Bài giảng môn Tin học đại cương Chương 2 Hệ điều hành

HỆ ĐIỀU HÀNH Bộ môn Tin học cơ sở – Khoa CNTT Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM 1 Bài giảng môn Tin học đại cương CHƯƠNG 2 Nội dung 1. Tổng quan về hệ điều hành 2. Hệ điều hành Microsoft Windows Chương 2: Hệ điều hành 2 10/31/2013 1. Tổng quan về hệ điều hành a. Khái niệm hệ điều hành b. Chức năng của hệ điều hành c. Phân loại hệ điều hành d. Một số hệ điều hành (HĐH) phổ biến 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 3 Khái niệm hệ điều hành Phần mềm đặc biệt để quản lý, điều hành toàn bộ hệ thống thiết bị phần cứng và tài nguyên phần mềm của máy tính. Mục tiêu: ◦ Cung cấp môi trường giao tiếp thuận tiện, hiệu quả với máy. ◦ Chia sẻ tài nguyên hệ thống. Chương 2: Hệ điều hành 4 10/31/2013 Vai trò trung gian của hệ điều hành Chương 2: Hệ điều hành 5 10/31/2013 Chức năng của hệ điều hành Quản lý tài nguyên hệ thống ◦ Quản lý tiến trình ◦ Quản lý bộ nhớ ◦ Quản lý thiết bị xuất/nhập ◦ Quản lý tập tin Giao tiếp với người sử dụng ◦ Tập lệnh để điều hành hệ thống ◦ Giao diện cơ bản để lập trình ứng dụng Chương 2: Hệ điều hành 6 10/31/2013 Các thành phần cơ bản Hệ thống quản lý tiến trình Hệ thống quản lý bộ nhớ Hệ thống quản lý xuất nhập Hệ thống quản lý tập tin Hệ thống bảo vệ Hệ thống dịch lệnh Quản lý mạng 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 7 Phân loại hệ điều hành Dựa trên loại máy tính: ◦ HĐH cho máy tính lớn ◦ HĐH dành cho máy chủ ◦ HĐH dành cho máy tính cá nhân ◦ HĐH nhúng ◦ HĐH dành cho máy chuyên dụng ◦ HĐH dành cho thẻ chip Chương 2: Hệ điều hành 8 10/31/2013 Phân loại hệ điều hành (tt) Dựa trên số chương trình thực hiện cùng lúc: ◦ HĐH đơn nhiệm ◦ HĐH đa nhiệm Dựa trên số mạch xử lý trong hệ thống: ◦ HĐH đơn xử lý ◦ HĐH đa xử lý Chương 2: Hệ điều hành 9 10/31/2013 Phân loại hệ điều hành (tt) Dựa trên số người sử dụng cùng lúc: ◦ HĐH một người dùng ◦ HĐH nhiều người dùng ◦ HĐH mạng Chương 2: Hệ điều hành 10 10/31/2013 Phân loại hệ điều hành (tt) Dựa trên hình thức xử lý: ◦ Hệ thống xử lý theo lô ◦ Hệ thống xử lý tương tác ◦ Hệ thống chia sẻ thời gian ◦ Hệ thống song song ◦ Hệ thống phân tán ◦ Hệ thống thời gian thực 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 11 Một số hệ điều hành phổ biến Hệ điều hành cho máy tính: ◦ Các hệ điều hành tựa UNIX:  HĐH UNIX  HĐH LINUX: Ubuntu, Red Hat, Fedora...  HĐH Mac OS X ◦ Hệ điều hành Microsoft Chương 2: Hệ điều hành 12 10/31/2013 Một số hệ điều hành phổ biến Hệ điều hành trên điện thoại di động: ◦ HĐH Android ◦ HĐH iOS ◦ HĐH Windows Phone 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 13 Logo của một số hệ điều hành phổ biến 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 14 2. Hệ điều hành MS Windows a. Giới thiệu b. Đặc điểm c. Các dòng sản phẩm chính d. Hệ thống quản lý tập tin e. Quản lý người sử dụng f. Cài đặt và gỡ bỏ ứng dụng g. Tùy biến giao diện người dùng và chế độ làm việc của Windows 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 15 Giới thiệu Một họ HĐH của Microsoft, ra mắt lần đầu vào tháng 11/1985. Các phiên bản: ◦ Trên điện thoại di động: Windows Mobile, Windows Phone. ◦ Trên máy tính: Windows 1.0, Windows 2.0, Windows 2.1, Windows 3.0, Windows 3.1, Windows 95, Windows 98, Windows Me, Windows NT, Windows XP, Windows Vista, Windows 7, Windows 8. Chương 2: Hệ điều hành 16 10/31/2013 Các phiên bản Windows 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 17 Đặc điểm Hệ điều hành đa nhiệm. Giao diện đồ họa. Người dùng giao tiếp với ứng dụng thông qua cửa sổ (Windows). 