Bài giảng kinh tế vi mô
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về kinh tế học
Chương 2: Cầu, cung và giá thị trường
Chương 3: Lý thuyết lựa chọn của người tiêu dùng
Chương 4: Lý thuyết về sản xuất và chi phí sản xuất
Chương 5: Thị trường cạnh tranh hoàn toàn
Chương 6: Thị trường độc quyền hoàn toàn
Chương 7: Thị trường cạnh tranh không hoàn toàn
377 trang |
Chia sẻ: thanhtuan.68 | Lượt xem: 953 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng môn học Kinh tế vi mô đầy đủ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Baøi giaûng kinh teá vi moâ
Chöông 1: Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà kinh teá hoïc
Chöông 2: Caàu, cung vaø giaù thò tröôøng
Chöông 3: Lyù thuyeát löïa choïn cuûa ngöôøi tieâu duøng
Chöông 4: Lyù thuyeát veà saûn xuaát vaø chi phí saûn xuaát
Chöông 5: Thò tröôøng caïnh tranh hoaøn toaøn
Chöông 6: Thò tröôøng ñoäc quyeàn hoaøn toaøn
Chöông 7: Thò tröôøng caïnh tranh khoâng hoaøn toaøn
Chöông 1
Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà kinh teá hoïc
Caùc khaùi nieäm cô baûn
Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá học
Caùc heä thoáng kinh teá vaø caùch giaûi
quyeát caùc vaán ñeà cô baûn
1. Kinh teá hoïc
Kinh teá hoïc laø boä moân khoa hoïc xaõ hoäi,
nghieân cöùu vieäc löïa choïn caùch söû duïng
hôïp lyù nguoàn löïc khan hieám ñeå saûn xuaát ra
nhöõng haøng hoùa vaø dòch vuï, nhaèm thoûa
maõn cao nhaát nhu caàu cho moïi thaønh vieân
trong xaõ hoäi.
I. Caùc khaùi nieäm cô baûn
2. Kinh teá hoïc vó moâ vaø vi moâ
Kinh teá hoïc vó moâ: Nghieân cöùu toaøn boä neàn kinh teá:
saûn löôïng, taêng tröôûng, laïm phaùt, thaát nghieäp
Kinh teá hoïc vi moâ: Kinh teá vi moâ nghieân cöùu haønh vi
cuûa töøng thaønh phaàn, töøng ñôn vò rieâng leû trong neàn
kinh teá.
* Ngöôøi tieâu duøng
* Coâng nhaân
* Doanh nghieäp
* Chính phuû
Moái quan heä giöõa kinh teá hoïc vi moâ vaø vó moâ.
I. Caùc khaùi nieäm cô baûn
I. Caùc khaùi nieäm cô baûn
3. Kinh teá hoïc thöïc chöùng vaø kinh teá hoïc chuaån taéc
* Kinh teá hoïc thöïc chöùng
Moâ taû, lyù giaûi vaø döï baùo caùc vaán ñeà kinh teá ñaõ, ñang vaø seõ
xaûy ra treân thöïc teá - voán laø keát quaû cuûa söï löïa choïn cuûa
caùc taùc nhaân kinh teá.
* Kinh teá hoïc chuaån taéc: ñöa ra nhöõng chæ daãn, nhöõng quan
ñieåm caù nhaân veà caùch giaûi quyeát caùc vaán ñeà kinh teá.
- Lieân quan ñeán caùc giaù trò ñaïo ñöùc, xaõ hoäi, vaên hoùa.
- Thöôøng mang tính chuû quan cuûa ngöôøi phaùt bieåu.
- Laø nguoàn goác baát ñoàng quan ñieåm giöõa caùc nhaø kinh teá
hoïc.
1. Ba vaán ñeà cô baûn cuûa moät heä thoáng kinh teá
* Saûn xuaát caùi gì? Soá löôïng bao nhieâu?
* Saûn xuaát nhö theá naøo?
* Saûn xuaát cho ai?
II. Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá hoïc
II. Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá hoïc
2. Vaán ñeà hieäu quaû
Hieäu quaû löïa choïn ( Hieäu quaû veà maët kyõ thuaät)
Hieäu quaû saûn xuaát : theå hieän qua ñöôøng giôùi haïn
khaû naêng saûn xuaát
Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát (PPF) : laø
moät sô ñoà cho thaáy nhöõng keát hôïp toái ña soá löôïng
caùc saûn phaåm, maø neàn kinh teá coù theå saûn xuaát,
khi söû duïng toaøn boä nguoàn löïc cuûa neàn kinh teá.
Bieåu : Khaû naêng saûn xuaát
Maùy tính (chieác) Xe hôi (chieác)
1.000 0
900 10
750 20
550 30
300 40
0 50
Xe hôi
Maùy tính
300
500
550
750
900
1.000
0 10 15 20 30 40 50
I
Saûn xuaát keùm hieäu quaû
Ñöôøng PPF
U Khoâng theå ñaït ñöôïc
Saûn xuaát coù hieäu quaû
A
B
C
D
E
F
Töø sô ñoà cho thaáy:
* Ñieåm I töôïng tröng cho phoái hôïp khoâng hieäu quaû.
* Ñieåm U laø khoâng theå ñaït ñöôïc vì neàn kinh teá khoâng coù ñuû
taøi nguyeân ñeå ñaûm baûo möùc saûn xuaát ñoù.
* Nhöõng ñieåm naèm treân ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát
(ñieåm A, B, C, D, E, F) töôïng tröng nhöõng möùc ñoä hieäu
quaû cuûa neàn saûn xuaát.
Hieäu quaû saûn xuaát laø söû duïng nguoàn taøi nguyeân khan
hieám sao cho thoûa maõn nhu caàu cuûa xaõ hoäi baèng caùch taïo
ra soá löôïng saûn phaåm toái ña. Hay noùi caùch khaùc laø naèm
treân ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát.
Hieäu quaû saûn xuaát coøn ñònh nghóa laø khi xaõ hoäi gia taêng
soá löôïng saûn phaåm naøy thì baét buoäc phaûi giaûm bôùt soá
löôïng saûn phaåm khaùc.
II. Caùc vaán ñeà cô baûn trong kinh teá hoïc
3. Chi phí cô hoäi
Chi phí cô hoäi laø phaàn giaù trò cuûa moät
quyeát ñònh toát nhaát coøn laïi bò maát ñi khi ta
löïa choïn quyeát ñònh naøy.
Chi phí cô hoäi cuûa saûn phaåm A laø soá
löôïng saûn phaåm B bò maát ñi ñeå saûn xuaát
theâm moät ñôn vò saûn phaåm A.
1. Heä thoáng kinh teá truyeàn thoáng.
2. Heä thoáng kinh teá meänh leänh.
3. Heä thoáng kinh teá thò tröôøng töï do.
4. Heä thoáng kinh teá hoãn hôïp.
III. Caùc heä thoáng kinh teá vaø caùch giaûi quyeát
caùc vaán ñeà cô baûn
1. Heä thoáng kinh teá truyeàn thoáng:
Giaûi quyeát ba vaán ñeà cô baûn thoâng qua khaû naêng kinh
teá truyeàn thoáng - söï laëp laïi trong noäi boä, töø theá heä naøy
sang theá heä khaùc, caùc kieåu maãu gia ñình coå: caùc gia
ñình canh taùc vaãn soáng treân maûnh ñaát cuûa mình.
2. Heä thoáng kinh teá meänh leänh:
- Laø moät hình thaùi toå chöùc kinh teá trong ñoù caùc caù nhaân
chæ huy (chính phuû) quyeát ñònh phaân phoái caùc yeáu toá
saûn xuaát theo caùc keá hoaïch phaùt trieån kinh teá cuûa
chính phuû.
- Ba vaán ñeà cô baûn ñöôïc Nhaø nöôùc giaûi quyeát thoâng qua
heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh do UÛy ban Keá hoaïch Nhaø
nöôùc ban haønh.
Öu ñieåm:
* Do Chính phuû tính toaùn ñöôïc toång cung, toång caàu neân
traùnh ñöôïc maát caân ñoái saûn phaåm trong neàn kinh teá.
* Caùc ngaønh phaùt trieån caân ñoái, hôïp lyù.
* Haïn cheá phaân hoùa giaøu ngheøo, baát coâng trong xaõ hoäi.
Nhöôïc ñieåm:
* Phöông phaùp söû duïng taøi nguyeân khoâng hôïp lyù.
* Saûn xuaát keùm hieäu quaû.
3. Heä thoáng kinh teá thò tröôøng:
Moâ hình kinh teá thò tröôøng laø moät hình thöùc toå chöùc kinh teá
trong ñoù nhöõng ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua taùc ñoäng qua laïi
laãn nhau ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa heä thoáng
kinh teá.
Ba vaán ñeà cô baûn ñöôïc giaûi quyeát thoâng qua quan heä cung
caàu, theå hieän baèng heä thoáng giaù.
Öu ñieåm:
* Phaân phoái hôïp lyù vaø söû duïng hieäu quaû naêng löïc saûn xuaát.
* Thuùc ñaåy ñoåi môùi kyõ thuaät saûn xuaát
Nhöôïc ñieåm:
* Phaân hoùa giai caáp.
* Thöôøng xaûy ra khuûng hoaûng kinh teá.
* Taïo ra caùc taùc ñoäng ngoaïi vi.
* Taïo theá ñoäc quyeàn ngaøy caøng taêng.
* Thoâng tin khoâng caân xöùng giöõa ngöôøi mua vaø ngöôøi
baùn laøm thieät haïi cho ngöôøi tieâu duøng.
4. Heä thoáng kinh teá hoãn hôïp:
Chính phuû vaø thò tröôøng cuøng giaûi quyeát ba vaán ñeà
cô baûn.
Phaàn lôùn ba vaán ñeà ñöôïc giaûi quyeát baèng cô cheá
thò tröôøng.
Chính phuû seõ can thieäp baèng caùc chính saùch kinh
teá ñeå haïn cheá nhöôïc ñieåm cuûa neàn kinh teá thò
tröôøng.
Nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu:
* Neàn kinh teá hoaït ñoäng coù hieäu quaû.
* Thöïc hieän ñöôïc coâng baèng xaõ hoäi.
THÒ TRÖÔØNG HAØNG
HOÙA VAØ DÒCH VUÏ
HOÄ GIA ÑÌNH DOANH NGHIEÄP
THÒ TRÖÔØNG CAÙC
YEÁU TOÁ SAÛN XUAÁT
Caàu HH & DV
Thu nhaäp: tieàn löông, tieàn
laõi, tieàn thueâ, lôïi nhuaän
Cung SLÑ,
voán, ñaát
Cung HH & DV
Chi phí caùc yeáu toá SX
Caàu
Doanh thuChi tieâu
Caùc chuû ñeà nghieân cöùu cuûa moân Kinh teá Vi moâ
Moät soá ví duï veà Kinh teá hoïc vi moâ vaø vó moâ quan taâm
Saûn xuaát Giaù caû Thu nhaäp Vieäc laøm
Vi moâ Saûn xuaát / Saûn
löôïng trong töøng
ngaønh hoaëc töøng
doanh nghieäp.
Bao nhieâu saét?
Bao nhieâu gaïo?
Bao nhieâu vaûi?
Nhöõng möùc giaù
rieâng leû cuûa
töøng saûn phaåm.
Giaù saét.
Giaù gaïo.
Giaù vaûi.
Phaân phoái thu
nhaäp vaø cuûa caûi.
Tieàn löông trong
ngaønh saét.
Tieàn löông toái
thieåu.
Vieäc laøm trong
töøng ngaønh hoaëc
doanh nghieäp.
Vieäc laøm trong
ngaønh saét .
Soá lao ñoäng trong
moät xí nghieäp.
Vó moâ Saûn xuaát / Saûn
löôïng quoác gia.
Toång saûn löôïng
quoác gia.
Taêng tröôûng.
Möùc giaù toång
quaùt trong neàn
kinh teá.
Giaù tieâu duøng.
Giaù saûn xuaát.
Tyû leä laïm phaùt.
Thu nhaäp quoác
gia.
Toång möùc lôïi
nhuaän cuûa caùc
doanh nghieäp.
Vieäc laøm vaø thaát
nghieäp trong toaøn
boä neàn kinh teá.
Toång soá lao ñoäng
coù vieäc laøm.
Tyû leä thaát nghieäp
Phaân bieät caùc phaùt bieåu vi moâ vaø vó moâ
1. Möùc chi tieâu tieâu duøng taêng cao moät thôøi gian daøi
ñaõ keùo söï taêng tröôûng kinh teá maïnh meõ.
2. Gaàn ñaây do suy thoaùi cuûa neàn kinh teá toaøn caàu laøm
cho ngaønh coâng nghieäp du lòch suït giaûm roõ reät.
3. Xuaát khaåu taêng tröôûng chaäm laïi do coù söï suy thoaùi
cuûa caùc nöôùc baïn haøng chuû yeáu.
