Cầu về 1 loại H2 là số lượng H2mà ng mua sẵn sàng và có khả năng mua ở các mức giá khác nhau trong một khoảng t nhất định. (Ceteris Paribus)
• Lượng cầu về 1 loại H2 là số lượng H2mà ngmua sẵn sàng và có khả năng mua ở một mức P nhất định trong 1 khoảng t nào đó, (Ceteris Paribus).
                
              
                                            
                                
            
                       
            
                 96 trang
96 trang | 
Chia sẻ: haohao89 | Lượt xem: 2769 | Lượt tải: 4 
              
            Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng chương 2: Lý thuyết cung cầu, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Chương 2
LÝ THUYẾT CUNG -
CẦU
CUNG - CÇu 
ThÞ tr•êng
CÇu
(Hµnh vi cña 
ng•êi mua)
Cung
(Hµnh vi cña 
ng•êi b¸n)
(LuËt cung - cÇu)
- Cân bằng và sự thay đổi trạng thái cân bằng
- Ảnh hưởng của các chính sách của chính phủ
I. Cầu
1. Một số kn
2. Các công cụ XĐ cầu
3. Luật cầu
4. Các nhân tố ảnh đến cầu
5. Phân biệt sự vận động và sự dịch 
chuyển của đường cầu
1. Một số kn
1.Cầu
2.Lượng cầu
3.Nhu cầu
4.Cầu cá nhân và cầu thị 
trường
CẦU – LƯỢNG CẦU
• Cầu về 1 loại H2 là số lượng H2 mà ng 
mua sẵn sàng và có khả năng mua ở 
các mức giá khác nhau trong một 
khoảng t nhất định. (Ceteris Paribus)
• Lượng cầu về 1 loại H2 là số lượng H2
mà ngmua sẵn sàng và có khả năng 
mua ở một mức P nhất định trong 1 
khoảng t nào đó, (Ceteris Paribus).
BIỂU CẦU
Cầu là tập hợp 
của tất cả các 
lượng cầu ở 
mọi mức giá
Giá($/tấn) Lượng(tấn)
3 22
4 18
5 14
6 10
7 8
So sánh cầu – lượng cầu
• Cầu là một hàm của giá QD = f(P) còn 
Lượng cầu chỉ là một giá trị của hàm cầu đó
Ví dụ: 
có cầu một thị trường gạo: QD = 15 - 3P
thì lượng cầu ở mức giá P = 3,
=> QD = 15 – 3.3 = 6
• Cầu là 1 đường còn lượng cầu chỉ là 1 điểm
Cầu – nhu cầu
5.Tự thể hiện
4. Được kính trọng
3.Quan hệ giao tiếp
2. An toàn
1. ăn, mặc, ở, đi lại, học hành,…
Nhu cầu là những mong
muốn ước muốn nói
chung của con người.
=>Nhu cầu là 1phạm trù
k có giới hạn và k có
khả năng thanh toán
=>Cầu thể hiện những nhu
cầu có khả năng thanh toán
Tháp Abraham Mashlow
Cầu cá nhân và cầu thị trường
• Cầu thị trường: QD là cầu của 1thị tr
được tổng hợp từ các cầu cá nhân
QD = qi (với i = 1,n)
• Cầu cá nhân: qDi là cầu của 1 TV kt 
nào đó 
(cá nhân, hộ gia đình, DN,...)
