Bài giảng Công trình trên hệ thống thủy lợi

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢIBỘ MÔN THỦY CÔNGBÀI GIẢNG: CÔNG TRÌNH TRÊN HỆ THỐNG THỦY LỢITRÌNH BÀY: GS TS NGUYỄN CHIẾNCÔNG TRÌNH TRÊN HỆ THỐNG THỦY LỢIThời lượng: LT 2TC, BT+đồ án 1TCTài liệu học tập: Bài giảng môn học Công trình trên hệ thống thủy lợi, 2010.Tài liệu tham khảo chính: 1.Thủy công tập 1,NXB Xây dựng,2004. 2.Thủy công tập 2,NXB Xây dựng,2005. 3.Novak & nnk, Công trình thủy, bản dịch,2010. 4.Đồ án môn học Thủy công,NXB Xây dựng, 2004. 5.Các quy phạm, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành.CÔNG TRÌNH TRÊN HỆ THỐNG THỦY LỢICh.1-Hệ thống TL và các CT trên HTTLCh.2-Công trình lấy nướcCh.3-Cống lộ thiênCh.4-Cống ngầm dưới đê, đậpCh.5-Kênh và công trình trên kênhCh.6-Cửa van của CTTLCh.7-Công trình giao thông thủy nội địaCHƯƠNG 1. HTTL VÀ CÁC CÔNG TRÌNH TRÊN HTTL1.1.Các khái niệm chung1.1.1.Công trình thủy lợiMục đích xây dựng: -Điều tiết,lấy nước,dẫn nước, sử dụng hợp lý nguồn nước; -Phòng, chống thủy tai: lũ lụt, triều cường,ngập úng,sạt lở đấtCác loại CTTL1.Công trình ngăn nước: Các loại đập2.Công trình điều chỉnh dòng chảy: đê,đập mỏ hàn, kè bảo vệ bờ, tường chắn cát, công trình lái dòng Tác dụng của nước: dòng chảy mặt, sóng gió, nước thấm ra từ bờ3. Công trình dẫn nước: -Kênh và các CT trên kênh -Đường ống dẫn nước 4. Các công trình chuyên mônCT trạm thủy điệnCT giao thông thủyCT thủy nông (tưới, tiêu)CT cấp thoát nướcCT thủy sảnCT đồng muối1.1.2. Hệ thống thủy lợiKhái niệmPhạm vi khống chế của HTTLNhiệm vụ của HTTLThành phần của HTTLCấp của HTTL 1.1.3. Các công trình trên HTTL1)Các cống lấy nước, cống điều tiết -Lấy nước từ kênh cấp trên xuống kênh cấp dưới; -Điều tiết mực nước trên các kênh.2) Các công trình chuyển nước -Cầu máng; -Xi-phông ngược (cống luồn).91011 3) Các công trình nối tiếp -Bậc nước -Dốc nước 4) Công trình đo nước -Nội dung đo: mực nước, lưu lượng -Vị trí đo: đầu kênh chính, đầu kênh nhánh. -Có thể lợi dụng các CT thủy công để đo. 5) Các công trình bảo vệ kênh -Tràn bên -Cống tháo cuối kênh -Kênh tách nước -Cống tiêu qua kênh (cống luồn dưới kênh) -Tràn băng qua kênh 6) Bể lắng cát. 7) CT vận tải thủy trên kênh. 8) Cầu giao thông qua kênh. 1.2. Một số ví dụ về các HTTL1. HTTL Bắc Hưng HảiNhiệm vụ: Tưới 124000 ha; tiêu 185000 ha (Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nội)Các CT đầu mối chủ yếu: -Cống Xuân Quan:lấy nước từ Sông Hồng -Cống tiêu An Thổ, Cầu Xe Xây dựng: 