4. Ngaân haøng trung öông quyeát ñònh taêng laõi suaát
nhaèm kieàm cheá aùp löïc laïm phaùt.
5. Suy thoaùi cuûa ngaønh coâng nghieäp deät do caïnh tranh
vaø coâng ngheä thay ñoåi nhanh choùng.
Phaân bieät caùc phaùt bieåu vi moâ vaø vó moâ
6. Laïm phaùt cuûa Vieät Nam naêm 2008 cao.
7. Lôïi nhuaän kinh teá laø ñoäng löïc thu huùt caùc doanh
nghieäp môùi gia nhaäp vaøo ngaønh kinh doanh ñòa oác.
8. Chính saùch taøi chính, tieàn teä laø nhöõng coâng cuï ñieàu
tieát neàn kinh teá cuûa chính phuû.
9. Tyû leä thaát nghieäp cuûa Vieät Nam coøn khaù cao.
10.Taêng chi tieâu cho hoaït ñoäng dòch vuï chaêm soùc y
teá ôû vuøng saâu vaø vuøng daân toäc ít ngöôøi.
Phaân bieät nhaän ñònh thöïc chöùng vaø
nhaän ñònh chuaån taéc
1. Nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc nöôùc ngheøo cuûa theá giôùi nhaän
ñöôïc thu nhaäp ít hôn trong toång thu nhaäp cuûa theá giôùi.
2. AÙp ñaët thueá cao ñoái vôùi thuoác laù seõ laøm giaûm vieäc huùt
thuoác.
3. Giaù daàu theá giôùi hieän nay ñang taêng cao.
4. Chính phuû Vieät Nam neân ñöa ra nhöõng bieän phaùp nhaèm
keàm cheá laïm phaùt hieän nay.
5. Ngaønh deät Vieät Nam neân taêng löông cho ngöôøi lao ñoäng
ñeå traùnh tình traïng thieáu ngöôøi laøm vieäc.
6. Vöùt raùc nôi coâng coäng laø haønh vi phaù hoaïi moâi tröôøng
soáng neân caàn phaûi xöû lyù nghieâm.
I. Caàu, cung vaø giaù caû thò tröôøng.
II. Ñoä co giaõn cuûa caàu vaø cung.
III. YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa cung, caàu .
Chöông 2
Caàu, cung vaø giaù thò tröôøng
Caáu truùc thò tröôøng caïnh tranh hoaøn toaøn
Thò tröôøng coù nhieàu ngöôøi mua, nhieàu ngöôøi baùn.
Saûn phaåm ñoàng nhaát.
Phaûi coù thoâng tin hoaøn haûo ñoái vôùi caùc ñieàu kieän
mua baùn treân thò tröôøng.
Khoâng coù raøo caûn gia nhaäp hay rôøi khoûi thò tröôøng.
I. Caàu, cung vaø giaù caû thò tröôøng
1. Caàu
Khaùi nieäm
Caàu cuûa moät haøng hoùa, dòch vuï laø soá löôïng
cuûa haøng hoùa, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi
tieâu duøng saün loøng mua töông öùng vôùi caùc
möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi
gian xaùc ñònh.
I. Caàu, cung vaø giaù caû thò tröôøng
Bieåu caàu
P
(ngaøn ñoàng/ñôn vò)
Q
D
(ngaøn caùi)
50 7
40 14
30 21
20 28
10 35
1. Caàu
P (ngaøn ñoàng)
Q (ngaøn caùi)
1. Caàu
Ñöôøng caàu
Ñöôøng caàu doác xuoáng cho
bieát ngöôøi tieâu duøng saün
loøng mua nhieàu hôn vôùi
möùc giaù thaáp hôn.
(D)
7 14 21 28 35
0
10
20
30
40
50
1. Caàu
Haøm soá caàu
Q
D
= f(P)
Neáu laø haøm tuyeán tính: Q
D
= a.P + b (a<0)
Quy luaät caàu
Vôùi ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi,
moái quan heä giöõa giaù vaø löôïng caàu coù tính
quy luaät sau:
P Q
D
P Q
D
Ví duï
Haøm caàu ñóa compact coù daïng Q
D
= aP + b
a = ΔQ/ΔP
= 35 -7/10 -50 = -28/40 = - 0,7
Theá Q
D
= 7 P = 50
7 = - 0,7.50 + b
b = 42
Haøm caàu Q
D
= -7/10P + 42
Hay P = -10/7Q
D
+ 60
1. Caàu
Phaân bieät löôïng caàu vaø caàu
Caàu (D) bieåu thò caùc soá löôïng maø ngöôøi tieâu duøng
muoán mua vaø coù theå mua ôû caùc möùc giaù khaùc nhau.
