Bài giảng 10 Vấn đề không chắc chắn và kiểm tra độ nhạy

BÀI GIẢNG 10 VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN VÀ KIỂM TRA ĐỘ NHẠY COST BENEFIT ANALYSIS MAIDINHQUY CHAPTER 10 NỘI DUNG BÀI GIẢNG MAIDINHQUY CHAPTER 10 - Vấn đề không chắc chắn trong dự án - Phân tích độ nhạy là gì? - Bản chất của phân tích độ nhạy - Lợi ích của kiểm tra độ nhạy - Giá trị hoà vốn, giá trị giao chéo và độ co giãn. - Quy trình xử lý vấn đề không chắc chắn Sự không chắc chắn: Lợi ích và chi phí trong dự án có thể trở nên khác với thực tế do vấn đề được ước lượng không chắc chắn xảy ra.  Do đó cần dùng phương pháp kiểm tra độ nhạy để giải quyết. BẢN CHẤT CỦA PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠY MAIDINHQUY CHAPTER 10 Kiểm tra độ nhạy là một cách tính lại lợi ích ròng xã hội (NPV) với các số liệu khác, cùng với sự giải thích lại các chỉ tiêu mong muốn tương đối. - Nhận ra phạm vi của một biến số cho biết trong đó một phương án là đáng mong muốn. LỢI ÍCH CỦA KIỂM TRA ĐỘ NHẠY MAIDINHQUY CHAPTER 10 -Nhận ra những biến số làm lợi ích ròng dễ bị ảnh hưởng nhất. Đó là những biến số gây nên tỷ lệ thay đổi lớn nhất trong lợi ích ròng xã hội. - Nhận ra giá trị của một biến số cho biết tại đó sự xếp hạng của phương án thay đổi.  Giúp người kiểm tra hiểu được cấu trúc kinh tế của dự án (các yếu tố tác động yếu và mạnh). a. Tính lại lợi ích ròng với các số liệu khác. XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 c. Giải thích lại sự mong muốn tương đối với tất cả số liệu về lợi ích ròng xã hội. b. Nhận dạng các biến số chủ yếu và mô tả nguồn gốc của sự không chắc chắn d. Thu thập thêm số liệu về các biến số chủ yếu, thiết kế lại phương án để giảm sự ảnh hưởng của sự không chắc chắn, và giám sát mức độ của các biến số chủ yếu khi dự án tiến hành. Được chia làm 2 nhóm: - Nhóm các biến số mà lợi ích và chi phí có thể quá nhỏ nếu chúng thay đổi vẫn không ảnh hưởng gì đến lợi ích ròng, nhóm này đựơc bỏ qua không phân tích. BIẾN SỐ CHỦ YẾU MAIDINHQUY CHAPTER 10 Để nhận dạng nhóm biến số này bằng cách thay đổi giá trị ban đầu để biết các thay đổi kết quả, nếu sự thay đổi là lớn – biến số chủ yếu. - Nhóm những biến số chủ yếu là các biến số khi thay đổi dẫn đến thay đổi lợi ích ròng làm thay đổi quy định chấp hành nhận hay bác bỏ dự án. 1. Tính lại lợi ích ròng xã hội a. Thay đổi biến số Biến số chủ yếu được chọn hai giá trị mới để tính: + Giá trị biên độ trên đại diện một giá trị lợi ích lạc quan. + Giá trị biên độ dưới đại diện một giá trị lợi ích bi quan. QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 Sau đó ta tính lại hiện giá ròng, nếu chỉ có một biến số ta có 3 hiện giá ròng, nếu hai biến số ta có 9 hiện giá ròng còn 3 biến số ta có 27… Ví dụ: Dự án trồng rừng có hai biến số chủ yếu là giá gỗ và sản lượng gỗ. Giá và sản lượng gỗ tốt nhất được tính trong dự án là 20$/m 3 và 300m 3 QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 Giá lạc quan (biên độ trên) 30$ Giá bi quan (biên độ dưới) 12$ Số lượng lạc quan (biên độ trên) 330m 3 Số lượng bi quan (biên độ dưới) 250m 3 Với 3 giá và 3 số lượng ta sẽ có Q NPV khác nhau. NPV 1 : Là hiện giá ròng thấp nhất. NPV 9 : Là hiện giá ròng cao nhất. QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 Biến số giá $ Biến số sản lượng (m3) Thấp 250 Tốt nhất 300 Cao 330 Thấp 12 Tốt nhất 20 Cao 30 NPV 1 NPV 4 NPV 7 NPV 2 NPV 5 NPV 8 NPV 3 NPV 6 NPV 9 QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 Thấp S.lượng Tốt nhất Cao Giá cao Giá tốt nhất Giá thấp Sản lượng NPV NPV7 NPV8 NPV9 NPV4 NPV1 NPV5 NPV6 NPV2 NPV3 - + 0 QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 b. Giá trị hoà vốn Giá trị hoà vốn: NPV=0 Nếu giá trị tốt nhất cho NPV > 0 lợi ích được chấp nhận. c. Giá trị giao chéo Giá trị giao chéo là mức của một biến số cá biệt mà tại đó thứ hạng của hai phương án sẽ thay đổi. Ví dụ : Có hai phương án để sản xuất điện là nhiệt điện hoặc thuỷ điện. NPV của hai phương án được vẽ với các suất chiết khấu khác nhau. Giá trị giao chéo tại điểm D (7%,660). QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 0 C D E F A B Nhiệt điện Thuỷ điện + - NPV Suất chiết khấu % r = 7 % Nếu r > 7%, phương án thuỷ điện sẽ được chọn. Nếu r < 7%, phương án nhiệt điện được chon. Nếu r = 7% thì hai phương án có NPV bằng nhau. QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 d. Độ co giãn (đàn hồi: elasticity) Độ co giãn là phần trăm thay đổi của một biến số chủ chốt do 1% thay đổi của một tham số. Biến số chủ chốt trong phân tích lợi ích – chi phí là NPV Tham số khác bao gồm: giá cả, sản lượng, lãi suất… Công thức tính độ co giãn: e = (% thay đổi của NPV)/(% thay đổi của biến số). Hay: e = (Thay đổi của NPV x 100%)/ (Thay đổi trong biến số x 100%) NPV gốc Giá trị gốc của biến số Độ co giãn chỉ ra độ nhạy cảm của hiện giá ròng đối với những thay đổi trong biến số. QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 Ví dụ: Bảng 10.2 NPV theo các mức giá và năng suất lúa mì (trang 227). Giá Năng suất (tấn/ha) 1,5 (thấp) 2,0 (tốt) 2,5 (cao) 110 thấp 120 tốt 130 cao 215 191 286 476 322 • Độ co giãn của giá từ tốt đến thấp. = = 4% Độ co giãn của giá từ tốt đến cao = 8% Độ co giãn của NS từ tốt nhất đến thấp = 1% 100 120 )110120( 100 286 )191286( QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 Độ co giãn cho phép ta so sánh được những tác động của các biến số khác nhau lên hiện giá ròng. Thay đổi về giá nhạy cảm hơn nhiều so với năng suất. Tập trung nghiên cứu phân tích về giá tốt hơn là về năng suất. QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 2. Nhận dạng các biến số chủ yếu. Các giá trị hoà vốn, giá trị giao chéo, và độ co giãn là những cách thức hữu ích để tóm tắt sự tính toán lại và trình bày kết quả cho người ra quyết định. Cả ba chỉ tiêu trên cung cấp thông tin khác nhau nhưng bổ sung cho nhau. Nhưng độ co giãn dễ sử dụng hơn do nó cung cấp thông tin cho một thước đo chung cho tất cả các biến số, gọi là % thay đổi của NPV. QUY TRÌNH XỬ LÝ VẤN ĐỀ KHÔNG CHẮC CHẮN MAIDINHQUY CHAPTER 10 3. Giải thích lại kết quả. ÛViệc giải thích lại kết quả là công việc tương đối phức tạp và đôi khi là một nghệ thuật. - Có phải tất cả các phương án đều thoả mãn ước muốn về mặt kinh tế hay không??? -Bất cứ hiện giá ròng mới đều làm thay đổi quyết định chấp nhận hay bác bỏ phương án hay không??? No Stop; Yes Continue. -Các biến số chủ yếu là gì??? -Với biến số nào thì NPV nhạy cảm nhất??? BÀI TẬP MAIDINHQUY CHAPTER 10 BÀI TẬP CHƯƠNG 10 Bài 1, 2 và 3 trang 307- 308 Câu hỏi ôn tập chương 10