Bài giảng Bài 1: Cơ bản về gis

Xin chân thành cám ơn Bài giảng gốc của giáo sư ưu tú Shunji MuraiĐại học Tokyo, Nhật Bản. được dịch bởi Nguyễn Lê HuyBÀI 1: CƠ BẢN VỀ GISMục tiêu:Hiểu các khái niệm cơ bản về GIS, bao gồm các chức năng, hệ thống và sự hữu ích của GIS Xác định nhu cầu của GIS đối với việc quản lý tài nguyên thiên nhiên Hiểu được các quá trình trong việc sử dụng GIS.ĐỀ CƯƠNGNội dung bao gồm:Định nghĩaTại sao GIS lại cần thiết ?Các chức năng quy địnhHệ thống điện toán cho GISGIS là ngành khoa học đa rèn luyệnVùng ứng dụng của GISGIS mang tính quyết địnhĐịnh nghĩa GIS (Geographic Information System) – Hệ thống thông tin địa lý được định nghĩa như một hệ thống thông tin bao gồm các quá trình đầu vào (input), truy xuất (retrieve), xử lý (process), phân tích (analyze) và đầu ra (output) các dữ liệu tham chiếu hay các dữ liệu về không gian địa lý nhằm hỗ trợ việc ra quyết định về các dự án cũng như việc quản lý nguồn tài nguyên thiên nhiên và vấn đề môi trường.Các yếu tố cấu thành GIS Phần cứng & phần mềm Bản đồ, hình ảnh, Cập nhật, phân tích bảng biểu, cơ sở không gian dữ liệu v.v và thực thiHệ thống điện toánDữ liệu không gian địa lýNgười dùngKhái niệm về dữ liệu không gian địa lýĐiều gì xảy ra nếu không có GIS ?Dữ liệu không gian địa lý khó có thể duy trì.Bản đồ và bảng biểu không được cập nhật.Dữ liệu và thông tin không chính xácDữ liệu địa lý trở nên mâu thuẫnKhông có tiêu chuẩnKhông có sự chia sẻ dữ liệuKhông có dịch vụ truy xuất dữ liệuKhông có những quyết định mang tính khoa họcLợi ích của GISDữ liệu không gian địa lý được duy trì tốt hơn trong một định dạng tiêu chuẩn.Việc xem lại và cập nhật dễ dàng hơn.Tìm kiếp, phân tích và miêu tả thuận lợi hơn.Sản phẩm có giá trị hơn.Dữ liệu có thể chia sẻ và trao đổi.Năng suất được cải thiện.Tiết kiệm thời gian và tiền bạc.Đưa ra những quyết định tốt và đúng đắn hơn.Các chức năng cơ bản của GISCác chức năng cơ bản của GIS (t.t)Chức năngChức năng conThu thập dữ liệu và giai đoạn tiền xử lýBiên tập, xây dựng hình học tôpô, chuyển biến định dạng v.vQuản lý cơ sở dữ liệu và truy xuấtLưu trữ dữ liệu, bảng câu hỏi v.vĐo đạc không gian và phân tíchCác hoạt động bước đệm, chồng lớp v.vBiểu đồ đầu ra và những hình dungBản đồ, góc nhìn mắt chim ưng v.vHệ thống điện toánPhần cứng:Đơn vị xử lý trung tâm (CPU) như những máy tính thông thường (PC).Bộ nhớ.Các thiết bị ngoại vi (nhập / xuất)Phần mềm:Hệ điều hành: WindowsCác trình biên dịch và những phần mềm liên quan đến GIS.Hệ thống điện toán cho GISPhần cứng nói chungPhần mềm chínhESRI: Arc GIS (Arc/Info), ArcViewGeomediaMapInfoIDRSIGRASSSIS (Spatial Information System) – hệ thống thông tin không gianER MapperGIS là ngành khoa học đa rèn luyệnĐịa lýNghiên cứu bản đồViễn thám (RS – Remote sensing)Quang trắcTrắc địaĐo đạcThống kêNghiên cứuKhoa học điện toánToán họcXây dựng dân dụngDự án đô thị v.vVùng ứng dụng của GISQuản lý phương tiệnQuản lý tài nguyên thiên nhiên và môi trườngMạng lưới đường phốDự án và công nghệHệ thống thông tin đất đaiQuản lý phương tiệnỨng dụng trên xe ôtôDự án đô thịỨng dụng để thu thuếTiêu chuẩn GISVai trò của viễn thám và GIS trong việc ra quyết định Yếu tố con người Yếu tố vật lý hoạt động con người thống nhất cộng đồng nhận thức cộng đồng cơ sở dữ liệuĐộng lực: dân số, sức khỏe, giàu sang, kỹ thuật, kinh tế, chính trịTác động của con người: phát triển, đô thị hóa, công nghiệp hóa, xây dựng, năng lượngMôi trường thay đổi: Nhu cầu sử dụng đất, phong cách sống, thoái hóa đất, sự ô nhiễm, biến đổi khí hậuRa quyết định: các chính sách, dự án, công tác quản lýĐiều khiển bởi Viễn thámPhân tích và đánh giá bởi GIS