Bài giảng Kinh tế vi mô - Bài 2: Lý thuyết về sự lựa chọn của người tiêu dùng

The Theory of Consumer Choice Bài 2: Lý thuyết về sự lựa chọn của người tiêu dùng Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The theory of consumer choice addresses the following questions:  Do all demand curves slope downward?  How do wages affect labor supply?  How do interest rates affect household saving?  Do the poor prefer to receive cash or in-kind transfers? Lý thuyết về sự lựa chọn của người tiêu dùng giải quyết những câu hỏi sau:  Phải chăng mọi đường cầu đều dốc xuống?  Tiền lương ảnh hưởng như thế nào đến cung về lao động?  Lãi suất ảnh hưởng đến tiết kiệm của hộ gia đình như thế nào?  Người nghèo thích nhận trợ cấp bằng tiền mặt hay hiện vật? Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Budget Constraint  The budget constraint depicts the consumption “bundles” that a consumer can afford. People consume less than they desire because their spending is constrained, or limited, by their income. Sự ràng buộc ngân sách  Giới hạn (sự ràng buộc) ngân sách mô tả khả năng tiêu dùng mà người tiêu dùng có khả năng. Mọi người thừơng tiêu dùng ít hơn so với mức mà họ mong muốn bởi vì chi tiêu của họ bị giới hạn, hay ràng buộc bởi thu nhập của họ. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Budget Constraint It shows the various combinations of goods the consumer can afford given his or her income and the prices of the two goods. Giới hạn ngân sách Giới hạn ngân sách thể hiện các sự kết hợp khác nhau của hàng hoá mà người tiêu dùng có khả năng mang lại và giá của hai loại hàng hoá đó. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Opportunities Pints of Pepsi Number of Pizzas Spending on Pepsi Spending on Pizza Total Spending 0 100 $ 0 $1,000 $1,000 50 90 100 900 1,000 100 80 200 800 1,000 150 70 300 700 1,000 200 60 400 600 1,000 250 50 500 500 1,000 300 40 600 400 1,000 350 30 700 300 1,000 400 20 800 200 1,000 450 10 900 100 1,000 500 0 1,000 0 1,000 Copyright © 2001 by Harcourt, Inc. All rights reserved Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Budget Constraint  Any point on the budget constraint line indicates the consumer’s combination or tradeoff between two goods.  For example, if the consumer buys no pizzas, he can afford 500 pints of Pepsi (point B). If he buys no Pepsi, he can afford 100 pizzas (point A). Giới hạn ngân sách của người tiêu dùng  Bất cứ điểm nào nằm trên đường giới hạn ngân sách đều chỉ ra sự kết hợp hoặc trao đổi 2 loại hàng hoá đó của người tiêu dùng.  Ví dụ, nếu người tiêu dùng không mua pizza, anh ta có khả năng mua 500lon pepsi (điểm B). Nếu người tiêu dùng không mua pepsi, anh ta có khả năng mua 100 bánh pizza (điểm A). Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Budget Constraint... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 Consumer’s budget constraint 500 B 100 A Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Budget Constraint Alternately, the consumer can buy 50 pizzas and 250 pints of Pepsi. Giới hạn ngân sách của người tiêu dùng Lần lượt, người tiêu dùng có thể mua 50 bánh pizza và 250 lon Pepsi Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Budget Constraint... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 250 50 100 500 B C A Consumer’s budget constraint Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Budget Constraint  The slope of the budget constraint line equals the relative price of the two goods, that is, the price of one good compared to the price of the other.  It measures the rate at which the consumer will trade one good for the other. Giới hạn ngân sách của người tiêu dùng  Độ dốc của đường giới hạn ngân sách bằng giá tương đối giữa hai loại hàng hoá, giá của hàng hoá này so với hàng hóa kia.  Nó phản ánh tỷ lệ mà người tiêu dùng có thể trao đổi hàng hoá này lấy hàng hoá kia. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Preferences: What the Consumer Wants A consumer’s preference among consumption bundles may be illustrated with indifference curves. Sở thích: Cái mà người tiêu dùng muốn có Sở thích của người tiêu dùng được biểu thị bằng các đường bàng quan Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Representing Preferences with Indifference Curves An indifference curve shows bundles of goods that make the consumer equally happy. Một đường bàng quan thể hiện những rổ hàng hoá mà làm cho người tiêu dùng thoả mãn như nhau. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Preferences... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 C B A Indifference curve, I1 D I2 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The consumer is indifferent, or equally happy, with the combinations shown at points A, B, and C because they are all on the same curve. The Consumer’s Preferences Sự lựa chọn tối ưu của người tiêu dùng Người tiêu dùng thì bàng quan, hoặc thoả mãn như nhau, với sự kết hợp đựơc thể hiện tại điểm A, B và C do tất cả chúng cùng nằm trên một đường bàng quan giống nhau. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Marginal Rate of Substitution  The slope at any point on an indifference curve is the marginal rate of substitution.  It is the rate at which a consumer is willing to substitute one good for another.  It is the amount of one good that a consumer requires as compensation to give up one unit of the other good. Tỷ lệ thay thế cận biên  Độ dốc của bất kỳ điểm nào nằm trên đừơng bàng quan là tỷ lệ thay thế cận biên. Đó là tỷ lệ mà tại đó người tiêu dùng sẵn sàng thay thế hàng hoá này bằng hàng hoá khác. Đó là một lượng mà người tiêu dùng muốn nhận đựơc để sẵn sàng từ bỏ một hàng hoá khác. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Preferences... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 C B A D Indifference curve, I1 I2 1MRS Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Properties of Indifference Curves Higher indifference curves are preferred to lower ones.  Indifference curves are downward sloping.  Indifference curves do not cross.  Indifference curves are bowed inward. Các tính chất của đường bàng quan Các đường bàng quan cao hơn được ưa thích hơn những đường bàng quan thấp hơn. Các đường bàng quan dốc xuống. Các đường bàng quan không thể cắt nhau. Các đường bàng quan đều lồi vào phía trong. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 1: Higher indifference curves are preferred to lower ones. Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 C B A D Indifference curve, I1 I2 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 1: Higher indifference curves are preferred to lower ones.  Consumers usually prefer more of something to less of it.  Higher indifference curves represent larger quantities of goods than do lower indifference curves. Tính chất 1: Các đường bàng quan cao hơn đựơc ưa thích hơn những đường bàng quan thấp hơn  Người tiêu dùng thường ưa thích một cái gì đó nhiều hơn so với ít hơn.  Các đường bàng quan cao hơn biểu thị lượng hàng hoá lớn hơn so với những đường bàng quan thấp. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 2: Indifference curves are downward sloping. Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 Indifference curve, I1 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 2: Indifference curves are downward sloping.  A consumer is willing to give up one good only if he or she gets more of the other good in order to remain equally happy.  If the quantity of one good is reduced, the quantity of the other good must increase.  For this reason, most indifference curves slope downward. Tính chất 2: Các đường bàng quan dốc xuống  Người tiêu dùng sẵn sàng thay thế hàng hoá này bằng hàng hoá khác nếu anh ta nhận nhiều hàng hoá khác hơn nhằm làm cho mức thoả mãn của người tiêu dùng không thay đổi.  Nếu lượng của hàng hoá này giảm, lượng hàng hoá kia sẽ tăng.  Với lý do này, hầu hết các đường bàng quan dốc xuống. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 3: Indifference curves do not cross. Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 C A B Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 3: Indifference curves do not cross.  Points A and B should make the consumer equally happy.  Points B and C should make the consumer equally happy.  This implies that A and C would make the consumer equally happy.  But C has more of both goods compared to A. Tính chất 3: Các đường bàng quan không thể cắt nhau  Điểm A và B đem lại mức độ thoả mãn như nhau.  Điểm B và C đem lại mức độ thoả mãn như nhau.  Hàm ý điểm A và C đem lại mức độ thoả mãn như nhau.  Nhưng tại C cả hai loại hàng hoá đều nhiều hơn ở A. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Property 4: Indifference curves are bowed inward.  People are more willing to trade away goods that they have in abundance and less willing to trade away goods of which they have little.  These differences in a consumer’s marginal substitution rates cause his or her indifference curve to bow inward. Tính chất 4: Các đường bàng quan đều lồi vào phía trong  Mọi người thường sẵn sàng hơn trong việc từ bỏ những loại hàng hoá mà họ đang tiêu dùng nhiều và ít sẵn sàng hơn trong việc từ bỏ những loại hàng hoá mà họ đang tiêu dùng ít.  Sự khác nhau trong tỷ lệ thay thế cận biên gây cho đường bàng quan lồi vào trong. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. 1 MRS = 1 8 3 Indifference curve A Property 4: Indifference curves are bowed inward. Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 14 2 3 7 B 1 MRS = 6 4 6 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Two Extreme Examples of Indifference Curves Perfect substitutes Perfect complements Hai trường hợp đặc biệt của đường bàng quan Thay thế hoàn hảo Bổ sung hoàn hảo Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Perfect Substitutes Two goods with straight-line indifference curves are perfect substitutes. The marginal rate of substitution is a fixed number. Thay thế hoàn hảo Hai hàng hoá trên cùng đường bàng quan là thay thế hoàn hảo cho nhau.  tỷ lệ thay thế cận biên là một số cố định. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Perfect Substitutes Dimes0 Nickels 21 4 2 I1 I2 6 3 I3 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Bổ sung hoàn hảo Two goods with right-angle indifference curves are perfect complements. Perfect Complements Hai hàng hoá với đường bàng quan góc vuông là hai hàng hoá bổ sung hoàn hảo. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Perfect Complements Right Shoes0 Left Shoes 75 7 5 I1 I2 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Optimization: What the Consumer Chooses  Consumers want to get the combination of goods on the highest possible indifference curve.  However, the consumer must also end up on or below his budget constraint. Tối ưu hoá: Cái mà người tiêu dùng chọn  Người tiêu dùng muốn kết hợp các hàng hoá cùng nằm trên đường bàng quan có thể cao nhất.  Tuy nhiên, người tiêu dùng cũng có thể kết hợp các hàng hoá nằm trên hoặc nằm phía trong đường giới hạn ngân sách Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Optimization: What the Consumer Chooses  Combining the indifference curve and the budget constraint determines the consumer’s optimal choice.  Consumer optimum occurs at the point where the highest indifference curve and the budget constraint are tangent. Tối ưu hoá: Cái mà người tiêu dùng chọn  Việc kết hợp đường bàng quan và đường giới hạn ngân sách biểu thị sự lựa chọn tối ưu của người tiêu dùng.  Điểm tối ưu của người tiêu dùng xảy ra tại điểm mà đường bàng quan cao nhất và đường giới hạn ngân sách tiếp xúc nhau. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Optimal Choice The consumer chooses consumption of the two goods so that the marginal rate of substitution equals the relative price. Sự lựa chọn tối ưu của người tiêu dùng Người tiêu dùng chọn cách tiêu dùng hai hàng hoá sao cho tỷ lệ thay thế cận biên bằng giá tương đối. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Optimal Choice At the consumer’s optimum, the consumer’s valuation of the two goods equals the market’s valuation. Sự lựa chọn tối ưu của người tiêu dùng Tại điểm tối ưu, đánh giá của người tiêu dùng về hai hàng hoá bằng sự định giá của thị trường. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Consumer’s Optimum... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 I1 I2 I3 Budget constraint A B Optimum Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. How Changes in Income Affect the Consumer’s Choices An increase in income shifts the budget constraint outward. The consumer is able to choose a better combination of goods on a higher indifference curve. Những thay đổi trong thu nhập tác động đến sự lựa chọn của người tiêu dùng như thế nào?  Sự gia tăng thu nhập làm dịch chuyển đường giới hạn ngân sách ra phía ngoài. Người tiêu dùng có thể lựa chọn kết hợp các hàng hoá tốt hơn trên đường bàng quan cao hơn. An Increase in Income... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 I1 I2 2. raising pizza consumption 3. and Pepsi consumption. Initial optimum New budget constraint 1. An increase in income shifts the budget constraint outward Initial budget constraint New optimum Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Normal versus Inferior Goods  If a consumer buys more of a good when his or her income rises, the good is called a normal good.  If a consumer buys less of a good when his or her income rises, the good is called an inferior good. Hàng hoá thông thường và hàng hoá cấp thấp  Nếu ngừơi tiêu dùng mua nhiều một loại hàng hoá khi thu nhập tăng, hàng hoá đó gọi là hàng hoá thông thường.  Nếu ngừơi tiêu dùng mua ít một loại hàng hoá khi thu nhập tăng, hàng hoá đó gọi là hàng hoá cấp thấp. New budget constraint 1. When an increase in income shifts the budget constraint outward... An Inferior Good... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 Initial optimum I1 New optimum I2 2. ... pizza consumption rises, making pizza a normal good... 3. ... but Pepsi consumption falls, making Pepsi an inferior good. Initial budget constraint Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. How Changes in Prices Affect Consumer Choices A fall in the price of any good rotates the budget constraint outward and changes the slope of the budget constraint. Những thay đổi giá cả tác động đến sự lựa chọn của người tiêu dùng như thế nào? Giá của bất kỳ hàng hoá nào giảm cũng làm dịch chuyển đừơng giới hạn ngân sách ra ngoài và thay đổi độ dốc của đường giới hạn ngân sách. A Change in Price... Quantity of Pizza100 Quantity of Pepsi 1,000 500 0 I1 New budget constraint 3. and raising Pepsi consumption. Initial budget constraint 2. reducing pizza consumption 1. A fall in the price of Pepsi rotates the budget constraint outward New optimum I2 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Income and Substitution Effects A price change has two effects on consumption. An income effect A substitution effect Hiệu ứng thu nhập và hiệu ứng thay thế  Sự thay đổi giá cả có 2 ảnh hưởng đối với tiêu dùng: Hiệu ứng thu nhập Hiệu ứng thay thế Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Income Effect The income effect is the change in consumption that results when a price change moves to a higher or lower indifference curve. Hiệu ứng thu nhập Hiệu ứng thu nhập là sự thay đổi của tiêu dùng khi có sự thay đổi về giá dịch chuyển tới đường bàng quan cao hơn hoặc thấp hơn. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Substitution Effect The substitution effect is the change in consumption that results when a price change moves the consumer along an indifference curve to a point with a different marginal rate of substitution. Hiệu ứng thay thế Hiệu ứng thay thế là sự thay đổi của tiêu dùng gây ra do việc thay đổi giá làm dịch chuyển người tiêu dùng tới điểm có tỷ lệ thay thế biên khác trên cùng một đường bàng quan Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. A Change in Price: Substitution Effect A price change first causes the consumer to move from one point on a indifference curve to another on the same curve.  Illustrated by movement from point A to point B. Sự thay đổi về giá: Hiệu ứng thay thế Sự thay đổi về giá đầu tiên làm cho ngừơi tiêu dùng dịch chuyển từ một điểm này tới một điểm khác trên cùng đường bàng quan.  dịch chuyển từ điểm A tới B. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. A Change in Price: Income Effect After moving from one point to another on the same curve, the consumer will move to another indifference curve.  Illustrated by movement from point B to point C. Sau khi dịch chuyển từ một điểm này tới một điểm khác trên cùng đường bàng quan, ngừơi tiêu dùng sẽ dịch chuyển tới đừơng bàng quan khác.  Dịch chuyển từ điểm B tới C. Sự thay đổi về giá: Hiệu ứng thu nhập Income and Substitution Effects... Quantity of Pizza Quantity of Pepsi 0 A Initial optimum I1 New budget constraint Initial budget constraint I2 C New optimum Income effect Income effect Substitution effect B Substitution effect Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Income and Substitution Effects When the Price of Pepsi Falls Good Income Effect Substitution Effect Total Effect Pepsi Consumer is richer, so he buys more Pepsi. Pepsi is relatively cheaper, so consumer buys more Pepsi. Income and substitution effects act in same direction, so consumer buys more Pepsi. Pizza Consumer is richer, so he buys more pizza. Pizza is relatively more expensive, so consumer buys less pizza. Income and substitution effects act in opposite directions, so the total effect on pizza consumption is ambiguous. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Deriving the Demand Curve A consumer’s demand curve can be viewed as a summary of the optimal decisions that arise from his or her budget constraint and indifference curve