Bài giảng cơ sở hạ tầng trong thương mại điện tử

CHAPTER 2 C S HA TÂNG TRONG TH NG M I ĐI N TƠ Ở ̣ ̀ ƯƠ Ạ Ệ Ử 2.1 C S HA TÂNG KY THUÂTƠ Ở ̣ ̀ ̃ ̣ 2.1.1 M NG MÁY TÍNHẠ 2.1.1.1 . Cac khai niêḿ ́ ̣ - M ng máy tính hay h th ng m ng (computer network hay network system), làạ ệ ố ạ m t t p h p các máy tính t ho t đ c k t n i v i nhau thông qua các ph ng ti nộ ậ ợ ự ạ ượ ế ố ớ ươ ệ truy n d n đ nh m cho phép chia s tài nguyên: máy in, máy fax, t p tin, d li u....ề ẫ ể ằ ẻ ậ ữ ệ - Mang nôi bô (Lan): la môt mang may tinh đ c kêt nôi v i nhau trong 1 phaṃ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ượ ́ ́ ớ ̣ vi han hep nh trong 1 toa nha, nh 1 sô loai cap dân va không s dung t i thuê bao điêṇ ̣ ư ̀ ̀ ờ ́ ̣ ́ ̃ ̀ ử ̣ ớ ̣ thoaị - Mang diên rông (Wan): Bao gôm cac mang nôi bô kêt nôi v i nhau, cac mang̣ ̣ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ớ ́ ̣ diên rông đ c kêt nôi v i nhau thông qua đ ng dây điên thoai thuê bao hoăc nh 1 sộ ̣ ượ ́ ́ ớ ườ ̣ ̣ ̣ ờ ́ công nghê khac nh hê thông điên t viên thông hoăc vê tinḥ ́ ư ̣ ́ ̣ ử ̃ ̣ ̣ . Các thành ph n c a m ng bao g m:ầ ủ ạ ồ - Các thi t b đ u cu i (end system) k t n i v i nhau t o thành m ng, có th làế ị ầ ố ế ố ớ ạ ạ ể các máy tính ho c các thi t b khác. ặ ế ị - Môi tr ng truy n d n (media) là n i mà các thao tác truy n thông đ c th cườ ề ẫ ơ ề ượ ự hi n qua đó. Môi tr ng truy n có th d i d ng h u tuy n (các lo i dây cáp),ệ ườ ề ể ở ướ ạ ữ ế ạ ho c vô tuy n (đ i v i các m ng không dây).ặ ế ố ớ ạ - Giao th c (protocol) là các quy t c quy đ nh cách trao đ i d li u gi a cácứ ắ ị ổ ữ ệ ữ thi t b đ u cu i trên m ng. ế ị ầ ố ạ Hình 2-1: Các thành ph n c a m ng máy tínhầ ủ ạ 2.1.1.2. Phân loai cac mang may tinḥ ́ ̣ ́ ́  Intranet M ng n i b (Intranet) là m ng dùng trong n i b t ch c, cũng dùng giao th cạ ộ ộ ạ ộ ộ ổ ứ ứ TCP/IP c a Internet. Thông th ng, ch nh ng ai đ c phép (nhân viên trong t ch c)ủ ườ ỉ ữ ượ ổ ứ m i đ c quy n truy c p m ng n i b này. ớ ượ ề ậ ạ ộ ộ Thi t b đ u cu iế ị ầ ố Thi t b đ u cu iế ị ầ ố Môi tr ng ườ truy nề Giao th cứ M ng n i b th ng đ c s d ng đ l u thông tin, chia s file, cung c p thôngạ ộ ộ ườ ượ ử ụ ể ư ẻ ấ tin dùng chung cho toàn t ch c nh chính sách, thông báo… Nh ng thông tin này cóổ ứ ư ữ th hi n th gi ng nh m t website trên Internet, tuy nhiên, ch nh ng ai đ c choể ể ị ố ư ộ ỉ ữ ượ quy n truy c p m i có th truy c p đ c. ề ậ ớ ể ậ ượ  Extranet M ng m r ng (Extranet) là m ng n i b nh ng cho phép m t s đ i t ngạ ở ộ ạ ộ ộ ư ộ ố ố