Tóm tắt: Công nghệ 5G cho chúng ta những khả năng kỹ thuật
vô cùng tiềm tàng cho các ngành và lĩnh vực. Tuy nhiên từ khi phiên
bản 3GPP release 15 ban hành với các thông số kỹ thuật của hệ thống
5G New Radio dùng chung cơ sở hạ tầng với các hệ thống di động
khác, thế giới vẫn chưa thấy sự bùng nổ trong triển khai hạ tầng và
dịch vụ 5G trên cấp độ toàn quốc. Điều đó cho thấy vẫn còn những
thận trọng trong việc cung cấp các dịch vụ 5G thương mại bởi lẽ 5G
chưa có những dịch vụ “5G killer applacation” như đối với các công
nghệ di động trước đây. Hơn nữa, các ứng dụng và dịch vụ 5G được
may đo phù hợp với từng lĩnh vực, từng quốc gia tùy thuộc vào chiến
lược của thị trường hay quốc gia đó. Việc nghiên cứu các ứng dụng
và dịch vụ tiềm năng của 5G tại Việt Nam là một nhiệm vụ hết sức
cấp bách nhằm hỗ trợ cho việc triển khai thương mại sớm công nghệ
này tại Việt Nam. Nghiên cứu đã thực hiện khảo sát 183 người trong
cả lĩnh vực tư nhân và nhà nước, từ các startup đến các doanh nghiệp
CNTT chủ đạo và so sánh với các dữ liệu đến từ các quốc gia phát
triển khác để có được nhận thức đúng đắn khi triển khai thương mại
5G giai đoạn đầu tại Việt Nam.
7 trang |
Chia sẻ: thanhle95 | Lượt xem: 360 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Các ứng dụng tiềm năng của 5G: Quan điểm và nhận thức của các bên liên quan tại Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Các ứng dụng tiềm năng của 5G: Quan điểm và nhận
thức của các bên liên quan tại Việt Nam
Trần Minh Tuấn*, Hồ Tấn Quang**, Hoàng Việt Huy*, Đinh Khánh Lê***, Đặng Thị Hoa*, Đồng Hoàng Vũ*
*Viện Chiến lược Thông tin và Truyền thông
Bộ Thông tin và Truyền thông
Hà Nội, Việt Nam
tm_tuan@mic.gov.vn, hvhuy@mic.gov.vn, dthoa@mic.gov.vn, dhvu@mic.gov.vn
**Tổng Công ty Viễn thông Mobifone
Hà Nội, Việt Nam
quang.hotan@mobifone.vn
***Viện nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương
Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Hà Nội, Việt Nam
dinhkhanhle@mpi.gov.vn
Tóm tắt: Công nghệ 5G cho chúng ta những khả năng kỹ thuật
vô cùng tiềm tàng cho các ngành và lĩnh vực. Tuy nhiên từ khi phiên
bản 3GPP release 15 ban hành với các thông số kỹ thuật của hệ thống
5G New Radio dùng chung cơ sở hạ tầng với các hệ thống di động
khác, thế giới vẫn chưa thấy sự bùng nổ trong triển khai hạ tầng và
dịch vụ 5G trên cấp độ toàn quốc. Điều đó cho thấy vẫn còn những
thận trọng trong việc cung cấp các dịch vụ 5G thương mại bởi lẽ 5G
chưa có những dịch vụ “5G killer applacation” như đối với các công
nghệ di động trước đây. Hơn nữa, các ứng dụng và dịch vụ 5G được
may đo phù hợp với từng lĩnh vực, từng quốc gia tùy thuộc vào chiến
lược của thị trường hay quốc gia đó. Việc nghiên cứu các ứng dụng
và dịch vụ tiềm năng của 5G tại Việt Nam là một nhiệm vụ hết sức
cấp bách nhằm hỗ trợ cho việc triển khai thương mại sớm công nghệ
này tại Việt Nam. Nghiên cứu đã thực hiện khảo sát 183 người trong
cả lĩnh vực tư nhân và nhà nước, từ các startup đến các doanh nghiệp
CNTT chủ đạo và so sánh với các dữ liệu đến từ các quốc gia phát
triển khác để có được nhận thức đúng đắn khi triển khai thương mại
5G giai đoạn đầu tại Việt Nam.
Từ khóa — 5G, ứng dụng, khảo sát, triển khai sớm, đường trục
I. TỔNG QUAN
Với sự tăng trưởng cực kỳ ấn tượng của dữ liệu di động, công
nghệ di động 5G đã được ra đời nhằm hỗ trợ tối đa nền kinh tế
dựa trên dữ liệu. Tốc độ truy cập cực nhanh, độ trễ siêu thấp, độ
ổn định cao và hỗ trợ đến triệu kết nối IoT trên một 1 km2, công
nghệ 5G cho thấy những ứng dụng vô cùng tiềm năng phục vụ
cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Các ngành như giao
thông, y tế, đô thị thông minh đã và đang tận dụng công nghệ 5G
để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, góp
phần xây dựng xã hội số. Các ngành công nghiệp sử dụng 5G để
nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm phục vụ nền
kinh tế số đang bùng nổ trên thế giới hiện nay.
Tuy nhiên, công nghệ sẽ không phát huy tác dụng nếu chúng
ta không tích hợp chúng vào các sản phẩm, dịch vụ hay mô hình
kinh doanh – hay còn gọi chung là các ứng dụng. Thời điểm hiện
nay, chỉ có hai ứng dụng của 5G đã được thương mại hóa là ứng
dụng Truy cập cố định không dây (FWA) và Di động băng rộng
nâng cao (eMBB). Tuy nhiên các ứng dụng này vẫn có nhiều giới
hạn trong việc tận dụng hết năng lực của công nghệ 5G, việc xác
định thêm nhiều ứng dụng tiềm năng nữa nhằm tạo cơ hội cho
người dùng có nhiều cơ hội sử dụng công nghệ này đã và đang
đặt ra nhiều thách thức với các quốc gia trên thế giới.
Trong bài báo này, chúng tôi tiến hành khảo sát để đưa ra bức
tranh cho việc triển khai 5G giai đoạn đầu tại Việt Nam. Trong
phần 2, chúng tôi sẽ trình bày cơ sở lý luận và phương pháp luận
nghiên cứu. Phần 3 sẽ trình bày các ứng dụng tiềm năng của 5G
và Phần 4 sẽ đưa ra các kết quả khảo sát cũng như quan điểm và
nhận thức từ người sử dụng tại Việt Nam. Phần 5 chúng tôi đề
xuất mô hình phát triển của 5G tại Việt Nam.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN
Cuối năm 2017, những kết quả thu được từ các thông số kỹ
thuật cho hệ thống 5G dùng chung cơ sở hạ tầng với các hệ thống
hiện tại đã là tiền đề cho việc xây dựng mạng 5G đầu tiên trên thế
giới. Kể từ thời điểm đó bộ tiêu chuẩn 3GPP release 15 được hoàn
thiện đã cho phép phát triển nhiều ứng dụng mới cho 5G. Tuy
nhiên, tính đến nay mặc dù rất nhiều ứng dụng của 5G được thử
nghiệm, song mới chỉ có 2 dịch vụ được đưa vào khai thác thương
mại. Do đó, việc chậm trễ triển khai mạng 5G trên thế giới không
nằm ở vấn đề công nghệ và kỹ thuật mà cơ bản nằm ở khía cạnh
kinh tế xã hội. Khác xa với các thế hệ thông tin di động trước đây
chỉ có một vài ứng dụng và dịch vụ điển hình, công nghệ 5G có
rất nhiều ứng dụng và dịch vụ đa dạng phù hợp với mọi ngành
nghề. Vấn đề đặt ra là những ứng dụng nào là phù hợp nhật trong
6
điều kiện và hoàn cảnh hiện nay để có thể đưa ra trong giai đoạn
đầu nhằm bảo đảm cho việc triển khai mạng 5G thành công.
Trên thế giới, mặc dù các tiêu chuẩn kỹ thuật cho “5G giai
đoạn 1” đã hoàn thiện, song việc nghiên cứu về chủ đề các ứng
dụng tiềm năng cho 5G sử dụng công cụ khảo sát ý kiến là một
trong các phương pháp mà các bên liên quan sử dụng để đánh giá
quan điểm và nhu cầu của khách hàng. Một số nghiên cứu tập
trung vào thị trường Mỹ nơi mạng 5G được triển khai đầu tiên
trên thế giới tại các tài liệu [1], [2], [3], [4], [5]. Một số báo cáo
có phương pháp tiếp cận toàn cầu hơn qua việc khảo sát tập khách
hàng từ nhiều nước trên thế giới [6], [7], [8], [9]. Tuy nhiên, với
sự khác nhau trong cách tiếp cận và nhu cầu của khách hàng là
khác nhau giữa quốc gia, việc lựa chọn chiến lược triển khai 5G
trên thế giới sẽ là khác nhau để phù hợp với điều kiện và hoàn
cảnh của từng nước.
Tại Việt Nam, 5G được coi là cơ sở hạ tầng thiết yếu cho cuộc
cách mạng công nghiệp lần thứ tư do đó 5G nhận được sự quan
tâm của Đảng, Chính phủ và các ngành công nghiệp. Nghị quyết
số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ
trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công
nghiệp lần thứ tư đã đặt ra mục tiêu cụ thể đến năm 2030 là:
“Mạng di động 5G phủ sóng toàn quốc” [10]. Chính phủ Việt
Nam thể hiện rõ quyết tâm là một trong các nước đi đầu trong
triển khai công nghệ 5G trong khu vực Đông Nam Á và trên thế
giới thông qua nhiều chỉ đạo cụ thể trong năm 2018[11] và năm
2019[12]. Công nghệ 5G đã được Chính phủ đưa vào định hướng
ở cả cấp Trung ương[13] và cấp địa phương[14], và đưa vào các
nhiệm vụ triển khai trong nhiệm kỳ hiện tại[15] và tương lai[16].
Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp 3 giấy phép cung cấp thử
nghiệm dịch vụ 5G cho các doanh nghiệp viễn thông [17] và đang
chuẩn bị các phương án về phối hợp tần số, kế hoạch và lộ trình
triển khai. Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cũng nhiều
lần khẳng định quyết tâm đưa Việt Nam đi cùng với thế giới trong
triển khai 5G [18] và triển khai sáng kiến của Việt Nam về thúc
đẩy triển khai hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông hiện
đại trong khu vực [19]. Tháng 5/2019, Tập đoàn Viettel đã thử
nghiệm cuộc gọi 5G đầu tiên đưa Việt Nam vào danh sách các
nước đầu tiên trên thế giới thử nghiệm thành công 5G [20]. Sau
đó 4 tháng, vào ngày 21 tháng 9 năm 2019, doanh nghiệp này đã
chính thức phát sóng 5G ở diện hẹp tại thành phố Hồ Chí Minh
[21].
Do đó, việc xác định các ứng dụng 5G tiềm năng là một trong
các nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết nhất hiện nay. Đến nay, chưa
có một nghiên cứu về vấn đề này ở góc độ quốc gia được thực
hiện tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cho các bên
liên quan cái nhìn về việc tiếp cận các ứng dụng 5G tiềm năng và
do đó sẽ hỗ trợ cho việc xây dựng chiến lược, kế hoạch và đầu tư
cho mạng 5G trong tương lai.
Trong nghiên cứu này, đối mặt với đối tượng nghiên cứu là
các ứng dụng của 5G nói chung là rất mới đối với người được
khảo sát, để tránh việc phản hồi kém chất lượng từ những người
tham gia khảo sát, chúng tôi sử dụng phần lớn những câu hỏi khảo
sát về chỉ số tiêu dùng 5G (5G consumer index)[1], một câu hỏi
định hướng ngành của Gartner [5] và phần còn lại là các câu hỏi
dành riêng cho Việt Nam do chúng tôi soạn thảo.
Ưu điểm của phương pháp tiếp cận này đó là:
· Sử dụng các phương pháp và câu hỏi đã được chứng minh
phù hợp cho cả người không có kiến thức về 5G và các
chuyên gia, do đó, có thể bỏ qua những giả thiết về trình
độ của người được khảo sát.
· Sử dụng phương pháp tiếp cận của quốc tế và do đó kết
quả khảo sát của chúng tôi có thể được so sánh với kết
quả quốc tế, do đó có thể đưa ra những nhận xét thú vị về
các ứng dụng tiềm năng của Việt Nam 5G.
III. NHỮNG ỨNG DỤNG 5G TIỀM NĂNG
Kỷ nguyên của 5G đang gần với chúng ta hơn bao giờ hết. Tất
cả những điều kiện cần thiết từ chip 5G, modem và giờ là cả thiết
bị và ứng dụng tiềm năng đã sẵn sàng. Có thể nói, tiêu chuẩn kết
nối 5G đã và đang đặt nền tảng cho mô hình tiếp theo trong sự
phát triển của nền tảng công nghệ toàn cầu, cũng như cách chúng
ta kiểm soát cuộc sống. Các lợi ích kinh tế và xã hội của 5G sẽ
cho phép những cách mạng trong dịch vụ với sự kết nối và ưu việt
hơn. Đồng thời 5G sẽ giúp tạo ra các mô hình kinh doanh mới,
không chỉ cải thiện năng suất và hiệu quả, mà còn góp phần mở
đường cho sự ra đời của nhiều ngành công nghiệp mới.
Hình 1: Các kịch bản sử dụng của IMT cho năm 2020 và sau này theo ITU-R
M.2083-02 [22]
Để chuẩn bị cho công việc trước khi tiêu chuẩn hóa các tiêu
chuẩn kỹ thuật 5G, các doanh nghiệp viễn thông đã thống nhất
xác định ba loại dịch vụ khác nhau cho 5G: Băng thông rộng di
động nâng cao (eMBB), Truyền thông máy-máy mật độ kết nối
lớn (mMTC) và Truyền thông độ trễ thấp với độ tin cậy siêu cao
(URLLC) (Hình 1).
Dịch vụ eMBB có thể được xem là giai đoạn đầu tiên của 5G.
Giai đoạn phát triển tiếp theo của 5G sẽ vượt ra ngoài các dịch vụ
eMBB chuyển sang các ứng dụng URLLC và mMTC.
Lấy những chiếc xe được kết nối làm ví dụ, giai đoạn đầu của
dịch vụ eMBB sẽ liên quan đến thông tin giải trí tăng cường trên
7
xe, như cảnh báo giao thông thời gian thực, truy cập internet tốc
độ cao, phát trực tuyến video thời gian thực hoặc chơi trò chơi
liên quan đến video 3D 4K. Trong các ứng dụng tiềm năng eMBB,
có ba thuộc tính riêng biệt 5G sẽ cần cung cấp: Dung lượng cao
hơn - Kết nối nâng cao - Tính di động của người dùng cao hơn.
Một trong những ứng dụng quy mô lớn nhất của 5G là ứng
dụng truyền thông máy – máy (mMTC), sử dụng mạng không dây
để thu thập và phân tích dữ liệu từ các cảm biến hoặc điều khiển
thiết bị. Các ứng dụng mMTC 5G được phân thành 2 loại:
· MTC quy mô: Các ứng dụng loại này được đặc trưng bởi
một số lượng lớn thiết bị được kết nối, sử dụng các thiết
bị và mô-đun giá rẻ cho mạng cảm biến không dây, kết
nối trong nhà, thiết bị đo thông minh, thường không yêu
cầu cao về thời gian thực. Một số ứng dụng bao gồm tòa
nhà thông minh, đồng hồ thông minh, nông nghiệp thông
minh
· MTC quan trọng: Các ứng dụng yêu cầu thời gian thực
cao (thường là độ trễ từ đầu đến cuối chỉ cần vài mili
giây), độ tin cậy cao (tỷ lệ mất gói dưới 10-3) bao gồm
điều khiển giao thông, xe được kết nối, tự động hóa công
nghiệp và điều khiển, robot, phẫu thuật từ xa ...
Một trong những tính năng chính của URLLC là độ trễ thấp.
Với một loạt các dịch vụ 5G độc đáo, bối cảnh giao tiếp sẽ mở
rộng sang các phương tiện, tàu cao tốc, máy bay không người lái
và robot công nghiệp với tác nhân thay đổi là các ứng dụng
URLLC. Phẫu thuật từ xa là một ví dụ. Hành động nhanh chóng,
quyết đoán là những yêu cầu quan trọng trong bệnh viện, nơi các
bác sĩ ngày càng khuyến khích sử dụng robot để thực hiện phẫu
thuật và các chức năng thiết yếu khác. Những robot này được thiết
kế để đáp ứng các hướng dẫn từ xa của bác sĩ, cho phép chúng
thực hiện các quy trình y tế trong nhiều điều kiện khác nhau. Tuy
nhiên, do vấn đề về độ trễ, các thiết bị này thường mất vài giây để
phản hồi, khiến các bác sĩ gặp khó khăn trong việc xử lý các biến
chứng và trường hợp khẩn cấp đột ngột. Do đó, các bệnh viện đã
ngần ngại đưa vào sử dụng thiết bị này. 5G sẽ giảm đáng kể rủi
ro, cho phép robot y tế trở nên phổ biến hơn. Công nghệ không
dây mới cũng sẽ cho phép các bác sĩ thực hiện các thao tác phức
tạp hoặc khó khăn hơn từ xa.
Khi kết hợp với dữ liệu lớn, điện toán đám mây, công nghệ trí
tuệ nhân tạo và các công nghệ tiên tiến khác, 5G đã và đang mở
ra nhiều cơ hội tuyệt vời hơn nữa.
IV. KẾT QUẢ KHẢO SÁT - QUAN ĐIỂM VÀ NHẬN THỨC BAN ĐẦU
CỦA CÁC BÊN LIÊN QUAN TẠI VIỆT NAM
Ngành công nghiệp ICT là ngành luôn đổi mới với các công
nghệ và mô hình hoạt động liên tục cách mạng hóa cách chúng ta
học hỏi, giao tiếp và kinh doanh. Mạng 5G là tiền đề để phát triển
các hệ thống tiên tiến sử dụng công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo
AI, hệ thống lưới điện thông minh, giao thông thông minh, y tế từ
xa, thực tế ảo và đặc biệt là các hệ thống IoT.
Đầu năm 2019, với tư cách là cơ quan đóng góp cho nỗ lực
của Chính phủ để điều tra các khía cạnh khác nhau của 5G, chúng
tôi dự định khảo sát các bên liên quan trong thị trường để đưa ra
một số dự báo về giai đoạn đầu triển khai 5G tại Việt Nam. Sau
một số phản hồi kém về bản thảo đầu tiên của câu hỏi khảo sát,
chúng tôi đã giải quyết bằng cách sử dụng câu hỏi khảo sát từ
nguồn quốc tế cụ thể là hệ thống chỉ số tiêu dùng 5G [1] và báo
cáo “Cutting through the hype” của Gartner [5] để nghiên cứu chủ
đề này và có cơ hội so sánh kết quả của chúng tôi với một số số
liệu quốc tế đã được công bố. Với 183 người tham gia khảo sát,
từ các cơ quan nhà nước và tư nhân, từ các công ty công nghệ lớn
đến các doanh nghiệp khởi nghiệp trong tất cả các lĩnh vực của
kinh tế tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển Doanh nghiệp Công nghệ
Việt Nam vào ngày 9 tháng 5 năm 2019. Mặc dù có quy mô nhỏ,
chúng tôi tin rằng kết quả khảo sát của chúng tôi mang lại những
hiểu biết thú vị về quan điểm và nhận thức ban đầu của các bên
liên quan đến các ứng dụng của 5G tại Việt Nam.