2. Các công cụ xác định cầu
•Bảng(biểu) cầu
•Hàm cầu
•Đồ thị cầu
BIỂU CẦU
Cầu là tập hợp 
của tất cả các 
lượng cầu ở 
mọi mức giá
Giá($/Kg) Lượng(tấn)
3 22
4 18
5 14
6 10
7 8
Hàm cầu
Hàm cầu: QD = f(P)
Nếu là hàm tuyến tính: Q = aP + b ; 
(a<0)
22 = a.3 + b
18 = a.4 + b
4 = - a,=> b = 22 – 3a = 22 – 3.(-4) 
= 34
QD = 34 – 4P
Đường cầu
ĐỒ THỊ CẦU
10 12 22 
P
Q0
3
6
5 D
Đường cầu dốc xuống 
cho biết người mua 
sẵn sàng và có khả 
năng mua nhiều hơn 
với mức giá thấp hơn
3. LUẬT CẦU
nd: Lượng cầu về 1 loại 
hàng hóa sẽ tăng lên 
khi giá của hàng hóa 
đó giảm đi và ngược lại 
(CeterisParibus)
vắn tắt:
P ↑ ( ↓ ) => Q ↓ ( ↑ )
P
Q
P1
P2
Q1 Q2
I
II
Cơ sở của luật cầu
• tồn tại QL khan hiếm 
• người TD biết tối đa hoá lợi ích và
H2 có tính thay thế
 nếu P đắt họ không mua mà mua 
hàng hóa khác thay thế cho nó
ví dụ: khi Pthịt đắt  nhiều người 
chuyển sang ăn cá, trứng,... QD thịt 
4. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNGCẦU
• Giá các hàng hóa liên quan (Py)
• Thu nhập (I):
• Số lượng người mua tham gia thị 
trường(N)
• Thị hiếu (T)
• Kỳ vọng (E)
• Các yếu tố khác
SỰ THAY ĐỔI CỦA CẦU
• Cầu tăng 
đường cầu dịch 
sang phải ( D 
®Õn D1)
• Cầu giảm 
đường cầu dịch 
sang trái
( D ®Õn D2)
P
D
D1
D2
Q
S
E
Qe Q1Q2
I
II
Giá cả hàng hóa có liên quan (Py)
Qx
D = (Py; nhân tố khác const)
• H2 có liên quan là loại H2 có quan 
hệ với nhau trong việc thoả mãn 1 nhu 
cầu nào đó của con người
• Bao gồm
–Hàng hóa thay thế
–Hàng hóa bổ sung
Hàng hóa thay thế
• là H2 có thể SD thay thế nhau trong việc 
thoả mãn 1 ncầu nào đó của con người
• Quan hệ giữa Py và Q
D
xcó qhệ thuận chiều 
vd: khi PCÀ PHÊ=> Q
D
CP=>DCHÈ ↑
=> đường DCHÈdịch sang phải
QDx = b + a PY , (a > 0)
QDx = 5 + 2 PY
Hàng hóa bổ sung
• là H2 được SD đồng thời với H2 khác
• Quan hệ giữa Py và QDx có qhệ nghịch 
chiều 
vd: khi PCÀ PHÊ=> Q
D
CP=>Dđường ↓
=> đường Dđường dịch sang trái
QDx = b + a PY , (a < 0)
QDx = 4 - 3 PY
Thu nhập (I)
Quy luật Engel: Khi I thay đổi => DH cũng thay đổi
• Hàng hóa bình thường: có quan hệ tỷ lệ thuận
– H2 thiết yếu: tốc độ thay đổi thu nhập > tđộ tđổi 
cầu
– H2 thông thường: tốc độ thay đổi thu nhập ~ tđộ 
tđổi cầu
– H2 xa xỉ: tốc độ thay đổi thu nhập < tđộ tđổi cầu
• H2 thứ cấp: thu nhập và cầu có quan hệ tỉ lệ nghịch
Quy mô thị trường TD (N)
•Biểu thị số lượng người 
TD tham gia vào t2
•Quy mô thị trường TD và 
cầu có quan hệ thuận chiều
Thị hiếu (T)
• là sở thích, ý thích của người TD đối 
với 1 loại SP, DV 
• Hình thành bởi thói quen TD, phong 
tục tập quán, tính tiện dụng của SP
• Sở thích của người TD và cầu có 
quan hệ thuận chiều