Do ñoù, caàu khoâng phaûi laø moät con soá cuï theå, noù chæ laø
moät khaùi nieäm duøng ñeå moâ taû haønh vi cuûa ngöôøi tieâu
duøng.
Löôïng caàu (Q
D
) laø moät con soá cuï theå vaø chæ coù yù
nghóa trong moái quan heä vôùi moät möùc giaù cuï theå. Do
ñoù, moät söï thay ñoåi trong giaù seõ gaây neân söï thay ñoåi
trong löôïng caàu, nghóa laø chæ coù söï di chuyeån doïc
ñöôøng caàu ñoái vôùi moät haøng hoùa.
1. Caàu
Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)
Thay ñoåi caàu khaùc vôùi thay ñoåi löôïng caàu
Caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi caùc yeáu toá ngoaøi giaù
nhö thu nhaäp, giaù caùc haøng hoùa lieân quan, thò
hieáu
Thay ñoåi caàu ñöôïc bieåu thò baèng söï dòch
chuyeån toaøn boä ñöôøng caàu.
Thay ñoåi löôïng caàu ñöôïc theå hieän baèng söï di
chuyeån doïc theo moät ñöôøng caàu.
Caùc yeáu toá laøm dòch chuyeån ñöôøng caàu
Thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng.
Sôû thích vaø thò hieáu cuûa ngöôøi tieâu duøng.
Giaù cuûa haøng hoùa lieân quan.
Qui moâ tieâu thuï cuûa thò tröôøng.
Söï döï ñoaùn cuûa ngöôøi tieâu duøng veà giaù caû, thu
nhaäp vaø chính saùch cuûa chính phuû trong töông lai.
1. Caàu
PQ
P
2
Q
1
Q
2
P
1
1.Caàu
Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)
Q’
1
Q’
2
Thu nhaäp
Thò hieáu ngöôøi tieâu duøng
Giaù haøng hoùa lieân quan
Qui moâ tieâu thuï cuûa thò
tröôøng
Döï ñoaùn giaù trong töông
lai
°
D D’
°°
°
PQ
P
2
Q
1
Q
2
P
1
Q’
1
Q’
2
D D’
1.Caàu
Thu nhaäp bình quaân cuûa daân cö taêng
Ñoái vôùi haøng hoùa
thoâng thöôøng khi thu
nhaäp bình quaân cuûa
daân cö taêng, ñöôøng caàu
dòch chuyeån sang phaûi,
caàu taêng.
°°
°°
PQ
P
2
Q
1
Q
2
P
1
Q’
1Q’2
D
D’
1.Caàu
Thu nhaäp bình quaân cuûa daân cö taêng
°°
°°
Ñoái vôùi haøng hoùa
caáp thaáp khi thu nhaäp
bình quaân cuûa daân cö
taêng, ñöôøng caàu dòch
chuyeån sang traùi, caàu
giaûm.
1. Caàu
Giaù caû haøng hoùa coù lieân quan
Haøng thay theá
P
1
P
2
Q
1
Q
2
Pepsi Coca
Q
P
1. Caàu
Giaù caû haøng hoùa coù lieân quan
Haøng boå sung
P
1
P
2
Q
1
Q
2
Phaàn meàm Maùy vi tính
Q
P
2. Cung
Khaùi nieäm
Cung cuûa moät haøng hoùa, dòch vuï laø soá
löôïng cuûa haøng hoùa, dòch vuï ñoù maø nhöõng
ngöôøi baùn saün loøng baùn töông öùng vôùi caùc
möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi
gian xaùc ñònh.
Bieåu cung
P
(ngaøn ñoàng/ñôn vò)
Q
S
(ngaøn caùi)
50 39
40 30
30 21
20 12
10 3
2. Cung
P (ngaøn ñoàng)
Q (ngaøn caùi)
2. Cung
Ñöôøng cung
(S)
3 12 21 30 39
0
10
20
30
40
50
Ñöôøng cung doác
leân cho bieát giaù
caøng cao doanh
nghieäp saün loøng
baùn caøng nhieàu.