ượ ngoài t ch c truy c p v i nhi u m c đ phân quy n khác nhau. M ng m r ng giúpổ ứ ậ ớ ề ứ ộ ề ạ ở ộ t ch c liên h v i đ i tác ti n l i, nhanh chóng, kinh t h n. ổ ứ ệ ớ ố ệ ợ ế ơ  Internet Internet là m ng c a các m ng máy tính trên ph m vi toàn th gi i, s d ng giaoạ ủ ạ ạ ế ớ ử ụ th c có tên là TCP/IP đ k t n i và truy n d li u gi a các máy tính. ứ ể ế ố ề ữ ệ ữ Hình 2-3: Vai trò c a các m ng máy tính trong TMĐTủ ạ o Cách th c truy n tin - Giao th c TCP/IPứ ề ứ Trong các ho t đ ng c a m ng Internet, có nh ng t p h p ho t đ ng t ngạ ộ ủ ạ ữ ậ ợ ạ ộ ưở ch ng r t đ n gi n nh ng có ý nghĩa vô cùng quan tr ng giúp cho nhi u máy tính vàừ ấ ơ ả ư ọ ề m ng máy tính trên toàn c u có th chia s đ c các thông tin trên m ng Internet: ạ ầ ể ẻ ượ ạ - Chia m i đo n thông tin và tin báo thành các m u tin g i là các gói tin;ỗ ạ ẫ ọ - Phân phát các gói tin đó đ n các đi m đích thích h p; ế ể ợ - Sau đó ráp n i các gói tin này thành d ng ban đ u sau khi chúng đ n đ cố ạ ầ ế ượ đi m đích đ các máy tính nh n tin có th xem và s d ng các đo n thông tin đó. ể ể ậ ể ử ụ ạ T p h p các ho t đ ng này là công vi c c a hai giao th c truy n thông quanậ ợ ạ ộ ệ ủ ứ ề Intranet Th tr ngị ườ Qu ng cáoả Giao d chị … Internet Th đi n t ư ệ ử Thông tin Qu n trả ị Đào t oạ … Extranet Giao d chị Trao đ i d li uổ ữ ệ Đ t hàngặ T ng l aườ ử tr ng nh t trên m ng Internet – giao th c đi u khi n truy n d n (TCP – Transmissionọ ấ ạ ứ ề ể ề ẫ Control Protocol) và giao th c Internet (IP – Internet Protocol), đ c g i chung là bứ ượ ọ ộ giao th c TCP/IP. ứ Trong toàn b giao th c này, giao th c TCP s đ m nhi m vi c chia thông tinộ ứ ứ ẽ ả ệ ệ thành các gói tin và sau đó th c hi n ráp n i các gói tin đó l i; giao th c IP có tráchự ệ ố ạ ứ nhi m đ m b o các gói tin đó đ c g i đ n đúng đi m đích c n đ n.ệ ả ả ượ ử ế ể ầ ế Hình 2-4: Cách th c truy n tin trên Internetứ ề Đ các máy tính cá nhân (PC – Personal Computer) khai thác đ c các tài nguyênể ượ c a Internet, các máy tính này c n thi t ph i s d ng ph n m m đ c bi t có thủ ầ ế ả ử ụ ầ ề ặ ệ ể hi u và d ch đ c các giao th c TCP/IP c a Internet đ c g i là m t socket hay m tể ị ượ ứ ủ ượ ọ ộ ộ TCP/IP stack. Đây có th coi là c u trung gian gi a Internet và các máy tính cá nhân.ể ầ ữ Các thi t b tham gia vào quá trình truy n d nế ị ề ẫ Đ ng đi c a các gói tin có th đi qua các thành ph , qua nhi u qu c gia ho cườ ủ ể ố ề ố ặ vòng quanh th gi i. Hàng lo t các thi t b s tham gia vào quá trình x lý các gói tinế ớ ạ ế ị ẽ ử đó và đ nh tuy n đ chúng có th đ n đ c đích cu i cùng đã đ nh tr c. Các thi t bị ế ể ể ế ượ ố ị ướ ế ị này đ c thi t k sao cho vi c truy n d n d li u gi a các m ng đ c k t n i v iượ ế ế ệ ề ẫ ữ ệ ữ ạ ượ ế ố ớ nhau trên Internet. Các thi t b quan tr ng th ng tham gia vào quá trình này đó là các b trung tâmế ị ọ ườ ộ (hub), các c u n i (brige), các c ng n i (gateway), các b l p (repeater) và các bầ ố ổ ố ộ ặ ộ đ nh tuy n (router).ị ế - Trong quá trình truy n d n d li u, các b trung tâm (hub) đóng vai trò quanề ẫ ữ ệ ộ tr ng vì chúng liên k t các nhóm máy tính v i nhau, và cho phép máy tính này đ cọ ế ớ ượ liên l c v i máy tính khác. ạ ớ - Các c u n i (brige) đóng vai trò k t n i các m ng c c b (LANs) v i nhau.ầ ố ế ố ạ ụ ộ ớ Chúng cho phép g i d li u t m ng máy tính này t i m ng máy tính khác, đ ng th iử ữ ệ ừ ạ ớ ạ ồ ờ v n cho phép gi l i d li u c c b bên trong m ng g i d li u đi. ẫ ữ ạ ữ ệ ụ ộ ạ ử ữ ệ - C ng n i (gateway) cũng t ng t nh các c u n i nh ng chúng còn đóng vaiổ ố ươ ự ư ầ ố ư Phân chia Truy n tinề T p h pậ ợ TCP/IP trò chuy n đ i l i d li u t d ng này sang d ng khác đ m ng nh n d li u (cònể ổ ạ ữ ệ ừ ạ ạ ể ạ ậ ữ ệ g i là m ng đích) có th hi u đ c n i dung nh ng d li u g i t i. ọ ạ ể ể ượ ộ ữ ữ ệ ử ớ - Khi truy n qua m ng Internet, d li u th ng đ c truy n qua nh ng kho ngề ạ ữ ệ ườ ượ ề ữ ả cách r t l n, v n đ đ t ra là tín hi u g i d li u đi s y u d n theo kho ng cách.ấ ớ ấ ề ặ ệ ử ữ ệ ẽ ế ầ ả Đ gi i quy t v n đ này, các b l p (repeater) có nhi m v khuy ch đ i tín hi uể ả ế ấ ề ộ ặ ệ ụ ế ạ ệ đ đ m b o cho nó không b suy y u trong quá trình truy n d n.ể ả ả ị ế ề ẫ - Các b đ nh tuy n (router) đóng vai trò then ch t trong vi c qu n lý l u thôngộ ị ế ố ệ ả ư trên Internet. Nhi m v c a chúng là đ m b o cho các gói tin luôn luôn đ n đ cệ ụ ủ ả ả ế ượ đúng đích c n đ n. N u d li u đ c truy n đi gi a các máy tính trên cùng m tầ ế ế ữ ệ ượ ề ữ ộ m ng LAN thì không c n thi t ph i có các b đ nh tuy n vì m ng LAN có kh năngạ ầ ế ả ộ ị ế ạ ả t đi u khi n đ c l u thông c a mình. Bên c nh đó, các b đ nh tuy n còn ki m traự ề ể ượ ư ủ ạ ộ ị ế ể các gói tin đ xác đ nh đích đ n c a các gói tin này. Sau đó, chúng tính toán ho t đ ngể ị ế ủ ạ ộ l u thông trên m ng Internet và s quy t đ nh g i các gói tin đ n m t b đ nh tuy nư ạ ẽ ế ị ử ế ộ ộ ị ế khác g n v i đích cu i cùng h n; c nh v y, gói tin s đ c chuy n t i n i c nầ ớ ố ơ ứ ư ậ ẽ ượ ể ớ ơ ầ đ n. ế C u trúc mang đ c đi m vi n thông c a m ng Internet ấ ặ ể ễ ủ ạ R t nhi u k thu t vi n thông h tr cho ho t đ ng c a Internet và TMĐT. Kấ ề ỹ ậ ễ ỗ ợ ạ ộ ủ ỹ thu t k t n i đi n tho i t o ra m t m ng l i toàn c u t cáp, v tinh và h th ngậ ế ố ệ ạ ạ ộ ạ ướ ầ ừ ệ ệ ố viba cho phép truy n d n tín hi u. Trong th p niên v a qua, nh ng m ng v t lý m iề ẫ ệ ậ ừ ữ ạ ậ ớ đã đ c thi t l p trên toàn th gi i ph c v cho vi c truy n tín hi u truy n hình.ượ ế ậ ế ớ ụ ụ ệ ề ệ ề Vi c truy n d n thông tin trên Internet có th s d ng nh ng m ng này. ệ ề ẫ ể ử ụ ữ ạ Đ có th s d ng nh ng h th ng vi n thông đ truy c p Internet, khách hàng,ể ể ử ụ ữ ệ ố ễ ể ậ doanh nghi p hay cá nhân c n ph i k t n i đ n m t trong các h th ng này, có thệ ầ ả ế ố ế ộ ệ ố ể t n i làm vi c hay t nhà. Ph n v t lý c a Internet bao g m m ng l i và đ ngừ ơ ệ ừ ầ ậ ủ ồ ạ ướ ườ truy n c a r t nhi u công ty và t ch c. M t nhà cung c p d ch v Internet (Internetề ủ ấ ề ổ ứ ộ ấ ị ụ Supplier Provider – ISP) là m t t ch c có k t n i liên t c đ n Internet và bán k tộ ổ ứ ế ố ụ ế ế n i t m th i cho nh ng cá nhân, đ n v có yêu c u có kèm theo chi phí. ố ạ ờ ữ ơ ị ầ Nh ng nhà cung c p d ch v Internet đ a ph ng k t n i đ n nh ng máy ch đ aữ ấ ị ụ ị ươ ế ố ế ữ ủ ị ph ng (IAP – Internet Access Provide) d i s qu n lý, đi u hành c a nh ng nhàươ ướ ự ả ề ủ ữ cung c p d ch v toàn qu c (NAP – National Access Provider). nh ng máy ch đ aấ ị ụ ố ữ ủ ị ph ng này đ c k t n i đ n m ng chính n i mà toàn b l u l ng thông tin trênươ ượ ế ố ế ạ ơ ộ ư ượ Internet truy n qua b i nh ng đ ng truy n t c đ cao - đ c g i là m ng đ ngề ở ữ ườ ề ố ộ ượ ọ ạ ườ tr c (backbone), có th hình dung nh là đ ng qu c l . ụ ể ư ườ ố ộ Hình 2-5: C u trúc m ng Internetấ ạ Cách th c k t n i vào Internet ứ ế ố Có 4 cách đ cá nhân, t ch c hay doanh nghi p k t n i vào Internet. m i cáchể ổ ứ ệ ế ố ỗ tuỳ thu c vào m c đích truy c p, c và lo i hình doanh nghi p. ộ ụ ậ ỡ ạ ệ - K t n i tr c ti p theo yêu c u (On – demand, direct online connection). Ng iế ố ự ế ầ ườ dùng có nhu c u k t n i Internet th ng xuyên. Cách này s d ng modem ho c m ngầ ế ố ườ ử ụ ặ ạ LAN k t n i tr c ti p b ng cách s d ng đ a ch IP c a chính máy tính đó và b nế ố ự ế ằ ử ụ ị ỉ ủ ả thân máy tính sau khi k t n i tr thành m t ph n c a m ng Internet. Đ có th k tế ố ở ộ ầ ủ ạ ể ể ế n i đòi h i ph n m m, modem, ph n m m giao ti p modem.