Bài giảng Kiểm soát, đánh giávà điều chỉnh chiến lược

KIỂM SOÁT, ĐÁNH GIÁ VÀ ĐIỀU CHỈNH CHIẾN LƯỢC TS. LÊ THÀNH LONG 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 2 NỘI DUNG
Yếu tố môi trường và quản lý chiến lược
Quá trình đánh giá chiến lược
Những đặc tính của hệ thống đánh giá có hiệu quả
Kiểm tra hệ thống kiểm soát 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 3 Chiến Lược và Kiểm Soát Chiến Lược
Các nhiệm vụ của kiểm soát chiến lược không chỉ tập trung:  Thay đổi các điều kiện và thời gian.  Thay đổi theo các sự kiện phát sinh.  Điều chỉnh để thực hiện các vấn đề mới xuất hiện  Thực hiện những ý tưởng mới của nhà quản lý mới nhậm chức. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 4 Chiến Lược và Kiểm Soát Chiến Lược
Các kiểm soát và điều chỉnh cho phù hợp:  Thay thế định hướng dài hạn.  Xác định lại ngành kinh doanh.  Gia tăng hay giảm bớt các mục tiêu hoạt động.  Điều chỉnh các thành phần của chiến lược.  Cải thiện thực thi chiến lược.  tầm quan trọng của kiểm soát chiến lược 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 5 YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG VÀ QUẢN LÝ CHIẾN LƯỢC
Môi trường luôn thay đổi
Chiến lược lâu dài
Khó khăn trong đánh giá chiến lược:  Môi trường ngày càng phức tạp.  Khó khăn trong việc dự báo chính xác.  Sự gia tăng biến số xem xét  Tỉ lệ lạc hậu nhanh chóng  Sự gia tăng nhiều biến cố trong và ngoài nước ảnh hưởng đến hoạt động công ty.  Thời gian bảo đảm cho việc thực hiện kế hoạch bị giảm xuống. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 6 QUÁ TRÌNH ĐÁNH GIÁ CHIẾN LƯỢC Xem xét lại những cơ sở của chiến lược So sánh kết quả đạt được với mục tiêu đề ra Xác định nguyên nhân sai lệch Thực hiện hoạt động Thay đổi / Điều chỉnh 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 7
Sự thay đổi các yếu tố nội bộ:  Có phải những điểm mạnh của chúng ta vẫn còn là những điểm mạnh?  Chúng ta đã bổ sung những điểm mạnh nào chưa? nếu có, đó là những điểm nào?  Điểm yếu của công ty vẫn còn là điểm yếu?  Hiện tại công ty có những điểm yếu nào khác không? nếu có là gì? XEM XÉT LẠI NHỮNG CƠ SỞ CỦA CHIẾN LƯỢC 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 8
Sự thay đổi yếu tố môi trường:  Những cơ hội vẫn là những cơ hội?  Hiện nay có thêm những cơ hội nào khác không? Nếu có là gì?  Những nguy cơ vẫn là những nguy cơ?  Hiện nay có thêm những nguy cơ nào khác không? Nếu có là gì?  Công ty có bị tổn hại bởi hành động của đối thủ không? XEM XÉT LẠI NHỮNG CƠ SỞ CỦA CHIẾN LƯỢC 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 9 XEM XÉT LẠI NHỮNG CƠ SỞ CỦA CHIẾN LƯỢC
Các ảnh hưởng đến vị thế cạnh tranh  Đối thủ đã phản ứng như thế nào đối với những chiến lược của công ty?  Các chiến lược của đối thủ đã thay đổi ra sao?  Điểm mạnh và yếu của đối thủ chính thay đổi như thế nào?  Tại sao đối thủ thực hiện những thay đổi chiến lược?  Tại sao những chiến lược của đối thủ này lại thành công hơn của những đối thủ khác?  Đối thủ có hài lòng với vị trí thị trường và lợi nhuận hiện tại không? 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 10 SO SÁNH KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VỚI MỤC TIÊU ĐỀ RA
So sánh qua các thời kỳ khác nhau
So sánh với đối thủ cạnh tranh
So sánh với bình quân ngành công nghiệp 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 11 Một số lưu ý
Kết quả đạt được ảnh hưởng của nhiều yếu tố
Định lượng kết quả có thể gây nhiều tốn kém
Yếu tố chủ quan khi đánh giá 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 12 ĐÁNH GIÁ CHIẾN LƯỢC
Tiêu chí đánh giá chiến lược:  Mức độ hoàn thành mục tiêu  Hiệu quả khai thác điểm mạnh/năng lực khác biệt /lợi thế cạnh tranh  Hiệu quả triển khai và thực thi chiến lược
Một số câu hỏi gợi ý:  Chiến lược có phù hợp với điều kiện môi trường bên ngoài không?  Các hoạt động có đồng bộ và nhất quán không?  Chiến lược có phù hợp với điều kiện nguồn lực công ty không?  Chiến lược có gắn với mức độ rủi ro cho phép không?  Chiến lược có biểu thời gian phù hợp không?  Chiến lược có thể khả thi không? 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 13 ĐÁNH GIÁ CHIẾN LƯỢC