2. Cung
Haøm soá cung
Q
S
= f(P)
Neáu laø haøm tuyeán tính: Q
S
= c.P + d (c>0)
Quy luaät cung
Vôùi ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi,
moái quan heä giöõa giaù vaø löôïng cung coù tính
quy luaät sau:
P Q
S
P Q
S
Ví duï
Haøm cung ñóa compact coù daïng Q
S
= cP + d (c>0)
c = ΔQ/ΔP
= 12 -30/20 -40 = 0,9
Theá Q
S
= 3 P = 10
3 = 0,9.10 + d
d = -6
Haøm cung Q
S
= 9/10P – 6
Hay P = 10/9Q
S
+ 20/3
2. Cung
Phaân bieät löôïng cung vaø cung
Cung (S) bieåu thò caùc soá löôïng maø ngöôøi sản xuất
muốn cung ứng vaø coù theå cung ứng ôû caùc möùc giaù
khaùc nhau. Do ñoù, cung khoâng phaûi laø moät con soá cuï
theå, noù chæ laø moät khaùi nieäm duøng ñeå moâ taû haønh vi
cuûa ngöôøi sản xuất.
Löôïng cung (Q
S
) laø moät con soá cuï theå vaø chæ coù yù
nghóa trong moái quan heä vôùi moät möùc giaù cuï theå. Do
ñoù, moät söï thay ñoåi trong giaù seõ gaây neân söï thay ñoåi
trong löôïng cung, nghóa laø chæ coù söï di chuyeån doïc
ñöôøng cung ñoái vôùi moät haøng hoùa.
PQ
P
2
Q
1
Q
2
P
1
2. Cung
Thay ñoåi cung (Ñöôøng cung dòch chuyeån)
Q’
1
Q’
2
Trình ñoä coâng ngheä
Giaù yeáu toá ñaàu vaøo
Qui moâ saûn xuaát cuûa ngaønh
Giaù kyø voïng
Chính saùch thueá vaø trôï caáp
Ñieàu kieän töï nhieân
S S’
° °
° °
PQ’
1
P
1
P
2
•
•
Tiến bộ kỹ thuật
laøm cho ñöôøng
cung dòch
chuyeån sang
phải, cung tăng
2. Cung
Trình ñoä coâng ngheä
Q
2
Q
2
Q’
2
Q
1 Q
SS’
Giaù
Q’
2
Q’
1
Q
2
Q
1
Q
P
1
P
2
•
•
Giaù yeáu toá
ñaàu vaøo taêng
laøm cho
ñöôøng cung
dòch chuyeån
sang traùi,
cung giaûm
2. Cung
Giaù yeáu toá ñaàu vaøo
S
S’
3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Caùc ñaëc ñieåm cuûa giaù caân baèng thò tröôøng
Q
D
= Q
S
Khoâng coù thieáu huït haøng hoùa.
Khoâng coù dö cung
Khoâng coù aùp löïc laøm thay ñoåi giaù
P(ñoàng/taán)
Q
D
(taán/thaùng)
Q
S
(taán/thaùng)
Dö thöøa (+)
Thieáu huït (-)
50 7.000 39.000 + 32.000
40 14.000 30.000 + 16.000
30 21.000 21.000 0
20 28.000 12.000 - 16.000
10 35.000 3.000 - 32.000
3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Giaù caân baèng
P (ngaøn ñoàng)
Q (ngaøn caùi)
3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
(D)
7 14 21 28 35
0
10
20
30
40
50
E
°
(S)
Giaù vaø soá löôïng caân
baèng ñöôïc xaùc ñònh
taïi giao ñieåm cuûa hai
ñöôøng caàu vaø cung
3.Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Toùm taét cô cheá thò tröôøng
1. Cung vaø caàu töông taùc quyeát ñònh giaù caân baèng thò
tröôøng.
2. Khi chöa caân baèng, thò tröôøng seõ ñieàu chænh söï
thieáu huït hoaëc dö thöøa haøng hoùa cho ñeán khi ñaït
ñöôïc traïng thaùi caân baèng.
3. Thò tröôøng laø caïnh tranh hoaøn haûo thì cô cheá hoaït
ñoäng treân môùi coù hieäu quaû.
3. Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Dö cung (dö thöøa)
Giaù thò tröôøng cao hôn giaù
caân baèng.
Nhaø saûn xuaát haï giaù,
löôïng caàu taêng vaø löôïng
cung giaûm.
