Bài giảng Kế toán tài chính - Chương 5: Kế toán nghiệp vụ tín dụng

3/4/2016 1 CHƯƠNG 5: KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ TÍN DỤNG Mục tiêu  Giải thích bản chất các nghiệp vụ tín dụng và phân tích được tác động đến thông tin tài chính.  Trình bày và vận dụng các nguyên tắc kế toán nghiệp vụ tín dụng.  Đọc và giải thích được các thông tin trên BCTC NHTM về hoạt động tín dụng. 2 Tài liệu  Thông tư 03/2013/TT-NHNN ngày 28/01/2013, “Quy định về hoạt động thông tin tín dụng của NHNN VN”.  Thông tư 34/2012/TT-BTC quy định lập dự phòng theo tỷ lệ thuế.  Thông tư 04/2013/TT-NHNN ngày 1/03/21012 quy định về bảo lãnh ngân hàng.  Thông tư 28/2012/TT-NHNN ngày 03/10/2012 quy định về bảo lãnh ngân hàng.  Thông tư số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013. 3 Nội dung  Khái quát về nghiệp vụ tín dụng.  Kế toán nghiệp vụ cho vay:  Phương pháp tính/thu lãi và nguyên tắc kế toán.  Kế toán giải ngân, thu nợ.  Kế toán nợ quá hạn.  Kế toán dự phòng rủi ro tín dụng.  Kế toán nghiệp vụ tín dụng khác:  Nghiệp vụ chiết khấu.  Nghiệp vụ bảo lãnh.  Trình bày và công bố thông tin. 4 3/4/2016 2 1. Khái quát về nghiệp vụ tín dụng Tín dụng NH là giao dịch về tài sản (tiền hay hàng hóa) giữa bên cho vay (ngân hàng và các định chế tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghiệp và các chủ thể khác). • Bên cho vay chuyển giao tài sản cho bên đi vay sử dụng trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận, • Bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả vô điều kiện vốn gốc và lãi cho bên cho vay khi đến hạn thanh toán. 5 6 Nghiệp vụ tín dụng Kỳ hạn Mức tín nhiệm Hình thức pháp lý Thời điểm Thu gốc/lãi PP tính/thu lãi Ngắn hạn (<1 năm) Không có TS đảm bảo Cho thuê TC Định kỳ Số dư Có TS đảm bảo Cho vay Chiết khấu Bảo lãnh Đáo hạn Khác Tích số Khác Bao thanh toán n hạn ăm) Trung hạn: Từ 1 đến 5 năm Dài hạn: Trên 5 năm 2. Kế toán nghiệp vụ cho vay  Các phương thức cho vay;  Phương pháp tính lãi;  Nguyên tắc kế toán;  Kế toán giải ngân, thu nợ: o Chứng từ, tài khoản sử dụng; o Phương pháp kế toán.  Kế toán nợ quá hạn;  Kế toán dự phòng rủi ro tín dụng. 7 Cho vay Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao cho khách hàng sử dụng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thoả thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi. 8 3/4/2016 3 Các phương thức cho vay • Cho vay từng lần; • Cho vay theo hạn mức tín dụng; • Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng; • Cho vay theo dự án đầu tư; • Cho vay thông qua phát hành thẻ tín dụng; • Cho vay hợp vốn; • Cho vay trả góp; • Cho vay theo hạn mức thấu chi; • Khác. Cách thức ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng Quyết định 1627 9 10 Chứng từ sử dụng trong kế toán nghiệp vụ TD  Chứng từ gốc:  Đơn xin vay;  Hợp đồng tín dụng;  Hợp đồng thế chấp bảo lãnh, cầm cố tài sản;  Phương án sản xuất kinh doanh;  Kế hoạch vay vốn trả nợ;  Các báo cáo tài chính của khách hàng đơn vay vốn;  Các giấy tờ liên quan đến việc vay vốn.  