Cơ khí chế tạo máy - Chương 3: Các cơ cấu chính của động cơ
Động cơ có 2 cơ cấu chính: 1. Cơ cấu khuỷu trục thanh truyền (CCKTTT); 2. Cơ cấu phối khí (CCPK).
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Cơ khí chế tạo máy - Chương 3: Các cơ cấu chính của động cơ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ch¬ng 3. c¸c c¬ cÊu chÝnh cña ®éng c¬
Động cơ có 2 cơ cấu chính:
1. Cơ cấu khuỷu trục thanh
truyền (CCKTTT);
2. Cơ cấu phối khí (CCPK).
Động cơ có 2 cơ cấu chính:
1. Cơ cấu khuỷu trục thanh
truyền (CCKTTT);
2. Cơ cấu phối khí (CCPK).
C¬ cÊu khuûu trôc thanh truyÒn
• Nhãm chi tiÕt cè
®Þnh:
- Th©n m¸y
-Hép trôc khuûu
- æ trôc
- N¾p xy lanh
- èng lãt xy lanh
- Gioăng (®Öm) bao
kÝn
Nhãm chi tiÕt chuyÓn ®éng:
- Nhãm pÝt t«ng
- Nhãm thanh truyÒn
- Nhãm trôc khuûu vµ b¸nh ®µ.
Nhóm chi tiết
cố định của
CC KTTT (vỏ
động cơ)
Nhóm chi tiết
chuyển động
của CC
KTTT
Chó thÝch
1. N¾p che.
2. N¾p xy lanh.
3.Th©n xy lanh.
4,5. Hép trôc khuûu.
6. §¸y (c¸c te) dÇu.
S¬ ®å nhãm chi tiÕt cè ®Þnh cña ®.c¬
3.1.1. Nhãm c¸c chi tiÕt cè ®Þnh cña §C
Ptt
p’K
p”K
Ptt
P
TZ
Pj
N
L
Pr
Lùc t¸c dông trªn ®éng c¬
mét xy lanh
Lùc t¸c dông lªn c¸c chi tiÕt cña ®éng c¬
Lùc khÝ thÓ
• Lùc khÝ thÓ t¹o bëi sù chªnh lÖch ¸p suÊt khÝ ch¸y t¸c dông lªn
®Ønh PT vµ ¸p suÊt phÝa díi ®Ønh pÝt t«ng. Trong tÝnh to¸n ®éng
lùc häc, c¸c lùc nµy thêng ®îc tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ diÖn tÝch cña
®Ønh PT cã thø nguyªn cña ¸p suÊt. Lùc riªng (¸p suÊt) t¸c dông
trªn ®Ønh PT sÏ lµ:
"p'pp
kkk
• ë ĐC th«ng thêng cã thÓ pk” b»ng víi ¸p suÊt m«i trêng
xung quanh; víi ĐC t¸c dông kÐp, pk ” ®îc chän theo ®å thÞ chØ
thÞ ®èi víi khoang phÝa díi PT.
• ë ĐC 2 kú trao ®æi khÝ theo kiÓu quÐt vßng (kh«ng gian phÝa
díi PT ®îc sö dông nh b¬m quÐt khÝ), ¸p suÊt pk ” sÏ thay ®æi
theo thêi gian.
Lùc qu¸n tÝnh
• Lùc qu¸n tÝnh cña c¸c khèi lîng tham gia chuyÓn ®éng tÞnh
tiÕn Pj lµ tÝch cña c¸c khèi lîng chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn víi gia
tèc cña PT.
• Khèi lîng tham gia chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn gåm: khèi lîng cña
nhãm PT (PT, chèt PT, XM, khãa h·m chèt PT) vµ phÇn khèi
lîng TT quy dÉn vÒ ®êng t©m chèt PT.
• NÕu lùc khÝ thÓ ®îc tÝnh cho mét ®¬n vÞ diÖn tÝch cña ®Ønh PT,
th× lùc qu¸n tÝnh còng ®îc tÝnh t¬ng tù nh vËy.
• Lùc tæng t¸c dông lªn PT lµ: jk PPP
• Lùc P t¸c dông theo ®êng t©m XL; ®îc ph©n thµnh lùc ngang
N t¸c dông vu«ng gãc víi ®êng t©m XL vµ lùc Ptt t¸c dông däc
theo ®êng t©m TT (Hinh 3.3).