1956-1966; đang tiếp tục được hoàn thiện, mở rộng, hiện đại hóa. Cống Xuân Quan 2.HTTL Sông ChuNhiệm vụ: tưới 50.000 ha (Nam Sông Mã- Thanh Hóa); cấp nước DD, CN: 1,25 m3/s; CT đầu mối: Đập Bái Thượng trên S. ChuCT tiếp nước: Hồ Cửa ĐạtKênh chính: 19,33 km; HT kênh nhánh: tổng chiều dài >100 km.Xây dựng: 1936; Nâng cấp: 1996; đang tiếp tục được mở rộng, hiện đại hóa.3) HT Thủy Lợi Thạch NhamNhiệm vụ: tưới 50.000ha; cấp nước sinh hoạt 1,7m3/s (tỉnh Quảng Ngãi)CT đầu mối: Đập dâng Thạch Nham (đập bê tông tràn nước)Kênh chính: L = 35,2 kmCT trên kênh tiêu biểu: Xi phông Sông Vệ (2 ống d= 1,6m; L = 226m; Q = 15m3/s)XD: 1982-1990Hiện tại: tiếp tục hoàn thiện, mở rộngĐập Thạch Nham4) HTTL Dầu TiếngNhiệm vụ: tưới 93000 ha; cấp nước sinh hoạt, công nghiệp: 100 triệu m3/năm (các tỉnh Tây Ninh, Long An, Bình Dương, TP Hồ Chí Minh)CT đầu mối: Hồ Dầu Tiếng (Tây Ninh) V = 1,58 tỉ m3; Đập chính 1100m; cao 28m; Đập phụ: 27km; Hệ thống kênh: Kênh chính 114kmXD: 1980-1986Hiện tại: tiếp tục nâng cấp hoàn thiện mở rộng5) Hệ thống thủy lợi tứ giác Long XuyênNhiệm vụ: Tiêu úng, phòng lũ, cải tạo đất 488.935 ha; cấp nước tưới 282.400 ha (Khu vực tây sông Hậu: An Giang, Kiên Giang, Hậu Giang)HT kênh chính: 708,3 km (kết hợp tưới, tiêu, giao thông thủy)Các cống, đập lớn: Trà Sư, Đầm Chích, Tuần Thống, T6, Lung Lớn, Ba HònXD: từ 1980Hiện tại: Đang tiếp tục hoàn thiện, mở rộngĐập dâng Đầm Chích – Kiên Giang 1.3. Các nguyên tắc chung về thiết kế CT trên HTTL1.3.1. Cấp thiết kế của CTa) Cấp CT theo năng lực phục vụb) Cấp CT theo đặc tính kỹ thuật: -Loại CT: đập chắn, tường chắn -VLXD: đất, đá, BT, BTCT -Loại nền: nhóm A, B, C. -Chiều cao CT.Chú ý: Cấp CT trên kênh không cao hơn cấp của HT 1.3.2.Những yêu cầu chủ yếu về thiết kế CT trên HTTLa) Các yêu cầu chungĐủ bền, ổn định, hạn chế thấm;Thỏa mãn các điều kiện khai thác lâu dài;Bố trí tổng thể phù hợp với cảnh quan;Ưu tiên sử dụng vật liệu tại chỗ;Biện pháp và thời gian thi công hợp lý;Cửa van và TB đóng mở hiện đại, kín nước;Chuẩn hóa bố trí thiết bị, kết cấu. b) Các yêu cầu bổ sung khi TK sửa chữa, nâng cấp HT.Thu thập tài liệu lưu trữ (KS, TK, thi công, quản lý, quan trắc)Khảo sát bổ sung tài liệu: địa hình, địa chất, VL, kết cấu => đánh giá đúng tình trạng kỹ thuật của CT.Định rõ mục tiêu sửa chữa, phục hồi, nâng cấp CT.Không gây ảnh hưởng quá bất lợi cho hộ dùng nước.Ưu tiên sử dụng lại các thiết bị, bộ phận cũ của CT.XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN