Bài giảng Lý thuyết cất cánh của W.W.Rosstow

Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master title style Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master title style Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master title style 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level LOGO Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master title style Click to edit Master title style 4/21/2011 ‹#› Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 1. LÝ THUYẾT CẤT CÁNH CỦA W.W.ROSSTOW NHẤN MẠNH VẤN ĐỀ 5 GIAI ĐoẠN CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ 5 GIAI ĐoẠN CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ -Năng suất lao động thấp=> Của cải vật chất ít -Không đáp ứng được nhu cầu của người dân -Ít ngành nghề hoạt động -Nông nghiệp đóng vai trò chủ yếu 5 GIAI ĐoẠN CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ Giai đoạn chuẩn bị tiền đề cất cánh -Nông nghiệp hoạt động song song công nghiệp -Quá trình chuyển dịch lao động từ nông nghiệp sang công nghiệp, chuyển sản phẩm thặng dư từ chủ đất sang chủ xí nghiệp -Sự phát triển song song của thị trường trong nước với mở rộng ngoại thương -Áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp -Diễn ra quá trình tích lũy và đầu tư vào hoạt động công nghiệp. 5 GIAI ĐoẠN CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ Giai đoạn cất cánh Khi đầu tư trên GNP tăng từ 5% lên 10%. Có sự phát triển của các ngành công nghiệp mũi nhọn dẫn đầu của từng nước Xây dựng một thể chế chính trị xã hội phù hợp nhằm thay thế những người cầm quyền bảo thủ bằng những nhà lãnh đạo tiến bộ 5 GIAI ĐoẠN CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ Giai đoạn chín muồi về kinh tế Đầu tư trên tổng GNP tăng từ 10% - 20%, chủ yếu vào các ngành công nghiệp hiện đại Cơ cấu XH có nhiều biến đổi lớn, nhiều tầng lớp xã hội xuất hiện Chủ xí nghiệp tham gia vào xây dựng đất nước, năng suất lao động phát triển nhanh, đời sống vất chất tinh thần của người dân có sự chuyển biến rõ rệt. 5 GIAI ĐoẠN CỦA QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ Kỷ nguyên tiêu dùng cao Quốc gia phát triển cao, thịnh vượng, mức sống, thu nhập và tiêu dùng cao,xã hội hóa sản xuất cao, tốc độ tăng trưởng kinh tế có xu hướng chậm lại NHẬN XÉT ƯU ĐiỂM Xác định trình độ phát triển của mỗi quốc gia trong mỗi giai đoạn.  ●Gợi ý về̀ sự thúc đẩy hoàn thành những tiền đề cần thiết nào đó cho sự phát triển của mỗi nước trong từng giai đoạn NHƯỢC ĐiỂM ● Trong thực tế thì các giai đoạn này luôn diễn ra đan xen với nhau, khó phân chia chính xác. ● Cách tiếp cận không lấy tính đặc thù của mỗi nước làm điểm xuất phát ● Chỉ nghiên cứu sự tăng trưởng chứ chưa đi sâu nghiên cứu và phân tích phát triển kinh tế.  2. Lý thuyết về “cái vòng luẩn quẩn” và “cú huých từ bên ngoài”. Lý thuyết này được P. A. Samuelson đưa ra. 2. Lý thuyết về “cái vòng luẩn quẩn” và “cú huých từ bên ngoài”. Ở các nước nghèo, tuổi thọ trung bình thấp, tỉ lệ người biết chữ thấp, mức sống thấp, chỉ số HDI thấp. Lao động tập trung quá nhiều ở trong ngành nông nghiệp, tình trạng thất nghiệp trá hình cao. Vì vậy, những nước này cần phải đầu tư cho hệ thống y tế giáo dục, đa dạng hoá việc làm ở nông thôn để khắc phục tình trạng thất nghiệp trá hình. nhân lực 2. Lý thuyết về “cái vòng luẩn quẩn” và “cú huých từ bên ngoài”. Ở các nước nghèo, tài nguyên cũng nghèo, lại phân chia cho một số dân đông đúc, khả năng phát huy được hiệu quả kinh tế của tài nguyên là rất thấp. Tài nguyên quan trọng nhất đối với những nước này là tài nguyên đất nông nghiệp. Vì vậy, cần có chế độ canh tác và sử dụng hợp lí đất đai. Phải có đầu tư nước ngoài để khai thác những nguồn tài nguyên tiềm năng. Tài nguyên thiên nhiên 2. Lý thuyết về “cái vòng luẩn quẩn” và “cú huých từ bên ngoài”. Nhìn chung, các nước nghèo ít tư bản. Muốn có tăng trưởng thì phải có đầu tư, muốn có đầu tư phải có tư bản. Để đáp ứng những nhu cầu về vốn đầu tư thì trước đây các nước nghèo thường đi vay. Nhưng trong điều kiện hiện tại thì hầu hết các nước nghèo đều là những con nợ khổng lồ, khả năng vay vốn là khó khăn. Để đáp ứng nhu cầu đầu tư, các nước nghèo chỉ còn một giải pháp là thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Tư bản 2. Lý thuyết về “cái vòng luẩn quẩn” và “cú huých từ bên ngoài”. Các nước nghèo cũng ở trong tình trạng lạc hậu về kỹ thuật, nhưng lại có lợi thế của một nước đi sau. Nên có thể tranh thủ thành tựu của các nước đi trước để tìm được những cơ hội đi tắt, đón đầu. Kỹ thuật Mô hình về vòng luẩn quẩn “Cú huých từ bên ngoài” Để có thể tăng trưởng và phát triển kinh tế, cần có “ cú huých” từ bên ngoài nhằm phá vỡ cái “ vòng luẩn quẩn “ ấy. Điều này có nghĩa là phải thu hút mạnh vốn đầu tư nước ngoài vào các nước đang phát triển. Muốn vậy, các nước nghèo phải phải tạo điều kiện thuận lợi, nhằm kích thích sự tích cực đầu tư của tư bản nước ngoài. Ý nghĩa thực tiễn rút ra từ nghiên cứu lý thuyết này Chỉ ra đặc điểm kinh tế nổi bật của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam là các nguồn lực sản suất bị khan hiếm. Gợi mở một giải pháp cho sự tăng trưởng kinh tế đối với các nước đang phát triển là cần phải dựa vào đầu tư của các nước phát triển. 1.Nguồn gốc: 2.Nội dung: 3.Nhận xét 5.Vận dụng mô hình vào VN Lý thuyết mô hình kinh tế nhị nguyên Nguồn gốc Mô hình kinh tế nhị nguyên do arthur lewis, nhà kinh tế học jamaica đưa ra (ông được giải thưởng nobel 1979). Sau đó được John Fei và Gustav Ranis áp dụng vào phân tích các nước đang phát triển. William Arthur Lewis Arthur lewis (1915-1991) , được sinh ra ở Saint Lucia , đế quốc anh. Năm 1979 ông đoạt giải Nobel Kinh tế . Lewis xuất bản Lý thuyết tăng trưởng kinh tế năm 1955. Cơ cấu công nghiệp, Lịch sử kinh tế thế giới, Kinh tế phát triển Nội dung Tö töôûng cô baûn cuûa moâ hình naøy laø chuyeån soá lao ñoäng dö thöøa töø noâng nghieäp sang coâng nghieäp vaø caùc ngaønh hieän ñaïi do heä thoáng tö baûn nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo caùc nöôùc laïc haäu.Quùa trình naøy seõ taïo ñieàu kieän phaùt trieån moät soá ngaønh môùi vaø laøm cho neàn kinh teá phaùt trieån. các nền kinh tế có hai khu vực kinh tế song song tồn tại khu vực truyền thống: chủ yếu là sản xuất nông nghiệp và có đặc trưng là rất trì trệ, năng suất lao động rất thấp và lao động dư thừa khu vực công nghiệp hiện đại có đặc trưng năng suất lao động cao và có khả năng tự tích lũy vieäc chuyeån lao ñoäng noâng nghieäp sang coâng nghieäp coù hai taùc duïng Moät laø, chuyeån bớt lao ñoäng töø noâng nghieäp sang coâng nghieâp, chæ ñeå lai noâng nghieäp soá lao ñoäng ñuû ñeå tao ra saûn löôïng coá ñònh. Hai laø, vieäc di chuyeån ñoù seõ laøm taêng lôïi nhuaän trong lónh vöïc coâng nghieäp, taïo ñieàu kieän naâng cao söùc taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Nhận xét Để thúc đẩy sự phát triển CN, các quốc gia đang phát triển cần phải mở rộng khu vực công nghiệp hiện đại Sự tăng trưởng của khu vực công nghiệp tự nó sẽ thu hút hút hết lượng lao động dư thừa trong nông nghiệp chuyển sang và từ trạng thái nhị nguyên, nền kinh tế sẽ chuyển sang một nền kinh tế công nghiệp phát triển Lý thuyết nhị nguyên của Lewis tiếp tục được 2 kinh tế gia nổi tiếng G. Ranis, J Fei, Harris tiếp tục nghiên cứu và phân tích Khu vực công nghiệp chỉ có thể thu hút lao động nông nghiệp khi có sự dư thừa lao động nông nghiệp và chênh lệch tiền công giữa hai khu vực đủ lớn Ưu nhược điểm cho thấy được xu hướng chuyển dịch LĐ từ NN sang CN tuy nhiên các giả định không còn phù hợp với hiện nay nữa. Qúa trình chuyển dịch lao động từ nông nghiệp sang công nghiệp do tác động của tiền lương OV1: möùc löông trung bình OL1: möùc söû duïng lao ñoäng OV1PL1: toång soá tieàn löông V1DP: lôïi nhuaän cuûa nhaø tö bản Neáu OV2 laø möùc luơng trong khu vöïc truyeàn thoáng, thì OV2<OV1, bôûi vì chi phí saõn xuaát ôû khu vöïc ñoâ thò lôùn hôn, giaù caû sinh hoaït ñaét ñoû. Nhôø tích luyõ tö baûn vaø naâng cao naêng suaát lao doäng neân ñöôøng DD dòch chuyeån thaønh ñöôøng D’D’, laøm cho möùc löông OV1 khoâng ñoåi möùc lao ñoäng chuyeån sang OL2. Luùc naøy toång tieàn löông laø OV1P’L2, coøn lôïi nhuaän cuûa nhaø tö baûn laø V1D’P’. Vận dụng mô hình vào VN Hiện nay vốn đầu tư nhiều, nhưng chưa chắc thu hút nhiều LĐ vì tiền lương thấp →cần có các chính sách đào tạo nâng cao tay nghề tăng lương cho công nhân. Quá trình chuyển dịch từ NN sang CN còn phụ thuộc vào cách thức đầu tư vào CN Nếu theo dạng thâm dụng LĐ thì cần nhiều LĐ trong các nghành dệt may, giày da, chế biến lương thực thực phẩm… Nếu đầu tư theo dạng thâm dụng vốn và khoa hoc kỹ thuật thì khả năng chuyển lao động NN sang CN là có giới hạn. Hiện nay thất nghiệp ở khu vực thành thị còn cao nên tránh chuyển dịch quá nhiều từ NN sang CN mà phài có tính toán phù hợp. Chính phủ vẩn phải có chính sách khuyến khích SX ở khu vực NN như lập các trang trại chăn nuôi hay các nghành nghề thủ công.