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 18 Đặc điểm (tt) Sử dụng biểu tượng (Icons) và thực đơn (Menu) để biểu diễn lệnh. Thanh tác vụ quản lý ứng dụng đang thực hiện. Tính năng cắm và sử dụng (Plug and Play). 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 19 Các dòng sản phẩm chính Dành cho người dùng cá nhân Dành cho khách hàng doanh nghiệp Dành cho hệ thống máy chủ Dành cho điện thoại thông minh và máy tính bảng Chương 2: Hệ điều hành 20 10/31/2013 Hệ thống quản lý tập tin Khái niệm: ◦Ổ đĩa ◦ Tập tin ◦ Thư mục Chương 2: Hệ điều hành 21 10/31/2013 Hệ thống quản lý tập tin (tt) Thao tác với tập tin, thư mục. ◦ Hiển thị và sắp xếp ◦ Tìm kiếm ◦ Sao chép, di chuyển ◦ Đổi tên ◦ Xóa, phục hồi 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 22 Quản lý tập tin – Công cụ Windows Explorer Thay đổi cách hiển thị Hộp tìm kiếm 23 Sao chép, di chuyển, xóa, đổi tên bằng menu pop-up 24 Quản lý người dùng Các kiểu tài khoản người dùng: ◦ Quản trị hệ thống (Administrators): có toàn quyền kiểm soát hệ thống.  Có thư viện riêng.  Được phép cài đặt, gỡ bỏ các ứng dụng, các trình điều khiển thiết bị phần cứng.  Có quyền tạo, xóa, chỉnh sửa tài khoản của những người sử dụng hoặc nhóm người sử dụng khác. Chương 2: Hệ điều hành 25 10/31/2013 Quản lý người dùng (tt) Các kiểu tài khoản người dùng (tt): ◦ Người dùng chuẩn (Standard User):  Có thư viện riêng.  Được phép chạy các ứng dụng có sẵn trên máy tính.  Không được phép cài đặt, gỡ bỏ chương trình, tạo, xóa tài khoản.  Hạn chế thực hiện các thay đổi trên hệ thống. 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 26 Quản lý người dùng (tt) Các kiểu tài khoản người dùng (tt): ◦ Khách (Guest):  Được phép thực hiện các ứng dụng có sẵn trên máy tính.  Làm việc trên tài khoản đặc biệt (tài khoản khách) do người quản trị hệ thống bật/tắt.  Không được cấp tài khoản và các thư viện riêng. 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 27 Quản lý người dùng (tt) Công cụ User Accounts and Family Safety và công cụ Local Users and Groups. ◦ Tạo tài khoản mới ◦ Thay đổi tài khoản 10/31/2013 Chương 2: Hệ điều hành 28 Công cụ User Accounts and Family Safety 29 Công cụ User Accounts and Family Safety - Cửa sổ tạo tài khoản mới 30 Công cụ User Accounts and Family Safety - Cửa sổ thay đổi tài khoản 31 Công cụ Local Users and Groups 32 Công cụ Local Users and Groups – Thay đổi tài khoản 33 Công cụ Local Users and Groups - Hộp thoại User Properties 34 Cài đặt và gỡ bỏ ứng dụng - Công cụ Programs and Features 35 Tùy biến giao diện người dùng và chế độ làm việc của Windows Thay đổi màn hình nền Thay đổi ngày tháng và thời gian hệ thống Sử dụng bộ gõ dấu tiếng Việt: các phần mềm Vietkey, Unikey, WinVNKey… Chương 2: Hệ điều hành 36 10/31/2013 Hộp thoại Personalization 37 Hộp thoại Clock, Language, and Region 38 Thay đổi ngày giờ 39 Thay đổi định dạng ngày tháng 40 Bảng điều khiển của phần mềm Unikey 41 HẾT CHƯƠNG 2 42