Một số câu hỏi bổ sung trong đánh giá chiến lược:  Cân đối về đầu tư của công ty giữa những dự án rủi ro cao và rủi ro thấp như thế nào?  Cân đối về đầu tư của công ty giữa những dự án dài hạn và ngắn hạn ra sao?  Cân đối đầu tư của công ty giữa những thị trường phát triển nhanh và phát triển chậm ra sao?  Cân đối đầu tư của công ty giữa những khu vực khác nhau ra sao?  Các chiến lược của công ty có trách nhiệm xã hội ở chừng mực nào?  Những mối quan hệ giữa các yếu tố chiến lược chủ yếu bên trong và bên ngoài công ty là gì?  Các đối thủ cạnh tranh chính có kỳ vọng ra sao để phản ứng với những chiến lược cụ thể. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 14 XÁC ĐỊNH NGUYÊN NHÂN SAI LỆCH
Sai lệch: tích cực và tiêu cực
Mức giới hạn sai lệch cho phép ranh giới sai lệch có thể chấp nhận 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 15 THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG THAY ĐỔI/ĐIỀU CHỈNH
Xem xét lại cấu trúc tổ chức, các hệ thống và nguồn lực hỗ trợ
Xem xét lại các biện pháp thực thi
Xem xét lại các chiến lược
Xem xét lại mục tiêu
Lưu ý mối quan hệ phụ thuộc 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 16 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Chưa có sự tham gia đúng mức của lãnh đạo trực tiếp (phương cách đi từ trên xuống không có tác dụng tốt).
Giải pháp: Yêu cầu các quản lý trực tiếp ( ≠ quản lý tham mưu) lập kế hoạch. Quản lý tham mưu chỉ giúp quản lý trực tiếp khi cần thiết.
Giải pháp: Thuê chuyên gia tư vấn chỉ để tư vấn cho việc thiết lập khung chiến lược chứ không trực tiếp lập kế hoạch. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 17 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Quản lý trực tiếp chưa/không sẵn sàng để thực hiện công việc.
Giải pháp: quản lý trực tiếp cần được giải thích về vai trò trong việc thực thi chiến lược và hiểu rõ trách nhiệm của mình
Giải pháp: Quản lý trực tiếp thường cần phải được đào tạo về phân tích chiến lược và trình độ tham gia hoạch định chiến lược. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 18 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Chưa có sự tham gia đúng mức của ban lãnh đạo cấp cao (phương cách đi từ dưới lên không có tác dụng tốt)
Giải pháp: Giải thích cho mọi người trong tổ chức (kể cả tổng giám đốc điều hành) hiểu được rằng Tổng giám đốc điều hành là người hoạch định kế hoạch chính và phải có sự tham gia đầy đủ của ban lãnh đạo.
Giải pháp: Việc đề ra chiến lược với sự tham gia của tập thể lãnh đạo thường đòi hỏi phải có sự thay đổi phong cách quản lý và văn hóa tổ chức ở các cấp trong công ty. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 19 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Phương cách thực thi cứng nhắc, theo thói quen, không linh hoạt, thiếu thống nhất.
Giải pháp: Phát triển một phương cách thống nhất, mang tính chính thức và có hệ thống và sử dụng lối tư duy và kế hoạch hóa khách quan nhằm khuyến khích tinh thần dám nghĩ dám làm và đổi mới. Mục đích là phải đề ra các kế hoạch có tính linh hoạt chứ không phải là các tập hồ sơ kế hoạch dày cộm. Trong bối cảnh môi trường có nhiều biến động thì cả quá trình kế hoạch nói chung quan trọng hơn kế hoạch đề ra. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 20 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Không đủ cơ sở thông tin cho việc kế hoạch biện pháp hành động.
Giải pháp: Đảm bảo chắc chắn rằng hệ thống thông tin quản lý (M/S) được thiết kế một cách đúng đắn đảm bảo cung cấp dữ liệu đầu vào và đầu ra một cách liên tục phù hợp với quá trình hoạch định chiến lược ở mọi cấp quản lý. Tiếp theo phải quán triệt cho công nhân viên hiểu được tầm quan trọng của việc cung cấp dữ liệu đầu vào. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 21 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Phụ thuộc quá nhiều vào các dự báo dài hạn.
Giải pháp: Luôn luôn đặt vấn đề nghi vấn (nhưng không bảo thủ) đối với các dự báo nhất là khi kinh nghiệm bị hạn chế. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 22 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Không đủ cơ sở thông tin cho việc kế hoạch biện pháp hành động.
Giải pháp: Các nhà lập kế hoạch cần phải đánh giá các kết quả và điều kiện trong quá khứ và hiện tại nhưng cần phải nhìn về tương lai và lập kế hoạch cho tương lai. Điều này hết sức quan trọng khi bối cảnh môi trường phức tạp có nhiều biến động. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 23 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Dựa vào các chỉ tiêu (mục đích) định lượng quá mức cần thiết.
