Bài giảng Chương I: Tổng quan về ngân hàng thương mại

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ NHTM**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.1 Ngân hàng thương mại là gì?*GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH*1.2 Chức năng của NHTM?*GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH*1.3 Phân loại NHTM1.3.1NHTM phân chia theo hình thức sở hữu1.3.2Chiến lược kinh doanh1.3.3Phân chia theo cơ cấu tổ chức**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.2.1.1 NHTM chia theo hình thức sở hữuHình thứcSở hữu1NHTM cổ phầnNgân hàng sở hữu cá nhân23Ngân hàng sở hữu nhà nướcNgân hàng liên doanh45Chi nhánh ngân hàng nước ngoài ỏ Việt Nam6Chi nhánh ngân hàng nước ngoài ỏ Việt NamNgân hàng 100% vốn nước ngoài**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHPhân loại các ngân hàng sau theo hình thức sở hữu:**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.2.2 Phân chia theo chiến lược kinh doanhClick to add Title1NHTM bán lẻ2NHTM bán buôn và bán lẻ3Ngân hàng bán buôn: chi nhánh NH nước ngoài**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt)1.3 Caùc nghieäp vuï chuû yeáu cuûa NHTM (hieän ñaïi): Nghieäp vuï truyeàn thoáng: Nghieäp vuï ñöôïc tieán haønh treân cô sôû tieàn maët. Nghieäp vuï huy ñoäng voán baèng tieàn maët. Cho vay baèng tieàn maët. Thu nôï baèng tieàn maët. Traû tieàn göûi cuõng baèng tieàn maët. Nghieäp vuï hieän ñaïi: Nghieäp vuï theû thanh toaùn, thueâ mua, thu nôï. hôïp ñoàng töông lai, trao ñoåi laõi suaát, tyû giaù hoái ñoaùi.**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHHoaït ñoäng huy ñoäng voán Nhaän tieàn gôûi: döôùi hình thöùc tieàn göûi khoâng kyø haïn, tieàn göûi coù kyø haïn vaø caùc loaïi tieàn göûi khaùc Phaùt haønh giaáy tôø coù giaù: chöùng chæ tieàn göûi, traùi phieáu vaø giaáy tôø coù giaù khaùc => huy ñoäng voán cuûa toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc (NHNN cho pheùp)Vay voán giöõa caùc toå chöùc tín duïng: vay voán cuûa NHTM khaùc vaø cuûa toå chöùc tín duïng nöôùc ngoaøiVay voán ngaén haïn cuûa Ngaân haøng Nhaø Nöôùc: döôùi hình thöùc taùi caáp voán**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHHoaït ñoäng tín duïng.Cho vay: Cho vay ngaén haïn, Cho vay trung haïn, daøi haïn ñeå thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh , dòch vuï vaø ñôøi soáng.Chieát khaáu: - Chieát khaáu thöông phieáu vaø caùc giaáy tôø coù giaù ngaén haïn khaùc ñoái vôùi toå chöùc, caù nhaân. - Taùi chieát khaáu caùc thöông phieáu vaø caùc giaáy tôø coù giaù ngaén haïn khaùc ñoái vôùi caùc NHTM khaùc.Cho thueâ taøi chính: ñöôïc thaønh laäp coâng ty cho thueâ taøi chính theo Nghò Ñònh cuûa Chính phuû.**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt)Baûo laõnh: - Baûo laõnh vay voán: - Baûo laõnh thanh toaùn - Baûo laõnh döï thaàu - Baûo laõnh thöïc hieän hôïp ñoàng - Baûo laõnh baûo ñaûm chaát löôïng saûn phaåm - Baûo laõnh hoaøn traû tieàn öùng tröôùc - Baûo laõnh ñoái öùng - Xaùc nhaän baûo laõnh**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt)Hoaït ñoäng dòch vuï thanh toaùn. Cung öùng caùc phöông tieän thanh toaùn; Thöïc hieän dòch vuï thanh toaùn trong nöôùc cho khaùch haøng; Thöïc hieän dòch vuï thanh toaùn quoác teá khi ñöôïc NHNN cho pheùp; Thöïc hieän caùc dòch vuï thu hoä vaø chi hoä; Thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn khaùc do NHNN quy ñònh; Toå chöùc heä thoáng thanh toaùn noäi boä vaø tham gia heä thoáng thanh toaùn lieân ngaân haøng trong nöôùc;**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt)Nghieäp vuï ngaân quyõ: Nghieäp vuï ngaân quyõ laø nghieäp vuï thu vaø phaùt tieàn maët cho khaùch haøng cuûa NHTM.Caùc nghieäp vuï khaùc: Goùp voán vaø mua coå phaàn: ñöôïc duøng voán ñieàu leä vaø quyõ döï tröõ ñeå - Goùp voán, mua coå phaàn cuûa caùc doanh nghieäp vaø caùc toå chöùc tín duïng khaùc trong nöôùc. - Lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi ñeå thaønh laäp ngaân haøng lieân doanh; Tham gia vaøo thò tröôøng tieàn teä: mua baùn caùc coâng cuï cuûa thò tröôøng tieàn teä nhö cho vay ngaén haïn, mua baùn caùc giaáy tôø coù giaù, thò tröôøng hoái ñoaùi**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt) Kinh doanh ngoaïi hoái- vaøng: ñöôïc pheùp tröïc tieáp kinh doanh hoaëc thaønh laäp coâng ty tröïc thuoäc ñeå kinh doanh ngoaïi hoái vaø vaøng treân thò tröôøng trong nöôùc vaø quoác teá UÛy thaùc vaø nhaän uûy thaùc: - NHTM ñöôïc uûy thaùc, nhaän uûy thaùc laøm ñaïi lyù trong caùc lónh vöïc lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng. - Quaûn lyù taøi saûn, voán ñaàu tö cuûa toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc theo hôïp ñoàng uûy thaùc, ñaïi lyù. - Nhaän uûy thaùc trong di chuùc, quaûn lyù taøi saûn cho khaùch haøng ñaõ qua ñôøi, baûo quaûn caùc taøi saûn coù giaù. - Laø chuyeân gia tö vaán taøi chính, veà ñaàu tö, veà quaûn lyù taøi chính, veà thaønh laäp, mua baùn, saùp nhaäp DN.**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt) Cung caáp caùc dòch vuï baûo hieåm: ñöôïc thaønh laäp coâng ty tröïc thuoäc hoaëc lieân doanh ñeå kinh doanh baûo hieåm theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Tö vaán taøi chính: NHTM ñöôïc cung öùng caùc dòch vuï tö vaán taøi chính, tieàn teä cho khaùch haøng döôùi hình thöùc tö vaán tröïc tieáp hoaëc thaønh laäp coâng ty tö vaán tröïc thuoäc Ngaân Haøng. Kinh doanh baát ñoäng saûn: Cho vay kinh doanh baát ñoäng saûn hoaëc thaønh laäp coâng ty kinh doanh BÑS. Baûo quaûn vaät quyù giaù: thöïc hieän caùc dòch vuï baûo quaûn vaät quyù, giaáy tôø coù giaù, cho thueâ tuû keùt, caàm ñoà vaø caùc dòch vuï khaùc coù lieân quan theo qui ñònh cuûa phaùp luaät.**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt)1.4 Phaân loaïi caùc nghieäp vuï cuûa NHTM ôû Vieät Nam:Caên cöù vaøo Baûng caân ñoái taøi saûn Nghieäp vuï ngoaøi Baûng caân ñoái taøi saûn: laø caùc hoaït ñoäng dòch vuï vaø baûo laõnh cuûa ngaân haøng Caùc nghieäp vuï trong baûng caân ñoái taøi saûn cuûa Ngaân haøng - Nghieäp vuï taøi saûn Nôï (nghieäp vuï huy ñoäng voán): - Caùc nghieäp vuï taøi saûn Coù (nghieäp vuï söû duïng voán)**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt)Caên cöù vaøo ñoái töôïng khaùch haøng Nghieäp vuï ñoái vôùi khaùch haøng laø doanh nghieäp - Tieàn göûi thanh toaùn - Thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët giöõa caùc doanh nghieäp - Thanh toaùn quoác teá - Mua baùn ngoaïi teä vôùi doanh nghieäp - Cho vay ñoái vôùi doanh nghieäp - Baûo laõnh ñoái vôùi doanh nghieäp - Moâi giôùi chöùng khoaùn - Tö vaán taøi chính **GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN (tt) Nghieäp vuï ñoái vôùi khaùch haøng laø caù nhaân: - Tieàn göûi caù nhaân - Tieàn göûi tieát kieäm - Theû thanh toaùn - Thanh toaùn qua ngaân haøng - Cho vay tieâu duøng - Cho vay xaây döïng, söõa chöõa, mua baùn baát ñoäng saûn - Cho vay traû goùp - Cho vay hoä kinh teá gia ñình.**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHNghieäp vuï taøi saûn Nôï (huy ñoäng voán) goàm Tieàn göûi khaùch haøng (tieàn göûi thanh toaùn, tieàn göûi tieát kieäm)1Tieàn göûi caùc toå chöùc tín duïng khaùc2Tieàn göûi NHNN vaø Kho Baïc NN33Vay caùc toå chöùc tín duïng khaùc44Vay baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu, kyø phieáu5**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCaùc nghieäp vuï taøi saûn Coù (söû duïng voán) goàmCho vay ñoái vôùi khaùch haøng1 Ñaàu tö chöùng khoaùn2Cho vay caùc toå chöùc tín duïng khaùc3**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.5 Các quy định pháp lý trong hoạt động của NHTM**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHSTTLoại hình tổ chức tín dụngMức vốn pháp định áp dụng cho đến năm20082010INgân hàng1Ngân hàng thương mạiaNgân hàng thương mại Nhà nước3.