Chương 3
Căn bản về Công nghệ
Trình bày
TS Nguyễn Đức Trí
Chủ nhiệm Bộ môn Du lịch
Khoa Thương mại – Du lịch
Đại học Kinh tế TP. HCM
[email protected]
22/9/04 Technology Basics2
Nội dung trình bày
 Các loại mạng
 Internet hoạt động như thế nào?
22/9/04 Technology Basics3
1- Các loại mạng
 Internet, Intranet, extranet và WWW chiếm 
phần lớn nội dung các báo cáo về ngành viễn 
thông hiện nay
 Chính Internet là nhân tố giúp thực hiện 
TMĐT thành hiện thực
22/9/04 Technology Basics4
Internet
 Internet là sự kết nối nhiều máy tính trên phạm vi 
toàn cầu, trong đó các thông tin được trao đổi với 
nhau thông qua các giao thức. Các kết nối phần cứng 
được thực hiện qua cáp hay các hệ thống thông tin 
khác (vệ tinh, tín hiệu vô tuyến)
 Internet được dùng như công cụ hỗ trợ giao dịch kinh 
doanh, quảng bá sản phẩm, phát hành tin tức...
22/9/04 Technology Basics5
Minh họa cấu trúc mạng Internet
Internet
Intranet
22/9/04 Technology Basics6
Cấu trúc phần cứng của Internet
 Máy chủ (Server)
 Là một máy bảo trú trên Internet để quản lý tài nguyên 
mạng và thực hiện các yêu cầu từ khách hàng
 Có nhiều loại server:
 Web server
 Email server
 Database server
 File server
 Một server có thể thực hiện nhiều chức năng như vừa làm 
web server vừa làm file server
22/9/04 Technology Basics7
Server
 Web server chứa các trang web và cung cấp chúng 
theo yêu cầu của người sử dụng
 Bộ trình duyệt dùng giao thức truyền siêu văn bản 
(http) để yêu cầu và chuyển trang web từ server
 Giao thức (protocol) xác định các bước cần thiết cho 
máy tính thông đạt với nhau qua Internet
22/9/04 Technology Basics8
Phương tiện truyền thông
 Đó là phần cứng kết nối máy tính với các thiết 
bị số khác với nhau
 Tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá phương 
tiện truyền thông là ‘băng thông’ (bandwidth) 
của chúng
 Băng thông chỉ ra khả năng truyền tải dữ liệu trên 
một đơn vị thời gian
22/9/04 Technology Basics9
Phương tiện...
 Từ lâu dây dẫn đồng đã được sử dụng cho mục đích 
truyền thông nhờ 1 số tính ưu việt của chúng như
bền, dễ kiếm và dễ lắp đặt
 Tuy nhiên chúng thường không có khả năng truyền 
dữ liệu với tốc độ cao
 Cáp quang (fiber optic) được sử dụng cho các truyền 
dẫn với tốc độ cao
 Dây dẫn đồng dẫn tín hiệu điện dưới dạng bits. Cáp dẫn tín 
hiệu dưới dạng đoạn tia sáng.
 Các modem tín hiệu quang học có nhiệm vụ diễn dịch các 
đoạn tia sáng này thành tín hiệu điện
22/9/04 Technology Basics10
Cáp quang
 Cáp quang có khả năng truyền tín hiệu mạnh 
hơn cáp đồng, vì vậy nó được dùng để truyền 
dữ liệu ở khoảng cách xa mà không cần gắn 
nhiều bộ khuyếch đại trên đường dẫn
 Các thiết bị dùng với cáp quang thường đặt 
tiền
22/9/04 Technology Basics11
Các phương thức kết nối Internet
Phöông phaùp Toác ñoä
(Kbps)
Toác ñoä truyeàn = 
toác ñoä nhaän
Chi phí Soá ngöôøi 
söû duïng
Tính deã tìm kieám
Modem 33 – 56 Khoâng Raát thaáp 1-2 Toaøn caàu
Cable Modem 384 – 1500 Khoâng Trung bình 10-20 Raát haïn cheá
ISDN 56 – 128 Coù Cao 5 Söû duïng roäng raõi
xDSL 384 – 55000 Khoâng Thaáp 10-50 Haïn cheá söû duïng
Frame Relay 64 – 1544 (T1) Coù Raát cao 50+ Söû duïng roäng raõi
Veä tinh 128 - 4000 Coù Raát cao 50 + Haïn cheá
DSL (Digital 
Subscriber 
Line)
2000 Coù Raát cao 5 Söû duïng roäng raõi
Wireless 720 - 1000 Coù Cao 50+ Söû duïng roäng raõi
22/9/04 Technology Basics12
Cấu trúc của WWW
Môi trường www
TCP/IP
Server X
Server Y
Server Z
Database
Software
Commerce
Information
Commerce
Banking
Information
Communication
ServerNgười sử dụng
(Client)
22/9/04 Technology Basics13
ISP kết nối người sử dụng với Internet
World Wide Web
Common
Gateway
Interface
Cổng
Giao diện
chung
Máy PC ở nhà
Máy PC ở cơ quan
ISP
22/9/04 Technology Basics14
Các nhà cung cấp dịch vụ Internet 
(ISP) tại Việt Nam
ISP URL
VDC www.vnn.vn
FPT www.fpt.vn
Saigonnet www.saigonnet.vn
Netnam www.netnam.vn
Tlnet www.tlnet.com.vn
22/9/04 Technology Basics15
Intranet
 Intranet là mạng máy tính được phát triển và 
vận hành trong phạm vi một tổ chức
 Nó sử dụng tiêu chuẩn và giao thức của 
Internet 
 Nó được bảo vệ bởi nhiều hình thức bảo mật 
để tránh bị thâm nhập trái phép từ bên ngoài
22/9/04 Technology Basics16
Extranet
 Là một mạng phối hợp sử dụng công nghệ Internet để kết nối 
với các nhà cung cấp, khách hàng và các doanh nghiệp khác
 Thông thường đây là các kết nối Internet – Intranet (của khách 
hàng..)
