Bài giảng: Mục tiêu và các chức năng quản lý nhà nước về kinh tế

Chương IV MỤC TIÊU VÀ CÁC  CHỨC NĂNG QLNN VỀ  KINH TẾ  TS. Đ Th H i Hàỗ ị ả Giáo trình Qu n lý nhà n c v kinh tả ướ ề ế, 2008, Tr ng ĐH Kinh t qu c dân, ườ ế ố Nxb ĐH Kinh t qu c dânế ố 2i. M ôc tiªu cña QLNN vÒ kinh tÕ   1. Khái ni m:ệ  Mục  tiêu QLNN về KT  là  trạng  thái mong đợi  cần có của nền kinh tế mà nhà nước đặt ra và phải phấn đấ  đạt tới sau một thời gian dự kiến. 1. Vai trò: • Mục tiêu là đích hướng tới của toàn bộ nền kinh tế, dựa  vào đó các địa phương, doanh nghiệp, v.v. có căn cứ để  lập kế hoạch phát triển của mình. • Là  phương  tiện  biến  đường  lối,  chủ  trương,  chiến  lược  của Đảng và Nhà nước trở thành hiện thực • Mục tiêu là sự cân nhắc, tính toán chu đáo và kỹ lưỡng,  nhờ đó  các nguồn  lực và  cơ  hội  của đất nước được sử  dụng có hiệu quả nhất 3i. M ôc tiªu cña QLNN vÒ kinh tÕ   1. H th ng m c tiêu phát tri n kinh t đ t n c:ệ ố ụ ể ế ấ ướ •  M ôc tiªu tèi cao: D©n giµu, n íc m ¹nh, x∙ héi c«ng b»ng, ­ d©n chñ, v¨ n m inh •  M ôc tiªu c¬ b¶n: ­ T n¨g trëng kinh tÕ: ­ + Tèc ®é t¨ng GDP + T n¨g trëng vèn ®Çu t ­ ­ ­ æ n ®Þnh kinh tÕ (chØ tiªu l¹m  ph t¸; æ n ®Þnh cung –  cÇu; æ n     ®Þnh thu ­ chi ng©n s¸ ch; viÖc  lµm … ) ­ ChuyÓ n dÞch c¬ cÊu kinh tÕ:  + Ngµnh + L∙nh thæ + Thµnh phÇn kinh tÕ   + Tr×nh ®é c«ng nghÖ ­ Ph t¸ triÓ n bÒn v÷ng (m «i trêng sinh th i¸; xo  ¸®ãi gi¶m  ­ nghÌo; d©n sè; thÊt nghiÖ p; d©n trÝ… )  4M ôc tiªu tèi cao T n¨g trëng­ æ n ®Þnh C¬ cÊu Ph t¸ triÓn bÒn v÷ng T c ố đ ộ tăng GDP V§T/ GDP L¹m   ph t¸ Cung ­  CÇu Thu­ chi NS Ngµnh L∙nh  thæ TP  kinh  tÕ  D©n  sè M T sinh  th i¸ M ôc tiªu QLNN vÒ kinh tÕ hîp thµnh m ét hÖ thèng c©y m ôc  tiªu: tõ m ôc tiªu tèi cao → m ôc tiªu tæ ng qu t¸ → m ôc tiªu cô  thÓ. 5II.CÁC CHỨC NĂNG QLNN VỀ KT 1. Khái niệm: Chức năng QLNN về KT là hình thức  biểu hiện tính chất, phương hướng, nội dung và giai  đoạn tác động có chủ đích của nhà nước lên nền  kinh tế quốc dân. 2. Các chức năng theo giai đoạn tác động quản lý a)CHỨC NĂNG HOẠCH ĐỊNH (LẬP KẾ HOẠCH)   Khái niệm: nhằm xác định các phương hướng,  nhiệm vụ, mục tiêu mà nền kinh tế phải đạt tới  trong các khoảng thời gian xác định, và các giải  pháp phải thực hiện.       ­ Phát triển  kinh tế      ­ Hoạch định phát triển kinh tế  ( lập kế hoạch) 6a) CHỨC NĂNG HOẠCH ĐINH (LẬP KẾ HOẠCH)  Hệ thống kế hoạch phát triển KT­ XH (nhiều cách phân loại) Ví dụ, theo hình thức thể hiện gồm:     ­ Chiến lược     ­ Quy hoạch     ­ Kế hoạch 5 năm     ­ Kế hoạch 1 năm     ­ Chương trình quốc gia     ­ Dự án (Tham khảo GT về các hình thức KH nêu trên)    Bộ  phận cấu thành 1 bản chiến lược     ­ Nhận dạng thực trạng  (SWOT)     ­ Các quan điểm phát triển cơ bản     ­ Các mục tiêu chiến lược tổng quát     ­ Hệ thống các chính sách và biên pháp     ­ Các chiến lược bộ phận (ngành, vùng, lĩnh vực chủ yếu) 7a) CH C NĂNG L PỨ Ậ K HO CHẾ Ạ   Nguyên tắc lập kế hoạch   ­ Tuân thủ quy luật thi trường   ­ Tập trung dân chủ   ­ Mềm dẻo, linh hoạt   ­ Đảm bảo hiệu quả KT­ XH của các hoạt động SXKD   ­ Tối ưu   ­ Cân đối   ­ Lợi ích – chi phí (cái giá của sự phát triển)   ­ Công khai, minh bạch   Quá trình lập kế hoạch    ­ Nghiên cứu và dự báo   ­ Xác định mục tiêu KH   ­ Xây dựng các phương án   ­ Đánh giá và lựa chọn phương án tối ưu   ­ Thể chế hoá kế hoạch Câu hỏi: Vai trò của lập kế hoạch trong cơ chế thị trường có giảm hay không? Xu  hướng đổi mới KH hoá?.Trình bày những nội dung cơ bản của chiến lược phát  triển KT­ XH đất nước 2001­2010? 8b) CH C NĂNG T CH C, ĐI U HÀNHỨ Ổ Ứ Ề   Khái ni m: ệ nh m (1) thi t l p h th ng các c quan ằ ế ậ ệ ố ơ qu n lý c a nhà n c; (2) thi t l p h th ng s n xu t ả ủ ướ ế ậ ệ ố ả ấ n n kinh t (theo thành ph n s h u, theo ngành kinh t ề ế ầ ở ữ ế k thu t, theo lo i hình công ngh , theo đ a ph ng vùng ỹ ậ ạ ệ ị ươ lãnh th , v.v.); (3) xác l p c ch ho t đ ng c a các h ổ ậ ơ ế ạ ộ ủ ệ th ng và m i quan h gi a chúng.ố ố ệ ữ  N i dung:ộ  T ch c b máy QLNN v kinh t t TW t i đ a ổ ứ ộ ề ế ừ ớ ị ph ngươ  T ch c b máy SX c a n n KTQDổ ứ ộ ủ ề  Đ m b o s v n hành c a b máy QL và b máy ả ả ự ậ ủ ộ ộ SX ( s d ng các công c và ph ng pháp qu n lý)ử ụ ụ ươ ả 9Tổ chức bộ máy QLNN về kinh tế từ TW  tới địa phương  Xây dựng và hoàn thiện thể chế hành chính ­  kinh tế  Thiết lập cơ cấu tổ chức và cơ chế vận hành của  bộ máy QLNN về KT các cấp  Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức đáp ứng  yêu cầu phát triển kinh tế 10 Tổ chức bộ máy SX của nền KTQD  Xây  dựng  và  hoàn  thiện  thể  chế  kinh  tế  thị  trường  Cung cấp dịch vụ  công, bao gồm DVHCC (môi  trường pháp lý, thủ tục pháp lý) và DVCC, phục  vụ cho việc thành lập và hoạt động của các chủ thể KT( các DN, các trung tâm KH­ KT, các đơn vị  sự nghiệp…) nhằm phát triển kinh tế  Đào  tạo  nhân  lực  cho  các  ngành,  các  tổ  chức  kinh tế  Xây  dựng  và  hoàn  thiện  hệ  thống  chuẩn  mực  cho họat động kinh tế của các đơn vị và cá nhân 11 Vận hành bộ máy quản lý và bộ máy sản xuất   Tạo động lực cho 2 bộ máy hoạt động  Phối hợp hoạt động giữa các đơn vị trong hệ thống QL và hệ  thống SX nhằm đạt mục tiêu chung  Hướng dẫn, chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị trong 2 bộ máy hoạt  động theo định hướng kế hoạch và pháp luật   Xử lý những trục trặc thực tế  Tìm những giải pháp mới cho phát triển kinh tế Q:  Thực chất của điều hành KT là gì?  Gợi ý :            ­ Nhà nước ra QĐ ( chính sách, quy tắc, thủ tục..) và  tổ  chức thực hiện QĐ           ­ Áp dụng linh hoạt các phương pháp QL ( hành chính,  kinh tế, giáo dục) để tác động lên đối tượng 12 c) CH C NĂNG KI M SOÁT TRONG QLKTỨ Ể  KN: Là t ng th nh ng ho t đ ng c a Nhà n c ổ ể ữ ạ ộ ủ ướ đ phát hi n và x lý nh ng sai sót, nh ng khó khăn ể ệ ử ữ ữ cũng nh nh ng c h i phát tri n KT nh m b o ư ữ ơ ộ ể ằ ả đ m cho n n KT ho t đ ng đúng đ nh h ng KH ả ề ạ ộ ị ướ và có hi u quệ ả Nh n xét: - Ch th c a KS?ậ ủ ể ủ - B n ch t c a KS?ả ấ ủ  M c đích ụ  N i dung ộ  Các hình th c, ph ng pháp và công c c a KSứ ươ ụ ủ 13 KHÁI NIỆM KIỂM SOÁT SỰ PHÁT TRIỂN KT – XH Khái niệm ( xem GT)­­­­­> Nhận xét : (1) Chủ thể kiểm soát:  ­ Quốc hội, HĐND, tòa án ­­­ ­­­> chức năng giám sát  ­ Chính phủ, UBND (cơ quan NN có thẩm quyền chung)  và các cơ quan chức năng (quản lý ngành, lĩnh vực)­­­­­­ > chức năng kiểm tra       ­ Tổng thanh tra NN và thanh tra NN chuyên ngành  (thanh tra Bộ, Sở) ­­­­ > chức năng thanh tra       ­ Viện kiểm sát nhân dân các cấp ­­­­ > chức năng kiểm  sát       ­ Cơ quan kiểm toán NN ­­­­ > chức năng kiểm toán (2) Thưc chất: Là 1 hệ thống phản hồi và dự báo ( KS trước,  trong và sau hành động)      ­ Kiểm soát các đầu vào      ­ Kiểm soát các đầu ra      ­ Kiểm soát quá trình hoạt động 14 MỤC ĐÍCH CỦA KIỂM SOÁT ­  Bảo đảm cho việc thực hiện các KH ­ Phát hiện và sửa chữa sai lầm ­ Đối phó kịp thời với sự thay đổi ( cơ hội và  đe doạ) ­ Hoàn thiện và nâng cao chất lượng các  QĐQL ( luật pháp, kế hoạch, chính sách.) 15 NỘI DUNG CỦA KIỂM SOÁT KINH TẾ   Kiểm soát sự phát triển theo định hướng kế hoạch ( căn cứ là  các KH đã xây dựng)   Kiểm soát việc sử dụng các nguồn lực (quy mô, mục đích,  hiệu quả sử dụng…)   Kiểm soát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp  luật về KT(đối tượng KS là: DN thuộc các thành phần kinh tế,  công dân, cơ quan NN, công chức NN)   Kiểm soát việc thực hiện các chức năng của các cơ quan NN  trong lĩnh vực QLKT (đối tượng KS là các cơ quan và CBCC  nhà nước)    