Các chứng từ trong giao dịch thương mại quốc tế

CÁC CHỨNG TỪ TRONG GIAO DỊCH THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ I. MỘT SỐ CHỨNG TỪ TRONG GDTMQT A. Chứng từ hàng hóa Hóa đơn thương mại (commercial invoice) * Là chứng từ cơ bản của khâu thanh toán * Mục đích: Đòi thanh toán từ người mua Tính phí bảo hiểm khi tiến hành mua bảo hiểm Xin cấp ngoại tệ Làm thủ tục hải quan, tính thuế xuất nhập khẩu Các loại hóa đơn thương mại: Hóa đơn tạm tính (provisional invoice) Hóa đơn chính thức (Final) Hóa đơn chi tiết (detailed) Hóa đơn chiếu lệ (proformal): gửi bán, đơn chào hàng, làm thủ tục nhập khẩu. Hóa đơn trung lập (neutral): không ghi rõ tên người bán Hóa đơn xác nhận (confirmed): có chữ ký của phòng thương mại và công nghiệp. Hóa đơn hải quan (custom): tính toán trị giá hàng theo trị giá tính thuế. Hóa đơn lãnh sự (consular): có xác nhận của lãnh sự nước người mua. 2. Bảng kê chi tiết (specification) Là bảng kê hàng hóa trong lô hàng - Tạo điều kiện trong quá trình kiểm tra hàng ( thủ tục hải quan và kiểm hàng tại cảng đến) - Bổ sung thông tin cho hóa đơn khi có quá nhiều danh mục hàng hóa. 3. Phiếu đóng gói (Detailed Packing list) Là bảng kê toàn bộ hàng hóa đựng trong 1 kiện hàng 4. Giấy chứng nhận phẩm chất Là chứng từ xác nhận chất lượng hàng thục giao và chứng minh phẩm chất hàng phù hợp với các điều khoản của hợp đồng. 5. Giấy chứng nhận số lượng Là chứng từ xác nhận số lượng hàng thực giao, thường dùng cho hàng hóa đếm được 6. Giấy chứng nhận trọng lượng Là chứng từ xác nhận trọng lượng hàng thực giao, dùng cho hàng hóa mà giá trị tính trên cơ sở trọng lượng. B. Chứng từ vận tải Là chứng từ do người chuyên chở cung cấp để xác nhận rằng mình đã nhận hàng để chở. Các chứng từ phổ biến: Vận đơn đường biển, biên lai thuyền phó, biên lai của cảng, giấy gửi hàng đường biển. Vận đơn đường sắt Vận đơn hàng không 1. Vận đơn đường biển Vận đơn đích danh (straight B/L) Vận đơn theo lệnh ( To order B/L) Vận đơn vô danh (To bearer B/L) 2. Biên lai thuyền phó (mate’s receipt) Là xác nhận của thuyền phó nhận hàng trên tàu trên cơ sở tally report để người gửi hàng đổi vận đơn sau khi tàu chạy. 3. Giấy gửi hàng đường biển Là chứng từ thay thế vận đơn, không có khả năng chuyển nhượng. 4. Shipping note Do chủ hàng giao cho người chuyên chở đề nghị lưu khoang xếp hàng lên tàu 5. Rail way bill 6. Air way bill Boä chöùng töø trong TTQT BCT seõ coù nhieàu loaïi , nhöng cô baûn bao goàm caùc loaïi: Vaän ñôn Hoùa ñôn Chöùng töø ñoùng goùi Chöùng töø xuaát xöù Chöùng töø xaùc nhaän soá löôïng vaø chaát löôïng Chöùng töø baûo hieåm Vaän ñôn(Khaùi nieäm vaø chöùc naêng) Khaùi nieäm Vaän ñôn laø chöùng töø vaän taûi do ngöôøi vaän chuyeån cung caáp cho chuû haøng theå hieän quaù trình vaän chuyeån töø caûng ñeán caûng. Chöùc naêng: Vaän ñôn laø chöùng töø quan troïng trong BCT vì noù coù 3 chöùc naêng. Laø baèng chöùng xaùc nhaän hôïp ñoàng chuyeân chôû ñaõ kyù keát Laø bieân lai cuûa ngöôøi chuyeân chôû xaùc nhaän ñaõ nhaän haøng ñeå chuyeân chôû . Vì vaäy ngöôøi chuyeân chôû chæ giao haøng cho ngöôøi ñaàu tieân xuaát trình vaän ñôn hôïp leä. Laø chöùng töø xaùc thöïc quyeàn sôû höõu ñoái vôùi haøng hoùa ñaõ mieâu taû trong vaän ñôn. Do ñoù noù coù giaù trò , coù tính löu thoâng vaø coù theå chuyeån nhöôïng. Vaän ñôn(Nhöõng vaán ñeà caàn löu yù) Tieâu ñeà vaän ñôn Bill of Lading. Ocean Bill of Lading International Bill of Lading Charter Party Bill of Lading Ngöôøi kyù phaùt vaän ñôn Ngöôøi chuyeân chôû “As the carrier” Thuyeàn tröôûng “As the Master” Ñaïi lyù cuûa ngöôøi chuyeân chôû “As Agent for the carrier” Ñaïi lyù cuûa Thuyeàn tröôûng “As Agent for the Master” Vaän ñôn(Nhöõng vaán ñeà caàn löu yù) Treân vaän ñôn phaûi theå hieän “Haøng ñaõ boác”: Ñoái vôùi B/L in saün “Shipped on board”, Cty vaän taûi caáp B/L khi haøng ñaõ xeáp leân taøu, do ñoù treân B/L khoâng caàn noäi dung xaùc nhaän haøng ñaõ boác. Trong tröôøng hôïp naøy, ngaøy phaùt haønh B/L laø ngaøy giao haøng Ñoái vôùi B/L “Received by the carrier”, noäi dung B/L naøy khoâng theå hieän ñieàu kieän haøng ñaõ boác leân taøu. Do ñoù, phaûi coù xaùc nhaän haøng ñaõ boác vaø ngaøy boác haøng leân B/L. Trong tröôøng hôïp naøy ngaøy boác haøng leân taøu chính laø ngaøy giao haøng Vaän ñôn(Nhöõng vaán ñeà caàn löu yù) Soá baûn B/L goác B/L thöôøng ñöôïc laäp thaønh nhieàu baûn vaø caùc baûn naøy ñeàu coù giaù trò phaùp lyù nhö nhau. Vì vaäy treân B/L phaûi ghi roõ soá baûn goác ñeå caùc beân lieân quan deã daøng quaûn lyù B/L. Ngöôøi baùn buoäc phaûi xuaát trình ñuû soá baûn B/L ñaõ ñöôïc quy ñònh treân hôïp ñoàng hoaëc L/C Vaän ñôn(Nhöõng vaán ñeà caàn löu yù) Chuyeån nhöôïng B/L B/L coù theå ñöôïc chuyeån nhöôïng baèng hình thöùc kyù haäu. Muoán chuyeån nhöôïng, vaän ñôn phaûi laäp theo leänh. Vaän ñôn(Nhöõng vaán ñeà caàn löu yù) Chuyeån taûi Chuyeån taûi laø quaù trình boác dôõ haøng qua nhieàu taøu trong quaù trình vaän chuyeån haøng hoùa. Neáu L/C khoâng cho pheùp chuyeån taûi thì ngaân haøng vaãn chaáp nhaän nhöõng B/L chuyeån taûi, mieãn laø vieäc chuyeân chôû ñöôïc theå hieän treân moät B/L. Vaän ñôn(Nhöõng vaán ñeà caàn löu yù) Vaän ñôn khoâng löu thoâng (Non-Negotiable B/L) Vaän ñôn khoâng löu thoâng coù noäi dung töông töï nhö B/L thoâng thöôøng. Nhöng noù khoâng theå mua baùn, chuyeån nhöôïng ñöôïc. Vaän ñôn saïch (Clean B/L) Vaän ñôn khoâng coù nhöõng lôøi nhaän xeùt xaáu veà haøng hoùa HOÙA ÑÔN THÖÔNG MAÏIKhaùi nieäm Laø chöùng töø haøng hoùa cô baûn do ngöôøi baùn laäp sau khi hoaøn taát nghóa vuï giao haøng. Hoùa ñôn chöùng minh quyeàn ñöôïc thanh toaùn cuûa ngöôøi baùn. Taùc duïng Trong thanh toaùn : Neáu BCT coù hoái phieáu thì hoùa ñôn laø caên cöù ñeå kieåm tra leänh ñoøi tieàn treân hoái phieáu Neáu BCT khoâng coù hoái phieáu, hoùa ñôn laø cô sôû ñeå ngöôøi baùn ñoøi tieàn ngöôøi mua Trong caùc lónh vöïc khaùc HOÙA ÑÔN THÖÔNG MAÏITaùc duïng Taùc duïng Trong thanh toaùn : Neáu BCT coù hoái phieáu thì hoùa ñôn laø caên cöù ñeå kieåm tra leänh ñoøi tieàn treân hoái phieáu Neáu BCT khoâng coù hoái phieáu, hoùa ñôn laø cô sôû ñeå ngöôøi baùn ñoøi tieàn ngöôøi mua Trong caùc lónh vöïc khaùc Hoùa ñôn laø cô sôû ñeå tính thueá xuaát nhaäp khaåu, laøm thuû tuïc baùo haûi quan. Hoùa ñôn cung caáp thoâng tin chi tieát giuùp ngöôøi mua kieåm tra vaø theo doõi quaù trình giao haøng. CHÖÙNG TÖØ BAÛO HIEÅM (Insurance document)Khaùi nieäm Laø chöùng töø do ngöôøi baûo hieåm caáp cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm nhaèm hôïp thöùc hoùa HÑBH vaø noù ñöôïc duøng ñeå ñieàu tieát moái quan heä phaùp lyù giöõa ngöôøi baûo hieåm vôùi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm: - Toå chöùc baûo hieåm chòu traùch nhieäm boài thöôøng nhöõng toån thaát xaûy theo caùc ruûi ro ñaõ ñöôïc thoûa thuaän - Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm phaûi coù traùch nhieäm ñoùng phí cho coâng ty baûo hieåm CHÖÙNG TÖØ BAÛO HIEÅMTính chaát CTBH xaùc nhaän HÑBH ñaõ kyù vaø chæ roõ noäi dung cuûa hôïp ñoàng Xaùc nhaän ngöôøi ñöôïc baûo hieåm ñaõ traû phí vaø hôïp ñoàng ñaõ coù hieäu löïc. CTBH coù tính löu thoâng, do ñoù noù coù theå chuyeån nhöôïng CHÖÙNG TÖØ BAÛO HIEÅMCaùc loaïi baûo hieåm Baûo hieåm ñôn (Insurance Policy) Giaáy chöùng nhaän baûo hieåm (Insurance Cert.) Phieáu baûo hieåm (Cover Note) CHÖÙNG TÖØ BAÛO HIEÅMNhöõng ñieàu caàn löu yù Ngaân haøng seõ khoâng chaáp nhaän caùc chöùng töø baûo hieåm sau : Chöùng töø baûo hieåm coù ngaøy phaùt haønh sau ngaøy haøng leân taøu. Chöùng töø baûo hieåm do ngöôøi moâi giôùi caáp. Loaïi tieàn ghi treân CTBH khaùc vôùi loaïi tieàn ghi treân L/C Möùc mua baûo hieåm khaùc caùc quy ñònh trong L/C CTBH thieáu chöõ kyù cuûa coâng ty BH hoaëc ñaïi lyù cuûa hoï. CHÖÙNG NHAÄN XUAÁT XÖÙ (C/O)Khaùi nieäm Laø chöùng töø do Phoøng thöông maïi cuûa caùc nöôùc xuaát khaåu caáp cho chuû haøng nhaèm xaùc ñònh nguoàn goác hoaëc nôi saûn xuaát Neáu treân Hôïp ñoàng ngoaïi hoaëc L/C khoâng ghi roõ ngöôøi laäp chöùng töø xuaát xöù thì nhaø xuaát khaåu coù theå kyù phaùt chöùng nhaän naøy. CHÖÙNG NHAÄN XUAÁT XÖÙ (C/O)Taùc duïng Giuùp ngöôøi mua kieåm tra vieäc giao haøng Laø caên cöù quan troïng ñeå xaùc ñònh möùc thueá daønh cho moãi loâ haøng. CHÖÙNG NHAÄN XUAÁT XÖÙ (C/O)Caùc loaïi Taïi Vieät Nam hieän coù caùc loaïi C/O: Form A: Duøng cho caùc maët haøng xuaát khaåu sang caùc nöôùc thuoäc heä thoáng GSP (Generalized system of Perference – cheá ñoä öu ñaõi thueá quan phoå caäp) Form B: duøng cho taát caû haøng hoùa xuaát khaåu Form O: duøng cho maët haøng caø pheâ xuaát sang caùc nöôùc thuoäc hieäp hoäi caféeù theá giôùi Form X : duøng cho maët haøng caø pheâ xuaát sang caùc nöôùc khoâng thuoäc hieäp hoäi caféeù theá giôùi Form T : duøng cho maët haøng deät xuaát sang thò tröôøng EUR Form D: duøng cho maët haøng xuaát sang thò tröôøng trong khoái ASEAN CHÖÙNG TÖØ ÑOÙNG GOÙI (P/L) Khaùi nieäm Laø chöùng töø lieät keâ caùc maët haøng, loaïi haøng ñöôïc ñoùng goùi trong moät kieän haøng nhaát ñònh. Thoâng thöôøng chöùng töø naøy do nhaø saûn xuaát hoaëc ngöôøi baùn laäp Taùc duïng Taïo thuaän lôïi cho vieäc thaùo dôõ vaø kieåm tra haøng hoùa CHÖÙNG NHAÄN TRONG LÖÔÏNG/SOÁ LÖÔÏNG/ CHAÁT LÖÔÏNG Laø chöùng töø xaùc nhaän troïng löôïng/soá löôïng/chaát löôïng haøng hoùa maø nhaø xuaát khaåu ñaõ xuaát baùn cho ngöôøi mua. Thoâng thöôøng chöùng töø naøy do Cuïc kieåm nghieäm haøng hoaù xuaát nhaäp khaåu, coâng ty giaùm ñònh haøng hoùa XNK hoaëc do ngöôøi baùn laäp.