Kỳ vọng (E)
• Kỳ vọng đề cập đến sự mong đợi 
hay dự kiến của người TD về sự 
thay đổi trong tương lai các nhân 
tố tác động tới cầu hiện tại
• Tuỳ từng thay đổi mà nó có qhệ 
với cầu hiện tại cùng hay khác 
chiều 
5. PHÂN BIỆT SỰ VẬN ĐỘNG VÀ 
DỊCH CHUYỂN CỦA ĐƯỜNG CẦU
• Sự vận động dọc theo đường cầu(biến 
nội sinh): P thay đổi, cố định các nhân 
tố khác 
Khi bản thân giá cả của hàng hóa thay 
đổi => thay đổi về lượng cầu dọc theo 
đường cầu => vận động
• Sự dịch chuyển của đường cầu(biến 
ngoại sinh)
Khi các ntố (PY, I, N, T, E) thay đổi => 
đường cầu dịch chuyển 
II. Cung
1. Một số kn
2. Các công cụ XĐ cung
3. Luật cung
4. Các nhân tố ảnh đến cung
5. Phân biệt sự vận động và sự dịch 
chuyển của đường cung
1.Một số kn
1. Cung
2.Lượng cung
3.Cung cá nhân và cung thị 
trường
CUNG – LƯỢNG CUNG
• Cung là số lượng H2 mà người bán 
sẵn sàng và có khả năng bán ở các 
mức giá khác nhau trong 1 khoảng 
thời gian nhất định. (Ceteris Paribus)
• Lượng cung là số lượng H2 được 
cung t¹i một mức giá nào đó 
(CeterisParibus) 
BIỂU CUNG
Giá 
(nghìn đồng/ tấn)
Lượng cung 
(tấn)
3 13
4 18
5 23
6 28
7 33
8 38
Cung là 
tập hợp của 
tất cả các 
lượng cung ở 
mọi mức giá
So sánh cung – lượng cung
• Cung là một hàm của giá QS = f(P) còn 
Lượng cung chỉ là một giá trị của hàm cung đó
Ví dụ: 
có cung một thị trường gạo: QS = 5P - 2
thì lượng cung ở mức giá P = 4,
=> QS = 5.4 – 2 = 18
• Cung là 1 đường còn lượng cung chỉ là 1 điểm
Cung cá nhân và cung thị 
trường
• Cung thị trường: QS là cung của 1 
thị trường
được tổng hợp từ các cung cá nhân
QS = qJ (với j = 1,n)
• Cung cá nhân: qDi là cung của 1 TV 
kt nào đó 
(cá nhân, hộ gia đình, DN,...)
Các ntố khác của cầu
• Lãi suất: i
i ↑ => ↑ Tiền gửi tiết kiệm => D H2 ↓ 
• Tín dụng: C
nhiều hình thức tín dụng => ↑ D H2 TD
• Quảng cáo: A
,
2. Các công cụ xác định cầu
•Bảng(biểu) cầu
•Hàm cầu
•Đồ thị cầu
BIỂU CUNG
Giá 
(nghìn đồng/ Kg)
Lượng cung 
(tấn)
3 13
4 18
5 23
6 28
7 33
8 38
Cung là 
tập hợp của 
tất cả các 
lượng cung ở 
mọi mức giá
Hàm cung
Hàm cung: QS = f(P)
Nếu là hàm tuyến tính: Q = cP + d; (a>0)
13 = c.3 + d
18 = c.4 + d
-5 = - c,=> d = 13 – 3c = 13 – 3.5 = -2
QS = 5P-2
ĐỒ THỊ CUNG
Q
P
0
35
40
45
600 700 830
SĐường cung 
dốc lên thể 
hiện người 
bán muốn 
bán nhiều 
hơn khi giá 
càng cao 
3. LUẬT CUNG
• Luật cung: Lượng cung của hầu hết 
các loại hàng hóa có xu hướng tăng 
khi giá của hàng hóa đó tăng và 
ngược lại trong một khoảng thời gian 
nhất định (cố định các ntố khác)
• Hàm cung: QS = f(P)
Nếu là hàm tuyến tính: Q = cP + d
(c >0)
4. CÁC NTỐ ẢNH HƯỞNG CUNG
QS = f( Pi , Cn , N, T , E) 