ố ỏ ầ ề ầ ề ế - K t n i theo yêu c u thông qua thi t b đ u cu i (On – demand terminalế ố ầ ế ị ầ ố connection). Máy tính s đ c k t n i v i Internet thông qua m t thi t b mà thi t bẽ ượ ế ố ớ ộ ế ị ế ị này đ c k t n i v i Internet. Khi đó, máy tính s không c n đ n ph n m m h tr ,ượ ế ố ớ ẽ ầ ế ầ ề ỗ ợ ch c n modem và ph n m m giao ti p modem. K t n i này ít ph c t p h n k t n iỉ ầ ầ ề ế ế ố ứ ạ ơ ế ố tr c ti p, không c n đ n nhi u thao tác, và th ng đ c s d ng trong nh ng m ngự ế ầ ế ề ườ ượ ử ụ ữ ạ có nhi u máy dùng chung. ề - K t n i ngo i tuy n (Offline connection). K t n i ngo i tuy n cho phép ng iế ố ạ ế ế ố ạ ế ườ dùng truy c p vào Internet cho dù h có đ c k t n i hay không. Thông tin đ cậ ọ ượ ế ố ượ truy n xu ng và l u tr trong đĩa c ng ho c m t ng i dùng khác, hay đ i di nề ố ư ữ ứ ặ ộ ườ ạ ệ ng i dùng khi đ c k t n i v i Internet. ườ ượ ế ố ớ - K t n i đ c h tr (Supported connection methods). K t n i đ c th c hi nế ố ượ ỗ ợ ế ố ượ ự ệ nh s h tr c a ethernet ho c k t n i theo th t s d ng giao th c SLIP và PPP. ờ ự ỗ ợ ủ ặ ế ố ứ ự ử ụ ứ • PPP (Point – to – Point) đ c phát tri n đ cung c p tiêu chu n và qu n lýượ ể ể ấ ẩ ả đ a ch IP t i m t máy ch . PPP cho phép m t máy tính k t n i đ n máy ch b ngị ỉ ạ ộ ủ ộ ế ố ế ủ ằ Cá nhân Cá nhân Internet Khách hàng doanh nghi p ệ Khách hàng cá nhân Khách hàng cá nhân ISP ISP ISP IAP IAP IAP NAP NAP NAP m ng đ ng tr c ạ ườ ụ t c đ r t cao ố ộ ấ ISP – Internet Supplier Provider IAP – Internet Access đ ng truy n th t (serial line) - ch ng h n nh modem đ tr thành m t nút th cườ ề ứ ự ẳ ạ ư ể ở ộ ự s c a m ng Internet và cho phép b t c ai k t n i t nhà, doanh nghi p… b t cự ủ ạ ấ ứ ế ố ừ ệ ấ ứ đâu thông qua k t n i đi n tho i đ nh n, g i, l u tr th đi n t , và duy t Web. ế ố ệ ạ ể ậ ử ư ữ ư ệ ử ệ • SLIP (Serial Line Internet Protocol) k t n i ng i dùng vào Internet và choế ố ườ phép h duy t Web, nh n, g i, l u tr th đi n t nh ng ch s d ng giao th cọ ệ ậ ử ư ữ ư ệ ử ư ỉ ử ụ ứ TCP/IP. Các ng d ng trên Internetứ ụ - Thông đi p đi n t (Electronic messaging). Thông đi p đi n t liên quan đ nệ ệ ử ệ ệ ử ế vi c l u và chuy n ti p m t thông đi p t m t h th ng ngu n t i m t ho c nhi uệ ư ể ế ộ ệ ừ ộ ệ ố ồ ớ ộ ặ ề h th ng đích b ng ph ng ti n đi n t . ng d ng này h tr cho vi c s d ngệ ố ằ ươ ệ ệ ử Ứ ụ ỗ ợ ệ ử ụ d ch v th tín đi n t cá nhân cũng nh các nhu c u truy n thông c a các ng d ngị ụ ư ệ ử ư ầ ề ủ ứ ụ khác g i chung là các ng d ng có s d ng th tín.