Bài giảng Nghiệp vụ cho thuê tài chính (tiếp)

NGHIEÄP VUÏ CHO THUEÂ TAØI CHÍNH CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 2 1. Khái niệm Cho thuê tài chính là nghiệp vụ tín dụng trung-dài hạn mà trong đó, Công ty cho thuê mua tài sản theo yêu cầu của người đi thuê, cho người đi thuê sử dụng trong một thời gian nhất định kèm theo một quyền lựa chọn của người đi thuê khi kết thúc hợp đồng: o Được mua tài sản cho thuê theo giá cả được ấn định, o Hoặc tiếp tục thuê; o Hoặc sẽ trả lại tài sản cho bên cho thuê. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 3 Có 3 chủ thể liên quan trong cho thuê tài chính o Bên đi thuê: là các tổ chức, cá nhân hoạt động tại Việt Nam, trực tiếp sử dụng tài sản thuê cho mục đích sản xuất, kinh doanh của mình. o Bên cho thuê (Công ty cho thuê tài chính) là một tổ chức tín dụng phi ngân hàng, là pháp nhân Việt Nam, hoạt động chủ yếu là cho thuê tài chính. Gồm: Cty cho thuê tài chính Nhà nước; cổ phần; trực thuộc của tổ chức tín dụng; liên doanh; 100% vốn nước ngoài. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 4 o Nhà cung cấp: Đó là các doanh nghiệp mà sản phẩm của họ là đối tượng của bên đi thuê cần sử dụng. -> người cho thuê cũng giống như người cho vay. -> người đi thuê cũng giống như người đi vay. => người đi thuê chỉ có quyền sử dụng tài sản; quyền sở hữu tài sản thuộc về bên cho thuê; thời hạn thuê mua là rất dài, thường chiếm khoản ¾ thời gian hữu dụng của tài sản. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 5 2. Những nghiệp vụ chính : o Cho thuê máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển và các bất động sản khác. o Mua lại máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển của DN và cho chính DN đó thuê lại. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 6 3 Lợi ích về tài chính: o Không phải đầu tư vốn để mua tài sản cố định -> tận dụng được cơ hội kinh doanh. o Không làm ảnh hưởng tới hạn mức tín dụng của DN. o Phương thức thanh toán tiền thuê linh hoạt. o Phí được hạch toán vào chi phí -> giảm thuế TNDN. o Không nhất thiết phải có tài sản thế chấp khi thuê. o Chủ động trong lựa chọn thiết bị, dễ dàng đổi mới công nghệ, tiếp cận và sử dụng những máy móc, thiết bị hiện đại nhất... CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 7 4. Quy trình cho thuê Tài chính: CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 8 5 Các hình thức cho thuê tài chính chủ yếu: o Cho thuê đơn thuần (thông thường) (3 bên): Bên đi thuê; bên cho thuê; nhà cung cấp o Công ty cho thuê tài trợ bằng tài sản của chính công ty mà không cần phải qua nhà cung cấp . o Bán và thuê lại: Bên đi thuê bán tài sản của họ cho Công ty cho thuê đồng thời thuê lại chính tài sản đó => giải quyết về vốn. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 9 6. Phương pháp tính tiền thuê: o PV: giá trị hiện tại (Present value). o FV: là giá trị tương lai (Future value). o i: là lãi suất của 1 kỳ hạn (tháng, quí, năm). o n: là số kỳ hạn (tháng, quí, năm). o Ta có : FV = PV(1 + i)n CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 10 Phương pháp tính tiền thuê phụ thuộc vào: o Tiền thuê được trả vào đầu kỳ hạn hay cuối kỳ hạn (vào đầu mỗi kỳ chi phí thuê < vào cuối kỳ). o Tiền thuê phân phối đều hay không đều cho các kỳ hạn  Tiền thuê sẽ phân phối đều cho các kỳ hạn (kỳ khoản cố định).  Tiền thuê tăng dần theo kỳ hạn (kỳ khoản tăng dần).  