Chương I Tổng quan về thẩm định tín dụng

8/4/2012 1 CHƯƠNG I TỞNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG 1 4 August 2012 NỘI DUNG Phần A: Những vấn đề cơ bản về tín dụng Phần B : Những vấn đề cơ bản thẩm định tín dụng 2 4 August 2012 Phần A: Những vấn đề cơ bản về TD 3 4 August 2012 Giới hạn cấp tín dụng Đối tượng khơng cấp TD, hạn chế tín dụng Nhĩm khách hàng cĩ liên quan Khách hàng doanh nghiệp, KH cá nhân Cơ sở pháp lý PHẦN B 4 4 August 2012 V.Tơ ̉ chức thực hiện cơng tác thẩm định IV.Nợi dung cơ bản của Thẩm định tín dụng III.Quy trình thẩm định tín dụng II.Tài liệu thẩm định tín dụng I.Mục đích thẩm định 8/4/2012 2 Nghiệp vụ tín dụng (Credits ) Cho vay (Loan) Chiết khấu (Discount ) Bảo lãnh (guarantee) Cho thuê tài chính (Fiancial Leasing ) Bao thanh toán (Factroring ) Thấu chi (Over draft) Hình thức khác 4 August 2012 5 8/4/2012 6 Khách hàng Ngân hàng thương mại T’ = T + t T Cho vay Chủ yếu CÁC QUY ĐỊNH VỀ TÍN DỤNG 6 4 August 2012 Quy chế, quy trình, thơng báo Quyết định 1627 của NHNN Luật Doanh nghiệp Luật Tổ chức tín dụng Cơ sở pháp lý Nghị Định 163 4 August 2012 1. Phạm vi áp dụng Nghiệp vụ cho vay BÊN ĐI VAY Trong và ngoài nước BÊN CHO VAY Tổ chức TD Pháp nhân Cá nhân 4 August 2012 8 8/4/2012 3 DNNN, Cty CP Công ty TNHH  Công ty LD Cty 100% vốn NN  Công ty hợp doanh - HTX Cá nhân  Hộ gia đình  Hộ cá thể,  Hộ nông dân  DN tư nhân Pháp nhân Cá nhân 4 August 2012 9 2. Nguyên tắc cho vay Sử dụng đúng mục đích Cho ai vay, để làm gì Yêu cầu Ý nghĩa Hoàn trả nợ gốc và lãi đúng hạn Hoàn trả Lãi Vốn vay 4 August 2012 3. Điều kiện cho vay Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự, chịu trách nhiệm dân sự Có mục đích vay hợp pháp Có phương án và dự án khả thi hiệu quả Có năng lực tài chính đủ đảm bảo trả nợ trong suốt thời hạn cam kết Có TS bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật 4 August 2012 11 4. Đối tượng cho vay Theo điều 9 quyết định 1627 : NH không cho vay Thực hiện chi phí mà PL nghiêm cấm Thực hiện nhu cầu tài chính mà PL nghiêm cấm Mua sắm những TS mà PL nghiêm cấmï 4 August 2012 12 8/4/2012 4 5. Thời hạn cho vay Khái niệm Xác định thời gian cho vay hợp lý ? KH DN KH cá nhân Hãy cho ví dụ cụ thể ? 4 August 2012 13 6 Hình thức cấp tín dụng TD Mục đích Thời gian Khách hàng Tính chất Kỹ thuật Loại tiền 4 August 2012 14 7 Phương thức cho vay Cho vay khác Cho vay từng lần Cho vay HMTD Cho vay dự án Cho vay Tra gĩp Cho vay NHTM áp dụng 4 August 2012 15 8 Một số quy định khác Đối tượng khơng cho vay Đối tượng hạn chế NHTM 4 August 2012 16 8/4/2012 5 Phần B TỔNG QUAN VỀ THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG 17 4 August 2012 1. Thẩm định tín dụng là gì ? Là việc sử dụng các cơng cụ kỹ thuật phân tích nhằm kiểm tra, đánh giá mức độ tin cậy của những thơng tin Khách hàng đã cung cấp và đánh giá những rủi ro Ngân hàng cĩ thể gặp phải nhằm phục vụ cho việc ra quyết định cấp tín dụng. 4 August 2012 18 I.Mục đích thẩm định 2.Ý nghĩa: 19 4 August 2012 Giúp đánh giá được mức độ tin cậy của dự án đầu tư, phương án SXKD Đánh giá được mức độ rủi ro của dự án đầu tư, phương án SXKD Đối với NHTM Lựa chọn khách hàng cấp tín dụng I.Mục đích thẩm định 3.Mục đích thẩm định: 20 4 August 2012 Giúp NHTM Ra quyết định cấp tín dụng Tránh 2 sai lầm 1 Cấp TD cho dự án, khoản vay xấu. Khoản tín dụng cĩ nhiều rủi ro 2 Từ chối cấp TD cho dự án, khoản vay tốt 8/4/2012 6 6. Tài liệu dùng cho thẩm định tín dụng Từ Khách hàng Từ NH cho vay Từ NH Nhà nước Nguồn khác… 4 August 2012 21 II.Tài liệu thẩm định 4.Tài liệu từ khách hàng: 22 4 August 2012 Hồ sơ pháp lý 1 Hồ sơ tài chính 2 Hồ sơ dự án, phương án 3 Tài liệu khác 4 II.Tài liệu thẩm định 4.Tài liệu từ khách hàng: 23 4 August 2012 Điều lệ doanh nghiệp Hồ sơ pháp lý II.Tài liệu thẩm định 4.Tài liệu từ khách hàng: 24 4 August 2012 Hồ sơ Tài chính BCTC 2 ( 3 năm) gần nhất BCTC dự tính cho những năm tới Phương án khắc phục lỗ (nếu cĩ) Bảng kê các loại cơng nợ Bảng kê khoản phải thu, trả, hàng tồn kho Giấy tờ khác khi cần 8/4/2012 7 II.Tài liệu thẩm định 4.Tài liệu từ khách hàng: 25 4 August 2012 Hồ sơ Phương án SXKD Kế hoạch sản xuất kinh doanh PA sản xuất, khả năng trả nợ, nguồn trả Dự tốn chi phí hoạt đợng Giấy tờ khác II.Tài liệu thẩm định 4.Tài liệu từ khách hàng: 26 4 August 2012 Hồ sơ Dự án đầu tư Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, khả thi Quyết định phê duyệt dự án đầu tư Thiết kế kỹ thuật, tổng dự tốn Giấy tờ khác II.Tài liệu thẩm định 5.Tài liệu từ ngân hàng: 27 4 August 2012 Tài liệu từ ngân hàng Cơ sở dữ liệu của NH Thơng tin giao dịch Thơng tin các phịng liên quan Tài liệu khác II.Tài liệu thẩm định 6.Tài liệu từ NHNN: 28 4 August 2012 Tài liệu từ NHNN CIC Các quy định của NHNN Chỉ đạo trực tiếp từ NHNN Các số liệu tổng hợp khác 8/4/2012 8 II.Tài liệu thẩm định 7.Tài liệu từ Cơ quan khác: 29 4 August 2012 Tài liệu từ Cơ quan khác Chính phủ Bộ tài chính Cơ quan ngang bộ khác Báo chí, ngân hàng liên quan 7. Ưu, nhược điểm của các nguồn tài liệu cung cấp Nguồn tài liệu Ưu điểm Nhược điểm • Từ KH • Tiết kiệm thời gian, chi phí • Mức độ tin cậy khơng cao • Từ NH • Độ tin cậy cao • Tính kịp thời • Tài liệu khác • Chất lượng tương đối cao • Chi phí cao 4 August 2012 30 III.Quy trình thẩm định tín dụng 31 4 August 2012 Kiểm tra hồ sơ TD và mục đích TD 1 Điều tra, thu thập, tổng hợp thơng tin 2 Kiểm tra, xác minh thơng tin 3 Phân tích ngành 4 Phân tích, thẩm định khách hàng 5 Dự kiến lợi ích của Ngân hàng 6 Phân tích, thẩm định dự án, PA SXKD 7 Thẩm định TSĐB 8 Lập tờ trình thẩm định tín dụng đề xuất cấp tín dụng 9 III.Quy trình thẩm định tín dụng 32 4 August 2012 Kiểm tra hồ sơ TD và mục đích TD 1 Kiểm tra mục đích vay vốn Kiểm tra hồ sơ khách hàng Kiểm tra hồ sơ khoản TD và hồ sơ bảo đảm TD - Tính xác thực, hợp pháp, hợp lệ - Chú ý ngành nghề kinh doanh - Chú ý hàng hĩa, dịch vụ cấm kinh doanh 8/4/2012 9 III.Quy trình thẩm định tín dụng 33 4 August 2012 Điều tra, thu thập, tổng hợp thơng tin 2 Về KH vay vốn -Ban lãnh đạo -Tình trạng nhà xưởng, thiết bị, máy mĩc.. -Tình trạng SXKD, tài chính -Đánh giá TSBD Về DA, PA SXKD -Thu thập qua nhà cung cấp hàng hĩa, thiết bị… -Qua phương tiện thơng tin đại chúng, cơ quan nhà nước… -Qua các báo cáo, nghiên cứu. -Từ dự án, phương án cùng loại III.Quy trình thẩm định tín dụng 34 4 August 2012 Kiểm tra, xác minh thơng tin 3 1 • Hồ sơ vay vốn trước đây • Qua CIC, phịng thơng tin của NH 2 • Bạn hàng, đối tác của KH • Cơ quan quản lý trực tiếp của KH 3 • Các NH mà KH đã cĩ quan hệ TD • Kiểm tra qua nguồn khác III.Quy trình thẩm định tín dụng 35 4 August 2012 Phân tích ngành 4 4 3 2 1 Sự chuyển đổi trong ngành Vị trí của ngành Tính cạnh tranh quốc tế Ý kiến của bên thứ ba III.Quy trình thẩm định tín dụng 36 4 August 2012 Phân tích, thẩm định khách hàng 5 1 Thẩm định tư cách và năng lực pháp lý, năng lực điều hành, năng lực sản xuất kinh doanh, mơ hình tổ chức, bố trí lao động… 2 Phân tích, đánh giá tình hình hoạt động và khả năng tài chính -Tình hình hoạt động -Tình hình tài chính -Quan hệ với NH 8/4/2012 10 III.Quy trình thẩm định tín dụng 37 4 August 2012 Dự kiến lợi ích của Ngân hàng 6 1 Xem xét tổng lãi và phí của khoản tín dụng đạt được khi khoản TD được phê duyệt. 2 Xem xét tổng thể các lợi ích khác III.Quy trình thẩm định tín dụng 38 4 August 2012 Phân tích, thẩm định dự án, PA SXKD 7 Tính khả thi Hiệu quả Khả năng trả nợ Rủi ro tín dụng Yếu tố khác Dự án, PA SXKD III.Quy trình thẩm định tín dụng 39 4 August 2012 Tính pháp lý Nguồn gốc Quyền sở hữu Giá trị TS Xử lý thu hồi nợ TSĐB Thẩm định TSĐB 8 III.Quy trình thẩm định tín dụng 40 4 August 2012 Lập tờ trình thẩm định tín dụng 9 Chọn nội dung chính, cần thiết, cĩ liên quan trực tiếp tới hiệu quả tài chính và khả năng trả nợ của khách hàng Mẫu xếp hạng tín dụng Mẫu tờ trình thẩm định 8/4/2012 11 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD Yêu cầu: 41 4 August 2012 Đánh giá một cách khách quan, chính xác và trung thực khả năng trả nợ của khách hàng. Các phương án kinh doanh, dự án đầu tư và các kế hoạch sử dụng vốn khác Đối tượng thẩm định: IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD Vấn đề cần quan tâm khi lựa chọn dự án: 42 4 August 2012 Tính khả thi của dự án Khả năng và phương án tiêu thụ sản phẩm Số lượng DA, PA cùng loại Có tính đột phá Trình độ quản lý, kỹ thuật công nghệ,kinh nghiệm và uy tín của chủ đầu tư IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD NH cần chú trọng ngay từ đầu: 43 4 August 2012 Hồ sơ pháp lý DN Hồ sơ pháp lý của DA, PA Hiệu quả tài chính Quy trình cơng nghệ Định mức kinh tế, kỹ thuật IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 1.Phân tích tư cách, năng lực pháp lý, năng lực điều hành, quản lý SXKD của KH: 44 4 August 2012 Lịch sử DN Những thay đổi về vốn gĩp Thay đổi trong cơ chế quản lý Thay đổi về cơng nghệ Thay đổi trong sản phẩm Tìm hiểu chung về KH Lịch sử liên kết, hợp tác, giải thể Loại hình kinh doanh 8/4/2012 12 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 1.Phân tích tư cách, năng lực pháp lý, năng lực điều hành, quản lý SXKD của KH: 45 4 August 2012 KH cĩ trụ sở tại địa bàn NH đĩng khơng? KH là pháp nhân cĩ năng lực PL khơng? Tư cách pháp lý của người đại diện Điều lệ, quy chế tổ chức, quy chế QL TC DNTN: chủ DN cĩ đủ năng lực dân sự? Đánh giá tư cách, năng lực pháp lý GPĐT, GPKD cịn hiệu lực? …. IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 1.Phân tích tư cách, năng lực pháp lý, năng lực điều hành, quản lý SXKD của KH: 46 4 August 2012 Quy mơ DN Cơ cấu tổ chức SXKD Số lượng lao động Tuổi trung bình, mức lương Hiệu quả sản xuất Mơ hình tổ chức, bố trí lao đợng Trình độ kỹ thuật …. IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 1.Phân tích tư cách, năng lực pháp lý, năng lực điều hành, quản lý SXKD của KH: 47 4 August 2012 Danh sách ban lãnh đạo Trình độ chuyên mơn Đạo đức quan hệ tín dụng Khả năng, kinh nghiệm quản lý Uy tín trong và ngồi doanh nghiệp Khả năng quản trị, điều hành của chủ DN Khả năng nắm bắt thị trường …. IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 2.Phân tích tình hình hoạt đợng của KH: 4 August 2012 Tình hình bán hàng Tình hình SXKD -Các điều kiện SXKD -Kết quả SX -Phương pháp SX hiện tại -Cơn suất lao đợng -Hiệu quả cơng việc -Chất lượng SP -Các chi phí -Những thay đổi về doanh thu -Phương pháp tổ chức bán hàng -Các khách hàng -Giá bán của SP -Quản lý chí phí -Phương thức thanh tốn -Số lượng đơn đặt hàng -Quản lý hàng tồn kho -Tình hình xuất khẩu -Các mối quan hệ đối tác kinh doanh 48 8/4/2012 13 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 3.Phân tích tình hình TC của KH: 1 Tính thanh khoản 1.1 Thanh khoản ngắn hạn Chỉ tiêu về tính ổn định 1.2 Thanh khoản nhanh 2 Khả năng tự tài trợ 2.1 Hệ số TSCĐ 2.2 Hệ số nợ 2.3 Khả năng trã lãi và nợ vay 4 August 2012 49 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 3.Phân tích tình hình TC của KH: 1 Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu Chỉ tiêu về sức tăng trưởng 2 Tăng trưởng lợi nhuận kinh doanh 4 August 2012 50 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 3.Phân tích tình hình TC của KH: 1 Hệ số vịng quay tổng TS Chỉ tiêu về hiệu quả hoạt đợng 2 Thời gian dự trữ hàng tồn kho 3 Thời gian thu hồi cơng nợ 4 Thời gian thanh tốn nợ phải trả 4 August 2012 51 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 3.Phân tích tình hình TC của KH: 1 Tỷ suất lợi nhuận gộp Chỉ tiêu về khả năng sinh lời 2 Hệ số lãi rịng (suất sinh lời DT) 3 Suất sinh lời của TS (ROA) 4 Suất sinh lời vốn CSH (ROE) 4 August 2012 52 8/4/2012 14 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 3.Phân tích tình hình TC của KH: 1 Giá cả trên thu nhập 1 CP Định giá trên thị trường 2 Tỷ lệ giá