Bài giảng Bài 6: Bao bì và tiêu chuẩn hóa bao bì

Bài 6: Bao bì và tiêu chuẩn hóa bao bì I. Đặc điểm và chức năng của bao bì hàng hóa II. Tiêu chuẩn hóa bao bì III. Xu hướng phát triển ngành bao bì I. Đặc trưng và chức năng của bao bì 1. Khái niệm: bao bì hàng hóa là loại sản phẩm công nghiệp để chứa đựng sản phẩm khác, tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển, xếp dỡ, bảo quản, sử dụng các sản phẩm mà nó chứa đựng. 2. Chức năng của bao bì * Chức năng chứa đựng: giữ gìn số lượng, chất lượng hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển, xếp dỡ và bảo quản hàng hóa. - Yêu cầu với bao bì: + vật liệu SX ra bao bì không có phản ứng cơ lí hóa, không là môi trường lây lan côn trùng cho hàng hóa 2. Chức năng của bao bì + kết cấu bền vững, chịu được sức nén của hàng hóa + chịu được tác động cơ học trong khi vận chuyển, xếp dỡ + thuận tiện khi xếp hàng: tháo, lắp, đóng, mở hàng * Chức năng thông tin: - ý nghĩa: Nhận biết hàng hóa, thông tin thương mại, hướng dẫn sử dụng - yêu cầu với bao bì: lựa chọn bao bì phù hợp, chứa đựng các thông tin cần thiết, dễ nhớ dế hiểu, chấp hành các quy định về ghi thông tin trên bao bì. 2. Chức năng của bao bì  Chức năng xúc tiến thương mại - Ý nghĩa: +thúc đẩy quá trình mua hàng + kết cấu, độ bền, an toàn trong lưu thông và sử dụng - Yêu cầu: thực hiện tốt chức năng chứa đựng và chức năng thông tin nhằm thu hút khách hàng tạo điều kiện cho lưu thông và sử dụng sản phẩm 3. Đặc trưng của bao bì  Bao bì không tham gia cấu thành nên giá trị sử dụng của sản phẩm hàng hóa mà nó chứa đựng nhưng tham gia vào giá trị của sản phẩm đem bán trên thị trường - Ý nghĩa: + lựa chọn vật liệu bao bì phù hợp, giá trị thấp nhưng đảm bảo chức năng của bao bì - + với sản phẩm tiêu dùng đặc thù cần đảm bảo giá trị thẩm mỹ của bao bì 3. Đặc trưng của bao bì  Bao bì gắn liền với hàng hóa, khi lưu chuyển hàng hóa đồng thời phải lưu chuyển cả khối lượng bao bì - Lựa chọn bao bì có khối lượng riêng trọng lượng riêng nhỏ, giảm trọng tải vận chuyển  Bao bì có khả năng sử dụng nhiều lần - Sử dụng vật liệu bền vững để tái sử dụng - Có chế độ khuyến khích bắt buộc thu hồi sử dụng bao bì 3. Đặc trưng của bao bì  Bao bì là hình thức biểu hiện bên ngoài của sản phẩm, hình ảnh vị thế của doanh nghiệp, nếu bao bì được đăng kí sở hữu công nghiệp thì bao bì còn thể hiện tình pháp lý, được pháp luật bảo hộ  Ý nghĩa? 4. Phân loại bao bì Bao bì được phân loại theo nhiều tiêu thức khác nhau: 1. Theo công dụng bao gói của bao bì, có: - Bao bì trong dùng để bao gói sơ bộ và trực tiếp với sản phẩm - Bao bì ngoài (hay còn gọi bao bì vận chuyển) dùng để phục vụ cho vận chuyển hàng hóa). 