Chuyên đề 5 Hệ thống tiền tệ
Hệthống tiền tệ  Đồng tiền chung  Đồng tiền chuyển đổi
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề 5 Hệ thống tiền tệ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
111/09/2009 1
HỆ THỐNG 
TIỀN TỆ
CHUYEÂN ÑEÀ 5
11/09/2009 2
Noäi dung nghieân cöùu
 Hệ thống tiền tệ 
 Đồng tiền chung 
 Đồng tiền chuyển đổi 
211/09/2009 3
Hệ thống tiền tệ
 Caùc yếu tố cấu thaønh heä thoáng tieàn teä
 Baûn vò tieàn teä: cô sô xaùc ñònh giaù ñoàng tieàn cuûa 
quoá gia
 Ñôn vò tieàn teä
 Coâng cuï trao ñoåi ñeå thöïc hieän mua baùn, thanh toaùn
 Trong cheá ñoä tieàn teä thì baûn vò tieàn teä laø yeáu toá luoân 
thay ñoåi.
 Heä thoáng tieàn teä ñaûm baûo cho vieäc thöïc hieän caùc chöùc 
naêng cuûa tieàn teä moät caùch thích hôïp baèng vieäc quy 
ñònh veà vieäc cung tieàn, quaûn lyù tieàn, toå chöùc löu thoâng 
tieàn
11/09/2009 4
Xaõ hoäi traûi qua caùc heä thoáng tieàn teä:
 Heä thoáng baûn vò song song
 Heä thoáng baûn vò vaøng
 Heä thoáng baûn vò ngoaïi teä
 Heä thoáng tieàn giaáy baát khaû hoaùn 
Ñoàng tieàn theå hieän chuû quyeàn quoác gia, do 
NHTW quoác gia phaùt haønh.
Xu höôùng naøy nay xuaát hieän caùc ñoàng tieàn 
chung, ñoàng tieàn khu vöïc nhö ñoàng Euro
Xeùt veà nguoàn goác vaøng laø ñoàng tieàn chung cuûa 
theá giôùi. 
Hệ thống tiền tệ
311/09/2009 5
 Daãn nhaäp: ñoàng tieàn chung
Nhöõng yeáu toá khôûi xöôùng hình thaønh yù töôûng 
ñoàng tieàn chu
 Söï gia taêng caùc nöôùc treân theá giôùi
 Tính toaøn caàu
 Söï giaûn ñi vai troø chính saùch tieàn teä ñoäc 
laäp, ñaëc bieät laø nhöõng quoác gia nhoû. 
Ñoàng tieàn chung 
11/09/2009 6
Cuï theå
 Keát thuùc chieán tranh theá giôùi laàn thöù hai, chæ coù 76 quoác gia 
ñoäc laäp. Ngaøy nay coù gaàn 200 quoác gia. Soá löôïng quoác gia 
nhoû ngaøy caøng gia taêng. Chi phí ñeå duy trì ñoàng tieàn rieâng 
bieät vaø tyû giaù thaû noåi laø raát cao. Tham gia ñoàng tieàn chung 
loaïi tröø chi phí giao dòch eà chuyeån ñoåi ngoaïi teä giöõa caùc ñoàng 
tieàn. Taïo ñieàu kieän hoäi nhaäp giöõa caùc nöôùc thaønh vieân vaø
taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh.
 Söï gia taêng tính toaøn caàu hoùa yeâu caàu phaûi coù tính ñoàng boä
hoùa chu kyø kinh doanh giöõa caùc quoác gia. Vì vaäy, lôïi ích 
thuaàn ñeå coù ít ñoàng tieàn hôn ñeå ñieàu haønh chu kyø kinh doanh 
giöõa caùc quoác gia laø raát lôùn.
 Caùc nöôùc nhoû, chi phí ñieàu haønh chính saùch tieàn teä vaø oån 
ñònh tyû giaù raát lôùn. Tham gia ñoàng tieàn chung chia seõ ruûi ro 
vaø giaûm chi phí. 
Ñoàng tieàn chung
411/09/2009 7
Nhöõng haïn cheá ñeå tieán tôùi moät ñoàng tieàn 
chung khu vöïc Tính ña daïng veà trình ñoä toå chöùc phaù trieån kinh teá
cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc. Söï yeáu keùm veà caùc khu vöïc taøi chính cuûa nhieàu 
quoác gia. Thieáu caùc cô cheá ñeå thu uùt caùc nguoàn löïc möùc ñoä
vuøng. Thieáu caùc ñònh cheá ñeå thaønh laäp vaø quaûn lyù ñoàng 
tieàn chung. Thieáu nhöõng tieàn ñeà cho söï hôïp taùc tieàn teä vaø thieát 
laäp ñoàng tieàn chung. 
Ñoàng tieàn chung 
11/09/2009 8
 EMU (Lieân hieäp tieàn teä Chaâu Aâu) hình thaønh laø keát quaû cuûa 
tieán trình taêng cöôøng söùc maïnh moái quan heä kinh teá, tieàn teä, 
chính trò trong Chaâu aâu hôn 40 naêm qua. 
 EMU coù nguoàn goác töø Hieäp öôùc Rome 1956 – thaønh laäp coäng 
ñoàng kinh teá Chaâu aâu vaø quan taâm tyû giaù hoái ñoaùi cuûa caùc 
nöôùc thaønh vieân.
 Naêm 1962, Uûy ban coäng ñoàng Chaâu aâu phaùt hoïa keá hoïach 
thoáng nhaát tieàn teä, nhöng keá hoaïch naøy bò ngöøng laïi vì söï suïp 
ñoå cheá ñoä tieàn teä Bretton Woods.
 Nhöng vôùi nhöõng noå löïc hoäi nhaäp, loaïi tröø caùc bieán ñoäng tyû
giaù, tieán tôùi môû roäng caùc thaønh vieân cuûa Lieân hieäp Chaâu aâu 
hay coäng ñoàng Chaâu aâu, Hieäp öôùc Maastricht ra ñoøi naêm 
1991. Theo ñoù, Uûy ban kinh teá Chaâu aâu phaùt thaûo moät keá
hoaïch taïo ra ñoàng tieàn chung Chaâu aâu vaøo naêm 1999. 
Ñoàng tieàn chung Chaâu Aâu 
511/09/2009 9
Caùc ñieàu kieän cuûa Hieäp öôùc Maastricht:
 Laïm phaùt nhoû hôn 1,5% so vôùi möùc laïm phaùt trung 
bình cuûa 3 nöôùc coù thaønh tích toát nhaát
 Thaâm huït NSNN 3% GDP. 
 Nôï coâng nhoû hôn 60%GDP.
 Laõi suaát daøi haïn khoâng vöôït quaù 2% ñieåm laõi suaát 
cuûa 3 nöôùc coù thaønh tích toát nhaát.
 Kieåm soaùt tyû giaù trong bieân ñoä cho pheùp ít nhaát laø 2 
naêm tröôùc khi tham gia ñoàng tieàn chung. Ñoàng tieàn 
quoác gia phaûi laø thaønh vieân cuûa cô cheá tyû giaù chaâu Aâu hai 
naêm tröôùc khi gia nhaäp Lieân minh kinh teá tieàn teä vaø
khoâng ñöôïc phaù giaù ñoàng baûn teä so vôùi caùc ñoàng tieàn 
khaùc. Heä thoáng taøi chính toát. 
Ñoàng tieàn chung Chaâu Aâu 
11/09/2009 10
Caùc noå löïc caàn taäp trung:
 Ngaân haøng trung öông ñoäc laäp vaø tin töôûng 
 Oån ñònh giaù caû vaø laõi suaát
 Kieàm cheá taøi khoùa ( khoáng cheá thaâm huït, 
khoâng phaùt haønh tieàn ñeå buø ñaép boäi chi 
NSNN, khoâng baûo laõnh caùc khoaûn nôï töø phí
Chính phuû)
Ñoàng tieàn chung Chaâu Aâu
611/09/2009 11
Thöïc tieãn:
 Ñeán haùng 1/1999 coù 11 nöôùc tham gia ñoàng tieàn chung( AÙo, 
Bæ, Phaàn Lan, Phaùp, Ñöùc, YÙ, Ireland,Luxembourg, Haø Lan, 
Boà Ñaøo Nha, Taây Ban Nha). Ñan Maïch, Thuïy Ñieån vaø Anh 
khoâng tham gia. Hy Laïp khoâng ñuû ñieàu kieän tham gia ñoàng 
tieàn chung.
 Baét ñaàu töø 1/1999, tyû giaù hoái ñoaùi cuûa caùc quoác gia tham gia 
ñoàng tieàn chung ñöôïc coá ñònh vónh vieãn vôùi ñoàng euro (ñôn 
vò tính toaùn).
 Ngaân haøng Chaâu aâu thaâu toùm cính saùch tieàn teä töø ngaân haøng 
trung öông cuûa caùc quoác gia thaønh vieân.
 Chính phuû caùc nöôùc thaønh vieân phaùt haønh nôï baèng ñoàng 
euro. 
Ñoàng tieàn chung Chaâu Aâu
11/09/2009 12
Baát lôïi (tranh luaän)
 Caùc nöôùc giaøu hoã trôï cho caùc nöôùc ngheøo(gaùnh 
naëng ngaân saùch)
 Trình traïng maát caân ñoái veà trình ñoä phaùt trieån, gaây 
ra tính baát oån ñònh veà giaù trò ñoàng tieàn.
 Tình traïng lao ñoäng töï do di chuyeån giöõa caùc quoác 
gia laøm gia taêng caùc khoaûn chi chuyeån giao cuûa 
chính phuû
Ñoàng tieàn chung Chaâu Aâu
711/09/2009 13
 YÙ töôûng
Boái caûnh caùc nöôùc Asean
 Sau khuûng hoaûng taøi chính 1997, caùc nöôùc Asean aùp duïng 
cheá ñoä tyû giaù linh hoaït, nhöng khoâng muoán bieán ñoäng 
quaù möùc.
 Khuûng hoaûng taøi chính cho thaáy hieän töôïng laây lan trong 
khu vöïc.
 Khuûng hoaûng ch thaáy Chaâu AÙ khoâng leä thuoäc nhieàu vaøo 
IMF.
 Kinh teá khu vöïc hoäi nhaäp nhanh veà thöông maïi vaø ñaàu tö.
 Heä thoáng taøi chính caùc nöôùc trong khu vöïc coù tính deã vôõ.
Vì vaäy, caàn taêng cöôøng tính oån ñònh taøi chính trong khu vöïc.
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
11/09/2009 14
Taêng cöôøng hôïp taùc taøi chính trong khu vöïc
 Ngaên ngöøa söï laây an trong khu vöïc
 Taêng cöôøng söùc maïnh heä thoáng taøi chính trong khu 
vöïc.
 Ñaûm baûo tyû giaù oån ñònh
 Taïo ra kinh teá quy moâ trong quaù trình hôïp taùc.
 Ñoái phoù vôùi tính toaøn caàu hoùa taøi chính 
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
811/09/2009 15
Hôïp taùc taøi chính caàn taïo ra cô cheá ñeå:
 Quaûn lyù tyû gaù oån ñònh. Caàn taêng cöôøng hôïp taùc chính 
saùch kinh teá vó moâ.
 Cung caáp caùc coâng cuï thanh toaùn.
 Gia taêng tính minh baïch nhaèm cung caáp thoâng tin 
thích hôïp.
 Phaùt trieån thò tröôøng taøi chính khu vöïc. 
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
11/09/2009 16
Lòch söû hôïp taùc taøi chính caùc nöôùc Asean
 Söï taøi trôï troïn goùi khaån caáp (Thaùi Lan naêm 
1997).
 Ñeà nghò thaønh laäp quyõ tieàn teä Chaâu AÙ 1997.
 Khuoân khoå Manila 1997 – tieán trình giaùm saùt 
Asean + 3.
 Saùng kieán Chaing Mai Asean + 3 (phaùt trieån 
thoûa thuaän taøi trôï trong vuøng) 2000.
 Hình thaønh quyõ traùi phieáu Asean 2003.
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
911/09/2009 17
Ñaëc ñieåm cô cheá tyû giaù trong khu vöïc 
 Tröôùc khuûng hoaûng, cheá ñoä tyû giaù gaén chaët vaøo ñoàng 
USD.
 Sau khuûng hoaûng, cheá ñoä tyû giaù tieáp tuïc gaéng chaët 
vaøo USD. 
Caùc nöôùc taêng cöôøng döï tröõ ngoaïi teä.
Taêng cöôøng thöïc hieän caùc hôïp ñoàng hoaùn ñoåi swap 
giöõa caùc nöôùc thaønh vieân.
Nhìn chung caùc nöôùc ñeàu lo sôï cheá ñoä tyû giaù thaû noåi.
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
11/09/2009 18
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
10
11/09/2009 19
Taïi sao caùc nöôùc trong khu vöïc lo sôï tyû giaù thaû noåi 
 Bieán ñoäng tyû giaù aûnh höôûng ñeán neàn kinh teá thöïc. 
Tyû giaù oån ñònh taïo ra söï tin töôûng cho caùc nhaø ñaàu 
tö vaø caùc giao dòch thöông maïi trong vuøng cuõng 
nhö hoã trôï cho caùc khu vöïc kinh teá lieân quan ñeán 
hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá. 
 Tyû giaù bieán ñoäng laøm taêng gaùnh naëng nôï coâng, nôï
chính phuû vaø nôï doanh nghieäp.
 Tyû giaù bieán ñoäng aûnh höôûng ñeán giaù caû haøng hoùa 
trong nöôùc.
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
11/09/2009 20
Caàn coù cô cheá ty giaù thích hôïp cho khu vöïc:
 Söï hoäi nhaäp khu vöïc caàn coù söï hôïp taùc khu vöïc veà tyû
giaù.
 Caùc nöôùc khu vöïc cuøng caïnh tranh vôùi nhau treân moät 
thò tröôøng töï do maäu dòch neân caàn coù tyû giaù oån ñònh 
ñeå thuùc ñaåy caïnh tranh laønh maïnh vaø phaùt trieån. 
Caàn ngaên chaën chính saùch giaûn giaù ñoàng tieàn.
 Töø nhöõng vaán ñeà treân neân naåy sinh ra yù töôûng hình 
thaønh ñoàng tieàn chung khu vöïc.
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
11
11/09/2009 21
Tính khaû thi cuûa ñoàng tieàn chung 
Thöû ñaùnh giaù caùc tieâu chí toái öu ñoàng tieàn chung:
Lôïi ích baét nguoàn:
 Hoäi nhaäp kinh teá
 Giaûm chi phí giao dòch
 Gia taêng möùc ñoä ñaàu tö vaø thöông maïi
Chi phí
 Maát ñi quyeàn töï chuû veà tieàn teä
 Giôùi haïn söï löaï choïn veà chính saùch kinh teá vó moâ.
 Giôùi haïn caùc giaûi phaùp ngaên chaën cuù soác.
Ñaùnh giaù chính xaùc chi phí vaø lôïi ích laø heát söùc khoù
khaên.
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
11/09/2009 22
Döï ñoaùn
 Chaâu AÂu coù ñöôïc ñoàng tieàn chung maát hôn 4 thaäp kyû
 Caùc nöôùc trong khu vöïc thanh coâng trong vieäc thieát laäp 
khu vöïc maäu dòch töï do vaø thôøi haïn cuoái cuøng ñeå hoaøn aát 
laø 2008. ñieàu naøy, nghóa laø caùc nöôùc trong khu vöïc ñaõ tieán 
gaàn tôùi giai ñoaïn thieát laäp: “ngöôøi laùng gieàng toát”.
 Con ñöôøng tieán ñeán giai ñoaïn gia ñình haïnh phuùc nhö
Chaâu AÂu laø raát khoù khaên.
Thuaän lôïi cuûa khu vöïc:
 Ñi sau theo moâ hình ñi xe mieãn phí.
 Kinh teá toaøn caàu dieãn ra toác ñoä nhanh 
Ñoàng tieàn chung khu vöïc Chaâu AÙ
12
11/09/2009 23
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI 
Tieàn teä coù caùc chöùc naêng cô baûn 
 Trao ñoåi, löu thoâng haøng hoùa
 Thanh toaùn
 Caát tröõ
Tieàn teä theå hieän chuû quyeàn quoác gia 
Luaät phaùp trao quyeàn cho cô quan quaûn lyù tieàn teä vaø phaùt haønh 
tieàn.
Neàn kinh teá caàn tieàn ñeå thoaûn maõn caùc nhu caàu:
 Giao dòch 
 Döï phoøng
 Ñaàu tö
Khi caùc nhu caàu treân vöôït quaù khaû naêng ñaùp öùng cuûa ñoàng tieàn 
noäi, thì caùc chuû teå trong nöôùc phaûi chuyeån ñoåi ñoàng noäi teä sang 
ñoàng ngoaïi teä.( tieàn quoác gia khaùc) 
11/09/2009 24
Ñoàng tieàn chuyeån ñoåi laø ñoàng tieàn coù theå chuyeån 
ñoåi sang caùc ñoàng tieàn khaùc maø khoâng coù baát kyø
moät haïn cheá naøo.
Trong quan heä quoác teá, ñoàng tieàn chuyeån ñoåi laø
ñoàng tieàn coù theå chuyeån ñoåi sang caùc ñoàng tieàn döï
tröõ quoác teá.(nhö USD, EURO, Yeân Nhaät).
Trong cheá ñoä baûn vò vaøng, thì haàu nhö caùc ñoàng 
tieàn ñeàu coù khaû naêng chuyeån ñoåi.
Nhö trong cheá ñoä tieàn giaáy baát khaû hoaùn thì khoâng 
phaûi ñoàng tieàn naøo cuõng laø ñoàng tieàn chuyeån ñoåi.
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI 
13
11/09/2009 25
Tính chuyeån ñoåi cuûa ñoàng tieàn ñöôïc chia laøm 2 möùc ñoä: 
 Chuyeån ñoåi trong nöôùc: khi caân ngoaïi teä, ngöôøi cö truù coù theå duøng 
ñoàng noäi teä mua ngoaïi teä treân thò tröôøng.
 Chuyeån ñoåi quoác teá: khi ñoù ñoàng tieàn tôû thaønh phöông tieän thanh 
toaùn vaø döï tröõ quoác teá.
Ngöôøi khoâng cö truù naém giöõ ñoàng tieàn ñoù töï do, khoâng haïn cheá. 
Taùc ñoäng 
Taøi khoaûn vaõng lai
 Thuùc ñaåy phaùt trieån thöông maïi vaø dòch vuï quoác teá. Ngöôøi cö truù coù
theå tieáp caän thò tröôøng quoác teá ñeå thoûa maõn nhu caàu tieâu duøng vaø
ñaàu tö.
 Goùp phaàn ñieàu chæh laïi cô caáu kinh teá.
 Naâng cao phuùc lôïi xaõ hoâïi (nhu caàu vaø ñaàu tö)
Maët traùi, nhaäp khaåu gia taêng laøm thaâm huït caùn caân vaõng lai.
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI 
11/09/2009 26
Taùc ñoäng 
Taøi khoaûn voán 
 Naâng cao khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 
Ngöôøi khoâng cö truù töï do ñaàu tö baèn ñoàng noäi teä.
 Ngöôïc laïi, coù theå daãn ñeán söï bay hôi hò tröôøng ngoaïi 
hoái (söï thaùo caïy ngoaïi teä, khuûng hoaûng tyû giaù) 
 Thò tröôøng ngoaïi hoái
 Khaéc phuïc hieän töôïng gaêm giöõ ngoaïi teä.
 Tyû giaù hoái ñoaùi hình thaønh theo ñuùng quan heä cung 
caàu ngoaïi teä.
 Aån daáu nhieàu ruûi ro tieàm naêng
Thò tröôøng taøi chính deã bò taán coâng bôûi caùc nhaø ñaøu tö
quoác teá.
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
14
11/09/2009 27
Taùc ñoäng: 
 Toång theå neàn kinh teá
 Haïn cheá söï phuï thuoäc vaøo caùc ñoàng tieàn maïnh, khaéc 
phuïc naïn ngoaïi teä hoùa.
 Gia taêng vò theá cuûa ñoàng tieàn noäi teä treân thò tröôøng 
quoác teá.
 Thuùc ñaåy töï do hoùa taøi chính vaø töï do hoùa thöông 
maïi
Maët traùi cuûa vaán ñeà naøy laø khoâng nhoû?
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
11/09/2009 28
 Ñieàu kieän
 Neàn kinh teá phaùt trieån oån ñònh
 Ngoaïi thöông phaùt trieån
 Laïm phaùt thaáp
 Heä thoáng taøi chính vöõng maïnh
 Chính saùch tyû giaù hoái ñoaùi thích hôïp
 Döï tröõ quoác gia ñuû maïnh
 Chính sach tieàn teä oån ñònh
 Laõi suaát 
 Heä thoáng thanh toaùn 
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI 
15
11/09/2009 29
Thöû thaùch 
Söï thaønh coâng cuûa chính saùch thieát laäp ñoàng tieàn 
chuyeån ñoåi:
 Phaûi laøm cho ñoàng noäi teä thöïc hieän toát caùc chöùc naêng 
cuûa tieàn teä.
 Caùc chuû theå caûm thaáy an toaøn khi naém giöõ vaø ñaàu tö
baèng ñoàng noäi teä.
 Khi coù nhu caàu ngoaïi teä thì chuyeån ñoåi töø noäi teä sang 
ngoaïi teä.
 Chính saùch ngoaïi hoái vaø tyû giaù hoái ñoaùi phaûi hôïp lyù, 
ñaùp öùng nhu caàu ngoaïi teä cho neàn kinh teá trong caùc 
giao dòch quoác teá.
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
11/09/2009 30
Thöû thaùch
Söï thaát baïi cuûa chính saùch thieát laäp ñoàng tieàn chuyeån ñoåi: 
Neàn kinh teá thieáu huït ngoaïi teä + ñoàng tieàn khoâng thöïc 
hieän caùc chöùc naêng cuûa tieàn teä seõ taïo ra söùc eùp gia 
taêng nhu caàu ngoaïi teä trong neàn kinh teá = khuûng 
hoaûng tieàn teä
Vì vaäy, haàu heát caùc nöôùc raát thaän troïng ñoái vôùi chính 
saùch thieát laäp ñoàng tieàn chuyeån ñoåi. Thöïc hieän chính saùch 
chuyeån ñoåi töøng phaàn.
Söùc eùp phaûi thieát laäp ñoàng tieàn chuyeån ñoåi baét nguoàn töø hoäi nhaäp 
kinh teá vaø töï do hoùa taøi chính.
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
16
11/09/2009 31
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
Thöïc tieãn Vieät nam
 Ñoàng tieàn Vieät nam chuyeån ñoåi treân TK vaõng 
lai
 Thò tröôøng ngoaïi hoái töï do
 Thò tröôøng chính thöùc
Thaùng 11/2005 chính phuû coù chính saùch thöïc 
hieän töï do hoùa TK vaõng lai: Ngöôøi daân ñöôïc 
quyeàn mua, chuyeån ngoaïi teä ra nöôùc ngoaøi 
ñeå thanh toaùn maø khoâng aàn xin pheùp
NHNN nôùi loûng giôùi haïn mua ngoaïi teä (ngöôøi 
cö truù ra nöôùc ngoaøi coù theå mang ngoaïi teä leân 
ñeán 10.000USD khoâng caàn khai baùo chæ caàn 
thoûa thuaän vôùi nhaân haøng thöông maïi)
11/09/2009 32
Thöïc tieãn Vieät nam
 Chuyeån ñoåi treân taøi khoaûn voán
Môû roäng giôùi haïn cho pheùp ngöôøi khoâng cö
truù kinh doanh ñoàng Vieät nam, ñaàu tö vaøo thò 
tröôøng chöùng khoaùn, goùp voán kinh doanh
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
17
11/09/2009 33
Trong thôøi gian tôùi
 Duy trì toác ñoä taêng tröôûng kinh teá oån ñònh
 Naâng cao khaû naêng caïnh tranh quoác teá
 Ñaåy maïnh phaùt trieån thöông maïi quoác teá
 Naâng cao söùc mua ñoàng tieàn vaø caûi tieán heä thoáng 
thanh toaùn
 Cuûng coá heä thoáng döï tröõ ngoaïi hoái
ÑOÀNG TIEÀN CHUYEÅN ÑOÅI
11/09/2009 34
Cô caáu kieåm soaùt caùc coâng ty nieâm yeát ôû moät soá nöôùc 1996
Tỷ lệ % tổng 
số DN
Sở hữu 
rộng rãi
Gia đình 
kiểm soát
Sở hữu nhà 
nước
Sở hữu bởi tổ
chức tài chính
Sở hữu bởi 
doanh nghiệp 
khác
Hồng Kông 7.0 66.7 1.4 5.2 19.8
Indonesia 5.1 71.5 8.2 2.0 13.2
Nhật Bản 79.8 9.7 0.8 6.5 3.2
Hàn quốc 43.2 48.4 1.6 0.7 6.1
Malaysia 10.3 67.2 13.4 2.3 6.7
Philippines 19.2 44.6 2.1 7.5 26.7
Singapore 5.4 55.4 23.5 4.1 11.5
Đài Loan 26.2 48.2 2.8 5.3 17.4
Thái Lan 6.6 61.6 8.0 8.6 15.3
18
11/09/2009 35
Söï hình thaønh DNNN:
 Baét nguoàn söï yeáu keùm cuûa thò tröôøng
 Laøm neàn taûng cho kinh teá xaõ hoäi chuû nghiaõ
Traøo löu quoác höõu caùc doanh nghieäp tö thaønh 
DNNN:
 Nöôùc Nga (1917-1920) vaø caùc Ñoâng AÂu cuû
(1945-1949)
 Caùc nöôùc theá giôùi thöù 3 giaønh ñoäc laäp xaây döïng 
XHCN vaøo nhöõng naêm 60, 70.