Tiền thuê sẽ giảm dần theo kỳ hạn (kỳ khoản giảm dần). CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 11 6.1 Tiền thuê phân phối đều cho các kỳ hạn o a: là số tiền thuê thanh toán cho mỗi kỳ hạn. o Vo: Tổng số tiền tài trợ (giá mua tài sản, chi phí vận chuyển, lắp đặt chạy thử...) o i : Lãi suất theo kỳ hạn o n : số kỳ hạn thanh toán. o S : là giá trị còn lại của tài sản khi hợp đồng thuê mua kết thúc. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 12 Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn n n n n i S i iiV a )1(1)1( )1(0                      )1( 1 )1(1)1( )1(0 ii S i iiV a n n n n CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 13 Vi dụ: Công ty cho thuê tài chính VLC cho thuê một thiết bị có các điều kiện như sau: - Giá trị tài sản: 10 tỷ đồng. - Thời hạn thuê: 5 năm - Lãi suất thuê: 12%/năm Yêu cầu: 1. Tính tiền thuê thanh toán mỗi đầu kỳ: tổng tiền thuê và lãi thuê gồm (a) thanh toán đầu mỗi năm (b) mỗi 6 tháng (c) mỗi quí (d) mỗi tháng 2. Tính tiền thuê thanh toán mỗi cuối kỳ CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 14 Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn a) Mỗi năm V0 = 10.000 triệu n = 5 i = 12% a = 2.476,8726 triệu                 )1( 1 )1(1)1( )1(0 ii S i iiV a n n n n CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 15 Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn Tổng lãi thuê = (a x 5) – 10.000 Tổng lãi thuê = (2.476,8726 x 5) – 10.000 = 2.384,363 triệu đồng CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 16 Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn b) Mỗi 6 tháng V0 = 10.000 triệu n = 10 i = 6% a = 1.281,773191 triệu Tổng lãi thuê = (a x 10) – 10.000 Tổng lãi thuê = (1.281,773191 x 10) – 10 = 2.817,731903 triệu CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 17 Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn c) Mỗi quí V0 = 10.000 triệu n = 20 i = 12%/4 = 3% a = 652,579685 triệu đồng Tổng lãi thuê = (a x 20) – 10.000 Tổng lãi thuê = (652,579685 x 20) – 10.000 = 3.051,593703 tỷ CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 18 Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn d) Mỗi tháng V0 = 10.000 triệu n = 60 i = 1% a = 220,242055 triệu đồng Tổng lãi thuê = (a x 60) – 10.000 Tổng lãi thuê = (220,242055 x 60) – 10.000 = 3.214,523377 tỷ CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 19 Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn a) Mỗi năm V0 = 10.000 triệu n = 5 i = 12% a = 2.774,097313 triệu            n n n n i S i iiV a )1(1)1( )1(0 CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 20 Câu 1: Tiền thuê sẽ được thu vào đầu kỳ hạn Tổng lãi thuê = (a x 5) – 10.000 Tổng lãi thuê = (2.774,097313 x 5) – 10.000 = 3.870,486597 triệu CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 21 Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn b) Mỗi 6 tháng V0 = 10.000 triệu n = 10 i = 6% a = 1.359,679582 triệu Tổng lãi thuê = (a x 10) – 10.000 Tổng lãi thuê = (1.359,679582 x 10) – 10 = 3.586795822 triệu CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 22 Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn c) Mỗi quí V0 = 10.000 triệu n = 20 i = 12%/3 = 3% a = 672,157075 triệu đồng Tổng lãi thuê = (a x 20) – 10.000 Tổng lãi thuê = (672,157075 x 20) – 10.000 = 3.443,14152 tỷ CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 23 Câu 2: Tiền thuê sẽ được thu vào cuối kỳ hạn d) Mỗi tháng V0 = 10.000 triệu n = 60 i = 1% a = 222,444475 