Các thiết bị nâng đơn giản

§1. Kích - Cấu tạo gồm hai bộ phận cơ bản: một bộ phận cố định và một phần di động có chuyển động tương đối với bộ phận cố định. Độ cao nâng chính bằng khoảng cách thay đổi tương đối giữa hai bộ phận đó (thường không quá 1m). - Nguyên lý làm việc: kích là thiết bị nâng làm việc theo nguyên lý đội” vật từ dưới lên. - Ứng dụng: thường được sử dụng trong lắp ráp và sửa chữa - Đặc điểm: có kích thước nhỏ gọn, trọng lượng nhỏ để dễ mang vác nên đại đa số thường được dẫn động bằng tay. Do cấu tạo đơn giản và được chế tạo hàng loạt nên giá thành kích thường thấp. - Kích thường 4 loại: kích trục vít; kích thanh răng; kích thuỷ lực; kích khí nén. 1.2. Nguyên lý làm việc - Thân vít bắt buộc phải kiểm tra theo điều kiện ổn định và đứng vững. 2.2. Nguyên lý làm việc 2.4. Nhận xét chung về kích thanh răng - Kích thanh răng có cấu tạo đơn giản, dễ chế tạo, dễ sử dụng; - Tải trọng nâng: Q = (2 ÷ 6)tấn; - Hành trình nâng H: = (0,3 ÷ 0,8)m. 3.2. Nguyên lý làm việc 3.3. Tính toán kích thuỷ lực 1- pittông công tác; 2- xilanh công tác có phớt dầu; 3- van hút; 4- van xả; 5- cam; 6- pittông bơm; 7- xilanh bơm; 8- trục cam và tay gạt; 9- van áp lực. - Dễ dàng nhận thấy lực trên tay bơm phụ thuộc vào tỷ số (dH/dA)2. Vì dễ đạt được tỷ số này nhỏ nên có thể tạo được kích thuỷ lực có sức nâng lớn mà khích thước và trọng lượng bản thân không lớn; - Kết câu gọn nhẹ, sử dụng tiện lợi, làm việc êm, có độ tin cậy cao, dễ điều khiển; - Tải trọng nâng khá lớn, thông dụng Q = 5 ÷ 300 tấn hoặc lớn hơn, có thể tới 750 tấn; - Hiệu suất khá cao, có thể đạt 70%; - Chế tạo khá phức tạp, độ chính xác cao; - Vận tốc thấp; khối lượng bản thân không lớn lắm, khoảng 15  700 kg. - Chiều cao nâng nhỏ, thông thường H = 0,15 ÷ 0,2 m, có khi đến 0,7m. 3.4. Nhận xét chung về kích thuỷ lực §2. Tời + Tời là một cơ cấu nâng có dây móc hàng quấn trực tiếp lên tang, gồm: - Tang cuốn cáp, xích; - Hệ thống truyền lực; - Bộ phận dẫn động; - Bộ phận phanh hãm,… 1. Tời quay tay Tời được dẫn động bằng sức người qua hệ thống truyền động bánh răng hoặc trục vít bánh vít. Tời tay thường có sức nâng khoảng (0,5 ÷ 2)tấn. Vì kích thước và khối lượng nhỏ nên tời quay tay thường được gắn trên nền nhà xưởng hay trên tường, được dùng rộng rãi trong công việc sửa chữa, lắp ráp, với tải trọng nâng Q = 500 ÷ 10000N, chiều dài cáp 100÷300m . - Lực phát động tác dụng ở tay quay là: Sơ đồ tính toán tời quay tay trên nền Do: đường kính tang, mm; R: bán kính tay quay, mm; S: lực căng cáp quấn lên tang, N; i: tỷ số truyền từ trục tay quay đến trục tang; η: hiệu suất cơ cấu. - Tốc độ của cáp phụ thuộc vào số vòng quay của tay quay trong một phút, tỉ số truyền động i, số lớp cáp m, đường kính tang Dt và đường kính cáp dk: 2. Tời điện Tời điện được dẫn động bằng một hoặc hai động cơ điện, có thể thay đổi tốc độ thông qua bộ biến tốc của động cơ hoặc nhờ vào thay đổi các cặp bánh răng ăn khớp của bộ truyền. Tốc độ lớn thường được dùng để nâng các vật có trọng lượng nhỏ và hạ móc không có hàng, tốc độ nhỏ để nâng tải. §3. Palăng - Palăng là một loại máy nâng có hệ ròng rọc treo cố định hoặc chuyển động trên đường ray bố trí trên cao gồm một cơ cấu nâng, có thể dẫn động bằng tay hoặc bằng điện cũng có khi được dẫn động bằng khí nén. - Đặc điểm nổi bật của nó là kích thước nhỏ gọn, kết cấu không phức tạp, trọng lượng bản thân nhỏ. Palăng thường được treo vào các dầm, cột chống, giá chuyên dùng hoặc treo vào xe con di chuyển. Dây treo hàng có thể là cáp hoặc xích. - Phân loại: + Palăng kéo tay; + Palăng điện; - Đây là một loại máy nâng cỡ nhỏ, có các bộ phận giống như tời điện, nhưng có thêm hệ thống ròng rọc. - Palăng điện thường có kết cấu nhỏ gọn, trọng lượng nhỏ, kín, độ tin cậy cao, phí bảo dường và sửa chữa thấp, dễ thay thế các chi tiết hư hỏng, dễ sử dụng, hiệu suất cao, có thể trang bị hai phanh nên làm việc an toàn. - Palăng điện được dùng như một máy trục độc lập hoặc làm nhiệm vụ cơ cấu nâng trong các máy như cầu trục, cần trục công xôn, cổng trục, …. - Tải nâng có thể ở trong khoảng Q = 0,25 ÷ 32 tấn, vận tốc nâng có thể đạt vv = 3  20 m/min, độ cao nâng có thể đạt Hn = 30 m. Trong trường hợp cần thiết có thể thêm tốc độ nhỏ hơn tốc độ chính vài ba lần. 2. Palăng điện