Chương 1 Nguồn gốc, thành phần và tính chất nước thải

BAØI GIAÛNG MOÂN HOÏC CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI CHƯƠNG 1 NGUOÀN GOÁC, THAØNH PHAÀN VAØ TÍNH CHAÁT NÖÔÙC THAÛI LỚP CĐ04-KTMT ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TPHCM GVHD: GVC.TS. Leâ Hoaøng Nghieâm Email: hoangnghiem72@yahoo.com TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 2 CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH 1. Giôùi thieäu heä thoáng thoaùt nöôùc 2. Nguoàn goác, thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi 3. Öôùc tính löu löôïng nöôùc thaûi 4. Sô ñoà thoaùt nöôùc xí nghieäp coâng nghieäp vaø yeâu caàu tính toaùn thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 3 Nöôùc thaûi (NT): chaát loûng – baûn chaát laø nöôùc caáp cuûa coäng ñoàng sau khi söû duïng vôùi caùc muïc ñích khaùc nhau. Theo quan ñieåm nguoàn thaûi: NT laø söï keát hôïp chaát loûng/nöôùc sinh ra töø caùc khu daân cö, cô quan, coâng sôû, khu thöông maïi, coâng nghieäp cuøng vôùi nöôùc ngaàm, nöôùc maët vaø nöôùc möa. ÑÒNH NGHÓA NÖÔÙC THẢI (Wastewater) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 4 Một hệ thống quản lý nước thải bao gồm: Nguồn thải (khu dân cư, xí nghiệp công nghiệp) Mạng lưới thoát nước thải: Thu gom và vận chuyển nước thải. (ống dẫn và trạm bơm) Trạm xử lý nước thải Công trình xả và nguồn tiếp nhận HỆ THỐNG QUẢN LÝ NƯỚC THẢI Traïm bôm nt Coâng trình xaõ Traïm XL ML TNöôùc thaûi Wastewater Management System TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 5 Hệ thống thoát nước chung: (Combined system) nước mưa và nước thải được vận chuyển trong cùng một mạng lưới tới TXL. Hệ thống thoát nước riêng (Separate system) : từng loại nước thải riêng biệt được thu gom và vận chuyển theo mạng lưới riêng biệt. Ex: Mạng lưới thoát nước thải sinh hoạt và mạng lưới thoát nước mưa. Hệ Thống Thoát Nước (Sewerage) Hệ thống thoát nước riêng TXL NT sinh hoạt Nước mưa TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 6 Hệ Thống Thoát Nước Riêng TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 7 Hệ thống thoát nước nữa riêng: Ở những điểm giao nhau giữa hai mạng lưới riêng là các giếng tràn-tách nước mưa. Tại các giếng này, khi lưu lượng nhỏ (đầu cơn mưa), nước mưa bẩn sẽ chảy vào cống chung dẩn đến TXL; Khi mưa lớn, lưu lượng lớn và hỗn hợp nước mưa và nước thải tương đối sạch (thấp hơn giới hạn xã), tràn qua giếng và chảy thẳng ra nguồn tiếp nhận. Hệ Thống Thoát Nước TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 8 Hệ Thống Thoát Nước Nữa Riêng Hệ thống thoát nước nữa riêng TXL Giếng tràn Giếng tràn TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 9 Hệ Thống Thoát Nước Nữa Riêng TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 10 Mỗi XNCN đều có hệ thống thoát nước, bao gồm: Mạng lưới thoát nước; Trạm xử lý cục bộ (hoặc theo cụm), làm nhiệm vụ: Dẫn nước thải ra khỏi phạm vi XNCN; Xử lý NT công nghiệp đạt yêu cầu, tiêu chuẩn môi trường đồng thời có thể thu hồi lại các chất (thành phần) có giá trị. Hệ Thống Thoát Nước XNCN TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 11 • Sơ đồ cấp thoát nước (CTN) phẳng: Qtieâu thuï (Qtt) XNCN QT QT = Qc - Qtt Soâng Qc Sơ đồ cấp thoát nước trong XNCN TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 12 Sơ đồ cấp thoát nước trong XNCN • Sơ đồ CTN tuần hoàn : Qtieâu thuï (Qtt) XNCN QT = 5 – 10% Soâng Qc QTH = 90 – 95% TXL TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 13 • Các sơ đồ thoát nước cục bộ bên trong XNCN: • Hệ thống chung: Qmöa QSH QCN TXL Nguoàn Sơ đồ cấp thoát nước trong XNCN TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 14 −Hệ thống kết hợp : Qmöa QCN qui nöôùc saïch QSH QCN oâ nhieãm TXL Nguoàn Sơ đồ cấp thoát nước trong XNCN TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 15 −Hệ thống riêng : Qmöa QCN qui nöôùc saïch QSH QCN oâ nhieãm TXL Nguoàn Sơ đồ cấp thoát nước trong XNCN TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 16 Quy hoạch hợp lý HTTN XNCN Tách riêng hệ thống thoát nước thải công nghiệp qui ước sạch và nước mưa; Tuần hoàn nước thải công nghiệp qui ước sạch; Nếu có loại nước thải độc hại trong công nghệ sản xuất, cần tách riêng và xử lý riêng (XỬ LÝ CHẤT THẢI ĐỘC HẠI) ; Thông thường, Q và C trong các nhà máy dao động lớn, cần thiết phải xây dựng bể điều hòa. Saûn xuaát Xöû lyù Saûn xuaát Laøm nguoäi Nöôùc boå sung TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 17 Nắm vững nguồn gốc (vị trí) nguồn thải (nước thải); Nắm vững được mạng lưới thoát nước dẩn đến HTXLNT; Thành phần tính chất của nước thải; Thành phần gây ức chế HTXLNT; Lưu lượng nước thải của khu dân cư, XNCN, khu CN; Những quy định và tiêu chuẩn xả nước thải vào nguồn tiếp nhận (cống chung, sông, suối , hồ,…); Mức độ cần thiết phải xử lý; Khả năng áp dụng của quá trình/thiết bị; Dãy lưu lượng/tải lượng ứng dụng cho quá trình/thiết bị Hiệu quả xử lý của quá trình/công nghệ xử lý; Yêu cầu về năng lượng, hóa chất; An toàn lao động (Điện, hóa chất); YÊU CẦU ĐỐI VỚI NGƯỜI TƯ VẤN, THIẾT KẾ, VẬN HÀNH, QUẢN LÝ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 18 CAÙC NGUOÀN PHAÙT SINH NÖÔÙC THAÛI Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm cuûa nguoàn gaây oâ nhieãm, nöôùc thaûi ñöôïc chia ra thaønh 3 loaïi nhö sau: - Nöôùc thaûi sinh hoaït; - Nöôùc thaûi coâng nghieäp; - Nöôùc möa chaûy traøn treân beà maët; TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 19 CAÙC NGUOÀN PHAÙT SINH NÖÔÙC THAÛI Nöôùc thaûi sinh hoaït laø nöôùc xaû boû sau khi söû duïng cho caùc muïc ñích sinh hoaït cuûa coäng ñoàng: taém, giaët giuõ, taåy röûa, veä sinh caù nhaân,... Nöôùc thaûi sinh hoaït thaûi ra töø caùc caên hoä, cô quan, tröôøng hoïc, beänh vieän, chôï, caùc coâng trình coâng coäng khaùc vaø nöôùc thaûi veä sinh cuûa coâng nhaân trong XNCN; Khoái löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa moät coäng ñoàng daân cö phuï thuoäc vaøo: Qui moâ daân soá Tieâu chuaån caáp nöôùc Khaû naêng vaø ñaëc ñieåm cuûa HTTN Nöôùc thaûi sinh hoaït (Domestic wastewater) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 20 Ñaëc tính chung cuûa NTSH: bò oâ nhieãm bôûi caën baõ höõu cô (SS), chaát höõu cô hoøa tan (BOD5/COD),caùc chaát dinh döôõng (Nitô, Phospho), caùc vi truøng gaây beänh (E.Coli, Coliform); Möùc ñoä oâ nhieãm cuûa nöôùc thaûi sinh hoaït phuï thuoäc vaøo: Löu löôïng nöôùc thaûi Taûi troïng chaát baån tính theo ñaàu ngöôøi Taûi troïng chaát baån theo ñaàu ngöôøi phuï thuoäc vaøo: Möùc soáng, ñieàu kieän soáng vaø taäp quaùn soáng Ñieàu kieän khí haäu Hoaït ñoäng coâng nghieäp NÖÔÙC THAÛI SINH HOAÏT (Domestic wastewater) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 21 Chæ tieâu oâ nhieãm Heä soá phaùt thaûi (gram/ngöôøi.ngaøy) Nöôùc ngoaøi Theo Tieâu chuaån Vieät Nam (TCXD-51-84) Chaát raén lô löûng (SS) BOD5 ñaõ laéng BOD20 ñaõ laéng COD N-NH4+ Phospho toång soá Daàu môõ 70 - 145 45 - 54 - 72 - 102 2,4 - 4,8 0,8 - 4,0 10 - 30 50 - 55 25 - 30 30 - 35 - 7 1,7 - TAÛI TROÏNG CHAÁT BAÅN NÖÔÙC THAÛI SINH HOAÏT TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 22 TAÛI TROÏNG CHAÁT BAÅN SINH HOAÏT (tt) Quốc gia BOD g/người.ngày TSS g/người.ngày TKN g/người.ngày N-ammonia g/người.ngày Total P g/người.ngày Brazil 55-68 55-68 8-14 ND 0.6-1.0 Denmark 55-68 82-96 14-19 ND 1.5-2.0 Ấn Độ 27-41 Thổ nhĩ kỳ 27-50 41-68 8-14 9-11 0.4-2.0 Nhật 40-45 ND 1-3 ND 0.15-0.4 Mỹ 50-120 60-150 9-22 5-12 2.7-4.5 Đức 55-68 82-96 11-16 ND 1.2-1.6 Ý 49-60 55-82 8-14 ND 0.6-1.0 TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 23 Nöôùc thaûi xaû ra töø caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp sau khi söû duïng cho caùc nhu caàu sinh hoaït vaø söû duïng cho caùc coâng ñoaïn saûn xuaát. Taïi caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp, nöôùc thaûi thöôøng bao goàm ba loaïi coù thaønh phaàn vaø tính chaát töông ñoái khaùc bieät nhau, ñoù laø: Nöôùc möa Nöôùc thaûi sinh hoaït Nöôùc thaûi saûn xuaát Nöôùc thaûi coâng nghieäp (Industrial wastewater) CAÙC NGUOÀN PHAÙT SINH NÖÔÙC THAÛI (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 24 Nöôùc möa:  Ñöôïc xem laø nöôùc thaûi qui öôùc saïch,  Tuy nhieân trong moät soá tröôøng hôïp coù theå bò nhieãm baån ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau (Ex: Nöôùc möa chaûy qua caùc kho baõi xaêng daàu/hoùa chaát,..), caàn phaûi thu gom vaø xöû lyù; Nöôùc thaûi sinh hoaït: nöôùc thaûi do sinh hoaït cuûa coâng nhaân trong XNCN, NT töø caên teen; Nöôùc thaûi saûn xuaát: Chia thaønh 2 loaïi: Nöôùc thaûi qui öôùc saïch: giaûi nhieät maùy moùc thieát bò, laøm nguoäi moät soá saûn phaåm khoâng hoøa tan (nhöïa, cao su, da…); Nöôùc thaûi nhieãm baån: nhìn chung raát ña daïng tuøy theo ñaëc ñieåm cuûa töøng ngaønh ngheà saûn xuaát vaø cheá ñoä veä