổng hợp.
Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết cách
tổng hợp cao su buna? Viết ptpu minh hoạ?
Gv : Giới thiệu cách tổng hợp cao su buna-S và
buna-N rồi cho hs về nhà viết ptpu?
Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và hãy cho biết cách
tổng hợp cao su isopren? Viết ptpu minh hoạ?
Gv giới thiệu cho hs hai loại cao su và cho hs về
nhà vie6t1 ptpu?
HĐ 4:
Gv: Cho hs kể những loại kéo dán mà các em
biết trong thực tế và cho biết mục đích của keo
dán dùng để làm gì? Từ đó cho hs rút ra khái
niệm về keo dán?
III. Cao su
1.Khái niệm.
- Tính đàn hồi là tính biến dạng khi chịu lực tác
dụng bên ngoài và trở lại dạng ban đầu khi lực đó
thôi tác dụng.
- Cao su là vật liệu poliem có tính đàn hồi.
2.Cao su thiên nhiên.
a. Cấu trúc.
- Cao su thiên nhiên là poime của isopren.
(-CH2-C=CH-CH2-)n
CH3 (n: 1500-15000)
b.Tính chất và ứng dụng.
- Tính chất: có tính đàn hồi, không dẩn điện, dẩn
nhiệt, không thấm nước, không thấm khí, không tan
trong nước …nhưng có thể tan trong dm hữu cơ như
xăng, benzen.
- Cao su thiên nhiên có thể tham gia phản ứng cộng
với H2, Cl2, HCl, S…Khi tham gia pu với S ở nhiệt
độ 1500C tạo cao su lưu hoá. Cao su lưu hoá có tính
đàn hồi, chụi nhiệt, lâu mòn, khó tan trong dm hơn
cao su không lưu hoá.
c.Ứng dung.
- Dùng làm vỏ, ruột xe, nút đậy, dây curoa…
3.Cao su tổng hợp.
a.Cao su buna.
- Tổng hợp: Từ buta-1,3-đien bằng phản ứng trùng
hợp với xt là Na.
nCH2=CH-CH=CH2
0, ,Na p t⎯⎯⎯→(-CH2-CH=CH-CH2-)n
-Cao su bana có tính đàn hồi và độ bền kém hơn cao
su thiên nhiên.
b.Cao su isopren
- Tổng hợp: Từ isopren bằng phản ứng trùng hợp
với xt đặc biệt.
nCH2=C-CH=CH2
0, ,xt t p⎯⎯⎯→ (-CH2-C=CH-CH2-)n
CH3 CH3
- Tương tự như cao su isopren người ta còn điều chế
ra cao su cloropren: (-CH2-CCl=CH-CH2-)n , cao su
floropren: (-CH2-CF=CH-CH2-)n
IV.Keo dán
1.Khái niệm.
-Keo dán (tổng hợp hay thiên nhiên) là loại vật liệu
có khả năng kết dính hai mảnh vật liệu giống hay
khác nhau mà không làm thay đổi bản chất của vật
liệu được kết dính.
Gv: Dựa vào đâu mà người ta có thể phân loại
keo dán? Có những loại keo dán nào?
Gv: Giới thiệu cho hs biết một số loại keo dán
tổng hợp và sau đó xét từng loại keo đó.
Gv: Cho biết keo dán epoxi gồm những thành
phần nào?
Gv: Cho hs xem mẩu keo dán epoxi và cho biết
ứng dụng của nó trong thực tế?
Gv: cho hs quan sát mẩu keo dán epoxi và hs
nghiên cứu tìm ra cách tổng hợp và ứng dụng
của nó?
Gv: cho hs quan sát mẩu nhựa vá săm và hs cho
biết thành phần và ứng dụng của nó?
Gv: hs cho biết thành phần và ứng dụng của hồ
tinh bột?
HĐ 5. Củng cố:Hs nắm lại cách điều chế, đặc
tính và ứng dụng của các loại cao su và keo dán.
HĐ 6. Dặn dò: Về nhà học bài củ và đọc trước
bài mới, làm BT sgk.
2.Phân loại.
- Theo bản chất hoá học: Có keo dán hữu cơ như hồ
tinh bột, …Keo dán vô cơ như: thuỷ tinh lỏng, matit
vô cơ…
- Theo dạng keo: Keo lỏng, keo nhựa dẻo, keo dạng
bột hay dạng bản mỏng.
3.Một số loại keo dán tổng hợp thông dụng.
a.Keo epoxi
- thành phần: Gồm hai hợp phần:
+ Hợp phần chính là hợp chất hữu cơ có chứa hai
nhóm epoxi ở hai đầu. (Xem phía dưới)
+Hợp phần thứ hai là chất đóng rắn: triamin…
-Ứng dụng: Dùng để dán các vật liệu kim loại, gỗ,
thuỷ tinh, chất dẻo trong các nghành sản xuất ôtô,
máy bay, xây dựng và trong đời sống hằng ngày.
b.Keo dán ure-fomanđehit
- Keo dán ure-fomanđehit được sản xuất từ poli(ure-
fomanđehit ). poli(ure-fomanđehit ) được điều chế
từ ure và fomandehit.
nH2N-CO-NH2 + nCH2O
0,H t+⎯⎯⎯→
nH2N-CO-NH -CH2OH