ọ ứ ụ ử ụ ư V i s phát tri n nhanh chóng c a thông đi p đi n t , b t c th ng gia nàoớ ự ể ủ ệ ệ ử ấ ứ ươ cũng có th có đ a ch th tín đi n t và chúng ta s d dàng liên h v i h qua côngể ị ỉ ư ệ ử ẽ ễ ệ ớ ọ ngh thông đi p đi n t . Chính vì v y, ng d ng này là m t y u t công ngh quanệ ệ ệ ử ậ ứ ụ ộ ế ố ệ tr ng làm n y sinh lĩnh v c th ng m i d a trên c s công ngh thông tin – đó làọ ả ự ươ ạ ự ơ ở ệ TMĐT. - M ng tin t c (Network news). Là m t ng d ng d i d ng b ng thông báoạ ứ ộ ứ ụ ướ ạ ả đi n t , đ c bi t đ h tr cho các nhóm th o lu n v nhi u ch đ khác nhau. ệ ử ặ ệ ể ỗ ợ ả ậ ề ề ủ ề - Truy n/nh n t p tin (File transfer). Là m t ng d ng s d ng giao th c truy nề ậ ậ ộ ứ ụ ử ụ ứ ề t p tin (FTP – File Transfer Protocol) cho phép ng i s d ng truy nh p vào m t hệ ườ ử ụ ậ ộ ệ th ng t xa đ sao chép các t p tin t ho c t i các h th ng này. ố ừ ể ệ ừ ặ ớ ệ ố - Truy nh p t xa (Remote login). Là m t ng d ng h tr các thi t b đ u cu iậ ừ ộ ứ ụ ỗ ợ ế ị ầ ố đ n cho phép ng i s d ng t i m t v trí nào đó có th t o l p k t n i, truy nh pơ ườ ử ụ ạ ộ ị ể ạ ậ ế ố ậ vào m t máy ch xa. Giao th c đ c s d ng ng d ng này đ c g i là Telnet.ộ ủ ở ứ ượ ử ụ ở ứ ụ ượ ọ - Trình duy t thông tin (tìm thông tin theo ch đ ). Là m t ng d ng cho phépệ ủ ề ộ ứ ụ ng i s d ng xác đ nh v trí và đánh giá các thông tin g c (nguyên b n) đ c l u trườ ử ụ ị ị ố ả ượ ư ữ trên m t máy tính xa. V i d ch v này, ng i s d ng có th xác đ nh v trí c a cácộ ở ớ ị ụ ườ ử ụ ể ị ị ủ máy tính l u tr thông tin mà mình quan tâm, cho phép hi n th ho c l y các thông tinư ữ ể ị ặ ấ t các máy này và cho phép t m t máy tính tham chi u t i các thông tin liên quanừ ừ ộ ế ớ đ c l u tr trên m t máy tính khác. Ch ng trình thông d ng cho phép s d ng lo iượ ư ữ ộ ươ ụ ử ụ ạ d ch v này có tên là Gopher.ị ụ - M ng thông tin toàn c u (WWW – World Wide Web) th ng đ c g i đ nạ ầ ườ ượ ọ ơ gi n là Web. Là m t ng d ng trình duy t thông tin t ng t nh Gopher, nh ng nóả ộ ứ ụ ệ ươ ự ư ư bao g m nhi u đ c tính ph c t p và đa d ng. đ c bi t, d ch v thông tin đi n t nàyồ ề ặ ứ ạ ạ ặ ệ ị ụ ệ ử cho phép cung c p các trang thông tin bao g m văn b n, hình nh, đ h a và c cácấ ồ ả ả ồ ọ ả đo n băng video…Đây là m t trong nh ng d ch v ph bi n nh t hi n nay c aạ ộ ữ ị ụ ổ ế ấ ệ ủ Internet. S phát tri n m nh m c a Internet hi n nay cũng nh trong t ng l i doự ể ạ ẽ ủ ệ ư ươ ạ d ch v này mang l i.ị ụ ạ - D ch v tìm ki m thông tin di n r ng (WAIS). Là m t d ch v tìm ki m tị ụ ế ệ ộ ộ ị ụ ế ự đ ng cho phép xem xét và l y các t li u t m t máy tính xa có s d ng công cộ ấ ư ệ ừ ộ ở ử ụ ụ tìm ki m trên c s có ch a đo n văn b n c n tìm.