Bài giảng Nghiệp vụ ngân hàng quốc tế - Đoàn Thanh Hà

NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG QUỐC TẾ TS. ĐOÀN THANH HÀ Viện trưởng Viện NCKH & CNNH NGHIỆP VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ  Điều kiện thanh toán  Đơn vị tiền tệ  Địa điểm thanh toán  Thời gian thanh toán  Các phương tiện thanh toán quốc tế  Hối phiếu  Chi phiếu (Cheque – Check)  Giấy chuyển ngân (Transfer)  Thẻ tín dụng (Credit card)  Thư đảm bảo haygiấy bảo đảm của ngân hàng (Letter of Guarantee – L/G hay Bank of Guarantee – B/G)  Các phương thức thanh toán quốc tế  Phương thức ghi sổ  Phương thức chuyển tiền  Phương thức nhờ thu  Phương thức tín dụng chứng từ Phương thức chuyển tiền (Remittance Remis) Quy trình phương thức chuyển tiền trả trước Ngân hàng chuyển tiền Ngân hàng đại lý Người trả tiền (mua, nhập khẩu) Người thụ hưởng (bán, xuất khẩu) (2) – (M/T, T/T, SWIFT (4)–Bộ chứng từ (3)- Ghicó, báo có (2’) – Báo nợ (1) - Lệnh chi tiền Phương thức chuyển tiền (Remittance Remis) Quy trình phương thức chuyển tiền trả sau Ngân hàng chuyển tiền Ngân hàng đại lý Người trả tiền (mua, nhập khẩu) Người thụ hưởng (bán, xuất khẩu) (3) – (M/T, T/T, SWIFT (1)–Bộ chứng từ (4)- Ghicó, báo có (3’) – Báo nợ (2) - Lệnh chi tiền Phương thức thanh toán nhờ thu (Collection of payment) (5) - đồng ý hay từ chối Quy trình phương thức nhờ thu trơn – Clear Collection Ngân hàng nhận uỷ thác Người xuất khẩu Người nhập khẩu (3)-Chuyển chỉ thị nhờ thu (1)–Bộ chứng từ (4) - Chuyển hối phiếu (7) – Báo có (2) – Chỉ thị nhờ thu (6)-Trích tiền trả Ngân hàng đại lý Phương thức thanh toán nhờ thu (Collection of payment) Quy trình phương thức nhờ thu kèm chứng từ Ngân hàng nhận uỷ thác Người xuất khẩu (Principal) Người nhập khẩu (drawee) (3)-Chuyển chỉ thị nhờ thu (1)–Giao hàng hoá (4) - Chuyển hối phiếu (7) – Báo có (2) – Chỉ thị nhờ thu (6)-Trích tiền trả Ngân hàng đại lý (5) - đồng ý hay từ chối Phương thức tín dụng chứng từ (Documentary Credits) Ngân hàng mở L/C (8) Ngân thông báo L/C (5) (2) (11) (10) (9) (6) (4) (7) (3) Quy trình phương thức thanh toán tín dụng chứng từ Người nhập khẩu (drawee) Người xuất khẩu (Principal) (1) NGHIỆP VỤ TÀI TRỢ NHẬP KHẨU  Cho vay thanh toán hàng nhập khẩu  Phát hành thư tín dụng trả chậm theo yêu cầu của nhà nhập khẩu  Chấp nhận hối phiếu NGHIỆP VỤ TÀI TRỢ XUẤT KHẨU  Cho vay bộ chứng từ đòi tiền trả theo L/C  Chiết khấu hối phiếu CÁC NGHIỆP VỤ NGÂN HÀNG QUỐC TẾ  NGHIỆP VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ  NGHIỆP VỤ TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU  NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐI NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐI  CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KINH DOANH NGOẠI HỐI  Khái niệm  Tỷ giá và cách biểu thị tỷ giá  CÁC NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐI  Nghiệp vụ hối đoái giao ngay  Nghiệp vụ hối đoái kỳ hạn  Nghiệp vụ hoán đổi  Nghiệp vụ quyền chọn  Nghiệp vụ tương lai Gia dịch hối đoái?  Giao dịch hối đoái là nghiệp vụ mua bán các loại ngoại tệ và phương tiện chi trả có tính chất ngoại tệ. Đặc điểm của các giao dịch hối đoái  Thò tröôøng hoaït ñoäng lieân tuïc /.24 24  Thò tröôøng mang tính quoác teá.  Giaù ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû cung – caàu.  Nhöõng ñoàng tieàn maïnh giöõ moät ví trí lôùn treân thò tröôøng Ñoái töôïng tham gia  Caùc ngaân haøng kinh doanh ngoaïi hoái  Caùc nhaø moâi giôùi (roker, ourtier)B C  Ngaân haøng TW  Caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng  Caùc khaùch haøng khaùc Phöông thöùc giao dòch  Ñieän thoaïi.  elex.T  Heä thoáng xöû lyù ñieän töû (lectronic ealing ystem).E D S  (ociety or orld nterbankSWIFT S F W I inancial elecommunication).F T Tỷ giá hối đoái? o Tyû giaù hoái ñoaùi laø söï so saùnh moái töông quan giaù trò giöõa hai ñoàng tieàn vôùi nhau. o o Tyû giaù hoái ñoaùi laø giaù caû cuûa ñôn vò tieàn teä nöôùc naøy theå hieän baèng soá löôïng ñôn vò tieàn teä nöôùc khaùc. Caùch thöùc bieåu thò tyû giaù  Yeát giaù giaùn tieáp (indirect quotation)  Laáy ñoàng baûn teä laøm moät ñôn vò ñeå so vôùi moät soá löôïng ñoàng ngoaïi teä.  1 baûn teä = x ngoaïi teä  Yeát giaù tröïc tieáp (price quote)  Laáy ñoàng ngoaïi teä laøm moät ñôn vò ñeå so saùnh vôùi moät soá löôïng ñoàng baûn teä.  1 ngoaïi teä = x baûn teä Đồng yết giá và đồng định giá  Ñoàng tieàn ñöùng tröôùc laø ñoàng tieàn yeát giaù vaø ñoàng tieàn ñöùng sau laø ñoàng tieàn ñònh giaù.  Đồng yết giá là đồng được mua bán, thường là một đơn vị hoặc một trăm.  Đồng định giá là đồng biểu hiện giá cả của đồng yết giá. Quy öôùc trong giao dòch  Cách viết ( eutersR ; fxcm; singforex; fxstreet); ozforex.com  Ngôn ngữ trong giao dịch  Hoán chuyển tỷ giá  Tỷ giá tăng giảm  Cách tính tỷ giá chéo Thông tin về tỷ giá www.reuters.com Thông tin về tỷ giá trên Thông tin về tỷ giá trên www.singforex.com Near real time rates - Not to be used for trading purposes World Time: NY 06:51 | Lon 10:51 | Sydney 21:51 Maj or Rates Bid Ask Cross Rates* Bid Ask AUD/USD 0.5651 0.5656 EUR/AUD 1.808 1.8085 USD/CAD 1.5613 1.5618 EUR/CAD 1.5978 1.5983 USD/CHF 1.4451 1.4456 EUR/CHF 