• Giá của các yếu tố đầu vào 
• Công nghệ SX
• Chính sách của Chphủ (thuế, trợ cấp)
• Số lượng người bán tham gia thịtrường 
• Kỳ vọng (E)
• Các yếu tố khác…
Giá của các yếu tố đầu vào (Pi)
Π = TR – TC ; TR = P.Q ; TC = ATC.Q
=> Π = Q( P – ATC)
=> Pi ↑ => AC ↑ => Π ↓ => S ↓
=> đường cung dịch chuyển sang trái
Piliên quan
Sù dÞch chuyÓn CỦA ĐƯỜNG CUNG
P
S’
D
S
E’
E
Q
P
QE’ QE
PE’
PE
D’
Q
S
D
D’
E’EPE= PE’
QE QE’
S’
5.SỰ VẬN ĐỘNG VÀ DỊCH CHUYỂN
• Vận động dọc đường cầu ( đường cung)
–Thay ®æi trong l•îng cÇu (l•îng cung)
–Do thay ®æi trong gi¸ cña hµng hãa/dÞch vô 
(c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng ®æi)
• Dịch chuyển của đường cầu (đường cung)
–Thay ®æi cña cÇu (cung)
–Do thay ®æi cña mét trong nh÷ng nh©n tè ¶nh 
h•ëng ®Õn cÇu (cung) 
III. CÂN BẰNG CUNG CẦU
1. Trạng thái cân bằng, dư thừa và thiếu hụt
1.1. Trạng thái cân bằng
• Đn: Trạng thái cân bằng là trạng thái tại đó 
cung đáp ứng đủ cầu không có dư thừa và 
thiếu hụt 
• Đặc trưng: 
– QD = QS = QCB
– PD = PS = PCB
• Cách XĐ: Bảng, đồ thị: (E) = (S) X (D), giải 
phtr
QD = QS => PCB , QCB
P = P => Q , P
TRẠNG THÁI DƯ THỪA
• giá thị trường cao hơn giá cân 
bằng: 
Pt > Pe  P ↑=> QS ↑( luật S); 
=> QD ↓(luật D)
QS > QD  dư thừa (dư cung)
ΔQ = QS - QD
• ví dụ: QD = 34 – 4P, QS = 5P – 2 
nếu P = 6 => dư cung 
Q = (5.6 – 2) – (34 – 4.6) = 18
C©n b»ng- d• thõa- thiÕu hôt
P
Q
0
10 13 18 22 28
0,4
4
6 S
D
Dư thõa
• §iểm CB (E)
Pe = 4,Qe = 18
• Dư thừa: ΔQD 
=22-13 = 9
• Thiếu hụt: ΔQS 
=28– 13=15
ThiÕu hôt
E
3
TRẠNG THÁI THIẾU HỤT
• giá thị trường thấp hơn giá cân 
bằng: 
Pt QS ↓( luật S); 
=> QD ↑(luật D)
QS < QD  thiếu hụt (dư cầu)
ΔQ = QD - QS
• ví dụ: QD = 34 – 4P, QS = 5P – 2 
nếu P = 3 => dư cầu 
Q = (34 – 4.3) – (5.3 – 2) = 9
2. Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng
S
D
S’E
E’
Q
P
QE QE’
PE
PE’
P
Q
S
D
D’
E
E’PE’
PE
QE QE’
Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng- Sù 
dÞch chuyÓn
P
Q
S
D’
D
E’
EPE
PE’
QE’ QE
S’
D
SE’
E
Q
P
QE’ QE
PE’
PE
Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng
Khi S↑ + D↑ => QCB↑ , P không XĐ: ↑, ↓ , const
S
S’
D
D’
Pe
Qe
Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng- Sù 
dÞch chuyÓn
S’
D’
S
E’
E
Q
P
QE’ QE
PE
D
PE’
P
Q
S
D’
DE’
E
PE
QE = QE’
S’
PE’
Thay ®æi tr¹ng th¸i c©n b»ng- Sù 
dÞch chuyÓn
P
S’
D
S
E’
E
Q
P
QE’ QE
PE’
PE
D’
Q
S
D
D’
E’EPE= PE’
QE QE’
S’
2. Kiểm soát giá
• Đn: là những qui định của Chính phủ về giá 
cả H2 buộc mọi thành viên kt phải tuân thủ
• Mục đích
– ổn định giá cả thị trường
– bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
– bảo vệ quyền lợi người SX