Hình 2: Các mức độ quan tâm khác nhau trong các ứng dụng tiềm năng 5G so
với kết quả khảo sát chỉ số tiêu dùng 5G của Mỹ. Câu hỏi: Ông/bà quan tâm đến
những trường hợp sử dụng 5G sau đây như thế nào? Chọn 1 câu trả lời (n=183)
Hầu hết người khảo sát nói rằng họ rất hào hứng với các ứng
dụng 5G và mong muốn các ứng dụng này sớm được cung cấp
trên thị trường (hơn 80% trong 11 ứng dụng 5G được đề cập)
(Hình 2). Khi chúng tôi so sánh con số này với bộ chỉ số tiêu dùng
25%
19%
24%
28%
34%
35%
24%
31%
25%
29%
38%
34%
28%
26%
39%
38%
40%
35%
34%
34%
39%
37%
43%
48%
46%
57%
43%
39%
43%
59%
59%
44%
52%
38%
36%
41%
33%
48%
51%
52%
36%
38%
52%
44%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Phẫu thuật từ xa
Mở rộng việc sử dụng thiết bị bay
không người lái (drone)
Các phương tiện di chuyển không
người lái được kết nối mạng
Chăm sóc y tế từ xa
Thông dịch thời gian thực
Điện lưới thông minh (Smart grid)
Đào tạo thông qua thực tế ảo hoặc
thực tế ảo tăng cường (AR/VR)
Internet vạn vật toàn diện
(Massive IoT)
Trí tuệ nhân tạo thế hệ mới(AI)
Các thành phố / cộng đồng thông
minh
Thay thế cho dịch vụ truyền hình
cáp hoặc truyền hình vệ tinh
Rất hấp dẫn - Khảo sát của 5G consumer index
Hấp dẫn - Khảo sát của 5G consumer index
Rất hấp dẫn - Khảo sát của nhóm tác giá
Hấp dẫn - Khảo sát của nhóm tác giá
8
5G [5], những người tham gia khảo sát của chúng tôi cho thấy sự
quan tâm đến 5G nhiều hơn so với những người tham gia khảo sát
tại Mỹ. Điều này có thể hiểu được khi đối tượng mục tiêu của
chúng tôi (đại diện cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà
nước) có kiến thức nền tảng về công nghệ cao hơn so với một
công dân Mỹ bình thường.
Hình 3: Các ứng dụng tiềm năng 5G khuyến khích các doanh nghiệp ưu tiên so
với kết quả khảo sát chỉ số tiêu dùng 5G tại Mỹ. Câu hỏi: Những trường hợp sử
dụng 5G nào nên được các doanh nghiệp ưu tiên đầu tư vào? Chọn tất cả các
câu trả lời phù hợp (n=183)
Mặc dù tất cả 11 ứng dụng tiềm năng đã được đề cập trong
cuộc khảo sát đều nhận được câu trả lời tích cực đáng kể, song
quan điểm về các ứng dụng này có sự phân hóa. Trong khi các
ứng dụng về đô thị thông minh, trí tuệ nhân tạo (AI) thế hệ tiếp
theo và IoT mật độ kết nối lớn được cho là 03 ứng dụng tiềm năng
hàng đầu mà những người khảo sát của chúng tôi nghĩ rằng các
doanh nghiệp công nghệ nên đầu tư. Trong khi phẫu thuật từ xa,
mở rộng việc sử dụng máy bay không người lái và phương tiện di
chuyển không người lái được kết nối nhận được ít sự quan tâm
nhất. Tuy nhiên các ứng dụng lưới năng lượng thông minh, nhận
được ý kiến cao nhất (18,1%) tại Mỹ trong kết quả khảo sát chỉ số
tiêu dùng 5G, thì tại Việt Nam chỉ cho kết quả dưới trung bình
(7,2%) với các nhà khảo sát Việt Nam của chúng tôi (Hình 3).
5G cung cấp nhiều tính năng tiên tiến cho khách hàng của
mình. Tuy nhiên, chúng tôi thấy rằng ít hơn một nửa số người
tham gia khảo sát của chúng tôi sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho
các tính năng này (Hình 4). Trong khi con số tương tự tại Mỹ
trong bộ chỉ số tiêu dùng 5G là gần ba phần tư (74%). Khách hàng
không sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho các dịch vụ cao cấp có thể
đặt ra một thách thức khó khăn cho các doanh nghiệp viễn thông
di động và chính phủ để nhanh chóng triển khai mạng 5G toàn
quốc. Điều rất thú vị là kết quả khảo sát của chúng tôi tương đồng
với kết quả khảo sát tại Anh khi trong một cuộc khảo sát với 1375
người dùng di động được thực hiện riêng cho tờ báo Mirror Online
bởi công ty nghiên cứu thị trường Streetbees, hai phần ba số người
được hỏi (67%) cho biết họ sẽ không sẵn sàng trả hơn 30 bảng
Anh mỗi tháng cho 5G dưới mức kỳ vọng của các nhà mạng là ở
mức trên 50 bảng Anh [23].
Hình 4: Các chi phí dịch vụ mà người dùng sẵn sàng trả cho các tính năng 5G ở
giai đoạn triển khai ban đầu (2 năm đầu). Câu hỏi: Ở mức giá nào ông/bà sẽ sẵn
lòng chi trả cho các tính năng 5G ở giai đoạn ban đầu (02 năm đầu tiên)? Chọn
một câu trả lời (n=183).
Nhìn vào quan điểm về hiệu quả đầu tư dự án, việc triển khai
mạng 5G cần được xem xét kỹ lưỡng hơn khi xem xét các khía
cạnh sau:
- Thứ nhất, là hiệu quả đầu tư của mạng 5G tại thời điểm hiện
tại. Theo ước tính của các nhà cung cấp viễn thông châu Âu, cải
thiện mạng 4G và triển khai 5G có thể làm tăng chi phí vốn lên
60% trong giai đoạn 2020-2025. Riêng đối với mạng 5G, dự kiến
tỷ lệ chi phí vốn trên tổng doanh thu (capex-to-revenue) sẽ tăng
từ 13% lên mức 22% [24].
- Thứ hai, là kế hoạch triển khai và nguồn doanh thu để hoàn
vốn. Nhu cầu về dịch vụ di động tại Việt Nam 2G vẫn chiếm phần
lớn hơn so với 3G và 4G. Việc người dùng không sẵn sàng chi trả
nhiều hơn cho 5G sẽ là một rào cản cho triển khai công nghệ này
bởi dù phải bỏ ra chi phí vốn lớn hơn, nhưng nguồn doanh thu từ
5G không tăng so với 4G. Nếu chưa có được kế hoạch kinh doanh
mạng 5G khả thi, các nhà mạng hoàn toàn có thể tiếp tục đầu tư,
nâng cấp và khai thác mạng 4G để đáp ứng nhu cầu thị trường.
5G dự kiến sẽ được áp dụng trong nhiều lĩnh vực nhưng thực
tế tại Việt Nam cho thấy nhu cầu kết nối 5G trong các ngành dọc
là chưa rõ nét. Ngay cả một số quốc gia có nền kinh tế tốt hơn và
cơ sở hạ tầng tốt hơn so với Việt Nam, vẫn khá thận trọng với sự
phát triển của 5G.
Tạo nguồn doanh thu mới và nâng cao hiệu quả hoạt động là
hai lý do chính để triển khai sớm các ứng dụng tiềm năng 5G. Tuy
12%
1%
11%
1%
4%
4%
18%
7%
10%
3%
11%
5%
6%
8%
0.0%
0.2%
4.2%
4.4%
6.8%
7.0%
7.7%
8.2%
8.7%
9.4%
9.8%
10.3%
11.2%
11.9%
0% 5% 10% 15% 20%
Không phải nội dung nào nêu trên
Khác
Chăm sóc y tế từ xa
Mở rộng việc sử dụng thiết bị bay
không người lái drone
Thông dịch thời gian thực
Các phương tiện di chuyển không
người lái được kết nối mạng
Mạng phân phối năng lượng thông
minh
Phẫu thuật từ xa
Thay thế cho các dịch vụ Internet
tại nhà
Đào tạo thông qua thực tế ảo hoặc
thực tế ảo tăng cường (AR/VR)
Thay thế cho dịch vụ truyền hình
cáp hoặc truyền hình vệ tinh
Internet vạn vật toàn diện
Trí tuệ nhân tạo thế hệ mới (AI)
Các thành phố/ công đồng thông
minh
Khảo sát của nhóm tác giả Khảo sát của 5G consumer index
14%
8%
22%
31%
26%
1.6%
4.9%
13.1%
26.2%
54.1%
0% 1