sinh coâng nghieäp, caàn phaûi coù nhöõng nghieân cöùu/khaûo saùt rieâng. NÖÔÙC THAÛI COÂNG NGHIEÄP TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 25 Veà baûn chaát thì nöôùc möa laø moät nguoàn nöôùc thaûi saïch; Tuy nhieân trong moät soá tröôøng hôïp, nöôùc möa khi vaøo heä thoáng thu gom thöôøng mang theo moät soá chaát baån nhö daàu môõ, caën voâ cô höõu cô,.. Möùc ñoä nhieãm baån cuûa nöôùc möa thöôøng chæ xuaát hieän ôû nhöõng traän möa ñaàu muøa vaø trong thôøi gian ñaàu cuûa moãi côn möa. Nöôùc möa CAÙC NGUOÀN PHAÙT SINH NÖÔÙC THAÛI (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 26 CAÙC NGUOÀN PHAÙT SINH NÖÔÙC THAÛI (tt) Nước thấm/dòng vào (infiltration/inflow): nước đi vào hệ thống thu gom trực tiếp hoặc gián tiếp. Nước thấm (infiltration) là nước bên ngoài đi vào HT thu gom qua các mối nối không kín, vết nứt, vỡ và thành rỗ của cống. Dòng vào (Inflow) nước mưa đi vào hệ thống thu gom từ các điểm nối với ống thoát nước mưa, thoát nước sân nhà hoặc qua các nắp hố ga. TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 27 Dòng thấm/dòng vào phụ thuộc vào: Chất lượng VL xây dựng và chất lượng thi công HTTN Đặc điểm sự bảo dưỡng duy tu Độ cao mực nước ngầm Chiều dài HTTN Diện tích phục vụ Điều kiện địa chất/thổ nhưỡng Ở những nơi có mực nước ngầm cao: Dòng thấm đi vào HTTN do nước ngầm ở những nơi có mực nước ngầm cao: 0.01 – 1 m3/ngày.mm.km 0.2-28 m3/ha.ngày CAÙC NGUOÀN PHAÙT SINH NÖÔÙC THAÛI (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 28 THÀNH PHẦN VÀ TÍNH CHẤT NƯỚC THẢI Thuật Ngữ Chất bẩn (pollutants, contaminants, impurities): Các thành phần đi vào nước cấp sau khi sử dụng Thành phần (constituent): hợp chất/nguyên tố riêng lẽ hoặc sinh vật như cặn lơ lững, ammonia. Hợp phần (composition): Hợp phần của nước thải bao gồm các thành phần lý, hoá và sinh. Thông số (parameter): yếu tố (factor) đo đạc được như nhiệt đô, pH, COD, BOD5, TKN,… Tính chất (characteristics) Tính chất tổng quát của nhóm các thành phần nước thải như tính chất lý, hoá, sinh học. TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 29 THÀNH PHẦN VÀ TÍNH CHẤT NƯỚC THẢI Thuật Ngữ Bùn (sludge): chất rắn được tách khỏi nước thải trong quá trình xử lý. Chất rắn (solids): Vật chất rắn tách khỏi nước thải bằng phương pháp tách trọng lực (lắng, lọc, nén bùn..) Nguồn điểm (point source): Tải lượng bẩn thải tại một điểm riêng biệt như cống xa ̉, TXL nước thải sinh hoạt/công nghiệp Nguồn rộng (nonpoint source): Nguồn thải phát sinh từ nhiều nguồn thải trải trên một diện tích rộng. TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 30 Sinh Hoùa Lyù Khí Loûng Raén hoøa tan keo laéng Noåi dể xử lý gaây bònh khoâng gaây bònh höõu cô Voâ cô Chaát oâ nhieåm Thành phần và tính chất nước thải TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 31 Thaønh phaàn vaät lyù: ñöôïc chia thaønh 3 nhoùm tuøy vaøo k. thöôùc:  Nhoùm 1: goàm caùc chaát khoâng tan ôû daïng thoâ (vaûi, giaáy, caønh laù caây, saïn, soûi, caùt, da, loâng…); ôû daïng lô löûng (δ > 10-1 mm) vaø ôû daïng huyeàn phuø, nhuõ töông, boït (δ = 10-1 - 10-4 mm)  Nhoùm 2: goàm caùc chaát baån daïng keo (δ = 10-4 - 10-6 mm)  Nhoùm 3: goàm caùc chaát baån ôû daïng hoøa tan coù δ < 10-6 mm; chuùng coù theå ôû daïng ion hoaëc phaân töû. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 32 Thaønh phaàn hoùa hoïc: caùc chaát baån coù caùc tính chaát hoùa hoïc khaùc nhau, ñöôïc chia thaønh 3 nhoùm: Thaønh phaàn voâ cô: caùt, seùt, xæ, axit voâ cô, kieàm voâ cô, caùc ion cuûa caùc muoái phaân ly…(khoaûng 42% ñoái vôùi nöôùc thaûi sinh hoaït); Thaønh phaàn höõu cô: caùc chaát coù nguoàn goác töø ñoäng vaät, thöïc vaät, caën baõ baøi tieát… (chieám khoaûng 58%): Caùc hôïp chaát chöùa nitô: ureâ, protein, amin, acid amin... Caùc hôïp chaát nhoùm hydratcarbon: môõ, xaø phoøng, cellulose... Caùc hôïp chaát coù chöùa phospho, löu huyønh Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 33 Hoaø tan Keo Huyeàn phuø Taïp chaát thoâ vaø chaát lô löûng laéng ñöôïc Höõu cô ≈ 20% Voâ cô ≈ 30% Höõu cô ≈ 8% Voâ cô ≈ 2% Höõu cô ≈ 15% Voâ cô ≈ 5% Höõu cô ≈ 15% Voâ cô ≈ 5% Caùc thaønh phaàn ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi sinh hoaït Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 34 Tính chaát nöôùc thaûi: ñöôïc theå hieän qua 3 tính chaát: Tính chaát vaät lyù: Khaû naêng laéng ñoïng/noåi leân cuûa chaát baån Khaû naêng taïo muøi vaø caùc aûnh höôûng cuûa muøi Khaû naêng taïo maøu vaø caùc aûnh höôûng cuûa maøu Khaû naêng bieán ñoåi nhieät ñoä cuûa nöôùc thaûi Khaû naêng giöõ aåm cuûa buøn/caën Tính chaát hoùa hoïc: Khaû naêng phaûn öùng giöõa caùc chaát baån saün coù trong NT Khaû naêng phaûn öùng giöõa caùc chaát baån trong nöôùc thaûi vaø caùc hoùa chaát theâm vaøo Khaû naêng phaân huûy hoùa hoïc nhôø caùc löïc cô hoïc vaø vaät lyù Tính chaát sinh hoïc: Khaû naêng phaân huûy sinh hoïc chaát baån (hieáu khí, kî khí, töï nhieân vaø nhaân taïo) Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi (tt) TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 35 Thông Số Phân Tích nước thải Xét nghiệm viết tắt Việc sử dụng kết quả xét nghiệm Tính chất vật lý Tổng chất rắn TS Đánh giá khả năng sử dụng lại nước thải và xác định phương pháp xử lý lý/hoá thích hợp. Tổng chất rắn bay hơi TVS Tổng chất rắn cố định TFS Tổng chất rắn lơ lững TSS Chất rắn lơ lững bay hơi VSS Chất rắn lơ lững cố định FSS Tổng chất rắn hoà tan bay hơi VDS Tổng chất rắn hoà tan cố định FDS Chầt rắn lắng được Xác định lượng chất rắn lắng do trọng lực trong thời gian định trước Độ đục NTU Đánh giá chất lượng nước sau xử lý Màu (nâu, vàng, đen) Đánh giá điều kiện nước thải (kị /hiếu khí) Nhiệt độ oC Rất quan trọng trong thiết kế và vận hành hệ thống xử lý sinh học Độ dẩn điện EC Đánh giá tính khả thi của nước thải đã xử lý áp dụng cho nông nghiệp, độ mặn TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 36 Thông Số Phân Tích nước thải (tt) Xét nghiệm viết tắt Việc sử dụng kết quả xét nghiệm Tính chất hoá học vô cơ Ammonia NH4+ Xác định lượng chất dinh dưỡng và mức độ phân huỷ trong nước thải Nitơ hữu cơ Orf N Tổng nitơ Kjeldahl TKN Nitrit NO2- Nitrat NO3- Tổng nitơ TN Photpho vô cơ P pH Đo tính acid và kiềm Độ kiềm Alk Đo tính đệm của nước thải Chlorua Cl- Đánh giá tính khả thi của nước thải đã xử lý áp dụng cho nông nghiệp Sunfate SO4 Đánh giá khả năng tạo mùi Kim loại (As, Cd, Ni, Zn, Ca, Cr, Co, Pb, Hg, Mn, Na) đánh giá tính khả thi của việc sử dụng lại nước thải và ảnh hưởng độc tố trong xử lý. TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 37 Thông Số Phân Tích nước thải (tt) Xét nghiệm viết tắt Việc sử dụng kết quả xét nghiệm Tính chất hoá học hữu cơ Nhu cầu oxy sinh hoá carbon 5 ngày CBOD5 Lượng oxy cần thiết để ổn định sinh học chất thải Nhu cầu oxy sinh hoá cacbon cuối cùng UBOD Lượng oxy cần thiết để ổn định sinh học chất thải Nhu cầu oxy nitơ NBOD Lượng oxy cần thiết để oxy hoá sinh học nitơ ammonia thành nitrat Nhu cầu oxy hoá học COD Thường sử dụng thay thế cho BOD test Tính chất sinh học Coliform MPN Đánh giá sự hiện diện của vi khuẩn gây bệnh Hiệu quả của quá trình khử trùng Vi sinh đặc biệt vi khuẩn, protozoa , virus, giun sán Đánh giá sự hiện diện của vi sinh riêng biệt liến quan trong vận hành TXL và cho sử dụng lại. TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 38 Thaønh phaàn/tính chaát nöôùc thaûi sinh hoaït Các chỉ tiêu Nồng độ Nhẹ Trung bình Nặng Tổng chất rắn hòa tan, mg/l: Chất rắn lơ lửng, mg/l: Chất rắn lắng được, mg/l BOD5, mg/l Tổng cacbon hữu cơ, mg/l COD, mg/l Tổng nitơ (theo N), mg/l •+ Hữu cơ •+ Amônia •+ Nitrit •+ Nitrat Tổng Photpho (theo P), mg/l: •+ Hữu cơ •+ Vô cơ Clorua, mg/l Sunfat, mg/l Dầu mỡ, mg/l Coliform No/100 mL Chất hữu cơ bay hơi, µg/l 250 100 5 110 80 250 20 8 12 0 0 4 1 3 30 20 50 106 ÷ 107 <100 500 220 10 220 160 500 40 15 25 0 0 8 3 5 50 30 100 107 ÷ 108 100 ÷ 400 850 350 20 400 210 1000 85 35 50 0 0 15 5 10 100 50 150 107 ÷ 109 > 400 TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 39 Thaønh phaàn/tính chaát nöôùc thaûi sinh hoaït Thông số Đơn vị Nước mưa Nước mưa bề mặt Cống chung Nước thải sinh hoạt TSS mg/L <1 67-101 BOD mg/L 1-13 8-10 COD mg/L 9-16 40-73 Fecal coliform MPN/100 mL 103-104 105-106 105-107 Nitơ (N): mg/L TKN 0.43 – 1.00 4-17 20-705 Nitrate 0.05-1.0 0.48 – 0.91 0 Phosphorus (P): mg/L 0.02-0.15 0.67-1.66 1.2-2.8 4-12 TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 40 Thaønh phaàn nöôùc thaûi sinh hoaït coù beå töï hoaïi Thaønh phaàn Daõy Tieâu chuaån BOD5, mg/l 150-250 50 COD, mg/l 250-500 80 SS, mg/l 40-140 40 Ammonia, mg N/l 30-50 1 N-höõu cô, mg N/l 20-40 10 Toång photpho, mgP/l 12-20 1 Daàu vaø môõ, mg/l 10-50 5 TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 41 Neáu HTNT khoâng kieåm soaùt vaø quaûn lyù toát caùc doøng thaûi ñoù seõ gaây neân nhieàu vaán ñeà: Ngaäp uùng ñöôøng phoá; OÂ nhieãm moâi tröôøng vaø oâ nhieãm caùc nguoàn nöôùc; Phaù vôõ moái caân baèng sinh thaùi töï nhieân; vaø Laøm maát ñi veõ myõ quan cuûa caùc trung taâm ñoâ thò.  