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngbNgân hàng thương mại cổ phần1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngcNgân hàng liên doanh1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngdNgân hàng 100% vốn nước ngoài1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngđChi nhánh Ngân hàng nước ngoài15 triệu USD15 triệu USD2Ngân hàng chính sách5.000 tỷ đồng5.000 tỷ đồng3Ngân hàng đầu tư3.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồng4Ngân hàng phát triển 5.000 tỷ đồng5.000 tỷ đồng5Ngân hàng hợp tác1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồng6Quỹ tín dụng nhân dânaQuỹ tín dụng nhân dân TW1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngbQuỹ tín dụng nhân dân cơ sở0,1 tỷ đồng0,1 tỷ đồngIITổ chức tín dụng phi ngân hàng1Công ty tài chính300 tỷ đồng500 tỷ đồng2Công ty cho thuê tài chính100 tỷ đồng150 tỷ đồng**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHTieàn döï tröõ baét buoäc thaùng naøy=Soá dö tieàn göûi ñaàu thaùng tröôùc + Soá dö tieàn göûi cuoái thaùng tröôùc xTyû leä döï tröõ baét buoäc kyø naøy------------------------2Tỷ lệ DTBB của các NHTM tại VN theo Quyết định số 187/2008/QĐ-NHNN Loại Tiền gửiTỷ lệ DTBBVNĐNgoại tệKhông kỳ hạnKỳ hạn = 12 thángKhông kỳ hạnKỳ hạn = 12 thángNHTM11%11%5%11%11%5%Riêng Agribank8%8%4%8%8%4%**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHKhả năng thanh toán=Giá trị tài sản Có có thể thanh toán ngayGiá trị tài sản Nợ phải thanh toán tại một thời điểmKhả năng thanh toánTỷ lệ an toàn vốn tối thiểu=Giá trị vốn chủ sở hữuGiá trị tài sản cóTỷ lệ an toàn vốn tối thiểu**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHTỷ lệ tối đa VNH được sử dụng cho vay trung hạn và dài hạnTnGiá trị nguồn vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn=Dư nợ cho vay trung và dài hạnTỷ lệ tối đa dư nợ cho vay so với số tiền gửiTd Dư nợ cho vay=Số dư tiền gửi**GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHThành viên HĐQT, ban kiểm soát, TGĐ, P. TGĐ1Người thẩm định xét duyệt cho vay21.6 Các quy định về cho vayBố, mẹ, vợ chồng, con của HĐQT, ban kiểm soát, TGĐ, P. TGĐ 331.6.1 NHTM không được cho vay các đối tượng sauTổ chức kiểm toán, KTV đang kiểm toán tại NH, kế toán trưởng và thanh tra viên1Các cổ đông lớn của NH21.6 Các quy định về cho vayDN có một trong những đối tượng là thành viên HĐQT, BKS,TGĐ, PTGĐ chiếm trên 10% vốn điều lệ DN đó331.6.2 NHTM không được cấp tín dụng không có đảm bảo, cấp tín dụng với những điều kiện ưu đãi cho những đối tượng sau đây:Tổng dư nợ cho vay không vượt quá 15% VTC của ngân hàng1Nếu có thì được phép vay hợp vốn21.6 Các quy định về cho vayMức bảo lãnh với 1 khách hàng và tổng mức bảo lãnh không vượt quá 25% so với VTC theo quy định của thống đốc NHNN331.6.3 Giới hạn cho vay với một khách hàng của NHTMTổng dư nợ cho vay không vượt quá 50% VTC của ngân hàng11.6 Các quy định về cho vay1.6.4 Giới hạn cho vay với một nhóm khách hàng của NHTMMức bảo lãnh với 1nhóm khách hàng và tổng mức bảo lãnh không vượt quá 60% so với VTC theo quy định của thống đốc NHNN33Câu hỏi ôn tập1. Thống kê hệ thống các ngân hàng thương mại và TCTD hoạt động tại Việt Nam( website NHNN)2. Nguyên tắc kinh doanh của NHTM là gì?3. tỷ lệ dữ trữ bắt buộc hiện*GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH*