Bài giảng môn học Kinh tế vi mô đầy đủ

Baøi giaûng kinh teá vi moâ Chöông 1: Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà kinh teá hoïc Chöông 2: Caàu, cung vaø giaù thò tröôøng Chöông 3: Lyù thuyeát löïa choïn cuûa ngöôøi tieâu duøng Chöông 4: Lyù thuyeát veà saûn xuaát vaø chi phí saûn xuaát Chöông 5: Thò tröôøng caïnh tranh hoaøn toaøn Chöông 6: Thò tröôøng ñoäc quyeàn hoaøn toaøn Chöông 7: Thò tröôøng caïnh tranh khoâng hoaøn toaøn Chöông 1 Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà kinh teá hoïc  Caùc khaùi nieäm cô baûn  Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá học  Caùc heä thoáng kinh teá vaø caùch giaûi quyeát caùc vaán ñeà cô baûn 1. Kinh teá hoïc  Kinh teá hoïc laø boä moân khoa hoïc xaõ hoäi, nghieân cöùu vieäc löïa choïn caùch söû duïng hôïp lyù nguoàn löïc khan hieám ñeå saûn xuaát ra nhöõng haøng hoùa vaø dòch vuï, nhaèm thoûa maõn cao nhaát nhu caàu cho moïi thaønh vieân trong xaõ hoäi. I. Caùc khaùi nieäm cô baûn 2. Kinh teá hoïc vó moâ vaø vi moâ  Kinh teá hoïc vó moâ: Nghieân cöùu toaøn boä neàn kinh teá: saûn löôïng, taêng tröôûng, laïm phaùt, thaát nghieäp  Kinh teá hoïc vi moâ: Kinh teá vi moâ nghieân cöùu haønh vi cuûa töøng thaønh phaàn, töøng ñôn vò rieâng leû trong neàn kinh teá. * Ngöôøi tieâu duøng * Coâng nhaân * Doanh nghieäp * Chính phuû  Moái quan heä giöõa kinh teá hoïc vi moâ vaø vó moâ. I. Caùc khaùi nieäm cô baûn I. Caùc khaùi nieäm cô baûn 3. Kinh teá hoïc thöïc chöùng vaø kinh teá hoïc chuaån taéc * Kinh teá hoïc thöïc chöùng Moâ taû, lyù giaûi vaø döï baùo caùc vaán ñeà kinh teá ñaõ, ñang vaø seõ xaûy ra treân thöïc teá - voán laø keát quaû cuûa söï löïa choïn cuûa caùc taùc nhaân kinh teá. * Kinh teá hoïc chuaån taéc: ñöa ra nhöõng chæ daãn, nhöõng quan ñieåm caù nhaân veà caùch giaûi quyeát caùc vaán ñeà kinh teá. - Lieân quan ñeán caùc giaù trò ñaïo ñöùc, xaõ hoäi, vaên hoùa. - Thöôøng mang tính chuû quan cuûa ngöôøi phaùt bieåu. - Laø nguoàn goác baát ñoàng quan ñieåm giöõa caùc nhaø kinh teá hoïc. 1. Ba vaán ñeà cô baûn cuûa moät heä thoáng kinh teá * Saûn xuaát caùi gì? Soá löôïng bao nhieâu? * Saûn xuaát nhö theá naøo? * Saûn xuaát cho ai? II. Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá hoïc II. Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá hoïc 2. Vaán ñeà hieäu quaû  Hieäu quaû löïa choïn ( Hieäu quaû veà maët kyõ thuaät)  Hieäu quaû saûn xuaát : theå hieän qua ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát  Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát (PPF) : laø moät sô ñoà cho thaáy nhöõng keát hôïp toái ña soá löôïng caùc saûn phaåm, maø neàn kinh teá coù theå saûn xuaát, khi söû duïng toaøn boä nguoàn löïc cuûa neàn kinh teá. Bieåu : Khaû naêng saûn xuaát Maùy tính (chieác) Xe hôi (chieác) 1.000 0 900 10 750 20 550 30 300 40 0 50 Xe hôi Maùy tính 300 500 550 750 900 1.000 0 10 15 20 30 40 50        I Saûn xuaát keùm hieäu quaû Ñöôøng PPF U Khoâng theå ñaït ñöôïc Saûn xuaát coù hieäu quaû A B C D E F  Töø sô ñoà cho thaáy: * Ñieåm I töôïng tröng cho phoái hôïp khoâng hieäu quaû. * Ñieåm U laø khoâng theå ñaït ñöôïc vì neàn kinh teá khoâng coù ñuû taøi nguyeân ñeå ñaûm baûo möùc saûn xuaát ñoù. * Nhöõng ñieåm naèm treân ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát (ñieåm A, B, C, D, E, F) töôïng tröng nhöõng möùc ñoä hieäu quaû cuûa neàn saûn xuaát. Hieäu quaû saûn xuaát laø söû duïng nguoàn taøi nguyeân khan hieám sao cho thoûa maõn nhu caàu cuûa xaõ hoäi baèng caùch taïo ra soá löôïng saûn phaåm toái ña. Hay noùi caùch khaùc laø naèm treân ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát. Hieäu quaû saûn xuaát coøn ñònh nghóa laø khi xaõ hoäi gia taêng soá löôïng saûn phaåm naøy thì baét buoäc phaûi giaûm bôùt soá löôïng saûn phaåm khaùc. II. Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá hoïc 3. Chi phí cô hoäi  Chi phí cô hoäi laø phaàn giaù trò cuûa moät quyeát ñònh toát nhaát coøn laïi bò maát ñi khi ta löïa choïn quyeát ñònh naøy.  Chi phí cô hoäi cuûa saûn phaåm A laø soá löôïng saûn phaåm B bò maát ñi ñeå saûn xuaát theâm moät ñôn vò saûn phaåm A. 1. Heä thoáng kinh teá truyeàn thoáng. 2. Heä thoáng kinh teá meänh leänh. 3. Heä thoáng kinh teá thò tröôøng töï do. 4. Heä thoáng kinh teá hoãn hôïp. III. Caùc heä thoáng kinh teá vaø caùch giaûi quyeát caùc vaán ñeà cô baûn 1. Heä thoáng kinh teá truyeàn thoáng: Giaûi quyeát ba vaán ñeà cô baûn thoâng qua khaû naêng kinh teá truyeàn thoáng - söï laëp laïi trong noäi boä, töø theá heä naøy sang theá heä khaùc, caùc kieåu maãu gia ñình coå: caùc gia ñình canh taùc vaãn soáng treân maûnh ñaát cuûa mình. 2. Heä thoáng kinh teá meänh leänh: - Laø moät hình thaùi toå chöùc kinh teá trong ñoù caùc caù nhaân chæ huy (chính phuû) quyeát ñònh phaân phoái caùc yeáu toá saûn xuaát theo caùc keá hoaïch phaùt trieån kinh teá cuûa chính phuû. - Ba vaán ñeà cô baûn ñöôïc Nhaø nöôùc giaûi quyeát thoâng qua heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh do UÛy ban Keá hoaïch Nhaø nöôùc ban haønh.  Öu ñieåm: * Do Chính phuû tính toaùn ñöôïc toång cung, toång caàu neân traùnh ñöôïc maát caân ñoái saûn phaåm trong neàn kinh teá. * Caùc ngaønh phaùt trieån caân ñoái, hôïp lyù. * Haïn cheá phaân hoùa giaøu ngheøo, baát coâng trong xaõ hoäi. Nhöôïc ñieåm: * Phöông phaùp söû duïng taøi nguyeân khoâng hôïp lyù. * Saûn xuaát keùm hieäu quaû. 3. Heä thoáng kinh teá thò tröôøng: Moâ hình kinh teá thò tröôøng laø moät hình thöùc toå chöùc kinh teá trong ñoù nhöõng ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua taùc ñoäng qua laïi laãn nhau ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa heä thoáng kinh teá. Ba vaán ñeà cô baûn ñöôïc giaûi quyeát thoâng qua quan heä cung caàu, theå hieän baèng heä thoáng giaù.  Öu ñieåm: * Phaân phoái hôïp lyù vaø söû duïng hieäu quaû naêng löïc saûn xuaát. * Thuùc ñaåy ñoåi môùi kyõ thuaät saûn xuaát Nhöôïc ñieåm: * Phaân hoùa giai caáp. * Thöôøng xaûy ra khuûng hoaûng kinh teá. * Taïo ra caùc taùc ñoäng ngoaïi vi. * Taïo theá ñoäc quyeàn ngaøy caøng taêng. * Thoâng tin khoâng caân xöùng giöõa ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn laøm thieät haïi cho ngöôøi tieâu duøng. 4. Heä thoáng kinh teá hoãn hôïp:  Chính phuû vaø thò tröôøng cuøng giaûi quyeát ba vaán ñeà cô baûn.  Phaàn lôùn ba vaán ñeà ñöôïc giaûi quyeát baèng cô cheá thò tröôøng. Chính phuû seõ can thieäp baèng caùc chính saùch kinh teá ñeå haïn cheá nhöôïc ñieåm cuûa neàn kinh teá thò tröôøng.  Nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu: * Neàn kinh teá hoaït ñoäng coù hieäu quaû. * Thöïc hieän ñöôïc coâng baèng xaõ hoäi. THÒ TRÖÔØNG HAØNG HOÙA VAØ DÒCH VUÏ HOÄ GIA ÑÌNH DOANH NGHIEÄP THÒ TRÖÔØNG CAÙC YEÁU TOÁ SAÛN XUAÁT Caàu HH & DV Thu nhaäp: tieàn löông, tieàn laõi, tieàn thueâ, lôïi nhuaän Cung SLÑ, voán, ñaát Cung HH & DV Chi phí caùc yeáu toá SX Caàu Doanh thuChi tieâu Caùc chuû ñeà nghieân cöùu cuûa moân Kinh teá Vi moâ Moät soá ví duï veà Kinh teá hoïc vi moâ vaø vó moâ quan taâm Saûn xuaát Giaù caû Thu nhaäp Vieäc laøm Vi moâ Saûn xuaát / Saûn löôïng trong töøng ngaønh hoaëc töøng doanh nghieäp. Bao nhieâu saét? Bao nhieâu gaïo? Bao nhieâu vaûi? Nhöõng möùc giaù rieâng leû cuûa töøng saûn phaåm. Giaù saét. Giaù gaïo. Giaù vaûi. Phaân phoái thu nhaäp vaø cuûa caûi. Tieàn löông trong ngaønh saét. Tieàn löông toái thieåu. Vieäc laøm trong töøng ngaønh hoaëc doanh nghieäp. Vieäc laøm trong ngaønh saét . Soá lao ñoäng trong moät xí nghieäp. Vó moâ Saûn xuaát / Saûn löôïng quoác gia. Toång saûn löôïng quoác gia. Taêng tröôûng. Möùc giaù toång quaùt trong neàn kinh teá. Giaù tieâu duøng. Giaù saûn xuaát. Tyû leä laïm phaùt. Thu nhaäp quoác gia. Toång möùc lôïi nhuaän cuûa caùc doanh nghieäp. Vieäc laøm vaø thaát nghieäp trong toaøn boä neàn kinh teá. Toång soá lao ñoäng coù vieäc laøm. Tyû leä thaát nghieäp Phaân bieät caùc phaùt bieåu vi moâ vaø vó moâ 1. Möùc chi tieâu tieâu duøng taêng cao moät thôøi gian daøi ñaõ keùo söï taêng tröôûng kinh teá maïnh meõ. 2. Gaàn ñaây do suy thoaùi cuûa neàn kinh teá toaøn caàu laøm cho ngaønh coâng nghieäp du lòch suït giaûm roõ reät. 3. Xuaát khaåu taêng tröôûng chaäm laïi do coù söï suy thoaùi cuûa caùc nöôùc baïn haøng chuû yeáu. 4. Ngaân haøng trung öông quyeát ñònh taêng laõi suaát nhaèm kieàm cheá aùp löïc laïm phaùt. 5. Suy thoaùi cuûa ngaønh coâng nghieäp deät do caïnh tranh vaø coâng ngheä thay ñoåi nhanh choùng. Phaân bieät caùc phaùt bieåu vi moâ vaø vó moâ 6. Laïm phaùt cuûa Vieät Nam naêm 2008 cao. 7. Lôïi nhuaän kinh teá laø ñoäng löïc thu huùt caùc doanh nghieäp môùi gia nhaäp vaøo ngaønh kinh doanh ñòa oác. 8. Chính saùch taøi chính, tieàn teä laø nhöõng coâng cuï ñieàu tieát neàn kinh teá cuûa chính phuû. 9. Tyû leä thaát nghieäp cuûa Vieät Nam coøn khaù cao. 10.Taêng chi tieâu cho hoaït ñoäng dòch vuï chaêm soùc y teá ôû vuøng saâu vaø vuøng daân toäc ít ngöôøi. Phaân bieät nhaän ñònh thöïc chöùng vaø nhaän ñònh chuaån taéc 1. Nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc nöôùc ngheøo cuûa theá giôùi nhaän ñöôïc thu nhaäp ít hôn trong toång thu nhaäp cuûa theá giôùi. 2. AÙp ñaët thueá cao ñoái vôùi thuoác laù seõ laøm giaûm vieäc huùt thuoác. 3. Giaù daàu theá giôùi hieän nay ñang taêng cao. 4. Chính phuû Vieät Nam neân ñöa ra nhöõng bieän phaùp nhaèm keàm cheá laïm phaùt hieän nay. 5. Ngaønh deät Vieät Nam neân taêng löông cho ngöôøi lao ñoäng ñeå traùnh tình traïng thieáu ngöôøi laøm vieäc. 6. Vöùt raùc nôi coâng coäng laø haønh vi phaù hoaïi moâi tröôøng soáng neân caàn phaûi xöû lyù nghieâm. I. Caàu, cung vaø giaù caû thò tröôøng. II. Ñoä co giaõn cuûa caàu vaø cung. III. YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa cung, caàu . Chöông 2 Caàu, cung vaø giaù thò tröôøng  Caáu truùc thò tröôøng caïnh tranh hoaøn toaøn  Thò tröôøng coù nhieàu ngöôøi mua, nhieàu ngöôøi baùn.  Saûn phaåm ñoàng nhaát.  Phaûi coù thoâng tin hoaøn haûo ñoái vôùi caùc ñieàu kieän mua baùn treân thò tröôøng.  Khoâng coù raøo caûn gia nhaäp hay rôøi khoûi thò tröôøng. I. Caàu, cung vaø giaù caû thò tröôøng 1. Caàu  Khaùi nieäm Caàu cuûa moät haøng hoùa, dòch vuï laø soá löôïng cuûa haøng hoùa, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi tieâu duøng saün loøng mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh. I. Caàu, cung vaø giaù caû thò tröôøng  Bieåu caàu P (ngaøn ñoàng/ñôn vò) Q D (ngaøn caùi) 50 7 40 14 30 21 20 28 10 35 1. Caàu P (ngaøn ñoàng) Q (ngaøn caùi) 1. Caàu  Ñöôøng caàu Ñöôøng caàu doác xuoáng cho bieát ngöôøi tieâu duøng saün loøng mua nhieàu hôn vôùi möùc giaù thaáp hôn. (D) 7 14 21 28 35 0 10 20 30 40 50 1. Caàu  Haøm soá caàu Q D = f(P) Neáu laø haøm tuyeán tính: Q D = a.P + b (a<0)  Quy luaät caàu Vôùi ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi, moái quan heä giöõa giaù vaø löôïng caàu coù tính quy luaät sau: P   Q D  P   Q D  Ví duï Haøm caàu ñóa compact coù daïng Q D = aP + b a = ΔQ/ΔP = 35 -7/10 -50 = -28/40 = - 0,7 Theá Q D = 7  P = 50 7 = - 0,7.50 + b  b = 42  Haøm caàu Q D = -7/10P + 42 Hay P = -10/7Q D + 60 1. Caàu  Phaân bieät löôïng caàu vaø caàu  Caàu (D) bieåu thò caùc soá löôïng maø ngöôøi tieâu duøng muoán mua vaø coù theå mua ôû caùc möùc giaù khaùc nhau. Do ñoù, caàu khoâng phaûi laø moät con soá cuï theå, noù chæ laø moät khaùi nieäm duøng ñeå moâ taû haønh vi cuûa ngöôøi tieâu duøng.  Löôïng caàu (Q D ) laø moät con soá cuï theå vaø chæ coù yù nghóa trong moái quan heä vôùi moät möùc giaù cuï theå. Do ñoù, moät söï thay ñoåi trong giaù seõ gaây neân söï thay ñoåi trong löôïng caàu, nghóa laø chæ coù söï di chuyeån doïc ñöôøng caàu ñoái vôùi moät haøng hoùa. 1. Caàu Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån) Thay ñoåi caàu khaùc vôùi thay ñoåi löôïng caàu  Caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi caùc yeáu toá ngoaøi giaù nhö thu nhaäp, giaù caùc haøng hoùa lieân quan, thò hieáu  Thay ñoåi caàu ñöôïc bieåu thò baèng söï dòch chuyeån toaøn boä ñöôøng caàu.  Thay ñoåi löôïng caàu ñöôïc theå hieän baèng söï di chuyeån doïc theo moät ñöôøng caàu. Caùc yeáu toá laøm dòch chuyeån ñöôøng caàu  Thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng.  Sôû thích vaø thò hieáu cuûa ngöôøi tieâu duøng.  Giaù cuûa haøng hoùa lieân quan.  Qui moâ tieâu thuï cuûa thò tröôøng.  Söï döï ñoaùn cuûa ngöôøi tieâu duøng veà giaù caû, thu nhaäp vaø chính saùch cuûa chính phuû trong töông lai. 1. Caàu PQ P 2 Q 1 Q 2 P 1 1.Caàu Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån) Q’ 1 Q’ 2  Thu nhaäp  Thò hieáu ngöôøi tieâu duøng  Giaù haøng hoùa lieân quan  Qui moâ tieâu thuï cuûa thò tröôøng  Döï ñoaùn giaù trong töông lai ° D D’ °° ° PQ P 2 Q 1 Q 2 P 1 Q’ 1 Q’ 2 D D’ 1.Caàu Thu nhaäp bình quaân cuûa daân cö taêng Ñoái vôùi haøng hoùa thoâng thöôøng khi thu nhaäp bình quaân cuûa daân cö taêng, ñöôøng caàu dòch chuyeån sang phaûi, caàu taêng. °° °° PQ P 2 Q 1 Q 2 P 1 Q’ 1Q’2 D D’ 1.Caàu Thu nhaäp bình quaân cuûa daân cö taêng °° °° Ñoái vôùi haøng hoùa caáp thaáp khi thu nhaäp bình quaân cuûa daân cö taêng, ñöôøng caàu dòch chuyeån sang traùi, caàu giaûm. 1. Caàu Giaù caû haøng hoùa coù lieân quan Haøng thay theá P 1 P 2 Q 1 Q 2 Pepsi Coca Q P 1. Caàu Giaù caû haøng hoùa coù lieân quan Haøng boå sung P 1 P 2 Q 1 Q 2 Phaàn meàm Maùy vi tính Q P 2. Cung  Khaùi nieäm Cung cuûa moät haøng hoùa, dòch vuï laø soá löôïng cuûa haøng hoùa, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi baùn saün loøng baùn töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh.  Bieåu cung P (ngaøn ñoàng/ñôn vò) Q S (ngaøn caùi) 50 39 40 30 30 21 20 12 10 3 2. Cung P (ngaøn ñoàng) Q (ngaøn caùi) 2. Cung  Ñöôøng cung (S) 3 12 21 30 39 0 10 20 30 40 50 Ñöôøng cung doác leân cho bieát giaù caøng cao doanh nghieäp saün loøng baùn caøng nhieàu. 2. Cung  Haøm soá cung Q S = f(P) Neáu laø haøm tuyeán tính: Q S = c.P + d (c>0)  Quy luaät cung Vôùi ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi, moái quan heä giöõa giaù vaø löôïng cung coù tính quy luaät sau: P   Q S  P   Q S  Ví duï Haøm cung ñóa compact coù daïng Q S = cP + d (c>0) c = ΔQ/ΔP = 12 -30/20 -40 = 0,9 Theá Q S = 3  P = 10 3 = 0,9.10 + d  d = -6  Haøm cung Q S = 9/10P – 6 Hay P = 10/9Q S + 20/3 2. Cung  Phaân bieät löôïng cung vaø cung  Cung (S) bieåu thò caùc soá löôïng maø ngöôøi sản xuất muốn cung ứng vaø coù theå cung ứng ôû caùc möùc giaù khaùc nhau. Do ñoù, cung khoâng phaûi laø moät con soá cuï theå, noù chæ laø moät khaùi nieäm duøng ñeå moâ taû haønh vi cuûa ngöôøi sản xuất.  Löôïng cung (Q S ) laø moät con soá cuï theå vaø chæ coù yù nghóa trong moái quan heä vôùi moät möùc giaù cuï theå. Do ñoù, moät söï thay ñoåi trong giaù seõ gaây neân söï thay ñoåi trong löôïng cung, nghóa laø chæ coù söï di chuyeån doïc ñöôøng cung ñoái vôùi moät haøng hoùa. PQ P 2 Q 1 Q 2 P 1 2. Cung Thay ñoåi cung (Ñöôøng cung dòch chuyeån) Q’ 1 Q’ 2  Trình ñoä coâng ngheä  Giaù yeáu toá ñaàu vaøo  Qui moâ saûn xuaát cuûa ngaønh  Giaù kyø voïng  Chính saùch thueá vaø trôï caáp  Ñieàu kieän töï nhieân S S’ ° ° ° ° PQ’ 1 P 1 P 2 • • Tiến bộ kỹ thuật laøm cho ñöôøng cung dòch chuyeån sang phải, cung tăng 2. Cung Trình ñoä coâng ngheä Q 2 Q 2 Q’ 2 Q 1 Q SS’ Giaù Q’ 2 Q’ 1 Q 2 Q 1 Q P 1 P 2 • • Giaù yeáu toá ñaàu vaøo taêng laøm cho ñöôøng cung dòch chuyeån sang traùi, cung giaûm 2. Cung Giaù yeáu toá ñaàu vaøo S S’ 3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Caùc ñaëc ñieåm cuûa giaù caân baèng thò tröôøng Q D = Q S Khoâng coù thieáu huït haøng hoùa. Khoâng coù dö cung Khoâng coù aùp löïc laøm thay ñoåi giaù P(ñoàng/taán) Q D (taán/thaùng) Q S (taán/thaùng) Dö thöøa (+) Thieáu huït (-) 50 7.000 39.000 + 32.000 40 14.000 30.000 + 16.000 30 21.000 21.000 0 20 28.000 12.000 - 16.000 10 35.000 3.000 - 32.000 3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng Giaù caân baèng P (ngaøn ñoàng) Q (ngaøn caùi) 3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng (D) 7 14 21 28 35 0 10 20 30 40 50 E ° (S) Giaù vaø soá löôïng caân baèng ñöôïc xaùc ñònh taïi giao ñieåm cuûa hai ñöôøng caàu vaø cung 3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Toùm taét cô cheá thò tröôøng 1. Cung vaø caàu töông taùc quyeát ñònh giaù caân baèng thò tröôøng. 2. Khi chöa caân baèng, thò tröôøng seõ ñieàu chænh söï thieáu huït hoaëc dö thöøa haøng hoùa cho ñeán khi ñaït ñöôïc traïng thaùi caân baèng. 3. Thò tröôøng laø caïnh tranh hoaøn haûo thì cô cheá hoaït ñoäng treân môùi coù hieäu quaû. 3. Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Dö cung (dö thöøa)  Giaù thò tröôøng cao hôn giaù caân baèng.  Nhaø saûn xuaát haï giaù, löôïng caàu taêng vaø löôïng cung giaûm.  Thò tröôøng tieáp tuïc ñieàu chænh cho ñeán khi ñaït ñöôïc giaù caân baèng. P P 0 Q 0 Q D S E P 1 3. Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Dö caàu (thieáu huït)  Giaù thò tröôøng thaáp hôn giaù caân baèng.  Nhaø saûn xuaát taêng giaù, löôïng caàu giaûm vaø löôïng cung taêng.  Thò tröôøng tieáp tuïc ñieàu chænh cho ñeán khi ñaït ñöôïc giaù caân baèng. P P 0 Q 0 Q D S E P 1 3. Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng thay ñoåi theo thôøi gian laø do:  Caàu thay ñoåi (ñöôøng caàu dòch chuyeån).  Cung thay ñoåi (ñöôøng cung dòch chuyeån).  Caû cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi. PQ P 1 Q 0 Q S P 0 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng Q 1  Caân baèng ban ñaàu taïi P 0 , Q 0  Khi cung taêng (ñöôøng cung dòch chuyeån sang S’ ) * Dö thöøa taïi P 0 laø Q S Q 0 * Caân baèng môùi taïi P 1 ,Q 1 D S’ S ° ° ° PQ P 0 Q 0 Q D P 1 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng Q 1  Caân baèng ban ñaàu taïi Q 0 , P 0  Khi caàu taêng (ñöôøng caàu dòch chuyeån sang D’) * Thieáu huït taïi P 0 laø Q D Q 0 * Caân baèng môùi taïi P 1 ,Q 1 D D’ S ° ° ° Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng ª Caàu thay ñoåi vaø cung khoâng ñoåi * D vaø S=  P E  vaøQ E  * D vaø S=  P E  vaø Q E  ª Caàu khoâng ñoåi vaø cung thay ñoåi * D= vaø S  P E  vaø Q E  * D= vaø S  P E  vaø Q E  ª Cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi * D vaø S  P E = vaø Q E  * D vaø S  P E = vaø Q E  * D vaø S  P E  vaø Q E = * D vaø S  P E  vaø Q E = II. Ñoä co giaõn cuûa caàu, cung 1. Ñoä co giaõn cuûa caàu * Khaùi nieäm * Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù (E D hay Ep). * Ñoä co giaõn cuûa caàu ñoái vôùi thu nhaäp (E I ). * Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu theo giaù (E XY ). a. Khaùi nieäm ñoä co giaõn cuûa caàu  Ñoä co giaõn ño löôøng söï nhaïy caûm cuûa ngöôøi tieâu duøng, bieåu hieän qua söï thay ñoåi löôïng caàu khi giaù haøng hoùa, thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng, giaù cuûa caùc haøng hoùa coù lieân quan thay ñoåi.  Do ñoù, ñoä co giaõn cuûa caàu coù theå chia ra laøm ba loaïi:  Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù.  Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp.  Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu theo giaù. a. Khaùi nieäm ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaÙ  Ñoä co giaõn ño löôøng söï nhaïy caûm cuûa ngöôøi tieâu duøng, bieåu hieän qua söï thay ñoåi löôïng caàu khi giaù haøng hoùa thay ñoåi.  Ñoä co giaõn laø tyû leä % thay ñoåi trong löôïng caàu khi P saûn phaåm thay ñoåi 1% vôùi ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi. b. Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù Coâng thöùc tính ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù Thí duï : soá löôïng caàu giaûm 20% khi giaù taêng 10% ta tính ñöôïc : E D = - 2 E D = E D = (%ΔQ) / (%ΔP) ΔQ / Q ΔP / P = ΔQ ΔP x P Q Ví dụ  Cho haøm caàu laø Q = 100 – 7P. Tính ñoä co giaõn cuûa caàu taïi möùc giaù P = 10.  Khi P = 10 thì Q = 30.  Theo coâng thöùc ñoä co giaõn ñieåm: E D = P/Q x (Q/ P) = 10/30 x (-7) = - 2,33 b. Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù Söï thay ñoåi ñoä co giaõn treân ñöôøng caàu 2 4 P Q E D