Bài giảng Chương 2: Nguồn vốn và quản lý nguồn vốn của ngân hàng thương mại

Chương 2: Nguồn vốn và quản lý nguồn vốn của NHTM22/04/20121GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHMục tiêu của chươngNội dungĐặc điểmPhương thức Sử dụngPhân loạiBiện phápQuản lýTăng-giảmNguồn vốn22/04/20122GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHVoán ñi vay (Bonowed Capital)4Vốn điều lệ (Statutory Capital).1Caùc quyõ döï tröõ (Reserve Funds)2Voán huy ñoäng (Mobilized Capital)3Voán tieáp nhaän (Trust Capital)52.1 Nguồn vốn của NHTMVoán khác (other Capital)6Vốn chủ sở hữu22/04/20123GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNH2.1.1.1 Thành phần vốn chủ sở hữuVốn chủ sở hữu(VC1)VCSH bổ sung( VC2)Vốn chủ sở hữuQuỹ dự trữ dự phòngLợi nhuậnKhông chiaVốn điều lệQuỹ ĐT-PT nghiệp vụ22/04/20124GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHCHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA VCSHa. Chức năng bảo vệ VCSH tồn tại là để tạo ra một nguồn nhằm bù đắp những rủi ro, thất thóat phát sinh trong họat động cho vay, đầu tư và cho phép ngân hàng đó tiếp tục tồn tại trong quá trình hòan thiện. b. Chức năng họat động VCSH có thể sử dụng trong họat động của ngân hàng như cho vay, góp vốn hoặc đầu tư vào TTCK nhằm mang lại lợi nhuận cho ngân hàng c. Chức năng điều chỉnh Đối với nhà nước cần có sự ổn định của hệ thống tài chính và ngăn ngừa sự sụp đổ của ngân hàng nên VCSH là đối tượng để xác định các tỷ lệ an tòan và ban hành những qui định nhằm xác định và điều chỉnh các giới hạn họat động của ngân hàng, đảm bảo ngân hàng an tòan trong kinh doanh 22/04/2012GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNH5Voán ñieàu leäLaø voán ban ñaàu khi thaønh laäp Ngaân haøng ñöôïc ghi vaøo ñieàu leä cuûa Ngaân haøng. Voán ñieàu leä ít nhaát phaûi baèng möùc voán phaùp ñònh do Chính phuû quy ñònh,(Bank’s Capital) laø nguoàn voán khôûi ñaàu vaø ñöôïc boå sung trong quaù trình hoaït ñoängVoán ñieàu leä22/04/20126GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHNguồn hình thành vốnNHTM quốc doanhNhà nước cấp phátNHTM liên doanhCác bên liên quan đóng gópNHTM nước ngoàiNHTM CPNH mẹ bỏ vốn thành lậpCổ đông đóng góp22/04/20127GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHLưu ý với NHTMCPMỗi NHTMCP phaûi coù moät soá coå ñoâng toái thieåu. Trong ñoù phaûi coù coå ñoâng laø DNNN tham gia moät soá voán toái thieåu theo quy ñònh. Luaät coøn cho pheùp coå ñoâng laø ngöôøi nöôùc ngoaøi tham gia nhöng soá löôïng CĐ vaø tyû leä voán coå phaàn tham gia khoâng quaù tyû leä quy ñònh cuûa Nhaø nöôùcCaùc coå ñoâng saùng laäp buoäc phaûi tham gia toái thieåu 20% voán coå phaàn. Chæ khi caùc coå ñoâng ñaõ ñaêng kyù vaø goùp voán coå phaàn ñaït ñöôïc ít nhaát 50% soá voán döï kieán, theå hieän treân taøi khoaûn tieàn göûi phong toûa veà voán coå phaàn taïi chi nhaùnh Ngaân haøng Nhaø nöôùc thì môùi ñöôïc caáp giaáy pheùp hoaït ñoäng. Soá voán ñieàu leä coøn laïi phaûi goùp ñuû trong thôøi haïn moät naêm.22/04/20128GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHHùn vốn mua CP, cho vay trung dài hạn. Đầu tư Ck..Mua sắm trang thiết bịXây dựng trụ sở NH, chi nhánhThành lập công ty trực thuộcSử dụng vốn điều lệ22/04/20129GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHQuỹ dự trữ và dự phòngQuỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệCác quỹ dự phòng22/04/201210GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHQuỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệBổ sung Vốn điều lệ của NH khi cần thiết, đáp ứng mở rộng quy mô NHTheo NĐ 166/1999/ NĐ – CP ngày 19/11/99 thì các NH phải trích quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ 5% trên lợi nhuận sau thuế và mức tối đa của quỹ này không vượt quá mức vốn điều lệ thực có của NH.Quỹ DTBSVốn điều lệ=Lợi nhuận sau thuếx5%22/04/201211GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHCác quỹ dự phòngTỷ lệ trích: 10% lãi ròng hàng nămSố dư không quá 25% vốn điều lệBù đắp phần còn lại của tổn thất, thiệt hại( sau khi đã được bù đắp bằng tiềnbồi