Chính trị học - Bài 3: Phát huy dân chủ XHCN và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc ở nước ta

CLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Lớp bồi dưỡng Đảng viên mới"Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tệ tham nhũng, lãng phí, hư hỏng trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả ở cấp cao, chưa được đẩy lùi mà thậm chí ngày càng có chiều hướng nghiêm trọng hơn, làm xói mòn lòng tin đối với Đảng?"Tổng bí thư Nguyễn Phú TrọngNguyễn Trung CôngCLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Nguyễn Trung CôngMục đích yêu cầuLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*-Đây là bài học kinh nghiệm của quá trình đi lên Chủ nghĩa xã hội ở nước ta.Đây còn là mục tiêu lý tưởng của Đảng và dân tộc ta.-Qua bài học,giúp ta nhận thức đầy đủ nội dung dân chủ XHCN và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc . -Từ lý luận,đòi hỏi người học phải xác lập cho mình những nhiệm vụ cụ thể để góp phần thực hiện mục tiêu:xây dựng nền dân chủ XHCN, giữ vững mục tiêu,lý tưởng,ngăn ngừa sự chệch hướng mà đảng ta đã chỉ ra trong 4 nguy cơ.Nguyễn Trung CôngĐối tượng & thời gianLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Đối tượng Đối tượng tham gia nghiên cứu là những cán bộ đảng viên (dùng cho lớp nghiên cứu sâu văn kiện đại hội đảng ). Là những đảng viên mới kết nạp. Là nhữngsinh viên của các lớp về khoa học xã hội cũng như khoa học chính trị.b. Thời gianThời gian soạn giảng: 01.09.2013Thời gian học tập: 01 buổi (quy đổi 5 tiết ).Nguyễn Trung CôngTài liệu tham khảo.Lớp bồi dưỡng Đảng viên mới*-Tài liệu nghiên cứu sâu văn kiện đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.-Tài liệu bồi dưỡng lý luận chính trị dùng cho Đảng viên mới.-Tài liệu về tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ ).- Tài liệu nghiên cứu chuyên đề về dân chủ XHCN do Học viện CH-HC quốc gia HCM phát hành năm 2011.Nguyễn Trung CôngNội dung cơ bảnLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Gồm ba phần cơ bản:Phần thứ nhất-Nghiên cứu những vấn đề về dân chủ XHCN xã hội.Phần thứ hai- Nghiên cứu về sức mạnh đại đoàn kết dân tộc.Phần thứ ba-Những thông tin thời sự và thực tiễn về hai nội dung trênNguyễn Trung CôngI.Về dân chủ XHCNLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*1. Khái niệmDân chủ Trong lịch sử xã hội loài người, nền dân chủ xuất hiện đầu tiên từ thời chiếm hữu nô lệ mà đại biểu là Nhà nước La Mã và Nhà nước Hy Lạp. Khái niệm Democracy.Dân chủ là một phạm trù chính trị, là sản phẩm của mối quan hệ giai cấp, là một trong những hình thức tổ chức bộ máy nhà nước của xã hội, thực thi quyền lực của giai cấp thống trị.Dân chủ là một phạm trù lịch sử trước hết bởi vì nó là sản phẩm của mối quan hệ giai cấp, tồn tại trong một giai đoạn lịch sử nhất định, khi xã hội còn phân chia giai cấp.Nguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới* Đặc trưng của dân chủCó 3 đặc trưng cơ bản của dân chủ : + Một là thừa nhận nguyên tắc thiểu số phụ tùng đa số; + Hai là thừa nhận quyền bình đẳng giữa các công dân, mà chủ yếu là bình đẳng trước pháp luật, không phân biệt giàu nghèo, dân tộc, tôn giáo, nam hay nữnếu vi phạm pháp luật đều bị xử lý nghiêm minh; + Ba là thừa nhận cội nguồn của quyền lực thuộc về nhân dân Cuộc cách mạng tư sản Pháp (1789). Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, quyền công dân, quyền con người được ghi vào pháp luậtNguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*b. Dân chủ XHCN: Sự ra đời của dân chủ xã hội chủ nghĩa vừa là kết quả tất yếu của lịch sử đấu tranh lâu dài của nhân dân lao động vì sự nghiệp giải phóng toàn thể nhân dân lao động, là sự thay thế tất yếu hợp quy luật đối với dân chủ tư sản, vừa là một bước phát triển về chất của dân chủ. Nền dân chủ được thiết lập cho đại đa số nhân dân lao động đã được hình thành. Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ngày càng đầy đủ, hoàn thiện, thì nó cũng là quá trình tự tiêu vong.Nguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Nền dân chủ XHCN còn thể hiện ở những nội dung mang tính đặc trưng sau :Một là dân chủ XHCN là nền dân chủ thực sự, của dân, do dân và vì dân, đó là nền dân chủ rộng rãi, đầy đủ nhất trong lịch sử. Tuy nhiên nó vẫn mang tính giai cấp, đó là tính giai cấp công nhân trên cơ sở liên minh với giai cấp nông dân, tầng lớp trí thức và các tầng lớp lao động khácHai là : cơ sở kinh tế - xã hội của dân chủ XHCN là lợi ích chân chính của người lao động không đối lập mà ngược lai phù hợp, gắn bó chặt chẽ với lợi ích toàn xã hội. Để dân chủ XHCN ra đời và phát triển đầy đủ, ngoài việc giai cấp công nhân giành được chính quyền và thiết lập quyền lực chính trị của mình thì cần có sự hình thành và phát triển của nền kinh tế mới - kinh tế XHCN.Nguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*sự phản ánh và bảo đảm mối quan hệ bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ giữa mọi công dân trước pháp luật, không có sự phân biệt đối xử. Sự bảo đảm ấy không chỉ trên văn bản luật pháp mà còn được thực thi đầy đủ trong cuộc sống. Dân chủ xã hội chủ nghĩa tạo điều kiện cho công dân tham gia ngày càng đông đảo vào công việc quản lý Ba là dân chủ XHCN là dân chủ có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, có kỷ luật, kỷ cương trong khuôn khổ pháp luật XHCN. Sự lãnh đạo của Đảng vừa thể hiện bản chất giai cấp công nhân của dân chủ, vừa đảm bảo quyền lực và lợi ích chính đáng của nhân dânBốn là dân chủ XHCN nhà nước phải thực sự là của dân,do dân,vì dân. Nguyễn Trung CôngPhần thứ haiMô hình xã hội XHCN.Lớp bồi dưỡng Đảng viên mới*2. Quan điểm của đảng ta về dân chủ và phát huy dân chủa.Quá trình nhận thức :Đại hội VI của Đảng có ghi: Trong toàn bộ hoạt động của mình Đảng phải quán triệt tư tưởng “lấy dân làm gốc”, xây dựng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động. Trong Hiến pháp nước ta cũng quy định rõ Nước CHXNCN Việt Nam là nhà nước của dân, do dân và vì dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức. Kể từ khi thực hiện đổi mới (năm 1986) chúng ta đã đạt được một số thành tựu bước đầu đáng kể trong việc thực hiện nền dân chủ, báo cáo chính trị Đại hội Đảng lần VII đã đánh giá : một trong những thành tựu của công cuộc đổi mới là bước đầu thực hiện dân chủ XHCN trên lĩnh vực của đời sống XH.Nguyễn Trung CôngPhần thứ haiMô hình xã hội XHCN.Lớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Tuy nhiên, nền dân chủ XHCN của chúng ta cũng còn hạn chế khuyết điểm trên từng lĩnh vực như : Cơ chế vận hành thực hiện dân chủ ở nước ta chưa đồng bộ và hoàn thiện cả về tổ chức, bộ máy và năng lực vận hành; quyền làm chủ của nhân dân chưa được tôn trọng và phát huy đầy đủ, trong xã hội còn không ít hiện tượng mất dân chủ, dân chủ hình thức mà có nơi xảy ra rất nghiêm trọng, bệnh quan liêu, tư tưởng phong kiến - gia trưởng vẫn còn nặng nề Đồng thời cũng xuất hiện khuynh hướng dân chủ cực