• Các hình thức
–giá cố định
–Giá trần
–Giá sàn
giá cố định
• là giá N2 quy định ,cố định trong 
từng thời kỳ
• ví dụ giá trong cơ chế KHH tập 
trung
• vì PCĐ trong khi PCB thay đổi 
có thể
– PCĐ  PCB  dư thừa
– PCĐ  PCB  thiếu hụt
CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ: 
Giá trần và giá sàn
Q Q
PP
S
D
E
ThiÕu hôt
pE
P1
QA QB
D
S
EPE
P1
D• thõa
QM QN
Giá trần: - cao nhất trên thị trường
- hậu quả: thiếu hụt
- bảo vệ người tiêu dùng 
Giá sàn: - thấp nhất trên thị trường
- hậu quả: dư thừa
- mức tiền lương tối thiểu
GIÁ TRẦN
• Là P bảo vệ quyền lợi người mua 
 Pc  PCB  P ↓=> thiếu hụt
• là P qui định cao nhất trao đổi trên 
thị trường không được phép cao hơn
• Làm cho ích lợi XH (NSB)↓= DWL
• ví dụ: mức giá tiền thuê nhà tối đa ở 
nhiều nước
ĐỒ THỊ GIÁ TRẦN
S
PS
D
cs DWL
Pc
CS
PS
GIÁ SÀN
• Là P bảo vệ quyền lợi người sx, bán 
hàng 
 Pf > PCB  P ↑=> dư thừa
• là P qui định thấp nhất trao đổi trên 
thị trường không được phép thấp 
hơn
• Làm cho ích lợi XH (NSB)↓= DWL
• ví dụ: mức tiền lương trả cho người 
ĐỒ THỊ GIÁ SÀN
S
PS
Dcs DWL
Pf
CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ:
Thuế/1đvsp
Ng•êi tiªu 
dïng chÞu
∆P = PE’ - PE
Ng•êi s¶n
xuÊt chÞu
t - ∆P
Gi¸ c©n b»ng trªn thÞ tr•êng thay ®æi nh• thÕ nµo ?
P
Q
D
S
S’
E
E’PE’
PE t
THUẾ ĐÁNH VÀO TỪNG ĐVSP
t = tTD + tSX; P
s
tax = P
S + t
• tTD = Ptax – Pe => TRTAXTD=
tTD.QTAX
• tSX = t– tTD => TRTAXSX= tSX.QTAX
• TRTAX= t.QTAX = TRTAXTD + TRTAXSX
= QTAX .(tTD + tSX)
= QTAX . t 
CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ
Trợ cấp/1đvsp
Người tiêu dùng 
được lợi 
∆P = PE’ - PE
Người sản xuất 
được lợi:
a - ∆P
E
E’
PE
PE’
a
P S
S’
Q
CHÍNH SÁCH TRỢ CẤP/1đvsp
S’
D TEtrSX
Pe
Ptr
s
TEtrTD
TRỢ CẤP VÀO TỪNG ĐVSP
tr = trTD + trSX; P
s
tr = P
S - tr
• trTD = Pe – Ptr => TEtrTD= trTD.Qtr
• trSX = tr – trTD => TEtrSX= trSX.Qtr
• TEtr = tr.Qtr = TEtrTD + TEtr SX
= Qtr .(trTD + trSX)
= Qtr . tr 
Hạn ngạch nhập khẩu
• Đn: Là số lượng một loại hàng hóa nào đó 
được phép nhập khẩu
• Mđ: bảo vệ các hãng sx trong nước
• Cý: khi cấm nhập khẩu hoặc đóng cửa T2 
H2 => hạn ngạch = 0 
vd: hàng dệt may của Cộng đồng châu Âu
thép của Mỹ
gạo đối với Nhật và Hàn quốc
CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ:
Hạn ngạch nhập khẩu
P2
Sd
P2
S
St
P1P1
Qd1 Qd2 Q f1 Q f2
Qd1+ Q f1 Qd2+ Qf2
P2
P1
Sf
ChÝnh s¸ch cÊm nhËp lµm gi¶m tæng cung
TỔNG KẾT BT C2
1. XD pt S-D: QD= aP +b, QS = cP +d
2. Tìm giá và SL CB: QD = QS => Pe,Qe
3. Tính thặng dư TD:CS,thặng dư sx PS tại điểm 
CB
4. Khi ấn định Giá trần, giá sàn thì điều gì xảy 
ra? Tính lượng dư thừa, thiếu hụt đó.