2. Theo vòng quay của bao bì (số lần sử dụng) - Bao bì sử dụng một lần (bằng giấy, nilông, thuỷ tinh) - Bao bì sử dụng nhiều lần (bình gas, Ôxy, xăng dầu, 4. Phân loại bao bì 3. Theo sở hữu và xuất xứ của bao bì. - Bao bì thuộc các nhà cung ứng và được trả lại - Bao bì sở hữu của doanh nghiệp (người sx, người mua) 4. Theo trạng thái chất lượng của bao bì, có: - Bao bì mới sử dụng - Bao bì tái sử dụng 5. Theo độ cứng hay chịu nén của bao bì, có - Bao bì cứng - Bao bì mềm - Bao bì nửa cứng 4. Phân loại bao bì 6. Phân loại theo mức độ chuyên môn hóa - Bao bì thông dụng - Bao bì chuyên dùng 7. Phân loại theo vật liệu chế tạo - Bao bì gỗ; bao bì kim loại, bao bì giấy, caton, bao bì bằng thuỷ tinh, gốm, bao bì hàng dệt, bao bì bằng tre nứa II. Tiêu chuẩn hóa bao bì 1. Khái niệm: tiêu chuẩn hóa bao bì là sự quy định thống nhất về các yêu cầu và các chỉ tiêu kinh tế- kỹ thuật đối với các loại bao bì nhằm hạn chế chủng loại bao bì, tiết kiệm nguyên vật liệu bao bì và đáp ứng nhu cầu của sản xuất- tiêu dùng. 2. Ý nghĩa của tiêu chuẩn hóa bao bì: - Với sản xuất: + tạo điều kiện để tổ chức sản xuất theo hướng chuyên môn hóa, quy mô lớn 2. Ý nghĩa của tiêu chuẩn hóa bao bì + kế hoạch hóa nguồn vật liệu + có cơ sở để đánh giá chất lượng bao bì - Với tiêu dùng: + nâng cao năng suất trong việc vận chuyển xếp dỡ, giao nhận + tạo điều kiện cho việc sử dụng sản phẩm 3. Nội dung tiêu chuẩn hóa BB  Tiêu chuẩn hóa về kết cấu, cỡ loại, trọng lượng, sức chứa, nguyên vật liệu sản xuất bao bì: + kết cấu: bền, chắc, dễ tháo lắp, dễ điều chỉnh + cỡ loại: phù hợp với hình dáng, kích thước sp, ptvt + trọng lượng tương đối nhỏ + sức chứa: thuận tiện cho tiêu dùng, vận chuyển, khuân vác, an toàn cho hàng hóa + nguyên vật liệu: giá, tính chất 2. Nội dung TCH bao bì  Tiêu chuẩn về chất lượng bao bì là chỉ tiêu tổng hợp về nhiều mặt: + độ cứng, độ chịu nén: chịu tác động của trọng lượng hh, tác động trong quá trình vận chuyển, xếp dỡ + màu sắc:phù hợp với điều kiện bảo quản, thị hiếu TD + độ bền:khả năng sử dụng tối đa  Tiêu chuẩn về ghi ký, mã, nhãn hiệu: thống nhất nơi ghi, cách ghi và nội dung cần ghi  Tiêu chuẩn về mã số, mã vạch: là một dãy gồm 2 loại ký hiệu: vạch và con số biểu thị tên đầy đủ của một sp III. Xu hướng phát triển ngành bao bì 1. Trong sản xuất: * Xu hướng chung là hình thành các doanh nghiệp sản xuất bao bì tập trung, chuyên môn hóa, hiệp tác hóa theo tiêu chuẩn hóa - Yêu cầu: + thỏa mãn nhu cầu về bao bì + cân đối giữa sản xuất và tiêu dùng + tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có + công nghệ sản xuất phải đơn giản nhưng trình độ phải ở mức độ tiên tiến 1. Xu hướng trong sản xuất  Xu hướng cụ thể: - Về vật liệu: dễ tìm kiếm, chi phí thấp, nhẹ, bền vững, vật liệu hữu cơ, có khả năng thu hồi - Về sức chứa, kiểu dáng: + sức chứa phù hợp với tính chất tiêu dùng, năng lực xếp dỡ, vận chuyển + kiểu dáng thuận tiện cho các nghiệp vụ đóng gói, vận chuyển, sử dụng, có tính thẩm mỹ 1. Xu hướng trong sản xuất  Loại hình sản xuất: - Hình thành các phân xưởng Sx bao bì ở những doanh nghiệp sản xuất đơn chiếc hoặc sản xuất hàng loạt nhỏ - Phát triển các doanh nghiệp chuyên sản xuất bao bì thông dụng - Phát triển các doanh nghiệp chuyên sản xuất bao bì chuyên dùng 2.Xu hướng trong lưu thông,tiêu dùng  Phát triển các doanh nghiệp vừa sản xuất vừa kinh doanh bao bì  Phát triển các doanh nghiệp thương mại kinh doanh bao bì hàng hóa  Phát triển các doanh nghiệp thu hồi và sử dụng lại bao bì  Vật liệu  Sức chứa, kiểu dáng