 Caùc nöôùc TBCN: YÙ (1903-1912), (1953-1960); 
Anh (1945-1951), (1971-1977)
DOANH NGHIEÄP NHAØ NÖÔÙC 
11/09/2009 36
Tyû troïng DNNN trong GDP
(Tröôùc naêm 1990)
96%
73,6%
65,2%
16,5%
14%
10,7%
4,1%
1,3%
80%
Lieân bang xoâ vieát cuû
Trung quoác
Hungary
Phaùp
YÙ
Anh
Taây Ban Nha
Myõ
Vieät nam
DOANH NGHIEÄP NHAØ NÖÔÙC 
19
11/09/2009 37
 Lyù do veà heä thoáng: 
 Söï yeáu keùm cuûa DNNN
 Gia taêng tính caïnh tranh cuûa thò tröôøng
 Lyù do chính trò:
 Phaùt trieån neàn daân chuû
 OÅn ñònh xaõ hoäi vaø chính trò ( khaéc phuïc ñoäc 
quyeàn vaø yeáu keùm)
 Heä tö töôûng cuûa caùc nhaø caàm quyeàn
 Thay ñoåi theå cheá cuû baèng theå cheá môùi theo 
yù ñoà cuûa caùc nhaø caàm quyeàn.
TÖ NHAÂN HOÙA DNNN
11/09/2009 38
 Tö nhaân hoùa laø vieäc chuyeån nhöôïng laïi taøi saûn 
trong caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc cho khu vöïc tö
döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau 
 Coå phaàn hoùa naèm trong tieán trình tö nhaân hoùa 
baèng caùch chia voán cuûa doanh nghieäp nhaø nöôùc 
thaønh nhöõng baèng nhau vaø phaùt haønh döôùi daïng 
coå phieáu.
TÖ NHAÂN HOÙA DNNN
20
11/09/2009 39
TÖ NHAÂN HOÙA DNNN
DNNN 
Đơn sở hữu
Loại hình doanh nghiệp 
Đa sở hữu
11/09/2009 40
100%
Sở hữu nhà nước
TÖ NHAÂN HOÙA DNNN
30%
10%
60%
Cổ phần Nhà
nước
Người lao động
Bên ngoài
21
11/09/2009 41
 Thöïc traïng vieät nam:
CPH khôûi xöôùng töø nhöõng naêm 90. Sau hôn 15 
naêm coå hoùa DNNN, ñeán nay caû nöôùc saép xeáp, 
chuyeån ñoåi ñöôïc 4760 DN, trong ñoù 3365 DN 
ñöôïc coå phaàn. Theo ñaùnh giaù cuûa Boä Taøi chính, 
tieán ñoä coå phaàn hoùa coøn chaäm, vieäc ña daïnh hoùa 
sôû höõu trong coâng ty coå phaàn coøn haïn cheá, nhieàu 
vuï tranh chaáp keùo daøi, chöa giaûi quyeát, baát caäp 
trong cô cheá quaûn lyù ñaát ñai, cô cheá taøi chính vaø
caû vaán ñeà xaùc ñònh giaù trò DN khi coå phaàn 
Ñaùnh giaù toác ñoä chaäm
COÅ PHAÀN HOÙA DNNN
            
         
        
    




 
                    