ế ơ ở ứ ạ ả ầ 2.1.1.3. ng d ng c a m ng máy tínhỨ ụ ủ ạ  M ng n i bạ ộ ộ - Chia s các tài nguyên: Các ng d ng, kho d li u và các tài nguyên khác đ cẻ ứ ụ ữ ệ ượ dùng chung và chia s thì c h th ng máy tính s làm vi c h u hi u h n.ẻ ả ệ ố ẽ ệ ữ ệ ơ - Đ tin c y và s an toàn c a thông tin cao h n. Thông tin đ c c p nh t theoộ ậ ự ủ ơ ượ ậ ậ th i gian th c, do đó chính xác h n. M t khi có m t hay vài máy tính b h ng thì cácờ ự ơ ộ ộ ị ỏ máy còn l i v n có kh năng ho t đ ng và cung c p d ch v không gây ách t c.ạ ẫ ả ạ ộ ấ ị ụ ắ - Ti t ki m: qua k thu t m ng ng i ta có th t n d ng kh năng c a hế ệ ỹ ậ ạ ườ ể ậ ụ ả ủ ệ th ng, chuyên môn hoá các máy tính, và do đó ph c v đa d ng hoá h n. Ngoài ra, khiố ụ ụ ạ ơ t o m ng, ng i ch ch c n đ u t m t ho c vài máy tính có kh năng ho t đ ngạ ạ ườ ủ ỉ ầ ầ ư ộ ặ ả ạ ộ cao đ làm máy ch cung c p các d ch v chính y u và đa s máy còn l i là các ể ủ ấ ị ụ ế ố ạ máy khách dùng đ ch y các ng d ng thông th ng và khai thác hay yêu c u các d ch vể ạ ứ ụ ườ ầ ị ụ mà máy ch cung c p. ủ ấ - M ng máy tính còn là m t ph ng ti n thông tin m nh và h u hi u gi a cácạ ộ ươ ệ ạ ữ ệ ữ c ng s trong t ch c.ộ ự ổ ứ  Đ i v i ố ớ xã h iộ H th ng m ng cung c p nhi u ti n l i cho s truy n thông tin trong các m i quan hệ ố ạ ấ ề ệ ợ ự ề ố ệ ng i v i ng i nh là: ườ ớ ườ ư - Cung c p thông tin t xa gi a các cá nhânấ ừ ữ - Liên l c tr c ti p và riêng t gi a các cá nhân v i nhau.ạ ự ế ư ữ ớ - TMĐT - Làm ph ng ti n gi i trí chungươ ệ ả Hình 2-2: Cách th c chia s tài nguyên ( đây là máy in) tr c và sau khi có sứ ẻ ở ướ ự tr giúp c a m ng máy tính.ợ ủ ạ Máy in 2.1.2. WEBSITE TH NG MAI ĐIÊN TƯƠ ̣ ̣ Ử 2.1.2.1. Khai niêm:́ ̣ Trang Web là m t t p văn b n có ch a đ ng ngôn ng l p trình siêu văn b nộ ệ ả ứ ự ữ ậ ả (HyperText Markup Language - HTML) đ tích h p hình nh, âm thanh và nh ngể ợ ả ữ trang Web khác. • HTML là ngôn ng đ c s d ng đ mô t cách th c trình duy t Webữ ượ ử ụ ể ả ứ ệ hi n th m t t p d li u đ c g i đ n t m t máy ch . Nó mô t n i dung ch aể ị ộ ệ ữ ệ ượ ọ ế ừ ộ ủ ả ộ ứ trong các trang Web. - Gi a các trang Web có các siêu liên k t cho phép ng i s d ng có th tữ ế ườ ử ụ ể ừ trang này sang trang khác mà không tính đ n kho ng cách đ a lý ế ả ị - HTML cho phép ng i dùng trao đ i và k t n i các văn b n b ng cách sườ ổ ế ố ả ằ ử d ng siêu văn b n (hypertext). Các trang tài li u siêu văn b n có th đ c g n cácụ ả ệ ả ể ượ ắ tham chi u (g i là các siêu liên k t – hyperlink) (d i d ng m t t , tranh, nh…ế ọ ế ướ ạ ộ ừ ả đ c đánh d u trong m t văn b n) t i các tài li u siêu văn b n khác đ c l u trượ ấ ộ ả ớ ệ ả ượ ư ữ trên cùng h th ng máy ch ho c trên m t h th ng nào đó và có th truy c p quaệ ố ủ ặ ộ ệ ố ể ậ Web. Hình 2-5: Trang Web v i siêu liên k tớ ế Trang Web đ c l u t i Web Server và có th đ c truy c p vào m ng Internetượ ư ạ ể ượ ậ ạ qua trình duy t Web Browser có trong máy tính. ệ 2.1.2.2. Cac yêu câu cua 1 website th ng mai điên t́ ̀ ̉ ươ ̣ ̣ ử • Cac yêu tô cua 1 website th ng mai điên t́ ́ ́ ̉ ươ ̣ ̣ ử Siêu liên k tế - Phong cách (Context). Phong cách c a m t website đ c p đ n y u t ch củ ộ ề ậ ế ế ố ứ năng và th m m . M t s website chú tr ng đ n y u t thi t k , nh là màu s c,ẩ ỹ ộ ố ọ ế ế ố ế ế ư ắ hình nh s ng đ ng.., trong khi đó m t s l i có xu h ng đ n gi n hoá, t o đi mả ố ộ ộ ố ạ ướ ơ ả ạ ể nh n nh ng đi m c n gây s chú ý. ấ ở ữ ể ầ ự - N i dung (Content).ộ N i dung là t t c nh ng đ i t ng s trên website. Nóộ ấ ả ữ ố ượ ố bao g m c d ng c a các đ i t ng s : văn b n, file nh c, hình nh.. Và n i dungồ ả ạ ủ ố ượ ố ả ạ ả ộ ch a đ ng trong các đ i t ng đó thu c v s n ph m, d ch v hay thông tin. Cáchứ ự ố ượ ộ ề ả ẩ ị ụ th c t p trung vào vi c s thi t k website theo phong cách nào thì n i dung t p trungứ ậ ệ ẽ ế ế ộ ậ vào nh ng đ i t ng ch a trong website đó. ữ ố ượ ứ - C ng đ ng (Community).ộ ồ C ng đ ng nh ng ng i truy c p vào website duyộ ồ ữ ườ ậ trì d i hai d ng quan h gi a hai cá nhân (trao đ i e – mail, các game th cùng ch iướ ạ ệ ữ ổ ủ ơ game…) hay gi a cá nhân v i nhóm (forum, di n đàn trên m ng…). ữ ớ ễ ạ - Tuỳ bi n (Customization).ế Tuỳ bi n là kh năng website c p nh t, hoàn thi nế ả ậ ậ ệ do chính nh ng ng i qu n tr hay t phía ng i tiêu dùng. Khi s c p nh t đ cữ ườ ả ị ừ ườ ự ậ ậ ượ kh i x ng và qu n tr b i chính doanh nghi p ch qu n thì tuỳ bi n đ c g i là tở ướ ả ị ở ệ ủ ả ế ượ ọ ự tuỳ bi n; thay vào đó, ng i truy c p th c hi n vi c c p nh t thì đ c g i là cá nhânế ườ ậ ự ệ ệ ậ ậ ượ ọ hoá. Ví d : website landsend.com, khách hàng khi truy c p có th c p nh t choụ ở ậ ể ậ ậ website m t m c gi i h n, có nghĩa là h s khai báo thông tin cá nhân khi thi t l pở ộ ứ ớ ạ ọ ẽ ế ậ tài kho n mua hàng cá nhân, nh ng thông tin này đ c c p nh t vào c s d li u,ả ữ ượ ậ ậ ơ ở ữ ệ doanh nghi p có th s d ng nh ng thông tin này (t t nhiên m c cho phép) trongệ ể ử ụ ữ ấ ở ứ vi c g i e – mail thông báo v hoá đ n, v s n ph m, d ch v m i, g i nh ng thôngệ ử ề ơ ề ả ẩ ị ụ ớ ử ữ tin khuy n mãi… đ n cho nh ng khách hàng có các tài kho n này. ế ế ữ ả  Ví d - C p nh t website theo hình th c cá nhân hoá (ụ ậ ậ ứ