Thò tröôøng tieáp tuïc ñieàu
chænh cho ñeán khi ñaït
ñöôïc giaù caân baèng.
P
P
0
Q
0
Q
D
S
E
P
1
3. Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Dö caàu (thieáu huït)
Giaù thò tröôøng thaáp hôn
giaù caân baèng.
Nhaø saûn xuaát taêng giaù,
löôïng caàu giaûm vaø löôïng
cung taêng.
Thò tröôøng tieáp tuïc ñieàu
chænh cho ñeán khi ñaït
ñöôïc giaù caân baèng.
P
P
0
Q
0
Q
D
S
E
P
1
3. Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng thay ñoåi theo
thôøi gian laø do:
Caàu thay ñoåi (ñöôøng caàu dòch chuyeån).
Cung thay ñoåi (ñöôøng cung dòch chuyeån).
Caû cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi.
PQ
P
1
Q
0
Q
S
P
0
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Q
1
Caân baèng ban ñaàu taïi P
0
, Q
0
Khi cung taêng (ñöôøng cung
dòch chuyeån sang S’ )
* Dö thöøa taïi P
0
laø Q
S
Q
0
* Caân baèng môùi taïi P
1
,Q
1
D
S’
S
°
° °
PQ
P
0
Q
0
Q
D
P
1
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
Q
1
Caân baèng ban ñaàu taïi Q
0
, P
0
Khi caàu taêng (ñöôøng caàu
dòch chuyeån sang D’)
* Thieáu huït taïi P
0
laø Q
D
Q
0
* Caân baèng môùi taïi P
1
,Q
1
D
D’
S
°
°
°
Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng
ª Caàu thay ñoåi vaø cung khoâng ñoåi
* D vaø S= P
E
vaøQ
E
* D vaø S= P
E
vaø Q
E
ª Caàu khoâng ñoåi vaø cung thay ñoåi
* D= vaø S P
E
vaø Q
E
* D= vaø S P
E
vaø Q
E
ª Cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi
* D vaø S P
E
= vaø Q
E
* D vaø S P
E
= vaø Q
E
* D vaø S P
E
vaø Q
E
=
* D vaø S P
E
vaø Q
E
=
II. Ñoä co giaõn cuûa caàu, cung
1. Ñoä co giaõn cuûa caàu
* Khaùi nieäm
* Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù (E
D
hay Ep).
* Ñoä co giaõn cuûa caàu ñoái vôùi thu nhaäp (E
I
).
* Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu theo giaù (E
XY
).
a. Khaùi nieäm ñoä co giaõn cuûa caàu
Ñoä co giaõn ño löôøng söï nhaïy caûm cuûa ngöôøi tieâu
duøng, bieåu hieän qua söï thay ñoåi löôïng caàu khi giaù
haøng hoùa, thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng, giaù cuûa caùc
haøng hoùa coù lieân quan thay ñoåi.
Do ñoù, ñoä co giaõn cuûa caàu coù theå chia ra laøm ba loaïi:
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù.
Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp.
Ñoä co giaõn cheùo cuûa caàu theo giaù.
a. Khaùi nieäm ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaÙ
Ñoä co giaõn ño löôøng söï nhaïy caûm cuûa
ngöôøi tieâu duøng, bieåu hieän qua söï thay ñoåi
löôïng caàu khi giaù haøng hoùa thay ñoåi.
Ñoä co giaõn laø tyû leä % thay ñoåi trong löôïng
caàu khi P saûn phaåm thay ñoåi 1% vôùi ñieàu
kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi.
b. Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
Coâng thöùc tính ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
Thí duï : soá löôïng caàu giaûm 20% khi giaù taêng
10% ta tính ñöôïc : E
D
= - 2
E
D
=
E
D
= (%ΔQ) / (%ΔP)
ΔQ / Q
ΔP / P
=
ΔQ
ΔP
x
P
Q
Ví dụ
Cho haøm caàu laø Q = 100 – 7P. Tính ñoä co giaõn
cuûa caàu taïi möùc giaù P = 10.
Khi P = 10 thì Q = 30.
Theo coâng thöùc ñoä co giaõn ñieåm:
E
D
= P/Q x (Q/ P) = 10/30 x (-7) = - 2,33
b. Ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù
Söï thay ñoåi ñoä co giaõn treân ñöôøng caàu
2
4
P
Q
E
D