Bài giảng sinh lý trẻ em

BÀI GIẢNG SINH LÝ TRẺ EMTRƯỜNG ĐH THỦ DẦU MỘTGV: THÂN THỊ DIỆP NGACHƯƠNG II: HỆ THẦN KINH1. Cấu tạo và chức năng của hệ thần kinh- Chức năng: + Điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của các cơ quan, các hệ cơ quan.+ Đảm bảo sự thống nhất giữa các cơ quan trong cơ thể.+ Đảm bảo sự thống nhất giữa cơ thể với môi trường.I- SỰ PHÁT TRIỂN CỦA HTKHỆ THẦN KINH NGƯỜITK TRUNG ƯƠNG TK NGOẠI BIÊN NÃO BỘTỦY SỐNGDÂY TKHẠCH TK- Cấu tạo: 1.1- Tế bào thần kinh( Nơron) HTK được cấu tạo từ nhiều TBTK(nơron).Nơron không sinh ra khi sống, 30 tuổi mất ½ số nơron Nơron là những tế bào được biệt hoá cao thích nghi với chức năng phát sinh và dẫn truyền xung động thần kinh.TBTK vừa là đơn vị cấu trúc vừa là đơn vị chức năng của hệ thần kinh. Các tế bào thần kinh có hình dạng, kích thước khác nhau nhưng đều gồm 3 phần: Thân tế bào- Tua gai- sợi trục. Cấu tạo tế bào thần kinh( Nơron): Thân tế bào: có thể là hình cầu, hình que, hình tháp, hình sao.Thân chứa nguyên sinh chất & nhân cũng như các tế bào khác. Phần thân còn chứa vô số những hạt màu xám chứa nhiều ADN (thông tin di truyền). -Thân tế bào thần kinh tạo nên chất xám nằm ở bên trong tuỷ sống, phần vỏ của bán cầu đại não và tiểu não, một số điểm rải rác dưới vỏ não. * Tua gai: là những tua bào tương ngắn và phân nhánh ở gần thân tế bào. Mỗi tế bào có nhiều tua gai.Sợi trục:là một tua bào tương dài.Đầu tận cùng chia thành nhiều nhánh, mỗi nhánh tận cùng bằng cúc tận cùng. Sợi trục có chứa chất myelin (là chất có tính cách điện). Các sợi trục tập trung thành từng bó dây thần kinh, tạo nên chất trắng của hệ thần kinh  dẫn truyền xung động thần kinh Các nhánh dài truyền các xung động thần kinh sang các tế bào thần kinh khác. Nhiều nhánh dài họp lại thành các bó dây thần kinh và được bao bọc bởi một lớp vỏ. Có 3 loại dây thần kinh: Dây thần kinh hướng tâm: dẫn truyền các xung động thần kinh từ các bộ phận nhận cảm (tai, mắt, da, lưỡi) vào trung ương thần kinh còn gọi là dây thần kinh cảm giác Dây thần kinh ly tâm: dẫn truyền các xung động thần kinh từ các trung khu thần kinh đến các bộ phận hoạt động của cơ thể (các cơ) còn gọi là các dây thần kinh vận động. Dây thần kinh pha: liên hệ giữa các phần khác nhau của hệ thần kinh và giữa các hệ thần kinh với các cơ quan thụ cảm.* Sinap: - Các tế bào thần kinh nối với nhau qua sinap (khớp thần kinh). Sinap là nơi tiếp xúc giữa nhánh tận cùng của sợi trục tế bào thần kinh trước với đuôi gai hoặc thân của tế bào thần kinh tiếp theo. Các xung động thần kinh khi qua Sinap bao giờ cũng chỉ dẫn truyền theo một chiều b- Sự dẫn truyền xung động thần kinh ở tế bào thần kinh.- Trên sợi trục xung động thần kinh được dẫn truyền theo 2 chiều. + Từ sợi trục tới đuôi gai của chính tế bào ấy (chiều nghịch). + Ở sợi không myelin: Xung động thần kinh được dẫn truyền liên tiếp.  +Ở sợi có myelin xung động được dẫn truyền theo lối nhảy cách qua các eo ranvire.  +Trong một bó sợi trục, xung động được dẫn truyền riêng trong từng sợi.- Tại synap: Xung động chỉ được dẫn truyền  theo chiều thuận: từ cúc qua khe synap tới màng sau synap. 1.2. Cấu tạo từng phần và chức năng của hệ thần kinh trung ương 1.2.1. Tủy sốnga. Cấu tạo: - Nằm trong cột sống dài khoảng 45 cm, hình trụ không đều: phần cổ và lưng phình to, phần cuối thì thon lại (chỗ phình to là nơi xuất phát của các dây thần kinh đi tới tay và chân). - Tuỷ sống còn mang tính chất phân đốt Từ tủy sống có 31 đôi thần kinh đi ra. Mỗi dây thần kinh tủy được tạo nên bởi rễ trước (các sợi hướng tâm) và rễ sau (các sợi li tâm). Tủy sống được bao bọc bởi 3 lớp màng: Ngoài là màng cứng có nhiệm vụ bảo vệ tủy sống, giữa là màng nhện, trong là màng máu có chức năng dinh dưỡng.Mỗi đoạn tuỷ sống chi phối hoạt động một vùng nhất định của cơ thể. - Trong tuỷ sống phần chất xám nằm trong là căn cứ thần kinh của phản xạ không điều kiện, chất trắng nằm ngoài tạo nên các đường dẫn truyền nối các căn cứ thần kinh với nhau.TỦY SỐNGb. Chức năngTủy sống có 3 chức năng: phản xạ, dinh dưỡng và chức năng dẫn truyền xung động thần kinh.1.2.2. Hành tủya. Cấu tạo: nằm phía trên tủy sống dài khoảng 28 cm, có các rãnh như tủy sống, là nơi xuất phát của 8 trong 12 đôi dây thần kinh não (V – XII). Chất xám tập trung lại tạo thành nhân xám, chất trắng xen kẽ nhân xám và tạo thành đường dẫn truyền. Chất xám của hành tuỷ là các đôi dây TK sọ não, có 12 đôi dây TK sọ não được đánh theo số La mã và nối liền não bộ với các phần của cơ thể. VD: Đôi thứ VII là TK mặt điều khiển hoạt động của cơ mặt, đôi thứ VIII là TK thính giác, đôi thứ V là TK cảm giác,- Trong hành tuỷ có các trung khu TK như: trung khu hô hấp, tuần hoàn, vận mạch. Các trung khu này điều hành hoạt động dinh dưỡng.- Giống như tuỷ sống, hành tuỷ được 3 lớp màng bao bọc.b. Chức năng: Chức năng cơ bản của hành tuỷ là thực hiện các phản xạ thực thể và dinh dưỡng, dẫn truyền hưng phấn thần kinh. 1.2.3.TIỂU NÃO a. Cấu tạo: Nằm phía sau hành tủy. Tiểu não ở người là phát triển và hoàn thiện nhất. Tiểu não được hình thành từ thành củ não thất IV và một phần của nó liên hệ mật thiết với nhân của đôi dây TK tiền đình. Tiểu não có cấu tạo hoàn toàn khác với tuỷ sống và hành tuỷ thể hiện qua việc phân bố chất xám và chất trắng: + Chất xám nằm phía ngoài bao bọc các bán cầu tiểu não. Chất xám của tiểu não là tập hợp các nơron được sắp xếp theo từng lớp. + Chất trắng của tiểu não là các đường dẫn TK.TIỂU NÃOb. Chức năng: - Chức năng quan trọng nhất của tiểu não là điều hoà trương lực cơ Khi bị rối loạn chức năng của tiểu não sẽ xuất hiện chứng mất trương lực và nhược cơ, sẽ làm cho cơ thể bị mệt mỏi vì trương lực cơ phân bố không hợp lý.- tham gia điều khiển sự thăng bằng cho cơ thể - Tiểu não còn tham gia thực hiện chức năng dinh dưỡng, quá trình chú ý, quá trình học tập có điều kiện hay phản xạ có điều kiện 1.2.4.Não giữaa. Cấu tạo: Não giữa có cấu tạo tương đối nhỏ so với các phần khác của não bộ, gồm có 3 phần:- Vòm não giữa do 4 củ não sinh tư tạo thành. Hai củ trên là các trung tâm của phản xạ thị giác nguyên phát; hai củ dưới là các trung khu thính giác nguyên phát.