Bài giảng Lịch sử kiến trúc - Ngô Việt Hùng

1TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI KHOA QUẢN LÝ ĐÔ THỊ LỊCH SỬ KIẾN TRÚC Giảng viên: ThS.KTS.Ngô Việt Hùng 3/2008 • Kiến trúc Việt Nam từ năm 1954 - 1975 và 1975 - 1986 2Giai đoạn 1954 - 1975 • Miền Bắc – Thời kỳ khôi phục kinh tế, – Thời kỳ cải tạo và phát triển kinh tế. • Các công trình chủ yếu được xây dựng trong thời kỳ này là nhà ở, nhà công nghiệp và nhà công cộng. Các công trình chịu ảnh hưởng rõ rệt của kiến trúc Liên xô - XHCN • Nhà ở – Xã hội cũ để lại một quỹ nhà ở quá nghèo nàn khiến cho khi bắt tay xây dựng các thành phố sau giải phóng, nhà nước đã phải dành những cố gắng lớn cho công cuộc phát triển nhà ở. – Đầu tiên, được xây dựng nhiều nhất là các khu nhà ở một tầng, hoặc hai tầng. 3• Đây là những ngôi nhà được xây dựng tạm thời (nhà tạm) có kết cấu bằng gạch hoặc khung gỗ, tường chèn gạch, mái ngói. Công trình gồm những phòng lớn xếp song song (không có công trình phụ) • Mặc dù là công trình tạm, nhưng vì xây dựng bằng vật liệu gỗ tương đối tốt nên khi hết niên hạn sử dụng, các nhà này vẫn được tận dụng dù chất lượng rất kém. • Những năm 1960 – 1970: – Việc xây dựng các khu nhà ở đã có bước tiến mới. Nhiều khu nhà tập thể được xây dựng. Kiến trúc đơn giản, theo hình thức đơn nguyên, nhưng các căn hộ dùng chung bếp và vệ sinh. – Kết cấu công trình dùng tường gạch chịu lực hoặc panen tấm nhỏ, sàn panen hộp, nền lát gạch xi măng hoa hay xi măng nâu, mái ngói có sê nô 4• Nhà công cộng – Để đáp ứng nhu cầu hành chính và các nhu cầu khác, nhiều công trình hành chính, trụ sở cơ quan, trường học được xây dựng trong thời kỳ này. – Trụ sở cơ quan có các công trình: Trụ sở BXD, khu liên cơ, Tổng cục Lâm nghiệp – Trường học: Trường Nguyễn Ái Quốc, ĐH Thủy lợi, đặc biệt là ĐH Bách khoa – Hội trường Ba đình 5Học viện Hồ Chí Minh 6 7• Nhà máy: – Các nhà máy được xây dựng khắp đất nước: nhà máy gang thép Thái nguyên, Cao – xà – lá, NM ô tô Hòa Bình, Dệt 8/3, dệt Nam định,… • Bắt đầu xây dựng Lăng Hồ Chủ tịch 8• Miền Nam – Các công trình được xây dựng chủ yếu chịu ảnh hưởng của kiến trúc phương tây do các kiến trúc sư được đào tạo chủ yếu ở Pháp, Mỹ và châu Âu. – Các công trình tiêu biểu thời kỳ này là: • Bệnh viện Thống Nhất • Chùa Vĩnh Nghiêm • Dinh Thống Nhất • Chùa Xá Lợi Dinh Thống Nhất • KTS. Ngô Viết Thụ (giải khôi nguyên La Mã) 9Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất 10 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất 11 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất 12 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất 13 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất • Phòng trình quốc thư 14 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất • Phòng tiếp khách Tổng thống 15 Dinh Thống Nhất • Phòng tiếp khách Phó tổng thống Dinh Thống Nhất • Phòng Đại yến 16 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất 17 Dinh Thống Nhất • Phòng họp nội các Dinh Thống Nhất 18 Dinh Thống Nhất Dinh Thống Nhất • Phòng tập bắn 19 Dinh Thống Nhất • Phòng làm việc của tổng thống Dinh Thống Nhất • Phòng phát thanh dự phòng 20 Dinh Thống Nhất • Nơi ở của gia đình tổng thống Dinh Thống Nhất 21 Bệnh viện Thống nhất Bệnh viện Thống nhất 22 Chùa Vĩnh Nghiêm Chùa Vĩnh Nghiêm 23 Chùa Vĩnh Nghiêm Chùa Vĩnh Nghiêm 24 Chùa Vĩnh Nghiêm Chùa Vĩnh Nghiêm 25 Chùa Vĩnh Nghiêm Chùa Vĩnh Nghiêm 26 Chùa Xá Lợi • Kiến trúc Việt Nam từ năm 1975 đến 1986 – Sau năm 1975 đất nước lâm vào tình trạng khó khăn sau chiến tranh. Tuy nhiên đất nước vẫn xây dựng một số công trình kiến trúc mới đáng chú ý. – Các khu tập thể mới được xây dựng với công nghệ hiện đại (bê tông cốt thép tấm lớn) và thiết kế căn hộ khép kín – Đáng kể nhất là Thủy điện Hòa bình, một số công trình tượng đài 27 • Kiến trúc Việt Nam từ sau năm 1986 – Sau năm 1986 nền kiến trúc Việt Nam bước sang một giai đoạn mới. Các công trình kiến trúc chịu ảnh hưởng của sự giao thoa và toàn cầu hóa. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã khiến cho nền kiến trúc nước nhà phát triển theo một đường hướng mới. 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 Định hướng phát triển kiến trúc • Quyết định số 112/2002/QĐ-TTg ngày 03 tháng 9 năm 2002 của Thủ tướng chính phủ phê duyệt định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2020. • Nội dung chủ yếu: – Phát triển kiến trúc hiện đại, giàu bản sắc dân tộc và tạo lập môi trường cư trú bền vững 40 Định hướng phát triển kiến trúc • Mục tiêu: – Tổng quát: Nâng cao chất lượng kiến trúc, tạo lập môi trường cư trú bền vững, đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển văn hóa, kinh tế - xã hội trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tạo tiền đề vững chắc cho quá trình hình thành và phát triển kiến trúc Việt Nam hiện đại, giàu bản sắc dân tộc Định hướng phát triển kiến trúc • Mục tiêu: – Cụ thể: • Nghiên cứu, xác lập cơ sở lý luận về tính hiện đại và tính dân tộc của kiến trúc Việt Nam; • Tuyên truyền, nâng cao nhận thức; • Bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa kiến trúc truyền thống và bản sắc dân tộc; • Xây dựng chính sách hành nghề kiến trúc phù hợp; • Phát huy vai trò của dân cư, cộng đồng; • Tăng cường quản lý nhà nước về kiến trúc. 41 Chương trình thực hiện định hướng phát triển kiến trúc đến 2020 • Bộ Xây dựng ra văn bản chỉ đạo việc thực hiện định hướng phát triển kiến trúc đến năm 2020 Chương trình thực hiện định hướng phát triển kiến trúc đến 2020 QUAN ĐIỂM PHÁT TRIỂN KIẾN TRÚC – Kiến trúc phục vụ chương trình kinh tế - xã hội của đất nước – Kiến trúc phục vụ đường lối phát triển văn hóa nghệ thuật dưới sự lãnh đạo của Đảng – Kiến trúc phù hợp với tiến bộ khoa học công nghệ thế giới – Phát triển kiến trúc phù hợp với thiên nhiên, địa hình, khí hậu của các vùng lãnh thổ – Kiến trúc phát triển bền vững trong môi trường sinh thái 42 Chương trình thực hiện định hướng phát triển kiến trúc đến 2020 Mục tiêu – Xây dựng một nền kiến trúc Việt Nam hiện đại đậm đà bản sắc dân tộc, phù hợp với những đặc điểm thiên nhiên và xã hội Việt Nam, đáp ứng được sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước – Tạo môi trường hành nghề lành mạnh, có kỉ cương, có pháp luật và thuận lợi cho sáng tạo của kiến trúc sư Chương trình thực hiện định hướng phát triển kiến trúc đến 2020 Định hướng – Định hướng chung cho nền kiến trúc Việt Nam – Định hướng phát triển không gian kiến trúc đô thị – Định hướng phát triển không gian kiến trúc nông thôn – Phương châm sáng tác thiết kế kiến trúc (cụ thể cho từng thể loại) – Định hướng phong cách nghệ thuật kiến trúc Việt Nam – Định hướng áp dụng khoa học công nghệ, kĩ thuật xây dựng trong kiến trúc