Kiểm soát tính hợp lý của các công cụ kế hoạch, chính sách,  pháp luật trong lĩnh vực kinh tế ( VD: mối quan hệ giữa các  chính sách kinh tế với tăng trưởng, lạm phát và các biến động  kinh tế trong nước ). Nội dung KS này chủ yếu thông qua  hoạt động phân tích CS 16 HÌNH THỨC KIỂM SOÁT( xét theo chủ thể KS) 1.Giám sát: ­ Chủ thể giám sát: Quốc hội, HĐND, TAND   ­ Đối tượng giám sát: Các hệ thống nằm ngoài quan hệ trực thuộc  theo chiều dọc   2.Kiểm tra:      ­ Hoạt động thường xuyên của cơ quan NN cấp trên đối với cơ quan  NN cấp dưới nhằm xem xét, đánh giá, điều chỉnh hoạt động của cấp  dưới ­ Chủ thể KT gồm:            +  Cơ quan NN có thẩm quyền chung: CP, UBND các cấp (Qhệ  trực thuộc giữa chủ thể KT và đối tượng bị KT)­­­> hình thức kiểm tra  thẩm quyền chung hay KT QL      +  Cơ quan QL ngành/ lĩnh vực: Bộ, Cơ quan ngang Bộ, Cơ quan  thuộc CP có chức năng QL ngành/ lĩnh vực ( Qhệ không trực thuộc về  mặt tổ chức) ­­­ > hình thức kiểm tra chức năng       + Thủ trưởng các cơ quan NN kiểm tra trong 1 ngành, 1 cơ quan  hay 1 tổ chức theo quan hệ trực thuộc chặt chẽ giữa chủ thể kiểm tra  và đối tượng kiểm tra  hình thức KT nôị bộ  17 HÌNH THỨC KIỂM SOÁT 3.Thanh  tra:  là  hoạt động  xem  xét,đánh  giá,  xử  lý  của  cơ  quan  QLNN  đối  với  các  cơ  quan,  tổ  chức,  cá  nhân  nằm  ngoài nó (Không có quan hệ trực thuộc giữa chủ thể và đối  tượng) trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ  cũng  như  các  quy  định  về  chuyên  môn  kĩ  thuật,  quy  tắc  quản lý ngành, lĩnh vực.  Chủ thể: Tổng thanh tra NN và thanh tra NN chuyên ngành  ( Thanh tra Bộ, Thanh tra Sở)­  thường là cơ quan chuyên  trách và có tính độc lập tương đối 4.Kiểm sát : là hoạt động bảo đảm pháp chế đặc biệt của  VKSND các c pấ 5.Kiểm toán NN: kiểm soát sử dụng kinh phí do NSNN cấp Q: Ở Việt Nam hiện nay, các hoạt động giám sát, kiểm tra,  thanh tra, kiểm sát, kiểm toán có vấn đề hay không?  18 PHƯƠNG PHÁP VÀ CÔNG CỤ KIỂM SOÁT 1. PH NG PHÁPƯƠ : - Thu th p thông tin, h s , tài li u có liên quanậ ồ ơ ệ - Th ng kê, nghiên c u, so sánh các d li uố ứ ữ ệ - Thu th p ý ki n t các t ch c, c quan, cá ậ ế ừ ổ ứ ơ nhân khác - Tham v n ý ki n c a các nhà chuyên mônấ ế ủ - Thuy t ph c đ i t ng h p tác v i ch th ế ụ ố ượ ợ ớ ủ ể ki m soátể - Ch t v n đ i t ng (pp h i - đáp)ấ ấ ố ượ ỏ - T ng h p, đánh giá đúng / saiổ ợ - Bi n pháp m nh (x phat hành chính, t m ệ ạ ử ạ gi ….)ữ 19 PHƯƠNG PHÁP VÀ CÔNG CỤ KIỂM SOÁT 2. CÔNG C :Ụ - Văn b n PLả - K ho ch giám sát, ki m tra, thanh tra, ki m toán…(chính là ế ạ ể ể ch ng trình hành đ ng c th c a các ch th KS)ươ ộ ụ ể ủ ủ ể - H s , tài li u v v vi cồ ơ ệ ề ụ ệ - Biên b n, m u văn b n trong quá trình th c hi n KSả ẫ ả ự ệ Q: - Nêu 1 chính sách c th ( VD: chính sách thu nh p kh u ôtô, ụ ể ế ậ ẩ chính sách thu thu nh p cao..) ế ấ - V i t cách là ng có th m quy n, anh/ ch s ti n hành quá trình ớ ư ẩ ề ị ẽ ế ki m soát( ki m tra ch c năng/ thanh tra..) ntn đ i v i các đ i ể ể ứ ố ớ ố t ng th c hi n? S d ng hình th c, ph ng pháp, công c KS gì ượ ự ệ ử ụ ư ươ ụ đ phát hi n và đi u ch nh nh ng sai l ch trong vi c th c hi n ể ệ ề ỉ ữ ệ ệ ự ệ chính sách đó? - V i t cách là nhà phân tích chính sách, anh/ ch hãy nêu nh ng ớ ư ị ữ ki n ngh nh m hoàn thi n, đ i m i chính sách đó?ế ị ằ ệ ổ ớ 20 II.CÁC CH C NĂNG QLNN VÊ KINH T THEO Ứ Ế TÍNH CH T TÁC Đ NGẤ Ộ 1.Định hướng phát triển ( Thông qua chiến lược,  KH, chính sách, thông tin )  Dẫn dắt hoạt  động của các DN và các chủ thể KD trên thị  trường  2.Tạo môi trường và điều kiện cho hoạt động  SXKD  Hỗ trợ, Khuyến khích; Điều tiết, Ngăn  ngừa 3.Bảo đảm kết cấu hạ tầng   4.Hç trî sù ph t¸ triÓn (nghÜa hÑp) 5.Cải cách khu vực công  (cải cách DNNN, cải  cách hành chinh nhà nước ).  21 1.§Þnh h íng ph t¸ triÓn­    Lùa chän ®óng con ® êng dÉn ®Õn t¨ng trëng vµ ph t¸ triÓn­ ­ ­ ChÝnh Phñ lùa chän 1 tæ  hîp c¸ c gi¶i ph p¸ chiÕn lîc ph t¸ triÓn ­ KT:      ­ Ph t¸ triÓn theo chiÕn lîc h íng néi: ­ ­ Chính sách thay thé hàng nh p ậ kh u b ng SX trong n c d i s b o tr c a thu quan và h n ẩ ằ ướ ướ ự ả ợ ủ ế ạ ng ch nh p kh uạ ậ ẩ      ­ Ph t¸ triÓn theo chiÕn lîc h íng ngo¹i: lÊy thÞ trêng TG lµm  c¨ n ­ ­ ­ cø cho sù t¨ng trëng vµ pt, tËn dông lîi thÕ so s¸ nh:­       + nhËp khÈu nh÷ng hµng ho  ¸cã gi¸ b n¸ rΠh¬n so víi hµng ho  ¸sx  trong n íc cã chi phÝ cao h¬n­       + khai th c¸ sö dông tµi nguyªn thiªn nhiªn hiÖu qu¶ h¬n        + xuÊt khÈu nh÷ng hµng ho  ¸trong n íc cã u thÕ t¬ng ®èi   t¹o ­ ­ ­ để nguån ngo¹i tÖ nh p ậ kh u máy móc thb , công ngh hi n đ i ẩ ị ệ ệ ạ  CP ph i xác đ nh 1 danh m c các lo i SP/DV có u th t ng đ i so v i ả ị ụ ạ ư ế ươ ố ớ các qu c gia khác trên th tr ng TG- đây là đk ti n đ đ ho ch đ nh ố ị ườ ề ề ể ạ ị chi n l c XNK, chính sách b o h m u d ch, quy ho ch khai thác ế ượ ả ộ ậ ị ạ vùng nguyên li u, tham gia h p tác qu c t ..ệ ợ ố ế       + thu hót vèn ®Çu t n íc ngoµi ( trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp)­ ­  T đó đ ra các chính sách h tr , khuy n khích các DN gia tăng đ u ừ ề ỗ ợ ế ầ t SX trong nh ng ngành đem l i hi u qu KT cao cho n n KTư ữ ạ ệ ả ề  Phát tri n theo h ng u tiên 1 s ngành KT tr ng đi mể ướ ư ố ọ ể 22 Phát tri n theo h ng u tiên cho 1 s ngành KT tr ng đi m ể ướ ư ố ọ ể Các đ nh h ng chi n l c s đ c l a ch n trên các h ng:ị ướ ế ượ ẽ ượ ự ọ ướ - Phát tri n CN n ng hay CN nh ?ể ặ ẹ - Phát tri n các ngành SX, ch t o hay các ngành d ch v nh NH, tài ể ế ạ ị ụ ư chính, du l ch..?ị - Phát tri n theo h ng c khí hoá hay h ng v công ngh kũ thu t ể ướ ơ ướ ề ệ ậ cao? - Ho c phát tri n 1 n n nông nghi p đa d ng, t o th tr ng cho CN và ặ ẻ ề ệ ạ ạ ị ườ ptri n DV ph c v nông nghi p( C khí nông nghi p; ch bi n nông ể ụ ụ ệ ơ ệ ế ế s n, th c ph m nông thôn)ả ự ẩ ở Q: M « h×nh h íng ngo¹i phï hîp víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam  hay ­ kh«ng? M Æ t tr¸i cña nã?       ­ Phï hîp víi nÒn KT kh«ng cã nguån tµi nguyªn dåi dµo, thiÕu  vèn, lao ®éng nhiÒ u  nh ng tr×nh ®é tay nghÒ thÊp, thiÕ u kÜ ­ n n¨g( nh©n c«ng rÎ)       ­ M Æ t tr¸i: sù phô thuéc cña nÒn KT trong n íc ®èi víi c¸ c nÒ n ­ KT lín vµ nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng thÕ  giíi ­ 23  2. T¹o m «i trêng vµ ®iÒu kiªn cho ho¹t ®éng ­ SXKD  Môi tr ng ườ ph p¸ lý: Thi t l p khuôn kh pháp lu t ế ậ ổ ậ v kinh t :ề ế - Xác đ nh đ a v pháp lý cho các ch th kinh t ị ị ị ủ ể ế (công nh n s t n t i tr c pháp lu t; xác đ nh hình ậ ự ồ ạ ướ ậ ị th c s h u, ch c năng, nhi m v , quy n ứ ở ữ ứ ệ ụ ề h¹n; b¶o  vÖ l i ích)ợ - Xác l p quy n s h u tài s n- n n móng c a tăng ậ ề ở ữ ả ề ủ tr ng và gi m nghèo- t o môi tr ng cho phép DN ưở ả ạ ườ phân b các ngu n l c 1 cách có hqu h nổ ồ ự ả ơ - Đi u ch nh hành vi kinh tề ỉ ế trên th tr ngị ườ - Cung c p các d ch v hành chính cấ ị ụ ông Q: Nh n xét vậ ề môi tr ng pháp lý c a VN hi n nay đ i v i s ườ ủ ệ ố ớ ự phát tri n KT?ể 24 2. T¹o m «i trêng vµ ®iÒu kiªn cho ho¹t ®éng ­ SXKD  Môi tr ng chính tr : ườ ị -Đ m b o n đ nh chính tr trong n cả ả ổ ị ị ướ -Gi m xung đ t v i n c ngoài ả ộ ớ ướ -Các chính sách đi u hành và ki m soát n n kinh tề ể ề ế -Làm trong s ch b máy NN và các quan ch cạ ộ ứ  Môi tr ng XH:ườ - Văn hoá và kinh tế - Chính sách dân t cộ - Chính sách tôn giáo - Chính sách dân số - Gi i quy t v n đ công b ng xã h iả ế ấ ề ằ ộ - XĐGN - Lao đ ng vi c làmộ ệ - Phòng ch ng t n n XHố ệ ạ - B o v môi tr ng sinh tháiả ệ ườ  Đ m b o k t c u h t ng KT và XHả ả ế ấ ạ ầ  (đi n , n c , đ ng sá, d ch ệ ướ ườ ị v công..)