Bài giảng Kinh tế học vi mô - Hoàng Xuân Bình

Gi¶ng viªn: Hoµng Xu©n B×nh Ch­¬ng I: Kinh tÕ häc Vi m« vµ nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n cña doanh nghiÖp I.§èi t­îng, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu m«n kinh tÕ häc vi m« 1. Kinh tÕ häc Vi m« 1.1. Kinh tÕ häc 1.2. Kinh tÕ häc Vi m«: Ng­êi tiªu dïng - Ng­êi s¶n xuÊt - ChÝnh phñ 2.1. §èi t­îng 2. §èi t­îng, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu m«n kinh tÕ häc vi m« 2.2. Néi dung nghiªn cøu  Nghiªn cøu cung cÇu  Nghiªn cøu hµnh vi cña ng­êi tiªu dïng  Nghiªn cøu hµnh vi cña ng­êi s¶n xuÊt  Nghiªn cøu hµnh vi ng­êi tiªu dïng vµ ng­êi s¶n xuÊt trªn c¸c lo¹i thÞ tr­êng:  Nghiªn cøu sù trôc trÆc cña thÞ tr­êng vµ vai trß ®iÒu tiÕt cña chÝnh phñ: 2.3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu *Ph­¬ng ph¸p chung: kÕt hîp lý luËn vµ thùc tiÔn, ph©n tÝch vµ tæng hîp, thèng kª so s¸nh ®èi chiÕu... *Ph­¬ng ph¸p ®Æc thï: ph­¬ng ph¸p to¸n häc, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tõng phÇn. 3. Mét sè kh¸i niÖm: 3.1. Tµi nguyªn Tµi nguyªn thiªn nhiªn Søc lao ®éng T­ b¶n 3.2.Hµng ho¸ (Goods) * Hµng ho¸ h÷u h×nh (visible goods) * Hµng ho¸ v« h×nh (invisible goods) 3.3. Sù khan hiÕm (Scarity)  ChØ mèi quan hÖ gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng, khi nhu cÇu > kh¶ n¨ng ®¸p øng II. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña Doanh nghiÖp 1. Doanh nghiÖp, qu¸ tr×nh kinh doanh, chu kú kinh doanh sgk 2. VÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n cña doanh nghiÖp: s¶n xuÊt c¸i g×, nh­ thÕ nµo vµ cho ai. III. Lùa chän kinh tÕ tèi ­u: 1.B¶n chÊt cña sù lùa chän: * T¹i sao ph¶i lùa chän: v× thÕ giíi chóng ta ®ang sèng ®Æc tr­ng bëi sù khan hiÕm * ThÕ nµo lµ sù lùa chän: Lµ c¸ch thøc mµ c¸c thµnh viªn kinh tÕ sö dông ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh tèt nhÊt cã lîi nhÊt cho hä 2. Môc tiªu Ng­êi tiªu dïng Ng­êi s¶n xuÊt ChÝnh phñ * Chi phÝ c¬ héi (opportunity cost) chi phÝ c¬ héi cña 1 ho¹t ®éng lµ gi¸ trÞ cña ho¹t ®éng thay thÕ tèt nhÊt bÞ bá qua khi 1 sù lùa chän kinh tÕ ®­îc thùc hiÖn. *L­u ý:  Chi phÝ c¬ héi lµ c«ng cô cña sù lùa chän nh­ng ®«i khi nã kh«ng thÓ hiÖn ®­îc b»ng tiÒn  TÝnh chi phÝ c¬ héi chØ xem xÐt ho¹t ®éng thay thÕ tèt nhÊt bÞ bá qua v× trªn thùc tÕ khi ta lùa chän 1 ph­¬ng ¸n th× cã nhiÒu ph­¬ng ¸n kh¸c bÞ bá qua. 3. Ph­¬ng ph¸p lùa chän 3.1. Lîi Ých cËn biªn: (MU: Marginal utility) Lµ sù thay ®æi cña tæng lîi Ých khi cã sù thay ®æi cña mét ®¬n vÞ hµng ho¸ trong møc ®é ho¹t ®éng g©y ra 3.2. Chi phÝ cËn biªn (MC: Marginal cost) Lµ sù thay ®æi cña tæng chi phÝ khi cã sù thay ®æi cña mét ®¬n vÞ hµng ho¸ trong møc ®é ho¹t ®éng g©y ra 3.3. Nguyªn t¾c lùa chän:  MU > MC : nªn t¨ng møc ®é ho¹t ®éng  MU < MC : nªn gi¶m møc ®é ho¹t ®éng  MU = MC : møc ®é ho¹t ®éng lóc nµy tèi ­u  Q*. 4. §­êng giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt: (PPF Production possibility frontier) * Kh¸i niÖm: Lµ nh÷ng kÕt hîp hµng ho¸ mµ mét nÒn kinh tÕ cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc víi nguån tµi nguyªn nhÊt ®Þnh víi mét tr×nh ®é c«ng nghÖ hiÖn cã. §­êng PPF nghiªng xuèng tõ tr¸i sang ph¶i thÓ hiÖn 2 nguyªn t¾c kinh tÕ:  Thø nhÊt: cã mét giíi h¹n vÒ c¸c hµng ho¸ dÞch vô ®­îc s¶n xuÊt ra nh»m thÓ hiÖn sù khan hiÕm  Thø hai: chØ cã thÓ t¨ng s¶n l­îng s¶n xuÊt ra cña hµng ho¸ nµy b»ng viÖc gi¶m s¶n l­îng cña hµng ho¸ kh¸c vµ ng­îc l¹i ®iÒu nµy thÓ hiÖn chi phÝ c¬ héi.  C¸c ®iÓm n»m trªn ABCD lµ hiÖu qu¶, c¸c ®iÓm n»m trong ABCD lµ ch­a hiÖu qu¶, c¸c ®iÓm n»m ngoµi ABCD lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt