Biên dịch

BIÊN DỊCHPhân loại biên dịch Dựa vào lĩnh vực của nội dung dịch:Dịch thuật chung > < Dịch ngượcCác công cụ của người dịchTừ điểnSách tham khảoDữ liệuInternet và các công cụ tin họcPhần mềm dịch tự động Các công đoạn dịch5 bước thực hiện theo Vinay & Darbelnet :Xác định các đơn vị dịchKhảo sát văn bản ngôn ngữ nguồn Dựng lại chu cảnh/ ngữ cảnh của thông điệpCân nhắc hiệu quả phong cáchDịch và sửa chữa bản dịch Các công đoạn dịchChuẩn bị dịch: Tư liệu + tập hợp từ vựng cần thiết (glossary, glossaire)Đọc hiểu nội dung bài dịch (Giai đoạn quan trọng nhất)Diễn đạt lại trong ngôn ngữ đíchĐọc lại, chỉnh sửa Những vấn đề cần xử lý khi dịchPhân tích văn bản: Thực nghĩa của từ, câu, đoạn, cả bài Các yếu tố ngầm ẩnCấu trúc câu, đoạn, cả bàiLiên kết văn bảnCác yếu tố văn hóa ngọai laiDiễn đạt: Văn phong, câu cú, cấp độ ngôn ngữDịch tiêu đề: Sau khi đã nắm rõ nội dung của cả bài, đảm bào cô đọng, xúc tíchCác phẩm chất cơ bản của biên dịch viênKiến thức: ngôn ngữ, kiến thức nền, chuyên mônKỹ năng: nguyên tắc, phương pháp và thao tác dịchCách ứng xử: phẩm chất cá nhân, đạo đức nghề nghiệp ứng Tiêu chí đánh giá bản dịchNida đưa ra tiêu chí đánh giá: Phản ứng từ người nghe (đọc) bản gốc và bản dich như nhau Reiss liệt kê một loạt các tiêu chí ngôn ngữ và ngoài ngôn ngữ để hướng dẫn đánh giá mức độ thoả đáng của một bản dịchTiêu chí ngôn ngữ: Tiêu chí ngoài ngôn ngữ:Tiêu chí đánh giá bản dịchViện ngôn ngữ Anh:1. Chính xác về nội dung:2. Lựa chọn thích hợp về từ vựng, thành ngữ, thuật ngữ, phong cách và cấp độ độ ngôn ngữ;3. Gắn kết, nhất quán và mạch lạc4. Chính xác trên phương diện kỹ thuậtTiêu chí đánh giá bản dịchSaiĐúngKo phù hợpPhù hợpKo rõSử dụng từCú phápNgữ nghĩaNgữ dụngLiên kếtMạch lạcHoàng Văn VânVí dụ 1Many Americans feel that once the President of the United States has made an assessment and set a course, the rest of us should stand silent in the ranks event if we have a different view of the national interest. That is not the lesson of liberty – or the heritage of our history.Pour nombre d’Américains, du moment que le Président des Etats-Unis a formulé et décidé de la marche à suivre, il n’y a plus qu’à l’accepter et à se taire, même si l’on a une conception différente de l’intérêt national. Ce n’est pas là l’attitude que nous enseigne notre histoire, ce n’est pas ainsi qu’a toujours parlé chez nous la voix de la liberté.Ví dụ 2Các tia sáng thì lan truyền, còn những dấu vết của ánh sáng thì không thể nhầm lẫn. Các giá trị của cổ phiếu đột ngột tăng lên. Thậm chí sau sự sơ suất vào đầu tuần này, 2/3 trên 42 thị trường chứng khoán mà những số của tờ Nhà kinh tế đã đưa lên vào thời điểm 6 tuần trước, tăng lên hơn 20%. Cái khác của những chỉ số kinh tế với các bộ phận khác của thế giới là đang trở nên tốt hơn. Nền kinh tế Trung quốc đang tăng lên. Sự đình trệ trong sản xuất hàng hoá toàn cầu dường như là đang tạo điều kiện thuận lợi. Giá trị của các thị trường tại Mỹ và Anh thì lại thể hiện những dấu hiệu của cuộc sống, như là tỉ lệ cầm cố giảm và nhà cửa trở nên có triển vọng hơn. Niềm tin đang tăng lên. Một bảng chỉ số của nhà đầu tư cảm xúc tại Đức (đầu tư theo cảm tính) đã chuyển biến một cách tích cực trong lần đầu tiên của gần 2 năm.Ví dụ 2 The rays are diffuse, but the specks of light are unmistaken. Share prices are up sharply. Even after slipping early this week, two-third of the 42 stockmarkets that The Economist tracks have risen in the past six week by more than 20%. Different economic indicators from different parts of the world have brightened. The slump in global manufacturing seems to be easing. Property markets in America and Britain are showing signs of life, as mortage rates fall and homes become more affordable. Confidence is growing. A widely tracked index of investor sentiment in Germany has turned positive for the first time in almost two years.Ví dụ 2 Các tia hy vọng đang lan toả và những đốm sang nhỏ nhoi là không thể nhầm lẫn. Giá cổ phiếu tăng mạnh. Ngay cả sau khi bị giảm giá nhẹ vào đầu tuần qua, 2/3 của 42 thi trường chứng khoán mà tạp chí kinh tế dẫn chứng đã tăng hơn 20% trong vòng 6 tuần trước đó. Các chỉ số kinh tế khác trên thế giới đã sang sủa hơn. Nền kinh tế Trung quốc đang tăng trưởng hơn. Quá trình sụp đổ của nền sản xuất thế giới đang giảm dần. Các thị trường tài chính Mỹ và Anh đang có những dấu hiệu phục hồi khi tỉ lệ vay thế chấp giảm và nhà đất bắt đầu được mua bán trở lại. Niềm tin cũng được củng cố. Nhận định của phần lớn các nhà đầu tư chứng khoán ở Đức lần đầu tiên trong vòng 2 năm qua đã chuyển biến tích cực hơn.VÍ DỤ 3Il n'y a pas eu de surprise, lors du G8 de Saint-Pétersbourg, sur le contenu de la déclaration finale consacrée à la « sécurité énergétique mondiale », le thème central choisi par Vladimir Poutine pour ce premier sommet de chefs d'Etat et de gouvernements des grands pays industrialisés, présidé cette année pour la première fois par la Russie. Le texte se limite à des généralités qui se prêteront ensuite aisément à des interprétations différentes, et ne permettent donc pas de dissiper le malaise apparu cette année entre la Russie et ses clients européens, en matière de fournitures de gaz.VÍ DỤ 3Chẳng có bất ngờ nào tại Hội nghị 8 nước công nghiệp phát triển nhất diễn ra tại Saint-Peterbourg. Hội nghị thượng đỉng đầu tiên của những nhà lãnh đạo nhà nước và chính phủ của những nước công nghiệp phát triển năm nay, lần đầu tiên được dẫn dắt bời Nga, có nội dung chính bàn về tuyên bố cuối cùng về vấn đề an ninh năng lượng toàn cầu - chủ đề trung tâm được lựa chọn bởi V.Putin.Chủ đề này bị giới hạn ở những bài phát biểu với nội dung quá rộng khiến người ta khó hiểu, những bài phát biểu mà sau đó người ta có thể dễ dàng chấp nhận sự giải thích khác nhau và vì thế không giúp Nga và các bạn hàng châu Âu của mình xoá bỏ được những điều khó chịu giữa họ năm nay về vấn đề cung cấp ga.VÍ DỤ 3Không có gì ngạc nhiên về nội dung bản tuyên bố cuối cùng của Hội nghị cấp cao G8 tổ chức tại Saint-Peterbourg liên quan đến vấn đề an ninh năng lượng toàn cầu. Đây là chủ đề chính được đề xuất và chọn bởi tổng thống Nga Putin cho hội nghị cấp cao tập trung các nguyên thủ quốc gia và các nhà lãnh đạo cấp cao của các nước công nghiệp phát triển nhất thế giới G8 năm nay. Đây là hội nghị lần đầu tiên được tổ chức tại Nga và Nga giữ vai trò nước chủ tịch.Bản tuyên bố cuối cùng này chỉ tập trung vào các vấn đề dễ giải quyết và các định nghĩa chứ không giải quyết được các căng thằng về mua bán khí đốt gần đây giữa Nga và châu Âu với tư cách là bạn hàng nhập khí đốt từ Nga.VÍ DỤ 3Tại Hội nghị thượng đỉnh G8 tại Saint-Peterbourg, không có gì phải ngạc nhiên về nội dung của bản tuyên bố cuối cùng dành riêng về chủ đề an ninh năng lượng. Đây là chủ đề trọng tâm được đề cập tới Vlađimia Putin cùng các nhà lãnh đạo các nước công nghiệp phát triển nhất khi mà năm nay lần đầu tiên nước Nga sẽ được chọn là nước sẽ điều hành hội nghị G8.Bản thông cáo hạn chế tính chuyên môn hoá, tiếp theo là giải thích khác nhau giữa nước Nga và các đối tác trong Liên minh châu Âu về việc cung cấp khí ga, chính bởi vậy không cho phép việc tiêu tan tình trạng bất ổn trong năm qua giữa Nga và châu Âu.