Khí quyển là lớp vỏ ngoài của trái đất vớiranh giới dưới là bề mặt thuỷ quyển, thạch quyển ranh giới trên là khoảng không giữa các hành tinh
Hình thành do sự thoát hơi nước, các chất khí từ thuỷ quyển và thạch quyển
45 trang |
Chia sẻ: haohao89 | Lượt xem: 1951 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Khí quyển Atmotsphere, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
10/9/2008
1
CHÖÔNG II
23-9-2007 GV: ThS. Trịnh Ngọc ðào
- Khí quyển (Atmosphere) - Sinh quyển (Biosphere)
- Thạch quyển (Lithosphere) - Thủy quyển (Hydrosphere)
10/9/2008
2
Khí quyển là lớp vỏ ngoài của trái ñất với
ranh giới dưới là bề mặt thuỷ quyển, thạch quyển
ranh giới trên là khoảng không giữa các hành tinh
Hình thành do sự thoát hơi nước, các chất khí từ
thuỷ quyển và thạch quyển
Thời kỳ ñầu, khí quyển chủ yếu gồm hơi nước,
amoniac, metan, các loại khí trơ và hydro.
Tia sáng mặt trời phân hủy hơi nước thành oxy và
hydro.
Oxy tác ñộng với amoniac và metan tạo ra khí nitơ
và carbon.
Hidro nhẹ mất vào khoảng không vũ trụ,
Khí quyển còn lại chủ yếu là hơi nước, nitơ,
carbonic, một ít oxy.
Thực vật xuất hiện trên trái ñất, quang hợp tạo nên
lượng lớn oxy, giảm ñáng kể CO2
ðTV phát triển, gia tăng bài tiết, VSV phân huỷ yếm
khí, làm N2 trong khí quyển tăng lên nhanh chóng.
10/9/2008
3
Laø lôùp chaén baûo veä khoûi moâi tröôøng khoâng
thuaän lôïi töø vuõ tru.
Vai troø then choát trong vieäc duy trì caân baèng
nhieät cuûa traùi ñaát.
Nguoàn cung caáp O2 , CO2 vaø N2.
Khí quyeån coøn laø moâi tröôøng trung chuyeån
ñeå chuyeån nöôùc töø caùc ñaïi döông leân maët
ñaát.
Phần lớn khối lượng 5.1015 tấn của toàn bộ khí
quyển tập trung ở tầng đối lưu và bình lưu.
Thành phần khí quyển trái đất gồm chủ yếu là
Nitơ, Oxy, hơi nước, CO2, H2, O3, NH4, các khí trơ.
10/9/2008
4
Thaønh phaàn khoâng khí khoâ, khoâng bò oâ
nhieãm vaø ôû lôùp saùt beà maët ñaát coù theå bieåu
dieãn theo % tính theo theå tích sau:
Caáu töû chính N 78,09
O 20,94
Hôi nöôùc 0,1 – 5
Caùc caáu töû phuï Ar 9,34 x 10-1
CO2 3,25 x 10-2
Chất khí %thể tích %khối lượng Khối lượng
(n.1010 tấn)
N2
O2
Ar
CO2
Ne
He
CH4
Kr
N2O
H2
O3
Xe
78,08
20,91
0,93
0,035
0,0018
0,0005
0,00017
0,00014
0,00005
0,00005
0,00006
0,000009
75,51
23,15
1,28
0,005
0,00012
0,000007
0,000009
0,000029
0,000008
0,0000035
0,000008
0,00000036
386.480
118.410
6.550
233
6,36
0,37
0,43
1,46
0,4
0,02
0,35
0,18
10/9/2008
5
Tyû khoái cuûa khí quyeån giaûm maïnh theo ñoä
cao.
Aùp suaát seõ giaûm töø 1atm ôû möïc nöôùc bieån
ñeán 3x 10-7 ôû ñoä cao 100km.
Tầng ngoài (Exosphere): > 500 km, phân tử
không khí loãng phân hủy thành các ion dẫn ñiện,
các ñiện tử tự do, nhiệt ñộ cao và thay ñổi theo thời
gian trong ngày.
Tầng nhiệt (Thermosphere): 90 – 500 km,
nhiệt ñộ tăng dần theo ñộ cao, từ -92oC ñến +1200oC
Nhiệt ñộ thay ñổi theo thời gian, ban ngày thường rất
cao và ban ñêm thấp
Tầng trung quyển (Mesosphere): 50-90 km.
ðặc ñiểm của tầng này là nhiệt ñộ giảm dần
từ ñỉnh của tầng bình lưu (50 km) ñến ñỉnh tầng
trung lưu (90 km), nhiệt ñộ giảm nhanh hơn tầng
ñối lưu và có thể ñạt ñến –100oC.,
Tầng bình lưu (Stratosphere): 10-50 km.
ở ñộ cao 25km tồn tại lớp kk giàu ozôn-tầng ozôn
Tầng ñối lưu (Troposphere): cao ñến 10 km
tính từ mặt ñất. Nhiệt ñộ và áp suất giảm theo chiều cao.
nhiệt ñộ trung bình trên mặt ñất là 15oC
10/9/2008
6
Taàng Ñoä cao (km) Nhieät ñoä 0C Caùc chaát
chính
Ñoái löu 0-11 15→ -56 N2, O2, CO2,
H2O
Bình löu 11-50 -56→ 2 O3
Trung gian 50-85 -2→ -92 O2+, NO+
Ñieän ly 85-1000 -92→ 1200 O+, O2+, NO+
Caùc taàng chính cuûa khí quyeån
10/9/2008
7
Chöùa 70% khoái löôïng cuûa khí quyeån.
Tập trung nhiều nhất hơi nước, bụi vaø caùc hiện
tượng thời tiết chính.
Haøm löôïng nöôùc thay ñoåi do chu trình nöôùc, thời
tiết khí hậu, từ 4% thể tích vaøo muøa noùng ẩm tới
0,4 % khi muøa khoâ lạnh.
Nhieät ñoä giaûm ñeàu khi taêng ñoä cao.
Khoâng khí gaàn beà maët bò ñoát noùng bôûi böùc xaï töø
traùi ñaát.
Lôùp laïnh –560C naèm ôû phaàn treân cuøng: lôùp döøng.
3.1 TẦNG ĐỐI LƯU
Laø taàng bình laëng hôn
Nhieät ñoä taêng daàn theo ñoä cao, giôùi haïn treân
cuøng laø -20C
O3 haáp thuï caùc tia töû ngoaïi vaø laøm taêng nhieät ñoä
Taùc duïng nhö lôùp laù chaén baûo veä traùi ñaát
Do ít bò khuaáy troän neân thôøi gian toàn taïi cuûa caùc
phaân töû trong vuøng naøy töông ñoái daøi. Neáu chaát oâ
nhieãm ñi vaøo ñöôïc taàng bình löu, seõ coù aûnh
höôûng ñoäc haïi laâu daøi hôn.
3.2 TẦNG BÌNH LƯU
10/9/2008
8
Nhieät ñoä giaûm theo chieàu cao.
(Do noàng ñoä thaáp cuûa caùc chaát haáp thuï tia töû
ngoaïi, ñaëc bieät laø oxy vaø oxit nitô bò phaân ly
thaønh nguyeân töû vaø chòu ion hoaù sau khi böùc xaï
maët trôøi ôû vuøng töû ngoaïi xa).
3.3 TẦNG TRUNG GIAN
Do tác động của tia tử ngoại, các phân tử không
khí loãng trong tầng bị phân huỷ thành các ion
nhẹ như He+, H+, O++.
Tầng điện ly là nơi xuất hiện cực quang và phản
xạ các sóng ngắn vô tuyến.
3.4 TẦNG ĐiỆN LY
10/9/2008
9
Sự thay đổi nhiệt độ theo độ cao của các tầng
10/9/2008
10
OÂ nhieãm khoâng khí laø söï coù maët caùc chaát sinh ra
töø hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi hoaëc caùc quaù trình töï
nhieân vôùi noàng ñoä ñuû lôùn vaø thôøi gian ñuû laâu laøm
aûnh höôûng ñeán söï thoaûi maùi, söùc khoeû, lôïi ích
cuûa con ngöôøi vaø moâi tröôøng.
5.1 Nguoàn töï nhieân
Núi lửa: …
Cháy rừng: …
Bão bụi, bụi muối: …
Các quá trình phân huỷ, thối rữa xác ĐTV: ...
10/9/2008
11
5.2 Nguoàn nhaân taïo
Giao thoâng vaän taûi: thaûi vaøo khoâng khí 150-200
chaát, chuû yeáu laø buïi, caùc khí oxit cacbon (COx:
CO, CO2), hydrocacbon, chì…
Saûn xuaát coâng nghieäp: CO2, CO, 150 trieäu taán
NOx, 200 trieäu taán SO2 , 110 trieäu taán buïi …
Moãi naêm luôïng CO2 do ñoát nhieân lieäu treân 5 tæ
taán, toác ñoä gia taêng 0,5%/naêm.
5.3 OÂ nhieãm khoâng khí trong nhaø:
Beáp ñun, loø söôûi duøng nhieân lieäu than, cuûi, daàu löûa,
khí ñoát…
Chaát taåy röûa, thuoác xòt khöû muøi, sôn, keo daùn, thuoác
nhuoäm, thuoác uoán toùc, hôi dung moâi höõu cô,
Khu vöïc nhaø xe, thaûi hôi xaêng daàu laø caùc hôïp chaát
höõu cô.
Huùt thuoác laù: buïi, CO, nicotin…
Phaân huûy chaát thaûi sinh hoaït: CH4, H2S, NH3 …
10/9/2008
12
Löôïng phaùt thaûi chaát oâ nhieãm khoâng khí töø
nguoàn töï nhieân lôùn hôn nhieàu so vôùi nguoàn nhaân
taïo nhöng phaân boá ñoàng ñeàu treân theá giôùi. ÔÛ khu
taäp trung ñoâng daân cö thì maät ñoä phaùt thaûi do con
ngöôøi taäp trung hôn vaø gia taêng möùc ñoä taùc haïi
Các loại oxit : NO, NO2, N2O, SO2, CO, H2S, các loại
khí halogen (clo, brom, iode).
Các hợp chất flo.
Các chất tổng hợp (ête, benzen).
Các chất lơ lửng (bụi rắn, bụi lỏng, bụi vi sinh vật),
nitrate, sulfate, phân tử cacbon, sol khí, muội,
khói, sương mù, phấn hoa.
Các loại bụi nặng, bụi đất, đá, bụi kim loại
Khí quang hoá: ozone, NOX, aldehyde, etylen...
Chất thải phóng xạ.
Nhiệt độ.
Tiếng ồn.
10/9/2008
13
Tác nhân ô nhiễm được chia làm hai loại:
sơ cấp
thứ cấp
Vd: sự hình thành mưa acid
PSI: chỉ số chuẩn ô nhiễm,
theo ngưỡng an toàn và nguy hiểm đối với sức khoẻ
PSI là một chỉ số thu được khi tính tới nhiều chỉ số ô
nhiễm, ví dụ tổng các hạt lơ lửng, SO2,CO, O3, NO2
được tính theo mg/m3/giờ hoặc trong 1 ngày
10/9/2008
14
PSI 0-49: không khí có chất lượng tốt.
PSI từ 50-100: là trung bình, không ảnh hưởng tới
sức khoẻ của người.
PSI từ 100-199 :không tốt.
PSI từ 200-299: là rất không tốt.
PSI từ 300-399: nguy hiểm, phát sinh bệnh.
PSI trên 400: rất nguy hiểm, có thể gây chết người.
CO2
SO2
CO
N2O
CFC
CH4
10/9/2008
15
hàm lượng: 0,03% trong khí quyển
nguyên liệu cho quá trình quang hợp
lượng CO2 sản sinh cân bằng với lượng CO2
quang hợp
Con người ñốt nhiên liệu hoá thạch và phá rừng
làm mất cân bằng, tác ñộng xấu tới khí hậu
toàn cầu.
có nồng ñộ thấp trong khí quyển, ở tầng ñối lưu.
do núi lửa phun, ñốt nhiên liệu, sinh khối thực
vật, quặng...
rất ñộc hại, gây các bệnh về phổi khí phế quản.
SO2 trong không khí khi gặp oxy và nước tạo
thành acid: hiện tượng mưa axit.
10/9/2008
16
do ñốt cháy không hết nhiên liệu hoá thạch
Khí thải từ các ñộng cơ xe máy
Hàng năm trên toàn cầu sản sinh khoảng 600
triệu tấn CO
cây xanh có thể chuyển hoá CO => CO2 và
sử dụng cho quang hợp. Vì vậy, thảm thực
vật ñược xem là tác nhân tự nhiên có tác
dụng làm giảm ô nhiễm CO.
N2O là loại khí gây hiệu ứng nhà kính,
Sinh ra trong quá trình ñốt nhiên liệu hoá
thạch.
Hàm lượng ñang tăng dần trên phạm vi toàn
cầu, 0,2 -,3% hằng năm.
quá trình nitrat hoá các loại phân bón hữu cơ
và vô cơ.
không thay ñổi dạng trong thời gian dài
10/9/2008
17
CFC là những hoá chất do con người tổng hợp
ñể sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp
CFC 11, CFCl3, CFCl2, CF2Cl2 (còn gọi là freon
12 hoặc F12) là những chất thông dụng của CFC
CFC 11 và CFC 12 hoặc freon ñều là những hợp
chất có ý nghĩa kinh tế cao
làm tổn hại tầng ozone
CFC có tính ổn ñịnh cao và không bị phân huỷ
Gây hiệu ứng nhà kính
Sinh ra từ các quá trình sinh học, phân giải kỵ
khí ở ñất ngập nước, ruộng lúa, cháy rừng và
ñốt nhiên liệu hoá thạch
CH4 thúc ñẩy sự oxy hoá hơi nước ở tầng
bình lưu. Sự gia tăng hơi nước gây hiệu ứng
nhà kính.
10/9/2008
18
Dưới ảnh hưởng của các tia vũ trụ và các bức
xạ ion hóa:
ion âm, còn gọi là ion nhẹ
ion dương, là ion nặng.
Tỉ lệ ion nhẹ / ion nặng biểu thị mức ñộ nhiễm
bẩn không khí.
Không khí sạch, ít bụi và hơi ẩm thì ion nhẹ
nhiều.
Phóng xạ có nguồn gốc từ tự nhiên (từ mặt
ñất, các lớp ñá hoa cương)
và từ nhân tạo: các cơ sở sử dụng chất
phóng xạ, nhà máy ñiện hạt nhân ...
10/9/2008
19
8.1 Taùc ñoäng ñoái vôùi con ngöôøi vaø ñoäng vaät
Qua ñöôøng hoâ haáp,
qua da,
qua ñöôøøng tieâu hoaù,
qua maét.
Nguyeân nhaân gaây nhieãm ñoäc:
Nhieãm ñoäc do coá yù hay do tai naïn, söï coá: haáp thuï
moät löôïng khaù lôùn chaát ñoäc trong moät laàn hay
nhieàu laàn gaàn nhau (nhieãm ñoäc caáp tính).
Moâi tröôøng lao ñoäng bò oâ nhieãm vôùi löôïng chaát
ñoäc thaáp, nhöng haáp thuï nhieàu laàn, thöôøng
xuyeân, laâu daøi: maïn tính.
10/9/2008
20
Caùc hoaù chaát xaâm nhaäp vaøo cô theå vaø gaây ñoäc qua
3 giai ñoaïn goàm:
Giai ñoaïn tieáp xuùc:
Giai ñoaïn thaám nhieãm hay toån thöông sinh hoïc:
Giai ñoaïn coù bieåu hieän laâm saøng: laø giai ñoaïn
nhieãm ñoäc thöïc söï.
Maét: noùng raùt ôû keát maïc vaø giaùc maïc. Nöôùc maét
chaûy laøm troâi (pha loaõng) chaát oâ nhieãm.
Muõi: Loâng muõi vaø beà maët aåm öôùt cuûa hoác muõi
giöõ laïi moät soá chaát oâ nhieãm khoâng khí
Khöùu giaùc coù coâng duïng choáng laïi moät soá chaát oâ
nhieãm khoâng khí.
Tuy nhieân, moät soá chaát khoâng coù muøi
Heä thoáng khí quaûn: Khí quaûn coù maøng bao phuû
phía treân tieát ra chaát nhaày ñeå baûo veä vaø coù loâng
rung ñoäng raát nhaïy. Ho vaø haét hôi laø phaûn öùng
ñeå ñaåy caùc chaát gaây khoù chòu ra ngoaøi.
10/9/2008
21
Haáp thuï vaøo laù caây qua khí khoång.
Taùc haïi:
Cheát hoaïi: caùc moâ phía treân vaø phía döôùi laù cheát.
Toån haïi saéc toá:
Taùc ñoäng ñeán söï phaùt trieån:
Caù bieät coù chaát oâ nhieãm coù taùc duïng toát ñoái vôùi
thöïc vaät, laøm taêng cöôøng sinh tröôûng caây, ví duï caùc
loaïi taûo.
taùc ñoäng xaáu ñeán vaät lieäu, keát caáu coâng trình.
Buïi laøm maøi moøn caùc coâng trình
Caùc khí axit laøm aên moøn vaät lieäu
Sôn bò saãm maøu, caùc saûn phaåm laøm baèng da,
giaáy, deät cuõng bò giaûm tính naêng
10/9/2008
22
Bieán ñoåi khí haäu
Hieäu öùng nhaø kính
Thuûng taàng ozon
"Biến ñổi khí hậu trái ñất là sự thay ñổi của hệ
thống khí hậu gồm khí quyển, thuỷ quyển,
sinh quyển, thạch quyển hiện tại và trong
tương lai bởi các nguyên nhân tự nhiên và
nhân tạo".
10/9/2008
23
Nguyên nhân:
gia tăng các hoạt ñộng tạo khí nhà kính,
khai thác quá mức sinh khối, rừng, các hệ
sinh thái …
Sự nóng lên tòan cầu
Sự thay ñổi thành phần và chất lượng khí
quyển
Sự dâng cao mực nước biển
Sự di chuyển của các ñới khí hậu tồn tại hàng
nghìn năm
Sự thay ñổi cường ñộ hoạt ñộng của quá
trình tự nhiên
Sự thay ñổi năng suất sinh học
10/9/2008
24
Các bằng chứng về biến ñổi khí hậu
Nhiệt độ đã gia tăng từ khoảng năm 1850-1899
tới 2001-2005 là 0.76oC.
Sự gia tăng nhiệt độ ở phần trên của tầng ñối lưu
là tương tự như với sự gia tăng nhiệt độ ở trên
bề mặt trái đất.
Hàm lượng hơi nước bình quân trong khí quyển
đã tăng kể từ ít nhất trong thập kỷ 80 ở khu vực
đất liền và đại dương cũng như phần trên của
tầng đối lưu
Bin ñi khí h
u
Các bằng chứng về biến ñổi khí hậu
Các quan sát từ năm 1961 chỉ ra rằng nhiệt độ trung bình
của đại dương đã gia tăng đến độ sâu ít nhất khoảng 3.000
m.
Mực nước biển đã tăng với mức độ trung bình khoảng 1,8
mm hàng năm trong giai đoạn 1961-2003. Và tốc độ này
còn nhanh hơn trong khoảng thời gian 1993-2003 (3,1
mm) hàng năm.
Nhiệt độ trung bình ở bắc cực đã tăng gần gấp 2 lầnmức
độ tăng nhiệt độ trung bình trong 100 năm qua
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
25
Các bằng chứng về biến ñổi khí hậu
Dữ liệu ảnh vệ tinh từ năm 1978 chỉ ra rằng các dải
băng hà bắc cực đã bị co rút lại với mức độ 2.7% cho
mỗi thập kỷ và tốc độ giảm lớn hơn vào mùa hè khoảng
7.4%mỗi thập kỷ.
Nhiệt độ ở phần đỉnh của các lớp băng hà vĩnh cửu ở
Bắc cực đã gia tăng (lên đến 3oC). Khu vực bao phủ lớn
nhất theo mùa đã giảm khoảng 7% ở khu vực Bắc bán
cầu kể từ năm 1900 và giảm vào mùa xuân lên tới 15%
Bin ñi khí h
u
Các bằng chứng về biến ñối khí hậu
Lượng mưa đã tăng ở khu vực phía đông lục địa Nam
và Bắc Mỹ, phía bắc châu Âu, khu vực bắc và trung Á.
Khô hạn đã được quan sát thấy ở khu vực Sahara, Địa
Trung Hải, phía nam châu Phi, và các phần của khu vực
Nam Á.
Gió tây ở khu vực vĩ độ trung bình đã mạnh lên ở cả hai
khu vực bán cầu kể từ năm 1960s.
Hạn hạn đã gia tăng cường độ và dài hơn trong các
khu vực rộng lớn hơn kể từ thập kỷ 70, đặc biệt là ở khu
vực nhiệt đới và á nhiệt đới
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
26
Các bằng chứng về biến ñổi khí hậu
Tần suất của các đợt mưa giông đã gia tăng ở
hầu hết các khu vực tương thích với sư gia tăng
nhiệt độ và lượng hơi nước trong khí quyển.
Sự thay đổi mạnh nhiệt độ cực trị. Số ngày lạnh,
đêm lạnh và sương mù đã giảm trong khi đó số
ngày nóng, đêm nóng và đợt nóng (heat wave)
đã gia tăng.
Người ta còn quan sát thấy sự gia tăng cường độ
các cơn lốc xoáy thuận nhiệt đới (các cơn bão) ở
khu vực phía bắc Đại Tây Dương kể từ 1970.
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
27
Bin ñi khí h
u
Thủ phạm và nguyên nhân của biên đổi
khí hậu
Sự gia tăng nồng độ khí nhà kính
Các khí nhà kính là những khí thành phần
trong bầu khí quyển, gồm cả tự nhiên và
nhân tạo, mà chúng có khả năng hấp thụ và
tái phát xạ phổ hồng ngoại (UNFCCC, 1992)
bao gồm hơi nước, CO2, CH4, N2O, O3,
CFCs…
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
28
Nguyên nhân
Những thay đổi về nồng độ các khí nhà kính, các
sol khí, độ bao phủ mặt đất (land cover), bức xạ
mặt trời đã làm thay đổi cân bằng năng lượng
của hệ thống khí hậu.
Năm 2005, nồng độ CO2 trong khí quyển là 379
ppm và CH4 là 1774 ppb đã vượt xa con số ghi
nhận được trong khoảng 650 nghìn năm trước
Bin ñi khí h
u
Biến ðổi Khí Hậu
Tỉ lệ ñóng góp các khí nhà kính và các nguồn phát sinh các khí này
10/9/2008
29
So sánh nồng ñộ một số khí nhà kính giai ñoạn Tiền Công Nghiệp
và 1998
Bin ñi khí h
u
Thủ phạm và nguyên nhân
CO2: gây ra khoảng 9-26% hiệu ứng nhà kính,
và ñược phát thải do ñốt nhiên liệu
CH4: Gây ra khoảng 4-9% hiệu ứng nhà kính, và
phát sinh chủ yếu từ quá trình phân huỷ kỵ khí
các chất hữu cơ (Nông nghiệp, chất thải động
vật, rác thải) từ các mỏ than, và quá trình chưa
cháy hết của nhiên liệu hoá thạch.
Hơi nước: ñóng góp 30-70% hiệu ứng nhà kính
nhưng không là thủ phạm làm gia tăng hiệu ứng
này cũng như là hiện tượng trái ñất nóng lên và
biến ñổi khí hậu toàn cầu.
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
30
O3: gây ra khoảng 3-7% hiệu ứng nhà
kính, ñược thải ra trong công nghiệp hoá
chất.
N2O: Các nguồn nhân tạo của N2O bao gồm từ
đất nông nghiệp-đặc biệt là việc sử dụng phân
bón tổng hợp và phân chuồng, đốt nhiên liệu
hoá thạch, sản xuất a-xít nitric, sử lý nước thải
và đốt rác thải, sinh khối
Bin ñi khí h
u
Ai là người thải ra nhiều nhất các khí này
Các hành ñộng phát triển của con người là nguyên nhân
gốc rễ cho vấn ñề này như là việc ñốt nhiên liệu hoá
thạch, tàn phá rừng…
Mỹ, Trung quốc, Ấn độ, Brazil, Nga, Nhật,.. là những nước
thải ra nhiều nhất.
Mức phát thải các khí nhà kính bình quân đầu người cao
trên thế giới bao gồm Mỹ (22,9 tấn), Qatar (54,7 tấn), Úc
(25,9 tấn), Malaysia (37,2 tấn).
Tuy nhiên khi xem xét trên bình diện khu vực thì châu Á
phát thải khoảng 4,5 tấn CO2 trên đầu người, châu Âu
(10,6), Bắc Mỹ (23,1), châu Đại Dương (24,2 tấn).
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
31
Hậu quả của biến đổi khí hâu
Làm gia tăng tuần suất và cường độ các
cơn bão. Tần số của các thiên tai do thời
tiết gây ra đã tăng 6 lần từ năm 1950 đến
nay.
10 nước bị ảnh hưởng nhất bởi thiên tai
do thời tiết gây ra năm 2004 theo thứ tự
là Somalia, Cộng hòa Dominican,
Bangladesh, Phi Luật Tân, Trung Quốc,
Nepal, Madagascar, Nhật, Mỹ, Bahamas
Bin ñi khí h
u
Hậu quả
Ảnh hưởng đến nền nông nghiệp, đe doạ an ninh lương thực, đặc
biệt đối với những công dân ở các quốc gia nghèo thì sự sinh tồn phụ
thuộc hoàn toàn vào gieo trồng
Nam Phi có thể mất 30% sản lượng ngô và các cây lương thực
khác vào năm 2030;
Khu vực Bắc Á sản lượng gạo, ngô và kê có thể giảm đến 10%
Việc tăng nhiệt độ lên 2oC sẽ giảm sản lượng lúa mì ở hầu hết
các nước Nam Á.
Ở một mức tăng 3-4o C, người ta ước tính là thu nhập các
nông trang sẽ giảm khoảng 9-25%.
Ở Trung quốc, sản lượng lúa gạo sẽ giảm 20-30% khi nhiệt
độ tăng lên 2-3oC
Bin ñi khí h
u
10/9/2008
32
Hậu quả
Biến đổi khí hậu làm mất mát và suy giảm đa dạng sinh vật
Là một trong các nguyên nhân quan trọng đóng góp vào việc làm tuyệt
chủng các loài,
Ở Úc khi nhiệt độ tăng lên khoảng 1,5-2oC so với giai đoạn tiền công nghiệp
thì sẽ de doạ các loài và hệ sinh thái khu vực núi cao, các rạn san hô, và đất
ngập nước nhiệt đới.
Ở châu Âu, khi nhiệt độ tăng lên 1-2oC thì thành phần loài sẽ thay đổi căn
bản, đặc biệt khu vực Bắc Âu, toàn bộ các hệ sinh thái sẽ bị biến đổi với rủi
ro tuyệt chủng loài rất cao
Ở Nga, quần thể gấu Bắc cực cư trú ở rìa Bắc nước Nga và loài báo tuyết ở
vùng núi cao Altai-Sayan sẽ bị đe doạ tuyệt chủng
Khu vực Bắc Cực, nhiệt độ tăng lên làm tan băng sẽ đẩy gấu Bắc cực, hải mã,
chim biển, và hải cẩu tới con đường tuyệt chủng và các loài khác như cáo
bắc cực, loài chim cú tuyết… sẽ bị đặt vào mức rủi ro..
Bin ñi khí h
u
Biến ñổi khí hậu: Hậu quả
Hiện tượng nóng lên toàn cầu đã làm gia tăng mực nước biển
Các nguồn dẫn ñến việc gia tăng mực nước biển
Mức ñộ gia tăng mực nước biển (mm/năm)
1961-2003 1993-2003
Giãn nở nhiệt 0,42±0.12 1.6 ± 0.5
Sông băng và băng trên núi cao 0.50 ± 0.18 0.77 ± 0.22
Các dải băng ở ñảo Greenland 0.05 ± 0.12 0.21 ± 0.07
Các dải băng Nam cực 0.14 ± 0.41 0.21 ± 0.35
Tổng các ñóng góp khí hậu ñơn lẻ ñối với sự gia tăng
nươc biển
1.1 ± 0.5 2.8 ± 0.7
Mức ñộ gia tăng mực nước biển ñược quan sát 1.8 ± 0.5 3.1 ± 0.7
Sự khác nhau (giữa dữ liệu quan sát ñược và dữ liệu
ước lượng cho sự ñóng góp của yếu tố biến khí hậu)
0.7 ± 0.7 0.3 ± 1.0
10/9/2008
33
Biến ñổi khí hậu: Hậu quả
Gia tăng mực nước biển
Gia tăng sói mòn bờ biển, ngập lụt do nước dâng trong
bão, hạn chế các quá trình sản xuất sơ cấp của sinh vật,
tăng cường ngập lụt đới bờ, làm thay đổi chất lượng nước
mặt, và tính chất của nước ngầm, làm mất mát tài sản và
nơi sinh cư gần bờ biển, nông nghiêp…
Đe doạ : hiện tại có khoảng 634 triệu người sống ở các
khu vực duyên hải trong khu vực cao hơn mực nước biển
khoang 9m. Khoảng 2/3 các thành phố trên thế giới với
hơn 5 tỉ người sống ở những khu vực đất thấp ven biển
Bin ñi khí h
u
Hậu quả
Tác ñộng ñế