Ñeå baûo veä moâi tröôøng vaø duy trì caùc ñieàu kieän soáng trong laønh, caùc nguoàn nöôùc thaûi caàn phaûi ñöôïc kieåm soaùt vaø quaûn lyù nghieâm ngaët; TÁC HẠI CỦA NƯỚC THẢI TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 42 Tác Hại Đến Môi Trường Thoâng soá aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng COD, BOD Söï khoaùng hoùa/oå ñònh chaát höõu cô  thieáu huït DO cuûa nguoàn tieáp nhaän  aûnh höôûng ñeán thuûy sinh, neáu thieáu huït traàm troïng  ñieàu kieän yeám khí hình thaønh  muøi hoâi SS Laéng ñoïng ôû nguoàn tieáp nhaân, gaây ñieàu kieän yeám khí pH aûnh höôûng ñeán thuûy sinh vaät, gaây aên moøn ñöôøng oáng thieát bò hoaëc laéng caën trong möông daãn/ñöôøng oáng Nhieät ñoä aûnh höôûng ñeán thuûy sinh vaät Vi truøng gaây beänh Bònh lan truyeàn baèng ñöôøng nöôùc Ammonia, P daån ñeán hieän töôïng phuù döôõng hoùa Chaát HC khoù phaân huûy sinh hoïc Beàn vöõng trong caùc qt xl thoâng thöôøng (thuoác dieät coû, thuoác tröø saâu)  gaây ñoäc haïi vaø tích luõy sinh hoïc  ung thö Maøu Maát ñi myõ quan Daàu môõ Gaây muøi, ngaên caûn khueách taùn oxy treân beà maët, tröùng caù bò nhieåm daàu  hö hoûng TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 43 Tác Hại Đến Môi Trường (tt) Kim loại Sử dụng liên quan Cr Hợp kim va ̀ các chất mạ lên bê ̀ mặt nhựa/kim loại để chống ăn mòn, lớp phủ bảo vê ̣ của các phụ tùng xe, thành phần thuốc nhuộm vô cơ Hợp chất Cr (VI) gây ung thư và ăn mòn da. Dài hạn: tổn thương thận và da mất cảm giác Cd Mạ nhúng/tỉnh điện, men sứ, thuốc chống nấm, phim ảnh, hợp kim đồng thau, đồng thiếc, tế bào quang điện Tác hại đến gan, thận, tuỵ, tuyến giáp, gây tăng huyết áp. Rất độc ở hàm lượng cao Pb Pin, acqui, phụ gia của xăng, lớp phủ dây cáp Ảnh hưởng đến thần kinh và thận và khuyết tật sinh sản. Hg Thiết bị điện xúc tác, đèn hơi thuỷ ngân, lớp phủ gương. Độc tố cao qua hấp thụ vào da. Dài hạn: độc cho hệ thần kinh trung ương, gây khuyết tật sinh sản As Phụ gia trong sản xuất hợp kim, các bản trong bình acqui, lớp áo dây cáp Ung thư va ̀ đột biến gen. biến đổi sắc tố da, viêm da, gây mệt va ̀ thiếu năng lượng TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 44 Tác Hại Đến Môi Trường (tt) Vi sinh Bệnh Triệu chứng Vi khuẩn Escherichia coli Viêm đường tiêu hoá Tiêu chảy Salmonella Ngộ độc thức ăn Legionella pneumophila Bệnh legionaire Sốt, nhức đầu, bệnh hô hấp Salmonella typhi Thương hàn Sốt cao, tiêu chảy, loét ruột non Shigella Kiết Lỵ Vibrio cholera Dịch tả Tiêu chảy trầm trọng, mất nước Virus Adenovirus Bệnh hô hấp Enterovirus Viêm đường tiêu hoá, viêm màng não Hepatitis A Vàng da, sốt TS.LÊ HOÀNG NGHIÊM 45 Tác Hại Đến Môi Trường (tt) Vi sinh Bệnh Triệu chứng