5. Chính phủ đánh thuế t/1đvsp=> tính P TAX
,QTAX?TRTAX,TRTAXTD,TRTAXSX
PS
CẦU VÀ CO DÃN
ĐỘ CO DÃN
ĐỘ CO GIÃN CỦA CẦU
-Độ co giãn của cầu 
theo giá: EDP
-Độ co giãn của cầu 
theo thu nhập: EDI
-Độ co giãn chéo: EXY
ĐỘ co d·n cña cÇuTHEO GIÁ
• Kn: là đại lượng đo bằng tỷ số
giữa % thay ®æi cña l•îng cÇu với 
% thay ®æi cña giá(các ntè kh¸c gi÷
nguyªn)
• công thức:
E xp
Q
P
Q Q
P P
Q
P
P
Q
d d d  
%
%
/
/
CÁCH TÍNH ĐỘ CO DÃN
THEO 2 TRƯỜNG HỢP
– CO DÃN ĐIỂM
– CO DÃN KHOẢNG 
(ĐOẠN)
Co d·n ®iÓm
là co dãn tại 1 điểm nào đó của 
đường cầu 
E xp
A dQ
dP
P
Q
d
d
E Q xp
A
p
P
Qd
 '( )
= 1/độ dốc .P/Q
Co d·n kho¶ng
E xp
AB Q Q
P P
P P
Q Q
2 1
2 1
1 2
1 2
•Là co dãn tại 1 khoảng hữu hạn 
nào đó của đường cầu
•Thực chất: là co dãn giữa 2 mức
giá khác nhau 
Ph©n lo¹i hÖ sè co d·n cña cÇu theo 
gi¸
|EP |>1: cÇu co d·n 
(%∆Q> % ∆P)
|EP |<1: cÇu kh«ng co d·n 
(%∆Q< % ∆P)
|EP |=1: cÇu co d·n ®¬n vÞ¸
(%∆Q = % ∆P)
|EP |=∞: cÇu hoµn toµn co 
gi·n ¸( %∆ P = 0 )
|EP |=0: cÇu hoµn toµn 
kh«ng co gi·n ¸( %∆Q = 0 )
Q
P
Q
D
P
D
D
D
Q
P
P*
D
Q
P
Q*
C¸c nh©n tè ¶nh h•ëng ®Õn edp
•Sù s½n cã cña hµng hãa thay thÕ: cã nhiÒu 
hµng hãa thay thÕ th× hÖ sè co d·n cµng lín
•Tû lÖ ng©n s¸ch dµnh cho hµng hãa: tû lÖ 
cµng lín th× hÖ sè co gi·n cµng lín
•Thêi gian: th«ng th•êng trong dµi h¹n cÇu co 
gi·n nhiÒu h¬n trong ng¾n h¹n
•B¶n chÊt cña nhu cÇu mµ hµng hãa tháa 
m·n: nh×n chung hµng hãa xa xØ cã hÖ sè co 
gi·n cao, c¸c hµng hãa thiÕt yÕu Ýt co gi·n h¬n
2. HÖ sè co d·n cña cÇu 
theo thu nhËp (edi)
• Kh¸i niÖm: Lµ phÇn tr¨m thay ®æi cña l•îng cÇu 
chia cho phÇn tr¨m thay ®æi cña thu nhËp
• Ph©n lo¹i: 
* EI > 0 hµng hãa th«ng th•êng
EI > 1 hµng hãa xa xØ
E = 1 H2 bình thường
0<EI<1 hµng hãa thiÕt yÕu
* EI < 0: hµng hãa thø cÊp
EI
Q
I
%
%
= ΔQ/ΔI .I/Q
3. co d·n chÐo cña cÇu (e py)
(CO DÃN CỦA D THEO P CẢ H2KHÁC
• Kh¸i niÖm: Lµ phÇn tr¨m thay ®æi trong 
l•îng cÇu cña mét hµng hãa chia cho phÇn 
tr¨m thay ®æi trong gi¸ cña hµng hãa kia.