triệu đồng Tổng lãi thuê = (a x 60) – 10.000 Tổng lãi thuê = (222,444475 x 60) – 10.000 = 3.346,66861 tỷ CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 24 6.2 Tiền thuê tăng dần (giảm dần): tính số tiền thuê cho kỳ hạn đầu rồi từ hệ số k mà tính ra số tiền thuê cho các kỳ hạn tiếp theo. a) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào cuối kỳ hạn: o a1 : là số tiền thuê thanh toán cho kỳ 1. o k: là hệ số (điều chỉnh tăng dần (nếu k > 1) hoặc giảm dần (nếu k < 1)) o a2 = a1.k, a3 = a2.k, an = a(n-1).k a 1 = [Vo(1 + i) n - S] [(1 + i) - k] (1 + i) n - k n CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 25 b) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào đầu kỳ hạn: o a0 : là số tiền thuê thanh toán cho kỳ 1. o k: là hệ số (điều chỉnh tăng dần (nếu k > 1) hoặc giảm dần (nếu k < 1)) o a1 = a0.k, a2 = a1.k, a3 = a2.k, an = a(n-1).k a 0 = [Vo(1 + i) n - S] [(1 + i) - k] [(1 + i) n – kn](1+i) CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 26 Vi dụ 1: Cho thuê tài chính một tài sản có giá là 1.000 triệu, thời hạn thuê là 5 năm, lãi suất 12%/năm, trả lãi hàng năm và tiền thanh toán giảm dần với hệ số k = 0,9; giả định giá trị còn lại của TS thuê còn lại khi kết thúc hợp đồng là không đáng kể (S = 0). a) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào cuối kỳ hạn: a 1 = [Vo(1 + i) n - S] [(1 + i) - k] (1 + i) n - k n a 1 = [1.000(1 + 12%) 5 - 0] [(1 + 12%) – 0,9] (1 + 12%) 5 – 0,95 CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 27 a1 = 330,8569 triệu đồng a2 = a1 x k = 330,8569 x 0,9 = 297,77 triệu đồng a3 = a2 x k = 297,77 x 0,9 = 267,99 triệu đồng a4 = a3 x k = 267,99 x 0,9 = 241,195 triệu đồng a5 = a4 x k = 241,195 x 0,9 = 217,075 triệu đồng CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 28 b) Nếu tiền thuê (gốc và lãi) được thanh toán vào đầu kỳ hạn: a 0 = [Vo(1 + i) n - S] [(1 + i) - k] [(1 + i) n – kn](1+i) CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 29 a0 = 295,4079 triệu đồng a1 = a0 x k = 295,4079 x 0,9 = 265,86711 triệu đồng a2 = a1 x k = 265,86711 x 0,9 = 239,28 triệu đồng a3 = a2 x k = 239,28 x 0,9 = 215,352 triệu đồng a4 = a3 x k = 215,352 x 0,9 = 193,817 triệu đồng Ví dụ 2: Tương tự như bài trên nhưng hệ số k = 1,2 CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 30 4.7 Thuê vận hành (thuê hoạt động): o Là hình thức cho thuê tài sản, Bên thuê sử dụng tài sản của Bên cho thuê trong một thời gian nhất định, và sẽ trả lại tài sản đó khi kết thúc thời hạn thuê tài sản. o Bên cho thuê giữ quyền sở hữu tài sản và nhận tiền cho thuê từng kỳ. CHO THUÊ TÀI CHÍNH 7/1/201210/25/2008 7:35 AM 31 Tiêu chí xác định giao dịch cho thuê vận hành o Quyền sở hữu tài sản cho thuê không được chuyển giao cho Bên thuê khi kết thúc hợp đồng. o Hợp đồng cho thuê không quy định việc thoả thuận mua tài sản. o Thời hạn thuê chỉ chiếm một phần trong khoảng thời gian hữu dụng của tài sản cho thuê. o Tổng giá trị tiền thuê chỉ chiếm một phần trong giá trị tài sản cho thuê. 32 1. Phân biệt sự khác nhau giữa thuê hoạt động và thuê tài chính. 2. Hãy nêu những lý do phi tài chính khiến doanh nghiệp thích sử dụng nghiệp vụ thuê tài chính. 3. Về mặt tài chính, làm thế nào để doanh nghiệp có thể quyết định sử dụng hay không sử dụng nghiệp vụ thuê tài chính? 4. Đứng trên góc độ ngân hàng, làm thế nào để xác định được tiền thuê trong nghiệp vụ cho thuê tài chính? CÂU HỎI ÔN TẬP 10/25/2008 7:35 AM 7/1/2012