ụ 25 2.  T¹o m «i trêng vµ ®iÒu kiªn cho ho¹t ®éng ­ SXKD  Môi tr ng KT ( Duy trì n đ nh kinh t vĩ mô) :ườ ổ ị ế - Các chính sách nh mằ  thúc đ y s tăng tr ng và ptri n n ẩ ự ưở ể ổ đ nh, b n v ng:ị ề ữ + tăng ti t ki m cho đ u tế ệ ầ ư + n đ nh ti n tổ ị ề ệ + đ y lùi tiêu c c làm c n tr s tăng tr ng( tham nhũng, ẩ ự ả ở ự ưở quan liêu, lãng phí, gian l n th ng m i…)ậ ươ ạ + b o v môi tr ng t nhiên sinh tháiả ệ ườ ự   - Qu n lý ngân sách và duy trì s cân đ i thu- chi NSả ự ố ki m soát ể l m phátạ - Cân đ i trong cán cân th ng m iố ươ ạ - Cân đ i gi a tích lu và đ u t ố ữ ỹ ầ ư - B o đ m s lành m nh c a th tr ng và đi u ti t th tr ng ả ả ự ạ ủ ị ườ ề ế ị ườ khi có đ t bi n x u:ộ ế ấ + m ë réng vµ thóc ®Èy c¹nh tranh        + b¶o ®¶m  c¬ cÊu hîp lý cña c¸ c lo¹i h×nh DN        + æ n ®Þnh gi¸ c¶ thÞ trêng, b¶o ®¶m  gi¸ c¶ ph¶n ¸nh ­ ®óng chi phÝ SX XH (  NN gi¶i quyÕt ngo¹i øng ) 26 Tham nhũng và phòng ch ng tham nhũng VNố ở  Th c tr ngự ạ : “v n n n” ấ ạ ®Æ c biÖt nhøc nhèi trong m Êy n m¨  qua, là rµo c¶n nghiªm  träng ®èi víi s phát tri n KT-XH cự ể ña VN; làm xói mòn các ngu n l c và ni m tin vào nhà n c v.v..ồ ự ề ướ  Nguyên nhân chính gây tham nhũng Vi t Nam xu t phát t :ở ệ ấ ừ - v th quy n l c có đ c t nh ng ch c v , đ a v công tác c a ị ế ề ự ượ ừ ữ ứ ụ ị ị ủ công ch c;ứ - s tùy ti n trong vi c ra nh ng quy t đ nh chính sách và quy t đ nh ự ệ ệ ữ ế ị ế ị hành chính; - trách nhi m gi i trình c a công ch c/c quan công quy n y u và ệ ả ủ ứ ơ ề ế h n chạ ế - nh ng can thi p Nhà n c mang n ng d u n c a n n kinh t k ữ ệ ướ ặ ấ ấ ủ ề ế ế ho ch hóa t p trung quan liêu, bao câp( c ch xin cho) trong khi các ạ ậ ơ ế th ch th c thi, giám sát còn y uể ế ự ế 27 M øc ®é tham  nhòng ë ViÖt Nam    theo ® n¸h gi¸ cña Tæ  chøc M inh b¹ch quèc tÕ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Thø h¹ng / Sè n­ íc ® îc xÕp h¹ng­   75/91 85/102 100/ 133 100/146 107/ 159 111/ 163 ChØ sè tham  nhòng 2,6 2,4 2,4 2,6 2,6 2,6 28  Nhi m v tr ng tâm trong phòng ch ng tham nhũng:ệ ụ ọ ố - Tri n khai kh n tr ng Lu t phòng ch ng tham nhũng, Lu t th c ể ẩ ươ ậ ố ậ ự hành ti t ki m, ch ng lãng phí, b sung, s a đ i Lu t Khi u n i và ế ệ ố ổ ử ổ ậ ế ạ T cáo là nh ng bi n pháp c n th c hi n tr c tiênố ữ ệ ầ ự ệ ướ - B sung và hoàn thi n các quy đ nh v qu n lý kinh t - tài chính, ổ ệ ị ề ả ế v thanh tra, ki m tra; đ c bi t là các quy đ nh đ i v i m t s lĩnh ề ể ặ ệ ị ố ớ ộ ố v c có nhi u tiêu c c, tham nhũng, th t thoát nh : đ u t xây d ng ự ề ự ấ ư ầ ư ự c b n; qu n lý, s d ng đ t đai; qu n lý cán b , công ch c; qu n ơ ả ả ử ụ ấ ả ộ ứ ả lý ngân sách Nhà n c; giao thông – v n t i; xây d ng; y t ; giáo ướ ậ ả ự ế d c; t pháp và hành chính t pháp. ụ ư ư - Ti p t c đ y m nh c i cách hành chính, s p x p, t ch c b máy ế ụ ẩ ạ ả ắ ế ổ ứ ộ g n nh ;ọ ẹ - B o đ m công khai, minh b ch các ho t đ ng kinh t , tài chính ả ả ạ ạ ộ ế trong các c quan, đ n v ;ơ ơ ị - Ban hành các văn b n pháp quy quy đ nh v minh b ch tài s n, thu ả ị ề ạ ả nh p c a cán b công ch c, t ch c t t công tác kê khai tài s n, x ậ ủ ộ ứ ổ ứ ố ả ử lý ng i kê khai không trung th cườ ự - Ti p t c đ i m i ch đ ti n l ng đ i v i cán b , công ch cế ụ ổ ớ ế ộ ề ươ ố ớ ộ ứ - X lý kiên quy t, k p th i, công khai nh ng ng i tham nhũng ử ế ị ờ ữ ườ b t k ch c v nàoấ ể ở ứ ụ 29 Tham  nhòng  Gi iả  ph p¸ phßng, chèng tham  nhòng:     ­ GD (biÖn ph p¸ th êng xuyªn)­     ­ C¬ chÕ qu¶n lý:       + LuËt ph p¸, thÓ chÕ ..... (chÝnh s¸ ch, quy t¾ c, quy  chÕ, thñ tôc...) chÆ t chÏ, râ rµng, m inh b¹chkhông th ể tham nhũng.       + KiÓm  tra, gi¸m  s¸ t       + Q uyÒn h¹n­ tr¸ch nhiÖm  ®ång bé vµ t¬ng xøng (c¬ ­ chÕ xin cho lµ m «i trêng t¹o ®iÒu kiÖn cho tham  ­ nhòng).       + Xö ph¹t nÆ ng téi tham  nhòng, xung c«ng quü tµi  s¶n do tham  nhòng    ­ VÒ bé m y¸ qu¶n lý:  theo h íng gän nhÑ, ®¬n gi¶n, Ýt ­ ®Çu m èi  - V cề hÕ ®é l¬ng vµ khuyÕ n khÝch vËt chÊt cho c«ng ­ chøc 30 Duy trì cân đối giữa tích luỹ và đầu tư  Phải tích luỹ để không lệ thuộc nước ngoài và phải đầu tư để  có tăng trưởng  Theo kinh nghiệm của các nước phát triển, muốn có 1% tăng  trưởng GNP trong tương lai thì ngay tại thời điểm bắt đầu phải  gia tăng đầu tư gấp 3 lần  Để có tích luỹ và cân đối, Chính Phủ cần huy động và phân  bổ  hữu hiệu nguồn vốn tích luỹ trong nước, nếu không muốn  bị lệ thuộc nước ngoài:      ­ phát triển các loại thị trường tài chính       ­ phát triển hệ thống các định chế tài chính trung gian      ­ định hướng sử dụng nguồn vốn tích luỹ­­­­­­> tập trung vào  những khu vực có thể tạo ra sự tăng trưởng và pt vững chắc  cho nền KT  Những lĩnh vực nào thường được tập trung? 31 Những lĩnh vực thường được tập trung đầu tư  Đầu tư xây dựng bất động sản về nhà ở  Đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng  Đầu tư phát triển và đổi mới thiết bị công  nghệ  Đầu tư nâng cao sức mạnh “nguồn vốn  nhân lực” (R& D, giáo dục, đào tạo, y tế…) 32 3. Chịu trách nhiệm cung ứng các hàng hoá,  dịch vụ