• ct
• Ph©n lo¹i: 
Exy>0 : X vµ Y lµ hai hµng hãa thay thÕ
Exy <0: X vµ Y lµ hai hµng hãa bæ sung
Exy = 0: X vµ Y lµ hai hµng hãa ®éc lËp 
Exy
Q
P
x
y
%
%
= ΔQX/ΔPY .PY/QX
ý nghÜa cña hÖ sè co d·n
•Mèi quan hÖ gi÷a hÖ sè co d·n, 
gi¸ c¶ vµ tæng doanh thu
• liên quan đến chsách đa dạng hóa sp
• ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i
• ChÝnh s¸ch đầu tư và th•¬ng 
m¹i
Mèi quan hÖ gi÷a edp p, tr
Q
E=1
E=0
E= α
E <1
E >1
P
TRmax
Q
P
P tăng P giảm
E > 1 TR giảm TR tăng
E < 1 TR tăng TR giảm
E = 1 TR=const
TRMAX
MR = 0
TR = const
TRMAX
MR = 0
TRmax
khi hàm cầu là tuyến tính: 
PD = aQ + b
• TRmax khi TR’(Q) = 0 
TR = PD.Q = (aQ + b).Q
= aQ2 +bQ
TR’(Q) = 2aQ + b
• t•¬ng øng E = 1
E =1/P’.P/Q
=1/a .b/2 /(-b/2a) = -1
PD = aQ + bb
b/2
-b/a-b/2a
0 Q
P
E=1
1 số vđề cần qtâm
• Chiến lược chạy theo doanh thu: 
ng bán ăn hoa hồng
• K chạy theo doanh thu: 
ng bán là ng sx: qtâm đến thuế
–Nhà nước: nếu T là nguồn thu=>tăng thuế
nếu là công cụ qlý => tăng, giảm T
–Xu hướng: đẩy tỷ lệ thuế cao => trốn T
giảm T => thu được ít 
liên quan đến chsách đa 
dạng hóa sp
• C¸c h·ng ph¶i chó ý c©n nh¾c chÝnh 
s¸ch gi¸ c¶ ®èi víi nh÷ng hµng hãa cã 
nhiÒu s¶n phÈm thay thÕ.
• C¸c h·ng nªn ®ång bé hãa qu¸ tr×nh s¶n 
xuÊt vµ ®a d¹ng hãa trong kinh doanh 
®èi víi nh÷ng hµng hãa bæ sung (trong 
c¶ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng)
MQH CỦA E VỚI CHS HỐI ĐOÁI
Chs hối đoái là thuộc chs vĩ mô
• Quy định giá trị đồng nội tệ thấp so với 
đồng ngoại tệ => kh khích xuất khẩu
hạn chế nhập khẩu
• Và ngược lại
Xkh tăng ít, nhkh giảm ít => k cải thiện cán 
cân thương mại
Sẽ cải thiện khi EDPX + EDPI > 1
tû gi¸ hèi ®o¸i
• Được XĐ trên cơ sở cân bằng tiền tệ,CB này 
không chỉ của 1 nước mà thông qua cán cân 
thương mại qtế
– Nếu muốn kích thích xuất khẩu: tỷ giá cao
quy định gtrị đồng nội tệ thấp so với đ ngoại tệ 
– Nếu muốn bảo hộ sx trong nước: tỷ giá thấp
quy định giá trị đ nội tệ cao so với đ ngoại tệ
• Cý: khi tỷ giá hối đoái do thị trường XĐ thì sẽ 
phụ thuộc vào S-D của đồng tiền=> k nước nào 
thả nổi hoàn toàn mà phải có điều tiết, gọi là tỷ 
giá bẩn(dirty)
VD: tû gi¸ hèi ®o¸i
tû gi¸ hèi ®o¸i giữa 2 nước là giá cả mà 2 nước
dựa vào đó 2 nước trao đổi buôn bán với nhau
• tû gi¸ hèi ®o¸i danh nghĩa: là giá tương đối giữa 
2 đồng tiền của 2 nước
EN a $= 16
VND/$
• Tỷ giá hối đoái thực tế( tỷ lệ trao đổi): là giá 
tương đối của hàng hóa và dịch vụ trao đổi giữa 
2 nước
– Nếu tỷ giá hối đoái giữa hàng nội và hàng 
ngoại thấp => người TD thích dùng đồ nội
– Nếu cao(giá đắt) thì ngược lại 
• Nhằm mđ
• Muốn tăng xuất khẩu, giảm nhập khẩu
=> phá giá đồng tiền
+ khi hàng trong nước trở nên quá rẻ: xuất khẩu 
+ khi hàng nước ngoài trở nên quá đắt: giảm nhập
– Được: cán cân thương mại được cải thiện
– Mất: giá cả trong nước cao tác đông đến đời 
sống nhân dân
=>để việc phá giá có Hq còn phụ thuộc vào S-D, 
E, cơ cấu mặt hàng nhập và xuất 
CÁN CÂN THANH TOÁN
• Được cải thiện khi ĐK Marsh lerner
EDPX + EDPI > 1
EDPX : E của hàng xkh theo P
EDPI : E của hàng nkh theo P
• Xuất phát điểm từ nền KT kém pt
=>Đồng nội tệ mất giá
=>KT tiếp tục đi xuống
=>xuất khẩu =>S tăng
=> KT phát triển đi lên
N,X
t
CB
ChÝnh s¸ch th•¬ng m¹i
§èi víi nh÷ng hµng trong n•íc 
kh«ng s¶n xuÊt ®ù¬c cÇu th•êng 
lµ kh«ng co d·n. NÕu ®¸nh thuÕ 
cao kh«ng cã ý nghÜa b¶o hé mµ 
chØ lµm t¨ng gi¸ vµ cã thÓ dÉn tíi 
l¹m ph¸t.
