Bài giảng môn Chủ thể kinh doanh

T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ BAØI GIAÛNG MOÂN: CHUÛ THEÅ KINH DOANH thanhthaodhl@gmail.com 0936135274 T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ THI + KIỂM TRA GIỮA KỲ 1 BÀI KIỂM TRA GIỮA KỲ: 20 % 1 BÀI THI VIẾT, ĐỀ MỞ, 90 PHÚT: 80% CÓ THAY ĐỔI SẼ THÔNG BÁO SAU T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ NỘI DUNG MÔN HỌC: 8 CHƯƠNG C1. KINH DOANH VÀ CHỦ THỂ KD C2. DNTN VÀ HKD C3. CÔNG TY TNHH C4. CÔNG TY CỔ PHẦN C5. CÔNG TY HỢP DANH C6. TỔ CHỨC LẠI, GIẢI THỂ DN C7. DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC C8. HỢP TÁC Xà T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ HỌC LIỆU SÁCH, GIÁO TRÌNH: + Nguyễn Thị Thu Vân. Một sô vấn đề về luật KT và hoàn thiện PLKT ở VN, 1997. + Nguyễn Ngọc Bích. Luật Doanh nghiệp, vốn và quản lý trong CTCP, Nxb. Trẻ, 2003 + Giáo trình Luật KT – ĐH Luật HN, ĐHQGTP.HCM + Luật kinh doanh. Bùi Thị Khuyên + Ng Thị Khuế + Bùi Nguyên Hoàn (1998), Thị trường chứng khoán và công ty cổ phần, NXB Chính trị quốc gia. + Lê Minh Toàn (2001), Công ty cổ phần, quyền và nghĩa vụ vủa cổ đông, NXB CTQG TPHCM. + Đoàn Văn Trường (1996), Thành lập, tổ chức và điều hành hoạt động công ty cổ phần, NXB Khoa học và kỹ thuật. + Nguyễn Thiết Sơn (1991), Công ty cổ phần ở các nước phát triển, quá trình thành lập, tổ chức, quản lý, Nxb Khoa học xã hội. + LMHTXVB. Một số vấn đề cơ bản về HTX. Nxb. LĐXH, 2004 T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ HỌC LIỆU TẠP CHÍ: KHOA HỌC PHÁP LÝ Nhà nước - pháp luật Nghiên cứu lập pháp Luận văn, Luận án, INTERNET…. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ VĂN BẢN PHÁP LUẬT CHỦ YẾU LUẬT Doanh Nghiệp 2005 LUẬT DN NHÀ NƯỚC 2003 LUẬT HỢP TÁC Xà 2003 NGHỊ ĐỊNH SỐ 88/2006/NĐ-CP NGÀY 29-8-2006 CỦA CHÍNH PHỦ VỀ ĐĂNG KÝ KINH DOANH NGHỊ ĐỊNH SỐ 139/2007/NĐ-CP NGÀY 05 - 9 - 2007 CỦA CHÍNH PHỦ HƯỚNG DẪN CHI TIẾT THI HÀNH MỘT SỐ ĐIỀU CỦA LUẬT DN NGHỊ ĐỊNH SỐ 101/2006/NĐ-CP CỦA CHÍNH PHỦ NGÀY 21 - 9 2006 QUY ĐỊNH VIỆC ĐĂNG KÝ LẠI, CHUYỂN ĐỔI VÀ ĐĂNG KÝ ĐỔI GIẤY CHỨNG NHẬN ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI THEO QUY ĐỊNH CỦA LUẬT DOANH NGHIỆP VÀ LUẬT ĐẦU TƯ T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ THÔNG TƯ SỐ 03/2006/TT-BKHĐT CỦA BỘ KH & ĐT NGÀY 19/10/ 2006 HƯỚNG DẪN MỘT SỐ NỘI DUNG VỀ HỒ SƠ, TRÌNH TỰ, THỦ TỤC ĐĂNGKÝ KINH DOANH THEO QUY ĐỊNH TẠI NGHỊ ĐỊNH 88/2006/NĐ-CP THÔNG TƯ SỐ 01/2009/TT-BKHĐT CỦA BỘ KH & ĐT NGÀY 13/01/2009 SỬA ĐỔI, BỔ SUNG THÔNG TƯ SỐ 03/2006/TT-BKH THÔNG TƯ LIÊN TỊCH CỦA BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ - BỘ TÀI CHÍNH - BỘ CÔNG AN SỐ 05/2008/TTLT-BKH-BTC-BCA NGÀY 29 THÁNG 07 NĂM 2008 HƯỚNG DẪN CƠ CHẾ PHỐI HỢP GIỮA CÁC CƠ QUAN GIẢI QUYẾT ĐĂNG KÝ KINH DOANH, ĐĂNG KÝ THUẾ VÀ ĐĂNG KÝ CON DẤU ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP THÀNH LẬP, HOẠT ĐỘNG THEO LUẬT DOANH NGHIỆP T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ NGHỊ ĐỊNH 177/2004/NĐ-CP NGÀY 12/10/2004 CỦA CHÍNH PHỦ QUY ĐịNH CHI TIếT THI HÀNH MộT Số ĐIềU CủA LUậT HợP TÁC Xà NĂM 2003 NGHỊ ĐỊNH SỐ 87/2005/NĐ-CP VỀ ĐĂNG KÝ KINH DOANH HỢP TÁC XÃ. THÔNG TƯ CỦA BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ SỐ 05/2005/TT-BKH  NGÀY 15 THÁNG 12 NĂM 2005 HƯỚNG DẪN MỘT SỐ QUY ĐỊNH  TẠI NGHỊ ĐỊNH SỐ 87/2005/NĐ-CP NGÀY 11 THÁNG 7 NĂM 2005  CỦA CHÍNH PHỦ VỀ ĐĂNG KÝ KINH DOANH HỢP TÁC Xà T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ CHƯƠNG 1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KINH DOANH VAØ CHUÛ THEÅ KINH DOANH T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Nội dung chương 1: (2ca) 1. Khái niệm kinh doanh, chủ thể kinh doanh 2. Các loại hình chủ thể kinh doanh 3. Khái niệm, đặc điểm, phân loại DN 4. Quyền thành lập, góp vốn vào DN 5. Đăng ký kinh doanh 6. Ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh 7. Quyền và nghĩa vụ chủ yếu của DN T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 1. KINH DOANH VÀ CÁC LOẠI HÌNH CHỦ THỂ KINH DOANH 1.1. Khái niệm kinh doanh: hiểu dưới nhiều góc độ? Góc độ lý luận: neàn saûn xuaát haøng hoaù hình thaønh vaø phaùt trieån. Ở VN: thời bao cấp + thời đổi mới? Góc độ ñôøi thöôøng: KD ñöôïc hieåu laø haønh vi cuûa caùc chuû theå thöïc hieän nhaèm muïc ñích sinh lôøi. - Góc độ ngöõ nghĩa: KD ñöôïc hieåu laø “toå chöùc buoân baùn ñeå thu lôøi laõi” T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ GÓC ĐỘ PHÁP LÝ Luaät coâng ty naêm 1990 + Luaät DN 1999+ Luaät DN 2005: 3 đạo luật = 1 cách hiểu? Ñieàu 4.2 Luaät DN 2005: “kinh doanh laø vieäc thöïc hieän lieân tuïc moät, moät soá hoaëc taát caû caùc coâng ñoaïn cuûa quaù trình ñaàu tö, töø saûn xuaát ñeán tieâu thuï saûn phaåm hoaëc cung öùng dòch vuï treân thò tröôøng nhaèm muïc ñích sinh lôïi”. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ “KD” có 3 đặc tính cơ bản: Nội hàm rộng: moät, moät soá hoaëc toaøn boä quaù trình ñaàu tö: saûn xuaát, tieâu thuï saûn phaåm, cung öùng dòch vuï Tính chất: “lieân tuïc”, mang tính “ngheà nghieäp” (GIẤY CNĐKKD…) Muïc ñích: sinh lôïi: kinh tế + xã hội (DN công ích…) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 2. Chuû theå kinh doanh Khái niệm “học thuật”, một môn khoa học pháp lý Luật DN: Ko có định nghĩa… Từ khái niệm “KD” có thể hiểu: CTKD laø caùc toå chöùc, caù nhaân kinh doanh ñaõ laøm thuû tuïc theo quy ñònh vaø ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh hay giaáy chöùng nhaän ñaàu tö”. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Quan điểm về CTKD? QĐ1: “chủ thể kinh doanh” = “doanh nghiệp”? QĐ2: “chủ thể kinh doanh” = “thương nhân”? (sẽ nghiên cứu kn “thương nhân” trong TM2, kỳ sau) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ CÁC CHỦ THỂ KINH DOANH: Caùc DN theo Luaät DN vaø Luaät chuyeân ngaønh (Luaät c.khoaùn, Luật các TCTD, Luaät KDBH, Luaät KDBDS, Luaät luaät sö… ) Coâng ty nhaø nöôùc Luaät DNNN 2003 Caùc DN coù VĐT nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp theo Luaät DTNN khoâng thöïc hieän vieäc chuyeån ñoåi theo quy ñònh taïi NĐ 101/2006/NÑ-CP (giữ nguyên hình thức pháp lý) Hôïp taùc xaõ và Liên hiệp HTX theo Luật HTX. Hoä kinh doanh theo NĐ88 T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 2. Khaùi nieäm, caùc daáu hieäu phaùp lyù cuûa DN2.1. Khái niệm: Các quan điểm về DN? Q.điểm nhà tổ chức: DN là một tổng thể các phương tiện, máy  móc thiết bị và con người được tổ chức lại nhằm đạt một mục đích. Q.điểm lợi nhuận: DN là một tổ chức sản xuất, thông qua đó, trong khuôn khổ một tài sản nhất định, người ta kết hợp nhiều yếu tố sản xuất khác nhau, nhằm tạo ra những sản phẩm và dịch vụ để bán trên thị trường và thu khoản chênh lệch giữa giá thành và giá bán sản phẩm. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Q.điểm lý thuyết hệ thống: DN là một bộ phận hợp thành trong hệ thống kinh tế, mỗi đơn vị trong hệ thống đó phải chịu sự tác động tương hỗ lẫn nhau, phải tuân thủ những điều kiện hoạt động mà nhà nước đặt ra cho hệ thống kinh tế đó nhằm phục vụ cho mục đích tiêu dùng của xã hội. Q.điểm kết hợp: DN là một đơn vị sản xuất kinh doanh được tổ chức, nhằm tạo ra sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trên thị trường, thông qua đó để tối đa hóa lợi nhuận trên cơ sở tôn trọng luật pháp của nhà nước và quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng. … T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ thảo luận? BÌNH LUẬN CÁC QUAN ĐIỂM TRÊN? BẠN ỦNG HỘ QUAN ĐIỂM NÀO? VÌ SAO? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ DN: GÓC ĐỘ KINH TẾ HỌC? “DN” là thuật ngữ có nguồn gốc từ kinh tế học: DN như một cái áo khoác (phöông tieän) để thực hiện ý tưởng kinh doanh. Muoán kinh doanh, thöông nhaân phaûi choïn laáy cho mình moät trong soá nhöõng loaïi hình maø nhaø laøm luaät quy ñònh  (Xem thêm Phạm Duy Nghĩa (2004), Chuyên khảo Luật Kinh tế, NXB ĐHQG Hà Nội, tr. 249) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Goùc ñoä phaùp lyù? Doanh nghieäp là: - toå chöùc kinh teá - coù teân rieâng, - coù taøi saûn, - coù truï sôû giao dòch oån ñònh, - ñöôïc ñaêng kyù kinh doanh - nhaèm muïc ñích thöïc hieän caùc hoaït ñoäng kinh doanh. (Xem Điều 4.1. Luật DN) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 2.2. Caùc daáu hieäu phaùp lyù cuûa DN 2.2.1. DN là tổ chức kinh tế được thành lập theo quy định của pháp luật và tồn tại dưới một hình thức pháp lý nhất định. * DN là tổ chức kinh tế? * DN ñöôïc thaønh laäp theo q.ñònh cuûa PL: 3 cơ chế + ñaêng kyù KD? + Nhaø nöôùc ra QĐ thaønh laäp + ñaêng kyù KD? + Đăng ký đầu tư: nhà đầu tư NN + L1+ >49% VĐL * DN phải toàn taïi döôùi moät hình thöùc phaùp lyù nhaát ñònh: DNTN, Cty TNHH, Cty cổ phần, Cty hợp danh, cty nhà nước… - T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 2.2.2. DN coù teân rieâng, coù truï sôû giao dòch oån ñònh, coù taøi saûn, coù söû duïng lao ñoäng laøm thueâ. a. TÊN DN: Tất cả các DN khi thành lập đều phải có tên riêng. Đặt tên DN dễ hay khó? * Ý nghĩa: + nhaän dieän ñöôïc loaïi hình DN + phaân bieät DN naøy vôùi DN khaùc, + coù vai troø ñaëc bieät ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa DN, gaén lieàn vôùi uy tín, “thương hiệu” cuûa DN …. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Các vấn đề pháp lý cần chú ý khi đặt tên DN: - Thứ 1, Tên của DN phải viết được bằng tiếng Việt? + coù nghóa laø söû duïng chöõ vieát theo ngöõ heä latinh – Tiếng Việt? a b c…. + teân DN phaûi coù nghóa tieáng Vieät? dễ nhầm lẫn? vd: HONDA, TONY,… + keøm theo chöõ soá vaø kyù hieäu. Vd:ï Cty CP Thế kỷ 21, hoaëc Cty TNHH TM & DV Hòa Bình…. + DN có VĐTNN: coù theå söû duïng teân rieâng baèng tieáng nöôùc ngoaøi ñaõ ñaêng kyù ñeå caáu thaønh moät phaàn hoaëc toaøn boä teân cuûa DN. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Bình luận: DN phải có tên bằng Tiếng Việt? Hình thức? Lenovo, Haier, Chery (TQ), Lucky Goldstar, Life’s Good - LG (HQ), Sony (NB), v.v… DN có VĐTNN: Công ty Hậu cần quyền lực (Power Logistics Corporation), Công ty Chuyên nhân tạo (Artifial Pro Inc.), Công ty Sản xuất phim bạc (Silver Production),… T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ - Thứ 2, Tên bằng tiếng nước ngoài của DN + coù theå coù + ñöôïc dòch töø tieáng Vieät EX: ASIA COMMERCIAL BANK, BINH TAM JOINT STOCK COMPANY…. - Thứ 3, Teân vieát taét cuûa DN töø tên tieáng Vieät hoaëc tieáng nöôùc ngoaøi Ví duï: + Tên Tiếng Việt: Ngân hàng TMCP Á Châu; Tên Tiếng Anh: ASIA COMMERCIAL BANK; Tên Viết tắt: ACB + T&T, P/S "Post Script" …. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ - Thứ 4, veà caáu truùc teân DN Hai thành tố: (tối thiểu) + Loaïi hình DN: DNTN, coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn, coâng ty hôïp danh + Teân rieâng cuûa DN (có thể bao gồm cả yếu tố phụ trợ) Vd: Á Châu; SX, TM & DV Sao vàng, coâng ty cp söõa Vieät Nam, Công ty Luật TNHH Âu Mỹ, Coâng ty coå phaàn theùp mieàn nam… T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ - Thứ 5, Những điều cấm trong đặt tên DN 1. Tên “trùng” hoặc tên “gây nhầm lẫn” * “trùng”: viết và đọc bằng tiếng Việt hoàn toàn giống vd: Cty CP Sao ñoû vaø Cty CP Sao ñoû ? Cty TNHH TM & DV Hoa Hồng Cty TNHH TM và DV Hoa Hồng ? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ - “gây nhầm lẫn”: + Đọc giống, viết khác? (có viết giống, đọc khác?) + chỉ khác"&"; ký hiệu "-" ; chữ "và"; + Trùng tên Viết tắt + Trùng tên tiếng NN + Trùng tên riêng (khác loại hình), (trùng loại hình, khác tên riêng?) …Học viên tự nghiên cứu thêm Lưu ý: Phạm vi cấm: 1 tỉnh, TP trực thuộc TW? HP có cty Hasico, ở HN cũng có cty Hasico…Tên thương mại: pvi bảo hộ toàn quốc… T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ - Thứ 5, Những điều cấm trong đặt tên DN (tt) 2. tên cơ quan nhà nước, đơn vị LLVTND… 3. từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hoá, đạo đức và thuần phong mỹ tục, tên danh nhân? 4. Sử dụng tên thương mại ? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ “Tên thương mại”: Tên thương mại là tên gọi của tổ chức, cá nhân dùng trong hoạt động kinh doanh để phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên gọi đó với chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh {nơi chủ thể kinh doanh có bạn hàng, khách hàng hoặc có danh tiếng.} Quyền SHCN : thực tiễn sử dụng hợp pháp tên thương mại đó tương ứng với khu vực (lãnh thổ) và lĩnh vực kinh doanh mà không cần thực hiện thủ tục đăng ký. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ b. Doanh nghieäp phaûi coù truï sôû giao dòch “Trụ sở chính”: phải có + VN+ NƠI ĐK “Chi nhánh”: có thể có + VN,NN “VPĐD”: có thể có + VN,NN “Địa điểm kinh doanh”: phải có? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Thảo luận: SO SÁNH CN,VPĐD, ĐĐKD? Giống? Ko bắt buộc phải có Ko hạn chế Đều là Đơn vị phụ thuộc của DN (PN?) Đặt trong, ngoài nước Khác? Chức năng KD? Đại diện pháp lý? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ c. Doanh nghieäp coù taøi saûn * DN có tài sản? DN sở hữu tài sản? *Nguồn Taøi saûn cuûa doanh nghieäp? + chuû sôû höõu ñaàu tö + lôïi nhuaän; giaù trò taêng leân cuûa taøi saûn; ñöôïc höôûng thöøa keá, ñöôïc taëng cho v.v… + Bổ sung vốn bằng thặng dư vốn cổ phần?(cty CP) + töø voán vay : vay vốn NH, phát hành trái phiếu… (Phân biệt: Tài sản và Vốn của DN?) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ * Mức độ tài sản đầu tư vào DN: Bao nhiêu? Ngành nghề Vốn pháp định: NHTM 3000tỷ, Cty tài chính 500 tỷ, Cty cho thuê tài chính150 tỷ đồng, Kinh doanh BĐS: 6 tỷ đồng, Tư vấn đầu tư chứng khoán: 10 tỷ… Vốn pháp định là gì? Vốn Điều lệ là gì? Ngành nghề không Vốn Pháp định: tùy thuộc vào khả năng của chủ đầu tư: ko giới hạn mức sàn. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ * Sở hữu trong DN: SH chung theo phần Phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với TS chung. - Quyền, nghĩa vụ đối với TS thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu,… SH Tỷ lệ vốn góp (% vốn góp/VĐL): chi phối quyền – nghĩa vụ: tài chính; quản lý…. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 2.2.3.Muïc ñích chuû yeáu cuûa DN laø muïc ñích kinh doanh, vì muïc tieâu lôïi nhuaän. Lợi ích kinh tế (vật chất): tối đa hóa lợi nhuận? Lợi ích xã hội – cộng đồng (DN công ích) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3. Phaân loaïi doanh nghieäp 3.1. Căn cứ vào hình thức pháp lý + Cty TNHH +Cty cổ phần + Cty hợp danh + Doanh nghiệp tư nhân + Cty nhà nước + DN có vốn đầu tư NN (Ko chuyển đổi) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Lưu ý: * Công ty nhà nước phải chuyển đổi thành các mô hình cty TNHH hay cty cổ phần theo Luật DN 2005 trước 01/07/2010 * Vậy: Sau 1/7/2010, ko còn Công ty nhà nước nhưng vẫn còn các DN nhà nước khác? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ “DN có vốn ñaàu tö nöôùc ngoaøi” Đaêng kyù laïi (được cấp Giấy CNĐT mới) (giữ nguyên loại hình DN) Chuyeån ñoåi hình thöùc phaùp lyù (được cấp Giấy CNĐT mới) thành các DN theo Luật DN 2005 (thay đổi hình thức pháp lý) Khoâng ñaêng kyù laïi, chuyển đổi tieáp tuïc hoaït ñoäng theo giaáy pheùp ñaàu tö ñaõ ñöôïc caáp. Từ 1/7/2006: DN thành lập có vốn góp của nhà đầu tư NN gọi là gì? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3.2 Caên cöù vaøo tö caùch phaùp nhaân * DN coù tö caùch phaùp nhaân + Cty TNHH, Cty Coå phaàn, cty Hôïp danh. + Cty Nhaø nöôùc + DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (ko chuyển đổi) * DN khoâng coù tö caùch phaùp nhaân: Doanh nghieäp tö nhaân (duy nhất) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Pháp nhân? Ý nghĩa: DN CÓ, KHÔNG CÓ TƯ CÁCH PHÁP NHÂN: Chủ thể quyền SH? Hệ quả? Chủ thể quan hệ PL: Quan hệ HĐ, thành lập DN….? Cơ chế chịu trách nhiệm? … T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3.3 Caên cöù vaøo cheá ñoä traùch nhieäm * DN coù cheá ñoä “traùch nhieäm höõu haïn” + Cty TNHH, Cty coå phaàn + Cty nhaø nöôùc + DN coù voán ĐTNN (ko chuyển đổi) * DN coù cheá ñoä “traùch nhieäm voâ haïn” + DNTN + Cty hôïp danh. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ TN HỮU HẠN VÀ TN VÔ HẠN ? - Hiểu như thế nào? - ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG:? - TRƯỜNG HỢP: PHÁ SẢN? - GIỚI HẠN TÀI SẢN THANH TOÁN NỢ? + TNHH: trong phaïm vi soá voán ñaõ goùp vaøo DN. + TNVH: toàn bộ taøi saûn - CHẤM DỨT? - LỢI THẾ ? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ David N. Hyman trong tác phẩm Microeconomics (KTVM) , đã viết: “Nếu bạn đầu tư 100$ vào một công ty cổ phần, bạn có thể chỉ mất 100$. Còn trong loại hình DNTN và công ty hợp danh, ngay khi bạn đầu tư 100$ bạn có thể phải mất tất cả moi thứ chỉ vì các khoản nợ của doanh nghiệp phải được thanh toán bằng tài sản cá nhân của các thành viên”. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ DN chịu TN Vô Hạn: - Ñieåm maïnh: ít ruûi ro cho ñoái taùc - Điểm yếu: bò ñe doaï: “ñöôïc aên caû, ngaõ veà khoâng”, khoâng maïnh daïn ñaàu tö vaøo caùc lónh vöïc kinh teá coù möùc ñoä ruûi ro cao…haàu heát caùc DN chòu TNVH khó trôû thaønh nhöõng DN lôùn. DN chịu TN Hữu Hạn: Điểm mạnh: deã daøng toàn taïi, coù theå trôû thaønh nhöõng DN lớn. Điểm yếu: deã gaây ruûi ro cho ñoái taùc, bò ñoái taùc “thaåm ñònh” raát caån thaän, nhaát laø khi cho vay voán. T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ III. Thaønh laäp, quản lý và goùp voán vaøo DN theo Luaät DN 2005 1. Quyeàn thaønh laäp, quaûn lyù DN: * “Ngöôøi thaønh laäp DN”: DN nhiều chủ: : TV saùng laäp + CĐ saùng laäp DN 1 chủ: chủ sở hữu DN. * “Ngöôøi quaûn lyù DN” (Ñ4.13) laø: Chuû SH, GĐ DNTN; TNHD; Chuû tòch HĐTV; Chuû tòch cty; TV HĐQT; GĐ/TGĐ vaø + Ñieàu leä cty… T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Quyeàn thaønh laäp, quaûn lyù DN(tt) TC, CN Vieät Nam, TC,CN nöôùc ngoaøi coù quyeàn thaønh laäp vaø quaûn lyù DN taïi VN, trừ các đối tượng bị cấm: + CQNN, ĐVLLVTND söû duïng TS nhaø nöôùc ñeå thaønh laäp DN kinh doanh thu lôïi rieâng + Caùn boä, coâng chöùc? + Só quan, haï só quan… + Caùn boä laõnh ñaïo, quaûn lyù nghieäp vuï trong caùc DN 100% voán nhaø nöôùc… + Chöa tn, ngöôøi bò haïn cheá, maát… + Đang chaáp haønh hp tuø, bò TA caám haønh ngheà KD + Tröôøng hôïp khaùc theo quy ñònh cuûa pl veà phaù saûn T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Lưu ý: Các trường hợp haïn cheá quyeàn thaønh laäp, quaûn lyù DN Hạn chế quyền thaønh laäp DN: Tại 1 thời điểm: 1CN chæ ñöôïc ñaêng kyù thaønh laäp 1 DNTN, hoaëc laøm TVHD cuûa 1 cty hôïp danh, … Hạn chế quyền quaûn lyù DN: GĐ/TGĐ coâng ty coå phaàn khoâng ñöôïc ñoàng thôøi GĐ/TGĐ cuûa doanh nghieäp khaùc  T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 2. Goùp voán vaøo DN 2.1. Quyền góp vốn: a. Khái niệm: CN,TC duøng TS mua CP cuûa cty CP hoaëc ñöa vaøo cty TNHH, cty HD ñeå trôû thaønh chuû sôû höõu hoaëc chuû sôû höõu chung b. Đoái töôïng coù quyeàn goùp voán: loại trừ: Tất cả đều có quyền trừ trường hợp bị cấm: + CQNN, ñôn vò LLVTND söû duïng TS nhaø nöôùc ñeå gv kinh doanh thu lôïi rieâng + Caùc ñoái töôïng khoâng ñöôïc goùp voán vaøo DN theo quy ñònh cuûa phaùp luaät veà caùn boä, coâng chöùc T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ b. Đoái töôïng coù quyeàn goùp voán: (tt) Điều 37.2 Luật PCTN: Cấm góp vốn - Veà ñoái töôïng bò caám: CBCC: ngöôøi ñöùng ñaàu, caáp phoù cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu + vôï hoaëc choàng. - Veà phaïm vi caùc DN: DN maø ngöôøi ñoù tröïc tieáp thöïc hieän vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Vài nhận xét? * Nhöõng ngöôøi coù quyeàn thaønh laäp, quaûn lyù DN vaø nhöõng ngöôøi coù quyeàn goùp voán vaøo DN laø hai ñoái töôïng khaùc nhau, (Đ13.2 và Đ13.4). Hệ quả gì? * Toå chöùc khoâng coù tö caùch phaùp nhaân? Luật DN không cấm, NĐ 139 cấm? * Giới hạn góp vốn? Nhà đầu tư trong nước: Không giới hạn mức trần… Nhà đầu tư nước ngoài: >= 30%, 49%... SV tìm? Lách luật? (Nhờ, cty con, nn =1/2; 2/3; ¾…cô cheá töï kieåm soaùt + moái quan heä chaët cheõ veà quyeàn lôïi + trách nhiệm.. - Trong quaù trình hoaït ñoäng: do Cty và người góp vốn thoả thuận định giá hoặc do một TC định giá chuyên nghiệp (phải được người góp vốn và Cty chấp thuận) T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ Định giá sai (cao hơn so với g.trị thực tế )? * Khi thành lập: - Ai chịu: các TV,CĐ sáng lập liên đới - Mức độ: bằng số chênh lệch giữa giá trị được định và giá trị thực tế của TS tại thời điểm kết thúc đ.giá. * Đang hoạt động: TC chuyên nghiệp định giá - Ai chịu: người góp vốn hoặc tổ chức định giá và người đại diện theo pháp luật liên đới… - Mức độ: tương tự… Vấn đề: Định giá cao: nên hay không? T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3. Về lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh * Quyền tư do KD? Hiểu thế nào? - Lựa chọn hình thức, thời điểm kd - KD tất cả những ngành, nghề, lĩnh vực mà PL không cấm: Ko xin phép, hỏi ý kiến? KD những ngành, nghề có điều kiện:? * 3 nhóm ngành nghề KD: - cấm kinh doanh; - kinh doanh có điều kiện; - ngành nghề kinh doanh khác T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3.1. Các ngành nghề cấm kinh doanh a. Khái niệm: laø nhöõng ngaønh ngheà hoaït ñoäng gaây phöông haïi ñeán lôïi ích QP,AN, …truyeàn thoáng lòch söû, vaên hoaù, ñaïo ñöùc,…söùc khoeû cuûa nhaân daân, …huyû hoaïi taøi nguyeân, phaù huyû moâi tröôøng. b. Danh muïc ngaønh ngheà caám KD: Đ4 NĐ139 + Đ30 Luật ĐT + NĐ 108… vũ khí quân dụng, ma túy các loại văn hóa phản động, đồi trụy,… buôn bán phụ nữ, trẻ em… môi giới kết hôn có yếu tố nước ngoài…. Thử nghiệm sinh sản vô tính trên người… T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3.2. Caùc ngaønh, ngheà KD coù ñieàu kieän a. Khaùi nieäm: Laø nhoùm ngaønh, ngheà KD maø ñeå tham gia caùc chủ thể phaûi thoûa maõn nhöõng ñieàu kieän maø PL quy ñònh. b. Caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà coù ñieàu kieän: Đ29 LĐT - Tài chính, ngân hàng;… - Kinh doanh bất động sản;… Một số lĩnh vực khác theo quy định của PL… Rieâng ñoái vôùi nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi: theo loä trình t.hieän cam keát trong caùc ÑƯQT Phuï luïc C - NĐ 108/2006/NÑ-CP T.T.THẢO-GVLUẬTKINHTẾ 3.2.3. Caùc h.thöùc phaùp lyù cuûa ñieàu kieän KD Điều kiện kinh doanh là yêu cầu mà DN phải có hoặc phải thực hiện khi kinh doanh ngành, nghề cụ thể… + DN phaûi coù khi ĐKKD: voán phaùp ñònh, ñieàu kieän veà chöùng chæ haønh ngheà + DN seõ phaûi ñaùp öùng ñöôïc khi tieán haønh hoaït ñoäng kinh doanh: giấy phép kinh doanh, giấy