đoan, dân chủ không đi liền với thực hiện kỷ luật và pháp luật. Cơ chế và pháp luật bảo đảm thực hiện dân chủ chưa được cụ thể hóa đầy đủ. Chính vì vậy, hạn chế trên đã gây nên những tiêu cực trong mọi mặt đời sống XH, gây nên sự trì trệ , mất sức chiến đấu và làm giảm uy tín của Đảng, làm thui chột tính năng động sáng tạo và vai trò làm chủ của quần chúng nhân dân lao động Nguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới* Nội dung dân chủ trong thời gian tới: Xây dựng một xã hội dân chủ thật sự Xác định các hình thức tổ chức và có cơ chế để nhân dân thực hiện quyền dân chủ trên các lĩnh vực kinh tế-chính trị-văn hóa-xã hội. Mà trước hết là quyền dân chủ đầy đủ của quyền công dân.Đề cao trách nhiệm của các tổ chức đảng-nhà nước đối với nhân dân.ĐH XI :Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nền daân chủ XHCN, bảo đảm tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dânNâng cao ý thức về quyền và nghĩa vụ công dân, năng lực làm chủ, tham gia quản lý xã hội.Thực hiện tốt hơn quy chế dân chủ ở cơ sở , đề cao trách nhiệm công dân, kỷ luật-kỷ cương xã hội.Phê phán và nghiêm trị những hành vi vi phạm quyền làm chủ của nhân dân.Quan tâm hơn nữa việc chăm lo hạnh phúc và sự phát triển tự do, toàn diện của con người, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con người, tôn trọng và thực hiện các điều ước đã ký với quốc tế.Nguyễn Trung CôngII. Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộcLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Khái niệm:Sức mạnh toàn dân tộc là tổng hòa các giá trị về vật chất- tinh thần- nhân tố con người trong quá khứ lịch sử- đương đại và xu thế tương laiĐại đoàn kết dân tộc:Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng: xây dựng, chỉnh đốn Đảng là công việc rất khó, rất phức tạp vì liên quan đến xây dựng tổ chức, xây dựng con người, là công tác con người, dễ đụng chạm đến danh dự, lợi ích, quan hệ của con người. Khó nhưng không thể không làm, vì nó liên quan đến sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ. Nguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*2 . Quan điểm của đảng ta về phát huy sức mạnh toàn dân tộcMột là:phải dựa trên nền tảng liên minh: GC công nhân vớiGC nông dân và tầng lớp trí thức dưới sự lãnh đạo của đảngHai là: là sự nghiệp toàn dânBa là: phải xuất phát từ mục tiêu,động lực: lợi íchBốn là: thực hiện dân chủ và phát huy chủ nghĩa yêu nước là yếu tố nội hàm của đại đoàn kết toàn dân tộc.Nguyễn Trung CôngLớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Nội dung-giải phápa. Nội dung:Lấy mục tiêu giữ vững độc lập, thống nhất tổ quốc, vì dân giàu-nước mạnh-công bằng-dân chủ-văn minh làm nội dung, giải pháp.Xóa bỏ mọi mặc cảm. Định kiến, phân biệt đối xử về quá khứ-thành phần giai cấp.Tôn trọng nhựng ý kiến khác nhau không trái với lợi ích của dân tộc.Đề cao truyền thống nhân nghĩa, khoan dung, xaây dựng tin thần cởi mở, tin cậy lẫn nhau vì sự ổn định chính trị và đồng thuận xã hội.Đại đoàn kết là sự nghiệp toàn dân.b. Giải phápNhà nước giữ vai trò to lớn trong việc thực hiện đại đoàn kết.Mặt trận và đoàn thể giữ vai trò đại diện cho lợi ích, hình thức đại đoàn kết.Đại đoàn kết trước hết phải thực hiện từ cơ sở, từ những điều cơ bản và cụ thểTổ chức các phong trào , thực hiện các yêu cầu xây và chống trong quá trình thực hiện đại đoàn kết toàn dân tộc.Nguyễn Trung CôngIII. Những thông tin thời sự minh chứng Lớp bồi dưỡng Đảng viên mới*Nguyễn Trung Công