MQH GiỮA Edi VỚI CHÍNH SÁCH ĐẦU TƯ
• C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ph¶i tÝnh ®Õn c¶ viÖc 
®iÒu chØnh c¬ cÊu s¶n xuÊt gi÷a c¸c vïng 
theo thu nhËp
• Khi thu nhËp thay ®æi ph¶i chó ý ®Õn ®iÒu 
chØnh c¬ cÊu ®Çu t•
• §a d¹ng hãa mÆt hµng xuÊt khÈu ë c¸c nø¬c 
thø ba v× cÇu víi hµng xuÊt khÈu ë c¸c nø¬c 
nµy rÊt kh«ng co d·n.
• Trong chiến lược cạnh tranh: chú ý chất 
lượng sp
II. LÝ THUYẾT HÀNH VI NGƯỜI 
TD
1. LÝ THUYẾT BÀNG QUAN 
NGÂN SÁCH
2. PHÂN TÍCH TRẠNG THÁI CÂN 
BẰNG CỦA NGƯỜI TD BẰNG 
ĐẠI SỐ
3. LÝ THUYẾT VỀ SỞ THÍCH 
BỘC LỘ
II. HỆ SỐ CO GIÃN CỦA CUNG 
THEO GIÁ (ESP)
• Lµ phÇn tr¨m thay ®æi cña l•îng cung 
chia cho phÇn tr¨m thay ®æi trong gi¸ 
cña hµng hãa (c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng 
®æi).
• EP
S=
• Ph©n lo¹i: 
- Cung co d·n t•¬ng ®èi
- Cung kh«ng co d·n t•¬ng ®èi
- Cung co d·n ®¬n vÞ
- Cung co d·n hoµn toµn
- Cung hoµn toµn kh«ng co d·n
%
%
Q
P
s
= ΔQ/ΔP.P/Q
C¸c yÕu tè ¶nh h•ëng
ESP
• Sù thay thÕ cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt
– nÕu hµng hãa ®•îc s¶n xuÊt bëi mét 
yÕu tè s¶n xuÊt duy nhÊt th× ESP = 0
–Nếu người sx chấp nhận bán 1 mức 
giá cho mọi mức sản lượng thì ESP= α
• Thêi gian: cung ng¾n h¹n th•êng Ýt 
co gi·n h¬n cung dµi h¹n
ESP ng¾n h¹n
• Khi P tăng 
các hãng tăng thuê LĐ
hoặc tăng giờ làm
• Và ngược lại
=> ESP < 1
ít co dãn
ESP dµi h¹n
•Co dãn nhiều hơn
•Vd: gieo trồng trên diện 
tích đất nông nghiệp, 
phải cần t dài => thu 
hoạch
SO SÁNH ESP trong ngắn hạn và dài 
hạn
• Vd: gieo trồng lạc
Sdài hạn
Sngắn hạn
P
Q
ý nghÜa
• §a d¹ng hãa mÆt hµng xuÊt 
khÈu 
•C«ng nghiÖp hãa ®ể gi¶m sù 
tæn th•¬ng cña c¸c ngµnh s¶n 
xuÊt cã ¶nh h•ëng nhiÒu bëi 
m«i tr•êng