- Nóc não giữa gồm rất nhiều đường dẫn TK đi lên và đi xuống có liên quan với vùng cảm giác vận động và hệ thống vận động đơn giản. - Các chân của não là các bó sợi TK xuất phát, từ vỏ não truyền các xung ly tâm đến nhân của các đôi dây TK sọ não, đến cầu não cũng như đến các nhân vận động của tuỷ sống.b.Chức năng - Các nhân của não giữa có chức năng vận động. Đặc biệt nhân đỏ là trung tâm điều tiết chức năng vận động nhằm đảm bảo tư thế nhất định. - Liềm đen tham gia điều hoà quá trình phân bố sắc tố melanin trên bề mặt cơ thể, điều hoà hoạt động của các cơ quan thụ cảm đau. Khi liềm đen bị tổn thương, hoạt động cơ bị rối loạn, các động tác trở nên hỗn loạn, tay chân run lẩy bẩy. - Củ não sinh tư tham gia các phản xạ định hướng về âm thanh và nhận biết sự có mặt của ánh sáng khi nhắm mắt. NÃO BỘ - Não bộ: là phần phát triển rất mạnh. Trong quá trinh phát triển não được chia thành 3 phần tạo thành 3 bọng não: trước, giữa và sau. . Bọng não sau hình thành hành tuỷ, cầu não và tiểu não. . Bọng não giữa hình thành não giữa. . Bọng não trước hình thành não trung gian và bán cầu đại não.- Hành tuỷ, cầu não, não giữa, não trung gian hợp lại được gọi là thân não. Thân não là trung tâm của phản xạ không điều kiện. Thân não là nơi xuất phát ủa 12 đôi dây thần kinh não. 1.2.5. Não trung giana. Cấu tạo: nằm trên não giữa, sát với bán cầu đại não, gồm có đồi thị, vùng trên đồi, dưới đồi, sau đồi và trước đồi.b.Chức năng: + Đồi thị: nhận cảm, tham gia cảm xúc, cảm giác đau.+ Dưới đồi: điều hòa hoạt động của các tuyến nội tiết; tham gia quá trình chuyển hóa dinh dưỡng, điều nhiệt; điều hòa hoạt động của các hệ tuần hoàn, bài tiết, tiêu hóa, sinh dục; điều hòa xúc cảm và trạng thái thức, ngủ; điều khiển bản năng.1.2.6. Bán cầu đại não- Gồm hai nửa bán cầu phải và trái nối với nhau bởi thể trai. Bề mặt mỗi bán cầu đại não có rãnh (sylvius, rôlăngđô và thẳng góc) chia bán cầu đại não thành 4 thùy (trán, đỉnh, chẩm và thái dương). Diện tích bề mặt của cả hai bán cầu bằng 1700 -2000 cm2. Bên trong bán cầu đại não gồm chất trắng và chất xám. Chất trắng có 3 loại sợi: sợi liên hợp đảm bảo sự liên hệ giữa các phần khác nhau của một bán cầu, sợi liên bán cầu liên hệ giữa các phần tương ứng của hai bán cầu, sợi liên lạc đảm bảo liên hệ giữa hai bán cầu với những phần khác nhau của hệ thần kinh. Chất xám gồm các nhân xám nằm trong nhân bán cầu. - Vỏ não chứa 100 tỉ nơron. Các nơron sắp xếp thành 6 lớp:+ Lớp bề mặt: ít nơron.+ Lớp tế bào hạt ngoài.+ Lớp tế bào thoi và tháp.+ Lớp tế bào hạt trong.+ Lớp tế bào tháp lớn.+ Lớp tế bào đa dạng.Vỏ não có 52 vùng chức năng khác nhau trong đó có những vùng chỉ con người mới có: vùng hiểu chữ viết, vùng hiểu tiếng nói.b. Chức năng: điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của toàn bộ cơ thể. Chức năng ngôn ngữ, tư duy và hoạt động trí tuệ. THẦN KINH NGOẠI BIÊNGồm những dây TK nối liền phần trung ương với các cơ quan ở trong và mặt ngoài cơ thể, đó là:- Các dây TK hướng tâm (dẫn truyền cảm giác).