cả trên giá trị sổ sách 4 August 2012 53 IV.Nội dung cơ bản thẩm định TD 4.Phân tích thẩm định PA SXKD, DA Đầu tư 54 Xem xét, đánh giá sơ bộ tổng thể Đánh giá về nhu cầu SP của PA, DA Đánh giá về cung sản phẩm Thị trường mục tiêu và khả năng cạnh tranh Phương thức tiêu thụ, mạng lưới phân phối Dự kiến khả năng tiêu thụ SP của DA, PA Khả năng cung cấp đầu vào Đánh giá về phương diện kỹ thuật Đánh giá khả năng tổ chức, quán lý Thẩm định tổng vốn đầu tư Đánh giá hiệu quả tài chính, rủi ro DA, PA 4 August 2012 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 1.Giới thiệu phịng thẩm định/Bợ phận thẩm định: Thẩm định các dự án, PA SXKD… Chức năng Nghiên cứu, hồn thiện quy trình thẩm định TD. 4 August 2012 55 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 1.Giới thiệu phịng thẩm định: Sử dụng cơ sở dữ liệu, trang thiết bị của NH cho quá trình thẩm định Quyền hạn Yêu cầu các phịng ban liên qua cung cấp thơng tin… 4 August 2012 56 8/4/2012 15 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 1.Giới thiệu phịng thẩm định: Chịu trách nhiệm về những nội dung thẩm định PA, DA do phịng thẩm định Trách nhiệm Giữ bí mật thơng tin của KH về DA, PA SXKD.. 4 August 2012 57 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 2.Ủy quyền xét duyệt trong thẩm định tín dụng: Những DA, PA trong thẩm quyền sẽ do CBTD trực tiếp lập tờ trình và GĐ thơng qua Dựa vào thẩm quyền Những DA, PA vượt thẩm quyền phải trình ra HĐTD Đề xuất cấp TD 4 August 2012 58 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 3.Hợi đồng tín dụng: Chủ tịch: ,GĐ hoặc Phĩ TGĐ Trưởng phịng: quản lý TD, Khách hàng DN, KHCN, pháp chế Thư ký: thành viên HĐTD của phịng cĩ nghiệp vụ phát sinh Tổ chức và thành phần 4 August 2012 59 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 3.Hội đồng tín dụng: Quyết định hạn mức TD QĐ TD với các DA lớn QĐ các vấn đề phức tạp khác Chức năng 4 August 2012 60 8/4/2012 16 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 4.Tái thẩm định: Quyết định tín dụng Tái thẩm định DA, PA lớn: tái thẩm định Thẩm định HĐQT /TGĐ HĐTD Hội Sở HĐTD Cơ Sở 4 August 2012 61 Phịng TD Cơ Sở V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định 5.Kiểm sốt rủi ro trong thẩm định: Phân cấp và phân quyền phán quyết tín dụng Tái thẩm định Kiểm sốt rủi ro đạo đức của CBTD Kiểm sốt rủi ro trong Thẩm định 4 August 2012 62 V.Tổ chức thực hiện cơng tác thẩm định Câu hỏi:Kiểm sốt của Kiểm sốt nội bộ/kiểm tốn nội bộ/Ban kiểm sốt . Kiễm sốt nội bộ Kiểm tốn nội bộ Ban kiểm sốt -Kiểm sốt rủi ro trong Thẩm định -Thực hiện ở thời điểm nào ? 4 August 2012 63 Câu hỏi :  Trình bày rủi ro cĩ thể xuất hiện trong thẩm định ?  Trong trường hợp nào thì một hồ sơ cần tái thẩm định ?  Theo bạn nếu nhân viên thẩm định do sai phạm trong quá trình thẩm định thì NH cần phải cĩ biện pháp gì ? Mơ hình thẩm định ?  Phân quyền thẩm định 64 4 August 2012 8/4/2012 17 Thank you 4 August 2012 65