Chứng từ ghi sổ:  Giấy lĩnh tiền mặt;  Các chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt;  Phiếu chuyển khoản và bảng kê tính lãi hàng tháng. Phương pháp tính và thu lãi Thu nôï goác vaø laõi vay cuøng moät laàn khi HÑTD ñeán haïn thanh toaùn. Thu nôï & laõi vay ñònh kyø xaùc ñònh roõ trong hôïp ñoàng:  TH1: Nôï goác thu baèng nhau, laõi giaûm daàn;  TH2: Toång soá tieàn thu cả gốc và lãi baèng nhau trong ñoù voán goác taêng daàn, laõi giaûm daàn;  TH3: Thu laõi theo thaùng, voán goác vaøo cuoái kỳ. 11 Nguyên tắc kế toán  Ghi nhận thu nhập lãi:  Tiền lãi được ghi nhận trên cơ sở thời gian thực tế và lãi suất từng kỳ;  Nguyên tắc dồn tích;  VAS 14- Doanh thu và thu nhập khác: • Coù khaû naêng thu ñöôïc lôïi ích kinh teá töø giao dòch ñoù; • Ñöôïc xaùc ñònh töông ñoái chaéc chaén.  Trình bày trên BCTC:  Tương xứng kỳ hạn;  Tách biệt thu nhập lãi với thu nhập khác. 12 3/4/2016 4 Thí dụ  HÑTD giaûi ngaân ngaøy 1/1/N, nôï goác 300tr ñoàng, l/s 12%/naêm, kyø haïn 3 naêm.  Xaùc ñònh thu goác, laõi: T/h 1: Thu goác & laõi 1 laàn khi ñaùo haïn. T/h 2: Thu goác, laõi ñònh kyø 6 thaùng theo PP kyø khoaûn giaûm daàn (dö nôï thöïc teá). T/h 3: Thu goác, laõi ñònh kyø 6 thaùng theo PP kyø khoaûn baèng nhau. 13 Trường hợp 1  HÑTD giaûi ngaân ngaøy 1/1/N, nôï goác 300tr ñoàng, l/s 12%/naêm, kyø haïn 3 naêm.  Xaùc ñònh thu goác, laõi: T/h1: Thu goác & laõi 1 laàn khi ñaùo haïn.  Giaûi: - Soá tieàn laõi phaûi thu khi ñaùo haïn = 300tr x 12%/naêm x 3 (naêm) = 108tr - Soá tieàn goác phaûi thu = 300tr. - Toång soá tieàn phaûi thu laø: 300tr + 108tr 14 Trường hợp 2  HÑTD giaûi ngaân ngaøy 1/1/N, nôï goác 300tr ñoàng, l/s 12%/naêm, kyø haïn 3 naêm.  Xaùc ñònh thu goác, laõi: Thu goác, laõi ñònh kyø 6 thaùng theo PP kyø khoaûn giaûm daàn (dö nôï thöïc teá). Giaûi: 15 Trường hợp 3  Coâng thöùc tính tieàn goùp ñeàu moãi kyø, bao goàm voán & laõi: T = Vo x r x (1 + r)^n [(1 + r)^n] - 1 Vôùi: - T: Soá tieàn traû goùp moãi kyø. - Vo: Soá voán ban ñaàu (voán goác) - r: Laõi suaát tieàn vay - n: Soá kyø traû goùp 16 3/4/2016 5 Giải Thí dụ - TH3 17 Kế toán giải ngân & thu nợ Chứng töø goác:  Giaáy ñeà nghò vay voán  Hôïp ñoàng tín duïng  Giaáy nhaän nôï  Caùc giaáy tôø xaùc nhaän taøi saûn theá chaáp, caàm coá  Chöùng töø ghi soå: Phieáu chi, Phieáu thu. 18 Tài khoản sử dụng Soá tieàn cho vay caùc toå chöùc, caù nhaân (5 nhoùm khaùc nhau) Soá tieàn thu nôï Soá tieàn cho vay chuyeån sang caùc loaïi nôï quaù haïn vaø nôï xaáu theo caùch phaân loaïi nôï Soá nôï xaáu toàn ñoïng ñaõ ñöôïc xöû lyùù TK - Cho vay khaùch haøng (21x) Dö Nôï: Soá tieàn hieän coøn cho vay toå chöùc, caù nhaân. 21- Cho vay caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân trong nöôùc 211 - Cho vay ngaén haïn baèng ñoàng Vieät nam 212 - Cho vay trung haïn baèng ñoàng Vieät nam 213 - Cho vay dài haïn baèng ñoàng Vieät nam 19 -Soá tieàn cho vay caùc toå chöùc, caù nhaân SD:Soá tieàn cho vay toå chöùc, caù nhaân đủ tiêu chuẩn -Soá tieàn thu nôï -Soá tieàn chuyeån sang TK Nợ thích hợp TK Nợ đủ tiêu chuẩn- 2xx1 Tài khoản sử dụng 20 3/4/2016 6 Tài khoản sử dụng -Soá tieàn laõi phaûi thu töø hoaït ñoäng tín duïng -SD: Soá tieàn laõi chöa thu ñöôïc -Soá tieàn laõi phải thu ñaõ thu ñöôïc TK- Lãi phải thu từ HĐ TD- 394 TK 3941 – Lãi phải thu từ cho vay bằng đồng VN TK 3942-Lãi phải thu từ cho vay bằng NT 21 á à õ õ ï Tài khoản sử dụng - Kết chuyển thu lãi cho vay khi quyết toán năm -Thu về lãi cho vay ghi nhận trong kỳ SD: Thu lãi cho vay trong năm chưa quyết toán TK- Thu lãi cho vay- 702 22 Tài khoản khác  TK - Taøi saûn theá chaáp, caàm coá cuûa KH (994)  TK - Giaáy tôø coù giaù caàm coá cuûa KH (996)  TK – 1011 – Tiền mặt  TK – 4211 – Tiền gửi không kỳ hạn TK 519/511/5012 23 Nhaäp Giaù trò TS caàm coá, TC giao cho TCTD nhaèm ÑB nôï vay Xuaát - Giaù trò TS caàm coá, TC traû laïi cho KH sau khi thu hoài nôï - Giaù trò TS caàm coá, TC ñöôïc ñem ñi phaùt maïi ñeå thu hoài nôï vayï TK 994 “TS Theá chaáp, caàm coá cuûa KH” Soá coøn laïi: Giaù trò TS caàm coá, TC maø TCTD ñang quaûn lyù cuûa KH Tài khoản khác 24 3/4/2016 7 Nội dung xử lý kế toán Giải ngân Tính và thu lãi Thu nợ gốc 25 26 Trình tự xử lý nghiệp vụ tín dụng  Hợp đồng tín dụng được ký kết, & giải ngân cho KH, KT ghi: Nợ TK “Nợ đủ tiêu chuẩn” Có TK “liên quan” (1011, 4211.)  Đồng thời ghi: nhập TK Ngoại bảng – TK 944 “TK thế chấp, cầm cố của khách hàng” (nếu có)  Lập dự thu: Nợ TK 394 “Lãi phải thu” Có TK 702 “Lãi từ HĐ TD”.  Kế toán thu nợ vay: Nợ TK liên quan (1011, 4211.) Có TK “Nợ đủ tiêu chuẩn”,. Có TK 394 “lãi phải thu”  Nếu tiền vay bị chuyển sang nợ quá hạn: Nợ TK “Nợ cần chú ý”, Có TK “Nợ đủ tiêu chuẩn”,. Kế toán giải ngân TK:TM, TGKH, TTV (1011, 4211, ...) TK - Nợ đủ tiêu chuẩn Nhaäp TK “Taøi saûn theá chaáp, caàm coá cuûa KH” (994) Nhaäp TK “Giaáy tôø coù giaù caàm coá cuûa KH” (996) Số tiền giải ngân 27 Kế toán thu nhập lãi cho vay (Dự thu) TK:Thu laõi cho vay- 702 TK: TM; TGKH.... (1011, 4211...) TK “Laõi phaûi thu”(394) (1) (2a) (2b) 28 3/4/2016 8 Kế toán thu nợ gốc Tk - Nợ đủ tiêu chuẩn TK: TM, TGKH, TT Số tiền gốc KH trả nợ - Xuaát TK - Taøi saûn theá chaáp, caàm coá cuûa KH (994) - Xuaát TK - Giaáy tôø coù giaù caàm coá cuûa KH (996) 29 30 Kế toán phương thức cho vay từng lần ~ Khái niệm: Mỗi lần vay vốn, khách hàng và tổ chức tín dụng phải làm thủ tục vay vốn cần thiết và ký kết hợp đồng tín dụng. ~ Đối tượng:  Áp dụng đối với KH không có nhu cầu vay thường xuyên, vòng quay vốn thấp.  Áp dụng đối với cho vay cá thể. ~ Đặc điểm:  Giải ngân một lần toàn bộ hạn mức tín dụng.  Định kỳ hạn nợ cụ thể cho khoản cho vay; Người vay trả nợ một lần khi đáo hạn. 31 Quy trình kế toán cho vay từng lần Kế toán phát tiền vay  Nhập: TK994- Tài sản thế chấp cầm cố của khách hàng (nếu có)  Đồng thời hạch toán nội bảng số tiền gốc cho vay: TK 1011 TK 4211/KH TK TTVốn TK CV/Nợ đủ tiêu chuẩn Giải ngân bằng TM Giải ngân bằng CK, t.toán cùng NH Giải ngân bằng CK, t.toán khác NH 32 Tính và hạch toán lãi: ~ Tính lãi theo món; ~ Thời hạn thu lãi: hàng tháng, định kỳ, hoặc khi đáo hạn • Sử dụng TK lãi phải thu. Quy trình kế toán cho vay từng lần TK thích hợp TK 3941 TK Thu lãi cho vay - 702 Thu lãi tháng Thu lãi theo kỳ Thực thu (2)Dự thu (1) 3/4/2016 9 Thí dụ - CV từng lần Ngày 28/09/N: NHTM ACB ký HĐTD với KH B: Hạn mức cho vay KH: 500 triệu đồng. Kỳ hạn: 6 tháng, lãi suất: 1,5%/tháng. NH thực hiện báo cáo quý Ngày 1/10/N: Giải ngân bằng CK TGKH B: 500 triệu đồng Tình huống: 1) Trả lãi hàng quý 2) Trả nợ gốc & lãi khi đáo hạn. 33 Thí dụ - CV theo HM TD Ngày 25/09/N: NHTM ACB ký HĐTD KH B: Hạn mức cho vay KH: 500 triệu đồng. Kỳ hạn: 6 tháng, lãi suất: 1,5%/tháng. NH thực hiện báo cáo tháng. Ngày 1/10/N: Giải ngân bằng CK TGKH B: 300 triệu đồng Ngày 1/11/N: Giải ngân cho người thụ hưởng có TKTG tại NH VietinBank 200 triệu đồng Tình huống: 1) Trả gốc và lãi khi đáo hạn 2) Trả gốc và lãi vào cuối mỗi tháng kể từ ngày vay (lãi vay căn cứ trên hạn mức cho vay) 3) Trả gốc và lãi sau 3 tháng kể từ ngày vay (lãi vay căn cứ vào dư nợ vay) 34 Kế toán nợ quá hạn DƯ NỢ TÍN DỤNG NỢ ĐỦ TIÊU CHUẨN NỢ CẦN CHÚ Ý NỢ DƯỚI TIÊU CHUẨN NỢ NGHI NGỜ NỢ CÓ KHẢ NĂNG MẤT VỐN Phân loại nợ 35 I I Í I 36 Nợ đủ tiêu chuẩn -Nợ trong hạn được NH đánh giá có khả năng thanh toán đầy đủ & đúng hạn. -Nợ qúa hạn dưới 10 ngày được NH đánh giá có khả năng thanh toán đầy đủ & đúng hạn. Nợ chú ý -Nợ quá hạn từ 10 ngày đến 90 ngày. -Nợ cơ cấu lại, điều chỉnh kỳ hạn nợ lần đầu. Nợ dưới tiêu chuẩn - Nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày. - Khác: cơ cấu lại lần 1. Nợ nghi ngờ -Nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày. -Khác: Nợ cơ cấu lại lần 2 Nợ có khả năng mất vốn - Nợ quá hạn trên 360 ngày - Khác: cơ cấu lại lần 3 3/4/2016 10 37 Chuyển nhóm nợ rủi ro cao hơn Các khoản nợ khác của cùng khách hàng kể cả chính trong NH cũng như của các NH khác có thể phải chuyển vào nhóm rủi ro cao hơn. Các khoản cho vay tham gia hợp vốn mà bên tổ chức đầu mối xếp vào nhóm rủi ro cao hơn. Các bất lợi từ môi trường, lĩnh vực kinh doanh của khách hàng. Các chỉ tiêu tài chính của khách hàng có xu hướng giảm (khả năng thanh toán, khả năng sinh lời, tỷ lệ nợ trên vốn). KH không cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời và trung thực theo yêu cầu của NH. 38 Chuyển nhóm nợ rủi ro thấp hơn 1. ĐIỀU KIỆN CHUYỂN NỢ: ĐỒNG THỜI THOẢ MÃN:  Trả nợ đầy đủ cả gốc và lãi quá hạn và của kỳ trả nợ tiếp theo  Tài liệu chứng minh nguyên nhân quá hạn đã được xử lý và khắc phục  Cở sở đánh giá khả năng trả nợ gốc và lãi còn lại đúng hạn. 2. THỜI ĐIỂM CHUYỂN NỢ):  Thông tư số 02/2013: - Trung & dài hạn: tối thiểu sau 3 tháng - Ngắn hạn: tối thiểu sau 1 tháng Tài khoản sử dụng -Soá tieàn cho vay toå chöùc, caù nhaân không đủ tiêu chuẩn chuyeån töø TK thích hôïp sang SD:Nôï cho vay không đủ tiêu chuẩn -Soá tieàn thu nôï - Soá nôï chuyeån sang Tk thích hôïp - Soá nôï ñaõ ñöôïc xöû lyùù TK- Nợ không đủ tiêu chuẩn – 39 Kế toán nợ quá hạn  Chuyển dư nợ gốc + lãi sang nhóm nợ thích hợp;  Thông tư 02 cả gốc lẫn lãi không trả được đều chuyển thành nợ quá hạn 40 3/4/2016 11 Nôï ñuû TC Nôï caàn chuù yù Nôï döôùi TC Nôï nghi ngôø 1 2 3 4 5 Nôï coù khaû naêng maát voán 7 6 Chuyển nhóm nợ 41 Lãi quá hạn Đối với lãi cho vay đã ghi nhận vào thu nhập: Nợ TK “Chi phí khác” – TK 89 Có TK 394 Đồng thời, theo dõi lãi chưa thu: Nhập TK 94 “Lãi cho vay chưa thu được”.  Khi thu ñöôïc laõi quaù haïn: Nôï TK -Thích hôïp (1011, 4211) Coù TK 702 “Thu laõi cho vay”  Ñoàng thôøi: Xuaát TK 94 42 Kế toán dự phòng rủi ro tín dụng  Ruûi ro tín duïng: khaû naêng xaåy ra toån thaát trong hoïat ñoäng ngaân haøng do KH khoâng thöïc hieän hoaëc khoâng coù khaû naêng thöïc hieän nghiaõ vuï ñaõ cam keát.  Döï phoøng ruûi ro: khoaûn tieàn ñöïôc trích laäp ñeå döï phoøng cho nhöõng toån thaát coù theå xaåy ra do KH khoâng thöïc hieän nghiaõ vuï ñaõ cam keát. 43  Döï phoøng ruûi ro ñöôïc tính theo dö nôï goác:  Döï phoøng cuï theå: Treân cô sôû phaân loaïi cuï theå caùc khoaûn nôï.  Döï phoøng chung: döï phoøng cho nhöõng toån thaát chöa xaùc ñònh trong xaùc ñònh döï phoøng cuï theå & khi chaát löôïng caùc khoaûn nôï suy giaûm. 44 Kế toán dự phòng rủi ro tín dụng 3/4/2016 12 DỰ PHÒNG CỤ THỂ: A: DƯ NỢ GỐC; C: GIÁ TRỊ KHẤU TRỪ CỦA TÀI SẢN BẢO ĐẢM; r: TỶ LỆ TRÍCH LẬP DỰ PHÒNG CỤ THỂ: • Nhóm 1: 0% • Nhóm 2: 5% • Nhóm 3: 20% • Nhóm 4: 50% • Nhóm 5: 100% DỰ PHÒNG CHUNG: 0,75% DƯ NỢ TỪ NHÓM 1 ĐẾN NHÓM 4 45 Một HĐTD trung hạn đã quá hạn 365 ngày: dư nợ gốc và lãi chưa thu là 400 triệu đồng và 40 triệu đồng; trị giá tài sản đảm bảo là 1.000 triệu đồng, tỷ lệ tối đa khấu trừ TS bảo đảm là 50%. Tổng dự phòng cụ thể và dự phòng chung là bao nhiêu? 46 Ví dụ dự phòng rủi ro tín dụng Thời điểm trích lập dự phòng  Moãi quyù trích laäp ít nhaát 1 laàn trong 15 ngayø ñaàu cuûa thaùng keá tieáp vaø trích ñeán thôøi ñieåm cuoái quyù.  Quyù IV, trong thôøi haïn 15 ngaøy ñaàu cuûa thaùng 12 trích laäp cho ñeán ngaøy 30/11. 47 Sử dụng dự phòng rủi ro tín dụng  Dự phòng cụ thể của khoản nợ nào chỉ dùng cho chính khoản nợ đó.  Chỉ sử dụng dự phòng chung sau khi phát mãi tài sản đảm bảo nhưng không đủ bù đắp.  DP cụ thể => Phát mãi TS => DP chung  Số còn thiếu sau khi đã dùng dự phòng sẽ đưa vào chi phí hoạt động.  Trường hợp số dự phòng cụ thể không sử dụng hết cần hoàn nhập. 48 3/4/2016 13 Kế toán dự phòng rủi ro tín dụng Tài khỏan sử dụng -Söû duïng khoaûn döï phoøng ñeå xöû lyù caùc khoaûn nôï phaûi thu khoù ñoøi -Hoaøn nhaäp cheânh leäch döï phoøng thöøa -Trích laäp döï phoøng ñoái vôùi khoaûn cho vay vaøo chi phí SD:Soá döï phoøng ñoái vôùi khoaûn cho vay coøn laïi TK- Dự phòng rủi ro – 219: TK – 8822 “Chi phí dự phòng nợ phải thu khó đòi” 49 TK - Nợ thích hợp (211, 212,) TK – 8822 Chi phí dự phòng Nợ phải thu khó đòi TK - Döï phoøng rủi ro TD – 239 (1) (2) (4) (3) Phương pháp kế toán 50 Phương pháp kế toán (1): Lập dự phòng: Nợ 8822 / Có 219; (2): Xóa Nợ => Nợ 219 / Có 2115; (3): Dự phòng thừa: Hoàn nhập dự phòng => Nợ 219 / Có 8822; (4): Dự phòng không đủ (thiếu): Đưa vào chi phí => Nợ 8822 / Có 2115. 3. Kế toán các nghiệp vụ tín dụng khác Nghieäp vuï chieát khaáu Chieát khaáu thöông phieáu:  Tín dụng ngắn hạn;  Khách hàng chuyển nhượng GTCG chưa đáo hạn & NH cấp tín dụng cho KH;  Thu nhập của NH: • Thu nhập TD: lãi; • Thu nhập dịch vụ: Phí.  Soá tieàn chieát khaáu thöông phieáu (ST CK TP): MG * L/S * thời gian CK + Phí HH (bao gồm GTGT)  Soá tieàn khaùch haøng nhận được: MG – ST CK TP. 52 3/4/2016 14 53 Các loại chiết khấu: Xét trên góc độ quyền lợi và trách nhiệm của các bên tham gia, có 2 loại:  Chiết khấu miễn truy đòi: Là loại chiết khấu trong đó TCTD mua hẳn thương phiếu theo giá trị hiện tại và khi đáo hạn, chỉ có quyền đòi người phát hành, không có quyền đòi khách hàng vay chiết khấu.  Chiết khấu truy đòi: là loại chiết khấu trong đó, TCTD mua lại thương phiếu theo giá trị hiện tại và có quyền đòi người phát hành khi đáo hạn. Tuy nhiên nếu người phát hành không có khả năng thanh toán thì TCTD có quyền truy đòi đến khách hàng vay chiết khấu. Chiết khấu thương phiếu và giấy tờ có giá Tài khoản sử dụng  TK -Chieát khaáu TP và caùc giaáy tôø coù giaù- 221, 222;  TK - Döï phoøng ruûi ro - 229;  TK -Thu laõi cho vay – 702;  TK -Thu phí nghieäp vuï chieát khaáu – 717;  TK - Thueá GTGT phaûi noäp- 4531. 54 Phương pháp kế toán  Khi NH chaáp nhaän chieát khaáu thöông phieáu, keá toaùn ghi: Nôï “CK TP” - 221/222 (soá tieàn khaùch haøng nhaän ñöôïc) Coù 1011/4211 (soá tieàn khaùch haøng nhaän ñöôïc) 55  Soá tieàn chieát khaáu thöông phieáu (ST CK TP): MG * L/S * thời gian CK + Phí HH (bao gồm GTGT)  Soá tieàn khaùch haøng nhận được: MG – ST CK TP. Phương pháp kế toán  Keá toaùn thu nôï khi thöông phieáu ñeán haïn: Nôï “TK thích hôïp” (TK ngöôøi bò kyù phaùt)Meänh giaù Coù “CK TP”-221/222 (soá tieàn khaùch haøng nhaän ñöôïc) Coù TK “Thu laõi vay” – 702 Coù TK -Thu phí nghieäp vuï chieát khaáu – 717 Coù TK Thueá GTGT phaûi noäp- 4531 56  Soá tieàn chieát khaáu thöông phieáu (ST CK TP): MG * L/S * thời gian CK + Phí HH (bao gồm GTGT)  Soá tieàn khaùch haøng nhận được: MG – ST CK TP. 3/4/2016 15 Ví dụ Cty Mai Lan đề nghị NH chiết khấu hối phiếu 100 triệu đồng với thời hạn 2 tháng, lãi suất chiết khấu 1%/tháng, phí thu cố định 10 triệu đồng, NH chuyển tiền chiết khấu vào TKTG của Cty. Định khoản (Giả sử NH lập BC tháng)? 1) Ngày NH chấp nhận hối phiếu. 57  Soá tieàn chieát khaáu thöông phieáu (ST CK TP): MG * L/S * thời gian CK + Phí HH (bao gồm GTGT)  Soá tieàn khaùch haøng nhận được: MG – ST CK TP. Ví dụ Cty Mai Lan đề nghị NH chiết khấu hối phiếu 100 triệu đồng với thời hạn 2 tháng, lãi suất chiết khấu 1%/tháng, phí thu cố định 10 triệu đồng, NH chuyển tiền chiết khấu vào TKTG của Cty. Giả sử thuế GTGT là 10%. Định khoản? 2) Kế toán thu nợ khi hối phiếu đến hạn. 58  Soá tieàn chieát khaáu thöông phieáu (ST CK TP): MG * L/S * thời gian CK + Phí HH (bao gồm GTGT)  Soá tieàn khaùch haøng nhận được: MG – ST CK TP. Nghieäp vuï baûo laõnh cuûa NH laø moät hình thöùc tín duïng, trong ñoù ngaân haøng ñöa ra moät cam keát thanh toaùn coù ñieàu kieän. Taïi thôøi ñieåm kyù keát hôïp ñoàng tín duïng (baûo laõnh), NH chöa phaûi chi moät khoaûn tieàn nhaát ñònh. 3. Kế toán các nghiệp vụ tín dụng khác Nghiệp vụ bảo lãnh Các loại bảo lãnh: – Baûo laõnh vay voán; – Baûo laõnh thanh toaùn; – Cam keát thanh toaùn thö tín duïng (L/C); – Baûo laõnh döï thaàu 59  TK 241,242 Caùc khoaûn traû thay khaùch haøng baèng VND, ngoaïi teä;  TK 4274 Kyù quyõ;  TK 249 Döï phoøng ruûi ro;  TK 2412: Traû thay khaùch haøng;  TK 3944 Laõi phaûi thu töø khoaûn traû thay khaùch haøng;  TK 702 Thu laõi cho vay;  TK 712 Thu töø nghieäp vuï baûo laõnh;  TK 4531 Thueá GTGT phaûi noäp;  TK 921, 922 Cam keát baûo laõnh vay voán, thanh toaùn  Khi trả thay khách hàng được bảo lãnh, ngân hàng không được ghi nhận số tiền giải ngân vào nhóm nợ đủ tiêu chuẩn. Tài khoản sử dụng 60 3/4/2016 16  Taïi thôøi ñieåm kyù cam keát baûo laõnh: ~ Nhaäp TK 921 “Cam keát baûo laõnh”.. tieàn cam keát BL ~ Nhaäp TK 994 “TS theá chaáp, caàm coá” (neáu coù)  Nhaän tieàn kyù quyõ cuûa KH (neáu coù): Nôï TK Thích hôïp (TM, TGKH) Coù TK 427 “Kyù quyõ baûo laõnh”.  Thu phí baûo laõnh: Nôï TK Thích hôïp (TM, TGKH) Coù TK 712 “Thu töø nghieäp vuï baûo laõnh” Coù TK 4531 “Thueá GTGT phaûi noäp”. Phương pháp kế toán – Nghiệp vụ bảo lãnh 61