Giải pháp: Xem xét, đánh giá để sàng lọc. Chọn các chỉ tiêu định lượng hợp lý. Trong một số lĩnh vực không thể đề ra các chỉ tiêu định lượng một cách chính xác. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 24 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Kế hoạch hành động đề ra không rõ ràng.
Giải pháp: Chính xác hóa các kế hoạch hành động cụ thể. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 25 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Mục tiêu không rõ ràng
Giải pháp: Mục tiêu cần được gắn liền với các biện pháp kiểm tra và đánh giá 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 26 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Không nhận ra được những thay đổi trong doanh nghiệp, thị trường, ngành kinh doanh.
Giải pháp: Thu thập những nguồn dữ liệu thứ cấp (có phân tích đánh giá). Phân tích, đánh giá và so sánh với quá khứ, so sánh với đối thủ cạnh trannh, so sánh với ngành công nghiệp. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 27 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Không xác định được năng lực chủ đạo và năng lực khác biệt.
Giải pháp: Phân tích các công đoạn theo mô hình chuỗi giá trị và phân tích chi phí chiến lược. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 28 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Việc xem xét lại các kế hoạch của đơn vị doanh nghiệp được tiến hành một cách yếu kém.
Giải pháp: Hết sức chú ý đến các chiến lược cấp doanh nghiệp thành viên, yêu cầu các đơn vị phải cộng tác nghiêm túc kế hoạch hóa, và giải quyết các mâu thuẫn hợp lý và liên kết lại trong giai đoạn xem xét lại kế hoạch. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 29 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Triển vọng ngắn hạn và đặt quá nhiều trọng tâm vào các mục đích (chỉ tiêu) ngắn hạn.
Giải pháp: xác định và làm rõ nhiệm chiến lược của công ty và lộ trình (road map) để đạt được mục tiêu này.
Giải pháp: Các mục tiêu ngắn hạn phải dựa trên cơ sở của mục tiêu dài hạn. Các mục tiêu ngắn hạn là từng bước đạt được mục tiêu dài hạn. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 30 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót:Mất quá nhiều thời gian và sức lực vào việc đề ra các kế hoạch dài hạn mang tính chất chung chung.
Giải pháp: Chỉ đề ra kế hoạch cho một hạn định thời gian nhất định phù hợp với đặc điểm của công ty và ngành kinh doanh. Tính bất định làm cho việc đề ra các kế hoạch cho những khoản thời gian rộng trở nên uổng công vô ích. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 31 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Đánh giá quá cao ưu điểm và đánh giá thấp khuyết điểm.
Giải pháp: Cần đánh giá các ưu khuyết điểm của công ty một cách thường xuyên liên tục và khách quan. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 32 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Coi nhẹ các vấn đề về cạnh tranh, như đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn và những thành tựu công nghệ trong các ngành khác.
Giải pháp: Quan điểm về ngành kinh doanh mà đơn vị tham gia cần được hình thành từ bên ngoài sao cho đơn vị có mối quan hệ tương tác với môi trường một cách hữu hiệu. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 33 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Quá chú trọng đến kế hoạch
Giải pháp: Việc hoạch định chiến lược cũng như thực thi chiến lược cần được chú trọng như nhau. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 34 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Chưa gắn công tác kế hoạch hóa chiến lược với các hệ thống kiểm tra.
Giải pháp: Liên kết chặt chẽ hệ thống kế hoạch hóa chiến lược với các hệ thống kiểm tra và cấu trúc tổ chức của công ty nhằm làm cho nó trở thành một qui trình thường xuyên. 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 35 MỘT SỐ THIẾU SÓT VÀ GIẢI PHÁP
Thiếu sót: Sức chống đối trong văn hóa công ty.
Giải pháp: Khuyến khích mọi người tham gia vào quá trình hoạch định chiến lược ở mọi cấp quản lý 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 36 THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG THAY ĐỔI/ĐIỀU CHỈNH Thực hiện những hoạt động điều chỉnh không nhất thiết có nghĩa là các chiến lược đang hiện hành sẽ bị hủy bỏ hay có nghĩa là phải hoạch định chiến lược mới 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 37 NHỮNG ĐẶC TÍNH CỦA HỆ THỐNG ĐÁNH GIÁ CÓ HIỆU QUẢ
Hoạt động đánh giá chiến lược phải:  Gắn với mục tiêu công ty  Kinh tế  Linh động  Đơn giản, không cồng kềnh  Lượng thông tin thích hợp  Mức độ điều chỉnh / thay đổi phù hợp  Hướng dẫn công việc của người quản lý và nhân viên 1st, 10-11 Dr. Lê Thành Long 38 KIỂM TRA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT
Thái độ đối phó với hệ thống kiểm soát
Các dữ liệu không có giá trị
Kiểm soát thái quá
Chi phí bỏ ra và lợi ích đạt được Kiểm soát, đánh giá và điều chỉnh để khẳng định tính khả thi và thành công của chiến lược được hoạch định