 Nó cũng có thể là mạng riêng ảo, chạy trên 1 giao thức nào đó 
tương tự như giao thức Internet hay 1 giao thức được phát 
triển riêng cho mạng đó.
 Không giống Internet (cho phép mọi người truy cập), Intranet 
chỉ cho phép những người được cấp mật khẩu riêng
 Các nhóm sử dụng intranet khác là: newsgroup
22/9/04 Technology Basics17
Minh họa sự phối hợp các loại mạng
Internet (qui mô toàn cầu)
Intranet
(Qui mô Công ty)
•- Email
•- Hành chính
•- Thông tin
•- Huấn luyện
•- Cập nhật
Công ty A
Extranet
(qui mô ngành công nghiệp)
Công ty B
Công ty C
-Đặt hàng
-Giao dịch mua bán
-Trao đổi dữ liệu
Tường lửa
22/9/04 Technology Basics18
2- Internet hoạt động như thế nào?
 Internet hoạt động trong môi trường có hỗ trợ công nghệ 
truyền thông, tiêu chuẩn và các giao thức
 Internet hoạt động bằng cách lấy thông tin (email, tập tin, văn 
bản, yêu cầu một tập tin), chia chúng ra thành nhiều gói nhỏ 
(gọi là packet) và chuyển chúng đi theo (một hay nhiều) con 
đường (ngắn nhất) đến máy tiếp nhận
 Khi dữ liệu đã được gửi đến nơi, chúng sẽ được ‘lắp ghép’ trở 
lại để thành thông tin hoàn chỉnh.
 Các công việc phân chia và lắp ghép này cho giao thức truyền 
thông gọi là TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet 
Protocol)
22/9/04 Technology Basics19
Các khối cấu trúc của TMĐT
Dịch vụ Sản xuất Mạng lưới Phân phối
-e-cash
-EDI
-Credit cards
-Email
-FAQs
-Security
-Web
-Wan
-Internet
-Telecommunication 
networks
-Cable TV
-Email
-Networked 
database and 
communities
-Online Catalogues
-Infrastructure
-Web
-Manufacturing
-Information
-Multimedia
-Databases
22/9/04 Technology Basics20
Hạ tầng thông tin của Internet
 Internet sử dụng tín hiệu số và có thể sử dụng 
các hệ thống mạng thông tin như: cáp, vệ tinh, 
đĩa vi sóng...
 Giao thức là gì
 Là một tập hợp các qui định về qui trình, lưu thông 
và tiêu chuẩn được thiết kế để chuyển dữ liệu và 
thông tin
 Giao thức cho phép lưu thông 2 chiều của thông 
tin (gọi là duplex mode) 
22/9/04 Technology Basics21
Giao thức..
 Giao thức cơ bản nhất của Internet là TCP/IP. Nó cho 
phép:
 Gửi và nhận thông điệp (email)
 Tìm thông tin, tương tác với các doanh nghiệp khác và mua 
sản phẩm
 Tìm thông tin của các cá nhân đã gửi tài liệu của mình lên 
web (web cá nhân)
 Tải phần mềm xuống máy giúp cho người sử dụng có thể 
sử dụng nhiều trình ứng dụng trên Internet
22/9/04 Technology Basics22
Giao thức...
 Một số giao thức khác cũng đang trở nên phổ biến:
 Point-to-point protocol (PPP)
 Dùng quản lý địa chỉ IP ở server bảo trú của Internet giúp truy cập 
vào máy trong mạng LAN từ xa để gửi, nhận email và truy cập web
 Serial line Internet Protocol (SLIP)
 Kết nối người sử dụng với Internet cho phép họ gửi và nhận tập tin 
thông qua TCP/IP
 Post office Protocol (POP)
 Truy cập máy mail chủ để tải email xuống máy hay gửi email
22/9/04 Technology Basics23
Tích hợp cơ sở dữ liệu
 Tại sao cơ sở dữ liệu?
 Tiền lương
 Hóa đơn
 Thông tin chi tiết về nhân viên
 ...
 Tại sao phải tích hợp cơ sở dữ liệu
 Bản thân trang web chỉ có thể chứa thông tin giới hạn
 Nếu đưa nhiều thông tin, trang web có thể có dung lượng 
rất lớn
 Hơn nữa, trang web không thể cùng lúc trình bày mọi 
thông tin mà cơ sở dữ liệu có thể có
22/9/04 Technology Basics24
Tích hợp...
 Tích hợp cơ sở dữ liệu cho phép trang web có 
thể trình bày 1 cách chọn lọc các phần thông 
tin khác nhau của cơ sở dữ liệu
22/9/04 Technology Basics25
Minh họa sự tích hợp cơ sở dữ liệu
Web Browser
Web Server DatabaseCGI
Các lệnh yêu cầu HTML / XML
Kết quả là
các thông
tin dạng
HTML/XML
CGI
22/9/04 Technology Basics26
Giao diện cổng chung (Common Gateway 
Interface- CGI)
 CGI là 1 dạng kịch bản được thiết kế sẵn nhằm thông 
báo cho web server cần phải làm gì trước 1 số yêu 
cầu nhận được từ người sử dụng Internet.
 CGI có thể được viết từ nhiều ngôn ngữ khác nhau:
 Đối với Server dùng nền NT: Visual Basic, Visual C++, 
Power Builder
 Đối với Server dùng nền Unix: C, C++, Tcl, Perl
22/9/04 Technology Basics27
Minh họa hoạt động của CGI
Http /XML
Protocol CGI
TCP/IP 
level
Vị trí HTML
(Web site)
Server Server
Web site
được tìm
thấy
Gõ URL vào
22/9/04 Technology Basics28
Dịch Vụ Thiết Kế Trang Web
 Một số công ty cung cấp dịch vụ phần mềm thiết kế và thiết kế trang web:
Freemerchant.com Giaûi phaùp turnkey
Bigstep.com Thieát keá cöûa haøng treân maïng
Econgo.com Thieát keá vaø duy trì cöûa haøng treân maïng
Tripod.com Coâng cuï thieát keá trang web
Commerce One
www.commerceone.com
Giaûi phaùp thöông maïi ñieän töû (Business to 
Business)
Virtual Spin
www.virtualspin.com
Cung caáp dòch vuï thöông maïi ñieän töû 
toaøn dieän
Yahoo!Store Giaûi phaùp thieát laäp moâ hình cöûa haøng 
aûo phoå bieán
22/9/04 Technology Basics29
INTERNET & WORLD WIDE WEB
 DSL
www.bellatlantic.com/infospeed Trang thoâng tin DSL
www.dsl.net Cung caáp giaûi phaùp DSL cho doanh nghieäp côõ vöøa: keât noái 
internet, baûo truù web, gæai phaùp thöông maïi ñieän töû
Dsl.gte.net Giaûi thích nhöõng tieän ích cuûa DSL, caùch söû duïng vaø aùp duïng
www.sorenson-usa.com/dsl-mac.html Thoâng tin veà keát noái DSL Internet cho ngöôøi söû duïng MacIntosh
www.nwfusion.comdsl DSL cho ngöôøi söû duïng & vaø nhöõng ngöôøi quan taâm
www.alliancedatacom.com/paradyne-dsl-tutorial.asp Giuùp ngöôøi söû duïng laøm quen vôùi caùc dòch vuï DSL 
www.2wire.com/dsl/dsl_tutorial.html DSL ñeå tìm kieám nhaø cung caáp
www.dslprime.com Trang thoâng tin DSL
www.dslreports.com Trang thoâng tin DSL 
22/9/04 Technology Basics30
Hosting Consulting
- www.digex.com/freeflow
- www.gettheconnection.com
- www.rackspace.com
- www.intermedia.net
- Home.verio.net/services
- www.aismedia.com
- www.excalib.com
- www.3com.com
- www.interconnect.com
- www.webdiner.com/commerce
- www.bignosebird.com/ssl.shtml
- www.ibm.com/e-business/what/how
Wireless Fiber Optics
- www.nextel.com
- www.sprint.com
- www.skytel.com
- www.aethersystems.com
- www.blackberry.net
-www.sff.net/people/Jeff.Hecht/history.html
- www.comspecial.com/fiberguide.htm
- www.fiberopticsonline.com
22/9/04 Technology Basics31
Free Internet Access Broadband
- Dslforfee.homepage.com
- www.freedsl.com
- www.dialfree.net
- Download.freeinternet.com
- Freelane.excite.com
- www.isfree.com
- www.alliedriser.com
- www.cidera.com
- www.globix.com
- www.qwest.com
22/9/04 Technology Basics32
Bài tập
1. Viếng thăm web www.gateway.com: tìm hiểu trang web này 
được thiết kế và phát triển như thế nào. Chúng ta có thể mua 
được SP nào? Các kỹ thuật nào giúp cho người tiêu dùng 
tiếp cận được một cách dễ dàng
2. Dùng Internet và tìm hiểu một vài giải pháp thiết kế site 
TMĐT cho các doanh nghiệp nhỏ vừa mới tham gia TMĐT
3. Dùng Internet để tìm hiểu và liệt kê các công nghệ mới nhất 
được dùng cho TMĐT hiện nay.