- Các dây TK ly tâm (dẫn truyền vận động).- Dây pha (dây TK tuỷ).Trong cơ thể người có : 12 đôi dây TK não và 31 đôi dây TK tuỷ. 2.1- Sự thay đổi về cấu tạo và trọng lượng của não bộ: - Khi ra đời não bộ của trẻ chưa phát triển đầy đủ, mặc dầu cấu tạo và hình thái không khác người lớn: kích thước nhỏ, trọng lượng lúc sơ sinh (370 -392 gr). - 6 tháng trọng lượng tăng gấp đôi, 3 tuổi tăng gấp 3, 9 năm gần đạt như người lớn (1300gr). - Sự phát triển các đường dẫn truyền diễn ra rất mạnh và tăng lên theo từng lứa tuổi.2. Sự phát triển hệ thần kinh ở trẻ em2.2- Sự myêlin hóa các sợi thần kinh:- Sự myêlin hoá là tế bào TK, sợi TK được bao bọc một lớp vỏ (bắt đầu từ tháng thứ 4 của thai nhi, đến 3 tuổi )Đây là giai đoạn phát triển quan trọng của não bộ vì: quá trình myêlin hoá góp phần làm cho dẫn truyền hưng phấn đến vỏ não một cách chính xác hơn, hoạt động hoàn thiện hơn.2.2- Sự myêlin hóa các sợi thần kinh: Các dây TK nào hoạt động sớm hơn thì được myêlin hoá trước: + ở não bộ:Đường dẫn truyền hướng tâm và miền cảm thụ được myêlin hoá trước.Đường dẫn truyền ly tâm và miền vận động myêlin hoá sau.12-18 tháng sự myêlin hoá dâyTK não kết thúc. + ở tủy: Dây thần kinh vận động được myelin hoá trước, muộn nhất là dây thần kinh cảm giác.Khi trẻ 3 tuổi quá trình myelin hoá kết thúc-2.3- Sự biến đổi của BCĐN- Khi mới sinh đại não của trẻ giống người lớn về cấu tạo và chức năng. Số lượng tế bào thần kinh xấp xỉ 100 tỷ, - Khi trẻ > 3 tuổi, tế bào thần kinh có sự phân hoá rõ rệtphức tạp dần về cấu tạo và chức năng thể hiện qua hoạt động TK cấp cao, cảm giác, phân tích, hệ vận động phát triển nhịp độ nhanh, hệ tín hiệu thứ hai bắt đầu phát triểnCấu tạoSự phát triển thể hiện chủ yếu ở sự biến đổi về tế bào học và chức năng vi cầu não.+ Số lượng các tế bào thần kinh tăng lên không đáng kể. Các tế bào lớn lên và phân hoá nhanh tạo nên các lớp ở vỏ não bán cầu đại não, đồng thời làm cho diện tích của lớp vỏ bán cầu đại não tăng lên nhanh. Tới 2 tuổi vỏ não tăng lên 2,5 lần+ Trẻ sơ sinh  vỏ não đã có các rãnh lớn chia bề mặt vỏ não thành các tuỳ.+ Sau khi cùng với sự tăng diện tích bề mặt của lớp vỏ, xuất hiện thêm nhiều rãnh nhỏ, các rãnh lớn dần dần đạt độ sâu như người lớn. 7- 14 tuổi bề mặt cũa vỏ não tương tự như người  lớn.Các tế bào vỏ não phân hoá tạo nên các lớp tế bào vỏ não, các vùng, các miền. Sự phát triển của các lớp tế bào vỏ não song song với sự phát triển của các hệ cơ quan làm xuất hiện một số vùng  mới trên  vỏ não: vùng hiểu tiếng nói , hiểu chữ viết.II. PHẢN XẠ CÓ ĐiỀU KiỆN1/ Phản xạ ,cung phản xạ và vòng phản xạ: a.Phản xạ : Là phản ứng trả lời của cơ thể đối với các kích thích được thực hiện nhờ sự tham gia của hệ thần kinh Hoạt động phản xạ là đặc trưng của hệ thần kinh. Các phản ứng của con người đều là kết quả hoạt động phản xạ của hệ thần kinh. b. Cung phản xạ:Khái niệm: - Cung phản xạ là con đường mà xung động thần kinh truyền từ cơ quan cảm thụ qua thần kinh trung ương đến cơ quan phản ứng. - Hưng phấn được nảy sinh từ cơ quan nhận cảm dưới các xung động thần kinh truyền đến thần kinh TW, thần kinh TW trả lời các kích thích. Con đường mà hưng phấn đi qua trong một phản xạ gọi là cung phản xạ.CUNG PHẢN XẠ.KÝch thÝchC¸c vïng n·o tiÕp nhËn kÝch thÝch, xö lý, ra lÖnh Gi¸c quan tiÕp nhËn kÝch thÝch qua d©y thÇn kinh (xung TK) truyÒn ®Õn c¸c vïng n·o D©y thÇn kinh h­íng t©m (C¸c xung thÇn kinh)C¬ tuyÕn (Ph¶n øng c¬)D©y thÇn kinh li t©m (§iÒu chØnh)Xung thÇn kinh ®iÒu khiÓn)Liªn hÖ ng­îc ®Ó l¹i trong n·o h×nh ¶nhH3. S¬ ®å cung ph¶n x¹ theo P.K.An«khin Cấu tạo cung phản xạMột cung phản xạ gồm 5 phần chức năng:1- Cơ quan nhận cảm(cảm giác).2- Đường dẫn truyền hướng tâm.3- TW thần kinh.4-Đường dẫn truyền ly tâm.5-Cơ quan thực hiện phản ứng (vận động).Một cung phản xạ thường gồm 3 tế bào thần kinh: Hướng tâm, trung gian, li tâm. c-Vòng phản xạ. - Sau khi trả lời các kích thích, từ cơ quan phản ứng sẽ có những xung động thần kinh chạy ngược về TW thần kinh (theo đường liên hệ ngược). - Từ TW thần kinh có quá trình phân tích và đưa ra những mệnh lệnh mới bổ sung, điều chỉnh để cơ thể có phản ứng tiếp theo phù hợp đường đi của xung động thần kinh theo đường xoáy trôn ốc mở rộng mãi, nhờ đó cơ thể có một chuỗi những hoạt động kế tiếp nhauVòng phản xạTrung ương thần kinhCơ quan thụ cảmCơ quan phản ứng(1 )(3 )(4 )(2) - Ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn lµ ph¶n x¹ sinh ra ®· cã, kh«ng cÇn ph¶i häc tËp.- Ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn lµ ph¶n x¹ ®­îc h×nh thµnh trong ®êi sèng c¸ thÓ, lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh häc tËp vµ rÌn luyÖn.Thế nào là phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện1.1. Phản xạ không điều kiện2. Các loại phản xạ 2.§i n¾ng mÆt ®á gay, må h«i v· ra5.Con chim bÞ cung tªn b¾n tr­ît, sî cµnh cong3.Qua ng· t­ thÊy ®Ìn ®á véi dõng xe tr­íc v¹ch kÎNhưng phản xạ nào có được trong quá trình sôngX¸c ®Þnh ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn, ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn 4.Ch¼ng d¹i g× mµ ch¬i ®ïa víi löa1.Tay ch¹m ph¶i vËt nãng, rôt tay l¹i1, 23, 4, 5Những phản xạ nào tự nhiên sinh ra đã có?LÊy thªm VD mçi lo¹i ph¶n x¹a. Phản xạ không điều kiện- Là những phản xạ bẩm sinh được di truyền của cơ thể, chúng là thuộc tính vốn có của người và động vật. Phản xạ không điều kiện được hình thành trong quá trình phát triển trước và sau khi sinh.