Bài giảng Nguyên lý thống kê kinh tế - Chương 7 Chỉ số

LOGO MÔN HỌC NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ Th.S Nguyễn Minh Thu Khoa Thống kê – Trường ĐH KTQD 1 nmthu@neu.edu.vn LOGO CHỈ SỐ Chương 7 2 Chương 7 Khái niệm chung về phương pháp chỉ sốI Phương pháp xây dựng chỉ số II Hệ thống chỉ sốIII 3 I. Khái niệm chung Chỉ số Số tương đối là chưa chắc là 4 I. Khái niệm chung CHỈ SỐ CS phát triển CS không gian CS kế hoạch CS đơn CS tổng hợp 2 mức độ Phạm vi tính Tính chỉ chất tiêu CS của chỉ tiêu khối lượng CS của chỉ tiêu chất lượng 5 I. Khái niệm chung 6 Biến động 1 nhân tố được đặt trong đkiện giả định các nhân tố khác không đổi Các hiện tượng kinh tế không trực tếp cộng được ĐẶC ĐIỂM II. Phương pháp xây dựng chỉ số 1. Chỉ số phát triển 2. Chỉ số không gian 7 1. Chỉ số phát triển 1.1 1.2 Chỉ số đơn Chỉ số tổng hợp 8 1.1. Chỉ số đơn CS đơn của CT chất lượng CS đơn của CT khối lượng 0 1 p p p i  (lần, %) 0 1 q q q i  (lần, %) 9 1.2. Chỉ số tổng hợp Doanh thu = Giá bán đơn vị x Lượng hàng tiêu thụ DT = p x q ∑DT = ∑ p x q   00 11 qp qp Ipq = CSTH của CT chất lượng CSTH của CT khối lượng   qp qp 0 1 Ip =   0 1 q p q p Iq = 10 1.2.1. Chỉ số tổng hợp về giá Của Laspeyres    00 01L p qp qp I (lần, %) 11    00 00pL p qp qpi I0 1 p p p i     0 0pL p d di I   00 00 0 qp qp d 1.2.1. Chỉ số tổng hợp về giá Của Paasche    10 11P p qp qp I (lần, %) 12    p 11 11P p i qp qp I0 1 p p p i     p 1 1P p i d d I   11 11 1 qp qp d 1.2.1. Chỉ số tổng hợp về giá Của Fisher       10 11 00 01 P p L P F P qp qp qp qp III 13 1PpI 1LpI 1.2.2. Chỉ số tổng hợp về lượng hàng Quyền số Laspeyres Paasche Fisher    00 10L q qp qp I    01 11P q qp qp I    00 00qL q qp qpi I    q 11 11P q i qp qp I    0 0qL q d di I    q 1 1P q i d d I P q L q F q III  p pq d 14 2. Chỉ số không gian Chỉ số đơn B A p p p i B/A  B/A A/B pA B p i 1 p p i hoặc B A q q q i B/A  hoặc B/A A/B qA B q i 1 q q i  15 2. Chỉ số không gian Chỉ số tổng hợp hoặc hoặc    Qp Qp I B A p B/A B/A A/B pA B p I 1 Qp Qp I       B A q pq pq I B/A B/A A/B qA A q I 1 pq pq I    16 III. Hệ thống chỉ số HTCS tổng lượng biến 3 HTCS phân tích chỉ tiêu bình quân 2 HTCS tổng hợp 1 Khái niệm chung 17 1. Khái niệm chung Chỉ số toàn bộ Chỉ số nhân tố 18 2. HTCS tổng hợp HTCS tổng hợp MLH thực tế Phân tích CT tổng hợp Sắp xếp các nhân tố Viết các chỉ số Xác định vai trò, mức độ ảnh hưởng của nhân tố Xác định các chỉ số chưa biết 19 2. HTCS tổng hợp Doanh thu = Giá bán đơn vị x Lượng hàng tiêu thụ DT = p x q CS Doanh thu = CS Giá bán đơn vị x CS Lượng hàng tiêu thụ IDT = Ipq = Ip x Iq   00 11 qp qp   00 10 qp qp =   10 11 qp qp x Biến động tương đối ∑p1q1 - ∑p0q0 = (∑p1q1 – ∑p0q1) + (∑p0q1 – p0q0) pq = p pq + q pq Biến động tuyệt đối (1) (2) (3) 20 3. HTCS phân tích chỉ tiêu bình quân      i ii i ii d dx f fx x      0 00 1 11 0 1 f fx f fx x x      0 00 1 10 f fx f fx      1 10 1 11 f fx f fx        00 10 10 11 00 11 0 1 dx dx dx dx dx dx x x 0 1 x x 0 01 x x 01 1 x x = x (1) (2) (3) x I fd I xI= x 21 4. HTCS tổng lượng biến  iifx T     ii i ii f.x f f fx        00 10 10 11 00 11 fx fx fx fx fx fx          00 10 10 11 00 11 00 11 fx fx fx fx fx fx fx fx          00 10 10 101 101 11 00 11 fx fx fx fx fx fx fx fx 1 2 3 22 LOGO 23