1.4776 1.4781 USD/DKK 7.2587 7.2609 EUR/DKK 7.4242 7.4264 EUR/USD 1.023 1.0235 EUR/EUR 1 1 GBP/USD 1.5889 1.5894 EUR/GBP 0.6435 0.644 USD/HKD 7.7908 7.793 EUR/HKD 7.9732 7.9754 USD/JPY 120.51 120.56 EUR/JPY 123.26 123.31 USD/NOK 7.1702 7.1724 EUR/NOK 7.3329 7.3351 NZD/USD 0.5124 0.5129 EUR/NZD 1.9954 1.9959 USD/SEK 8.9336 8.9358 EUR/SEK 9.1346 9.1368 USD/SGD 1.7475 1.748 EUR/SGD 1.7879 1.7884 USD/ZAR 8.7588 8.761 EUR/ZAR 8.9612 8.9634 REFRESH RATES *Change cross rate base to SGD NZD GBP EUR CAD AUD Thoâng tin treân www.fxstreet.com Ngôn ngữ trong giao dịch  Khi nhaø moâi giôùi noùi: ” ollarD – inggaporeS , taùm boán, khoâng baûy ñeán naêm saùu”.  Vaäy hoï ñang noùi gì?  / = ./USD SGD 1 8407 56 Hoán chuyển tỷ giá USD/VND = 16000 => VND/USD = ? Tỷ giá tăng, giảm  Ngày 1/1/2008: USD/VND = 16000  Ngày 31/12/2008: USD/VND = 15000  Tỷ giá tăng hay giảm?  Đồng nào tăng và đồng nào giảm?  Tỷ lệ tăng, giảm bao nhiêu %?  Ảnh hưởng như thế nào đến quyết định đầu tư? Tỷ giá chéo USD/SGD = 1.8410 USD/VND = 15800  SGD/VND =? B C x C A B A  Các giao dịch hối đoái  Giao dịch giao ngay  Kinh doanh chênh lệch giá  Giao dịch kỳ hạn  Giao dịch hoán chuyển  Giao dịch tương lai  Giao dịch quyền chọn Nghiệp vụ giao dịch hối đoái giao ngay  Là nghiệp vụ mua bán ngoại tệ mà việc chuyển giao ngoại tệ được thực hiện ngay hoặc chậm nhất là 2 ngày làm việc kể từ khi giao dịch mua bán.  Thường quá trình chuyển giao và thanh toán được thực hiện sau 2 ngày làm việc của ngân hàng  Thông thường đám ứng ngoại tệ cho thanh toán  Lợi nhuận của ngân hàng trong nghiệp vụ này là chênh lệch giữa giá bán và giá mua. Cơ chế giao dịch LAMACO BOTACO Xuaát khaåu haøng hoùa VCB KYOTO BANK NIPON BANK 100. 000 J PY elexT Baùo coù MT 300 laø leänh xaùc nhaän giao dòch MT 202 Khi coù leänh chuyeån tieàn Ví dụ minh hoạ  Ví dụ 1: Có các thông tin về tỷ giá sau:  GBP/USD = 1.8415/20  USD/SGD = 1.8410/20  Hỏi đối khoản SGD khi một khách hàng mua và khi một khách hàng bán 20000GBP là bao nhiêu?  Ví dụ 2: Có các thông tin về tỷ giá sau:  USD/SGD = 1.8410/20  USD/VND = 17150/90  Hỏi đối khoản VND khi một khách hàng mua và khi một khách hàng bán 100000 SGD là bao nhiêu? Nghiệp vụ kinh doanh chênh lệch giá Nghieäp vuï kinh doanh cheânh leäch giaù laø moät nghieäp vuï hoái ñoaùi nhaèm söû duïng möùc cheânh leäch giaù giöõa caùc thò tröôøng hoái ñoaùi ñeå thu lôïi nhuaän. Töùc laø mua ôû nôi reû nhaát vaø baùn ôû nôi maéc nhaát. George Soros, 12/8/1930, Budaped, Hungary, và là ông chủ của Quantum Endowment Fund  1947 sang London  1952 tốt nghiệp London School of Economics  1956, Soros sang Mỹ  1973 lập công ty quản lý tài chính Soros.  1992 thu lợi $1 tỷ trong 1 tuần  1997 thu hàng tỷ USD  2004, là người giàu thứ 24 với $ 7,2 tỷ.  George Soros - từ người bồi bản thành tỷ phú  Kiếm 1 tỷ USD trong vòng 1 tuần!  Kẻ đầu cơ tiền vĩ đại nhất thế kỷ XX  Ông chủ của công ty cực kỳ thành công  Mọi người đi bên phải, riêng Soros bên trái Một số trường hợp Ví dụ 1 Taïi thôøi ñieåm t ta coù thoâng tin cho khaùch haøng treân thò tröôøng hoái ñoaùi Quoác teá nhö sau: TT 1: USD/ SGD = 1.8407 – 1. 8496 TT 2: USD/JPY = 131.15 – 132. 51 TT 3: SGD/JPY = 70.15 – 70. 47 Yeâu caàu: Vôùi 100 trieäu USD haõy thöïc hieän nghieäp vuï kinh doanh cheânh leäch giaù. Ví dụ 2 Taïi thôøi ñieåm t ta coù thoâng tin cho khaùch haøng treân thò tröôøng hoái ñoaùi Quoác teá nhö sau: TT 1: USD/JPY = 131.15 – 132. 51 TT 2: USD/ SGD = 1.8407 – 1. 8496 TT 3: SGD/JPY = 72.10 – 72. 90 Yeâu caàu: Thöïc hieän nghieäp vuï AÙcbít baèng caùch baùn ra 100 trieäu USD roài sau ñoù mua vaøo treân 3 thò tröôøng. Tính lôïi nhuaän cuûa nghieäp vuï naøy. Ví dụ 3 Taïi thôøi ñieåm t ta coù thoâng tin cho khaùch haøng treân thò tröôøng hoái ñoaùi Quoác teá nhö sau: TT 1: USD/ SGD = 1.8407 – .1 8496 TT 2: USD/JPY = 130.15 – .131 15 TT 3: SGD/JPY = 70.15 – .70 47 Yeâu caàu: Thöïc hieän nghieäp vuï AÙcbít baèng caùch baùn ra 100 trieäu USD roài sau ñoù mua vaøo treân 3 thò tröôøng. Tính lôïi nhuaän cuûa nghieäp vuï naøy. Ví dụ 4 Taïi thôøi ñieåm t ta coù thoâng tin cho khaùch haøng treân thò tröôøng hoái ñoaùi Quoác teá nhö sau: TT 1: USD/ SGD = 1.8407 – 1.8496 TT 2: USD/JPY = 130.15 – 131.15 TT 3: SGD/JPY = 70.15 – 71.60 Yeâu caàu: Thöïc hieän nghieäp vuï AÙcbít baèng caùch baùn ra 100 trieäu USD roài sau ñoù mua vaøo treân 3 thò tröôøng. Tính lôïi nhuaän cuûa nghieäp vuï naøy. Ví dụ 5 Taïi thôøi ñieåm t ta coù thoâng tin cho khaùch haøng treân thò tröôøng hoái ñoaùi Quoác teá nhö sau: TT 1: USD/ SGD = 1.8407 – 1.8496 TT 2: USD/JPY = 129.15 – 132.40 TT 3: SGD/JPY = 70.60 – 70.90 Yeâu caàu: Thöïc hieän nghieäp vuï AÙcbít baèng caùch baùn ra 100 trieäu USD roài sau ñoù mua vaøo treân 3 thò tröôøng. Tính lôïi nhuaän cuûa nghieäp vuï naøy. Ví dụ 6 Taïi thôøi ñieåm t ta coù thoâng tin cho khaùch haøng treân thò tröôøng hoái ñoaùi Quoác teá nhö sau: TT 1: USD/ SGD = 1.8407 – 1.8496 TT 2: USD/JPY = 129.15 – 130.90 TT 3: SGD/JPY = 70.60 – 70.90 Yeâu caàu: Thöïc hieän nghieäp vuï AÙcbít baèng caùch baùn ra 100 trieäu USD roài sau ñoù mua vaøo treân 3 thò tröôøng. Tính lôïi nhuaän cuûa nghieäp vuï naøy. Nhận xét Nghieäp vuï AÙcbit chæ thöïc hieän ñöôïc trong caùc tröôøng hôïp sau: TT 1 TT 1 TT1 TT 2 TT 2 TT 2 TT2 TT 1 TT 1 Thöïc hieän ñöôïc AÙcbí t Khoâng ñöôïc TT 2 TT 1 TT2 TT1 TT2 TT 2 TT1 TT2 TT1 TT 1 TT2 TT2 TT1 TT 2 TT1 Giao dịch có kỳ hạn  Là hợpđồng mua bán ngoại tệ mà việc chuyển giao ngoại tệ và thanh toán được thực hiện sau một thời hạn nhất định kể từ khi ký kết hợp đồng.  Lý do xuất hiện nghiệp vụ này là phòng ngừa rủi ro tỷ giá.  Cách tính tỷ giá kỳ hạn  Căn cứ vào lãi suất  Căn cứ vào Barem của các hãng tin Tính tỷ giá kỳ hạn căn cứ vào lãi suất Trong ñoù: FR - laø tyû giaù kyø haïn cuûa ñoàng tieàn A so vôùi ñoàng tieàn B (/)A B k - thôøi gian, thôøi haïn thoûa thuaän, coù theå laø ngaøy, thaùng, naêm.(ngaøy cuûa 1 naêm laø 360 ngaøy) lB - laø laõi suaát cuûa ñoàng tieàn B, coù theå laø laõi suaát ngaøy, thaùng, naêm. (ñònh giaù) lA - laø laõi suaát cuûa ñoàng tieàn A. (yeát giaù) SR - tyû giaù giao traû ngay. A B Lk Lk SRFR .1 .1    ( Coâng thöùc )1 Chứng minh công thức Ví duï: Coâng ty FABO caàn mua cuûa ngaân haøng 100.000 USD coù kyø haïn 3 thaùng thanh toaùn baèng VND. Hoûi ngaân haøng ñoàng yù baùn vôùi giaù bao nhieâu? Bieát raèng l A = 2% - 4%/naêm l B = 9% - 12%/naêm Tyû giaù giao ngay: /USD VND = 16000- 16200 Công thức tính tỷ giá kỳ hạn  Neáu FR baùn thì: SR - baùn lB - laõi suaát cho vay lA - laõi suaát tieàn göûi  Neáu FR mua thì: SR - mua lB - laõi suaát tieàn göûi lA - laõi suaát cho vay A AB LK LL SRkSRFR .1   (Coâng thöùc )2 Tính tỷ giá kỳ hạn căn cứ vào bản tin Reutes (Bản tin của các hãng tin USD/JPY ; JPY/USD)  Trường hợp 1  Trường hợp 2 Trường hợp 1 Baûng tin Reuters cho caùc thoâng tin sau: - Tyû giaù giao traû ngay : /GBP USD 1.5500/10 - Bieân vöïc kỳ hạn : 1 thaùng : 11 - 09 2 thaùng : 23 - 21 3 thaùng : 76 - 72 6 thaùng : 75 - 70 12 thaùng: 158 - 153 FR = (1.5500 - 76) - (1.5510 - 72) /USD GBP Hay : FR 3 thaùng GBP/USD = 1. 5424 – 1.5438 Trường hợp 2 Baûng tin Reuters cung caáp thoâng tin sau veà tyû giaù USD tính baèng SGD. - Tyû giaù giao traû ngay : USD/ SGD =1.8410– 1.8460 - Bieân vöïc kyø haïn : 1 thaùng 5 - 8 2 thaùng 6 – 10 3 thaùng 5 - 10 6 thaùng 10 - 30 12 thaùng 50 - 30 FR 3 thaùng /USD SGD ( 1.8410 + 5) - ( 1.8460 + 10) Hay : USD/ SGD = 1.8415 – 1. 8470 Thông tin về tỷ giá kỳ hạn ở www.ozforex.com (USD/JPY) Thông tin về tỷ giá kỳ hạn ở www.ozforex.com (JPY/USD) Nghiệp vụ hoán chuyển ngoại tệ (Bài tập 7) Laø nghieäp vuï hoái ñoaùi keùp, bao goàm hai loaïi nghieäp vuï Spot vaø Forward. Hai nghieäp vuï naøy ñöôïc tieán haønh cuøng moät luùc, vôùi cuøng moät löôïng ngoaïi teä nhöng theo 2 höôùng ngöôïc nhau. ( Ví duï) Swap Coâng ty X ñeán ngaân haøng A xin vay 776.870 HKD, thôøi haïn 3 thaùng, keøm theo phöông aùn xin vay hieäu quaû. Ngaân haøng ñoàng yù cho vay nhöng trong ngaân quyõ chæ coù USD. Vì vaäy ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng, baûo toàn ngaân quyõ, ngaân haøng A caàn thöïc hieän nghieäp vuï wapS . Cho bieát: SR : USD/ HKD = 7,7687/ 7,7984, laõi suaát ñoàng USD laø: 1% - 1,%/naêm, laõi suaát ñoàng HKD laø: 1,5% - 3,5%/naêm. Coâng ty X Ngaân haøng A Ngaân haøng B Vay 776.870 HKD 3 thaùng Baùn USD ua theo potM HKD S Khoâng coù HKD Chæ coù USD Baùn USD trong 3 thaùng sau ñoù mua laïi orwardUSD F Nghiệp vụ quyền lựa chọn tiền tệ (Bài 8, Bài 9) a. Quyền lựa chọn mua (Call Options) b. Quyền lựa chọn bán (Put Options) Quyền lựa chọn mua Quyeàn choïn mua laø moät hôïp ñoàng giöõa hai beân maø trong ñoù moät beân cho beân kia ñöôïc quyeàn mua moät loaïi haøng hoaù hoaëc moät chöùng khoaùn, ngoaïi teä naøo ñoù vôùi moät muùc giaù, soá löôïng xaùc ñònh trong thôøi haïn nhaát ñònh. Ngöôøi mua quyeàn phaûi traû cho ngöôøi baùn moät khoaûn tieàn goïi laø phí quyeàn choïn mua hay coøn goïi laø tieàn cöôïc. Quyền lựa chọn bán Quyeàn choïn baùn laø moät hôïp ñoàng giöõa hai beân maø trong ñoù moät beân cho beân kia ñöôïc quyeàn baùn moät loaïi haøng hoaù hoaëc moät chöùng khoaùn, ngoaïi teä naøo ñoù vôùi moät muùc giaù, soá löôïng xaùc ñònh trong thôøi haïn nhaát ñònh. Ngöôøi mua quyeàn phaûi traû cho ngöôøi baùn moät khoaûn tieàn goïi laø phí quyeàn choïn baùn hay coøn goïi laø tieàn cöôïc. Nghiệp vụ tương lai Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận để mua bán một tài sản vào thời điểm chắc chắn trong tương lai với một mức giá xác định. (tài sản bao gồm các loại hàng hoá, chứng khoán, tiền, ngoại tệ, vv..). HĐTL được thực hiện quyết toán mỗi ngày và thông qua thanh toán bù trừ được thực hiện tại sở giao dịch và được tiêu chuẩn hoá. Đặc điểm  Giao dòch giaùn tieáp thoâng qua learingC ouseH .  Trong 1 naêm coù 4 ngaøy giaù trò ñeå gæai quyeát toaøn boä hôïp ñoàng ñoù laø thöù 4, tuaàn 3, thaùng 3, saùu, chín vaø möôøi hai ôû ondon)L  Soá löôïng ngoaïi teä ñöôïc xaùc ñònh cuï theå cho moãi hôïp ñoàng ôû London, moät hôïp ñoàng laø 62. 500 ,GBP 12. 500 ,DEM 1. 250.000 JPY.  Quyeát toaùn moãi ngaøy ( ailyD arginM calls).  Phaûi ñoùng tieàn kyù quyõ  Phaàn lôùn hôïp ñoàng ñöôïc keát thuùc tröôùc ngaøy giaù trò. Futures contract Sell Buy 1 HĐ (100 CHI, 24) EXCHANG E TR ADED CL EARING HOUSE 2400 2400 25 - 1 + 1 27 - 2 + 2 29 - 2 + 2 26 + 3 - 3 16 + 10 - 10 8 + 8 - 8 - 1600 + 1600