Ở trẻ sơ sinh có 6 loại phản xạ không điều kiện: - Phản xạ co giãn đồng tử - Phản xạ mút, bú. - Phản xạ ba bin xki: ngón chân cái uốn lên khi da bàn chân bị kích thích. - Phản xạ rô bin xki: phản xạ nắm chăt bàn tay khi có một vật nào đó đặt vào lòng bàn tay - Phản xạ định hướng. - Phản xạ tự vệb. Phản xạ có điều kiện- Phản xạ có điều kiện là một phản xạ mới được thành lập trong quá trình sống, dựa trên cơ sở một đường liên lạc thần kinh tạm thời giữa hai điểm hưng phấn trên vỏ não - Phản xạ có điều kiện là một phương thức thích ứng linh hoạt của cơ thể với môi trườngPhân biệt PHẢN XẠ CĐK và PHẢN XẠ KĐK Phản xạ có điều kiện - Phản xạ tự tạo, được hình thành trong đời sống cá thể, đăc trưng cho cá thể - Không bền vững vì nó là phản ứng thích nghi với những nhân tố mới của môi trường sống -Tác nhân kích thích có thể là bất kỳ, mọi thay đổi của môi trường đều có thể là tác nhân - Bán cầu đại não thực hiện cung phản xạ - Báo hiệu gián tiếp kích thích gây ra phản xạ, (tiếng nói, chữ viết)Phản xạ không điều kiện: - Phản xạ bẩm sinh di truyền, mang tính chất giống, loài - Phản xạ rất bền vững từ đời này qua đời khác - Tác nhân kích thích là tác nhân thích ứng - Dưới vỏ não thực hiện cung phản xạ - Báo hiệu trực tiếp gây ra phản xạTính chất phản xạ không điều kiệnTính chất của phản xạ có ĐK1. Tr¶ lêi c¸c kÝch thÝch tương øng hay kÝch thÝch kh«ng ®iÒu kiÖn1’. Tr¶ lêi c¸c kÝch thÝch bÊt k× hay kÝch thÝch cã ®iÒu kiÖn(®· ®­îc kÕt hîp víi kÝch thÝch kh«ng ®iÒu kiÖn mét sè lÇn)2. BÈm sinh2.Hình thành trong quá trình sống3.Bền vững3’. DÔ mÊt khi kh«ng cñng cè4. Cã tÝnh chÊt di truyÒn, mang tÝnh chÊt chñng lo¹i4 Có tính chất cá thể không di truyền5.Số lượng hạn chế5’. Sè l­îng kh«ng h¹n ®Þnh6. Cung ph¶n x¹ ®¬n gi¶n6’. H×nh thµnh ®­êng liªn hÖ t¹m thêi7. Trung ­¬ng n»m ë trô n·o, tuû sèng7’Trung ương thần kinh chủ yếu có sự tham gia của vỏ não3- SO SÁNH PHẢN XẠ KHÔNG ĐK VÀ PHẢN XẠ CÓ ĐK 3.1. Sự hình thành phản xạ có điều kiện a-Thí nghiệm của PaplopGiải thích sơ đồ trong sáchCho chó ăn: con chó tiết nước bọt. Bật đèn rồi cho ăn: con chó tiết nước bọt lặp lại nhiều lần  Bật đèn (chưa cho ăn) con chó tiết nước bọt (đây là phản xạ có điều kiện).4. Sự hình thành phản xạ có điều kiện            b- Cơ chế:Vïng thÞ gi¸c ë thuú chÈm Ph¶n x¹ ®Þnh h­íng víi ¸nh ®Ìn.H×nh thµnh ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖnKhi bËt ®Ìn, tÝn hiÖu s¸ng qua m¾t kÝch thÝch lªn vïng thÞ gi¸c ë thuú chÈm vµ chã c¶m nhËn ®­îc ¸nh s¸ng. TuyÕn n­íc bätPh¶n x¹ tiÕt n­íc bät ®èi víi thøc ¨n. H×nh thµnh ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn- Khi cã thøc ¨n vµo miÖng, tÝn hiÖu ®­îc truyÒn theo d©y thÇn kinh ®Õn trung khu ®iÒu khiÓn ë hµnh tuû h­ng phÊn, lµm tiÕt n­íc bät ®ång thêi trung khu ¨n uèng ë vá n·o còng h­ng phÊn.Vïng ¨n uèng ë vá n·oTrung khu tiÕt n­íc bät H×nh thµnh ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn BËt ®Ìn tr­íc, råi cho ¨n. LÆp ®i lÆp l¹i qu¸ tr×nh nµy nhiÒu lÇn, khi ®ã c¶ vïng thÞ gi¸c vµ vïng ¨n uèng ®Òu ho¹t ®éng, ®­êng liªn hÖ t¹m thêi ®ang ®­îc h×nh thµnh.BËt ®Ìn råi cho ¨n nhiÒu lÇn, ¸nh ®Ìn sÏ trë thµnh tÝn hiÖu cña ¨n uèng.§ang h×nh thµnh ®­êng liªn hÖ t¹m thêi Khi ®­êng liªn hÖ t¹m thêi ®­îc h×nh thµnh th× ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn ®­îc thµnh lËp.§­êng liªn hÖ tam thêi ®· ®­îc hoµn thµnh.Ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn tiÕt n­íc bät víi ¸nh ®Ìn ®· ®­îc thiÕt lËp.H×nh thµnh ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖnTuyÕn n­íc bätTuyÕn n­íc bätSơ đồ hình thành phản xạ có điều kiện theo Páplốp:Trung tâm thị giácTrung tâm tiêu hóaThức ăn – LưỡiÁnh đèn – MắtTuyến nước bọt.§Æc ®iÓm cña ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn Ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn lµ ph¶n x¹ tù t¹oC¬ së gi¶i phÉu sinh lý cña ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn lµ vá n·o vµ ho¹t ®éng b×nh th­êng cña vá n·o.Lµ qu¸ tr×nh thµnh lËp ®­êng liªn hÖ thÇn kinh t¹m thêiThµnh lËp víi kÝch thÝch bÊt k×, ®Æc biÖt lµ tiÕng nãi.B¸o hiÖu gi¸n tiÕp kÝch thÝch kh«ng ®iÒu kiÖn sÏ kÝch thÝch vµo c¬ thÓ.XuÊt hiÖn kh«ng th­êng xuyªn, mµ cã lóc t¹m thêi, ng­ng trÖ hoÆc bÞ k×m h·m kh«ng ho¹t ®éng. HiÖn t­îng ®ã ®­îc gäi lµ øc chÕ ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn. 3.2- Điều kiện thành lập phản xạ có điều kiện- Phản xạ có điều kiện được xây dựng dựa trên một phản xạ không điều kiện.Tác  nhân tín hiệu  đi trước tác nhân củng cố, tác nhận tín hiệu có cường độ nhỏ hơn tác nhân củng cố.- Vỏ não nguyên vẹn, các bộ phận nhận cảm phải lành mạnh - Tránh tác nhân phá rối - Muốn phản xạ có điều kiện duy trì cần thường xuyên củng cố bằng tác nhân củng cố.Tuổi của não bộ phải thích hợp với tính chất của phản xạ có điều kiện. Não bộ còn non quá chưa thành lập được phản xạ có điều kiện. Nếu não bộ già quá cũng khó thành lập phản xạ có điều kiện.  Hoạt động thần kinh bao gồm hai quá trình đối lập và thống nhất nhau: + Quá trình hưng phấn gây ra phản xạ. + Quá trình ức chế kìm hãm phản xạ.  Hoạt động bình thường của vỏ não được thực hiện nhờ sự tác động qua lại giữa hưng phấn và ức chế. 5. Hưng phấn và ức chế* Ức chế:   - Ức chế là một trạng thái hoạt động của tế bào thần kinh.   - Tế bào thần kinh ở trạng thái ức chế: tạm thời mất hoặc giảm khả năng đáp ứng kích thích.   - Tế bào thần kinh võ não ức chế: giảm hoặc xoá bỏ những phản xạ đã được hình thành  Làm thay đổi phản ứng của cơ thể phù hợp với  điều kiện  biến đổi của môi trường. *Mối quan hệ giữa hưng phấn & ức chế.Hưng phấn & ức chế là 2 quá trình cơ bản của hoạt động thần kinh cấp cao. Hai quá trình này đối lập nhau nhưng liên quan phối hợp với nhau trong quá trình hoạt động trong đó:- Ở giai đoạn hưng phấn diễn ra sự phân giải các chất đã được tích luỹ trong các tế bào.- Ở giai đoạn ức chế khôi phục các chất đó, ức chế để bảo vệ các tế bào khỏi cạn kiệt các chất dự trữ cần thiết cho sự sống. Do đó hưng phấn & ức chế là sự biểu hiện của một quá trình thần kinh thống nhất.III- CÁC HỆ THỐNG TÍN HIỆU1- Tín hiệuĐịnh nghĩa Tín hiệu Tín hiệu là một kích thích nào đó đại diện cho một kích thích khác gây ra một phản ứng nào đó của cơ thểVD: khi cho chó ăn ta bật đèn, ánh đèn đại diện cho thức