thường, bảo hiểm ) và xử lý rủi ro trích lập trong CPQuỹ dự phòng tài chính22/04/201212GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHDự phòng để xử lý rủi ro22/04/201213GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHDự phòng rủi ro231Trích lập để dự phòng cho những tổn thất có thể xảy ra do KH không thực hiện đúng cam kếtTính theo dư nợ gốc và hạch toán vào CPBao gồm dự phòng chung và dự phòng cụ thể22/04/201214GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNHDự phòng rủi roDự phòng cụ thểLà khoản tiền được trích lập dựa trên cơ sở phân loại cụ thể các loại nợ để dự phòng cho những tổn thất có thể xảy raDự phòng chungLà khoản tiền được trích lập cho những tổn thất chưa được xác định trong quá trình phân loại nợ, trích lập dự phòng cụ thể và trong các trường hợp khó khăn về tài chínhBằng 0.75% tổng dư nợ từ nhóm 1-nhóm 4Nhóm nợNhóm 1Nhóm 2Nhóm 3Nhóm 4Nhóm 5Nợ quá hạn Trong hạn chi phí sử dụng vốn cao2.1.2.2 Cơ cấu vốn huy độngTài khoản tiền gửiPhát hành GTCGHuy độngTừ NHNNHuy động từ TCTD khácHuy động vốn qua tài khoản tiền gửiĐây là điểm khác biệt giữa NHTM và các TCTD khác. Bao gồmTiền gửi tiết kiệmTiền gửi thanh toán22/04/2012GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNH28Cách tính lãi với các loại tiền gửiTiền lãi =Số dư TK x Số ngày tồn tại số dư x lãi suất3022/04/2012GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNH29Lãi suất: %/ thángSố dư tài khoản: số dư thực tế theo ngàyTiền gửi thanh toánKhách hàng được gửi và rút bất kỳ lúc nào1Mục đích đảm bảo an toàn và thanh toán2Khoâng traû laõi hoaëc traû laõi thaáp(0.25%/tháng3Có thể dùng để cho vay4 Số: 64/2001/NĐ-CP 5Câu hỏi22/04/2012GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNH31Tiền gửi tiết kiệmTiết kiệm không kỳ hạn.Tiền gửi TK khácTiết kiệm định kỳTiền gửi tiết kiệm là khoản tiền của cá nhân được gủi vào tài khoản tiền gửi TK, được xác định trên sổ tiết kiệm, được hưởng lãi theo quy định của tổ chức nhận tiền gửi tiết kiệm và được bảo hiểm theo quy định về bảo hiểm tiền gửi( QĐ 1160/2004/QĐ-NHNN)Tiết kiệm không kỳ hạn1Daønh cho ñoái töôïng khaùch haøng caù nhaân coù tieàn nhaøn roãi muoán göûi Ngaân haøng vì muïc tieâu an toaøn vaø sinh lôïi2Ngaân haøng phaûi ñaûm baûo möùc toàn quyõ ñeå chi traû vaø khoù leân ñöôïc keá hoaïch chuû ñoäng neân traû laõi raát thaáp (0.5%-0.65%/tháng)3Thực hiện hợp đồng ngân quỹ như rút tiền, gửi tiềnTiết kiệm định kỳLà loại tiền gửi mà trong đó có sự cam kết gửi tiền giữa khách hàng và ngân hàng trong 1 kỳ hạn nhất địnhCá nhân có thu nhập ổn định và thường xuyên ( công nhân, hưu trí)Khái niệmĐối tượngMục tiêuLãi suấtLãi suất cao và linh hoạt theo kỳ hạn.Chỉ được rút khi đến hạnLợi tức có được theo định kỳ, đáp ứng nhu cầu chi tiêu theo tháng, quýĐề tài thảo luậnNêu ưu điểm của sản phẩm tiền gửi tiết kiệm bậc thang? Loại tiết kiệm dự thưởng có những đặc điểm gì khác với tiết kiệm thông thường?22/04/2012GV Nguyễn Thị Thương_K.TCNH35Nghiệp vụ huy động vốn qua phát hành các loại giấy tờ có giáGiấy tờ có giá là chứng nhận của NHTM phát hành để huy động vốn.Trong đó xác nhận nghĩa vụ trả nợ một khoản tiền trong một thời gian nhất định, điều kiện trả lãi và các điều khoản cam kết khác giữa NHTM và người mua.Các thuộc tính của giấy tờ có giáMệnh giá Số tiền gốc được in sẵn hoặc ghi trên giấy tờ có giá phát hành theo hình thức chứng chỉ hoặc ghi trên giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với giấy tờ có giá phát hành theo hình thức ghi sổlà khoản thời gian từ ngày tổ chức tín dụng nhận nợ đến hết ngày cam kết thanh toán toàn bộ khoản nợlãi suất áp dụng để tính lãi cho người mua giấy tờ có giá được hưởng.Thời hạn Lãi suất Phân loại giấy tờ có giáQuyền sở hữuThời hạnTiêu thức phân loạiGTCG vô danhGTCG ký danhGTCG ngắn hạnGTCGDài hạnCác NH hoạt động hợp pháp1Thực hiện đi vay và cho vay theo HĐTD2Phải được đảm bảo bằng thế chấpcầm cố, bảo lãnh của NHTW3Nguyên tắc vay của TCTDCác hình thức cho vay của NHTWTái cấp vốn (?%)1Chiết khấu, tái chiết khấu GTCG (?%)2Cầm cố, thế chấp3Cho vay lại theo HSTD4