• Lùc ngang N Ðp PT vµo thµnh XL vµ g©y mµi mßn c¸c bÒ mÆt
trît; nã thay ®æi vÒ trÞ sè, chiÒu t¸c dông. ®ång thêi, N víi c¸nh tay
®ßn L cßn t¹o ra m« men lËt ®éng c¬ (t¸c dông lªn bÖ ®ì DC).
• Lùc Ptt ®îc rêi theo ®êng t¸c dông ®Õn t©m cæ khuûu vµ ®îc
ph©n thµnh: lùc tiÕp tuyÕn T t¸c dông vu«ng gãc víi ®êng t©m
khuûu vµ lùc ph¸p tuyÕn Z t¸c dông theo ®êng t©m khuûu.
• Lùc tiÕp tuyÕn T víi b¸n kÝnh quay R cña khuûu trôc t¹o ra m«
men xo¾n Mx cña ®éng c¬; ®ång thêi t¸c dông lªn æ trôc.
• PhÇn khèi lîng quay cña TK vµ phÇn khèi lîng TT quy dÉn vÒ
®êng t©m cæ khuûu sinh ra lùc qu¸n tÝnh ly t©m Pr (Hinh 3.3) trïng
víi ph¬ng cña lùc Z. Hai lùc Pr vµ Z sÏ t¸c dông lªn æ ®ì cña TK.
Pr thêng ®îc c©n b»ng nhê ®èi träng trªn ph¬ng kÐo dµi cña m¸
khuûu.
• C«ng cña lùc tiÕp tuyÕn T dïng ®Ó kh¾c phôc c¸c lo¹i lùc c¶n.
Trong hµnh tr×nh sinh c«ng, nhiÖt lîng sinh ra c«ng d·n në
c«ng cã Ých vµ lµm t¨ng tèc ®é TK. N¨ng lîng d thõa (lµm t¨ng
tèc ®é TK ) sÏ ®îc tÝch lòy nhê tÊt c¶ c¸c khèi lîng tham gia
chuyÓn ®éng quay (chñ yÕu lµ b¸nh ®µ) vµ sÏ ®îc hoµn l¹i cho
CCKTTT trong c¸c hµnh tr×nh kh¸c cña chu tr×nh c«ng t¸c.
• C¸c lùc qu¸n tÝnh ë §C nhiÒu XL cßn t¹o ra c¸c m« men. Khi
kh«ng ®îc c©n b»ng th× c¸c lùc qu¸n tÝnh còng nh c¸c m« men
nµy g©y ra sù rung chÊn cña ®éng c¬ khi lµm viÖc muèn §C
®îc c©n b»ng cÇn lùa chän hîp lý gãc lÖch gi÷a c¸c khuûu trôc,
bè trÝ hîp lý c¸c xy lanh vµ ®Æt ®èi träng.
• M« men qu¸n tÝnh cña b¸nh ®µ cµng lín vµ sè XL cña §C cµng
nhiÒu th× tèc ®é cña TK cµng ®ång ®Òu h¬n (Ýt biÕn thiªn h¬n).
Thân động cơ là một bộ phận của vỏ động cơ, trên đó bố trí các ống lót
xylanh, ổ trục chính, áo nước làm mát, các cơ cấu dẫn động, các hệ thống
đường ống....
Th©n §C (Th©n m¸y)
Cấu tạo chung của thân xy lanh và hộp trục khuỷu
Xy lanh đúc liền với áo nước Ống lót xylanh
Vách ngăn giữa các xy lanh Tấm đệm
trên
Vách bên
Phần dưới cácte
T
hâ
n
xy
la
nh
(
bl
oc
)
Khoang
làm mát
Xy lanh
Vách đầu
vách ngăn ổ trục
chính,
vách đầu và vách bên,
tấm đệm tựa và phần
dưới
Cácte bao gồm:
Để tăng độ cứng trên mặt phần
dưới cácte người ta dập hoặc hàn
thêm gân, còn ở các chỗ nối hàn
thêm các miếng từ thép tấm
+ Yªu cÇu víi th©n m¸y (vµ n¾p m¸y):
- §ñ SB vµ ®é cøng v÷ng ®Ó chÞu t¶i träng lín vµ Tcao
- DÔ th¸o l¾p vµ ®iÒu chØnh c¸c c¬ cÊu, hÖ thèng.
- §¶m b¶o yªu cÇu ®Æc biÖt (kÕt cÊu buång ch¸y (BC), lu
th«ng níc, dÇu...)
- Khèi lîng vµ kÝch thíc nhá, kÕt cÊu ®¬n gi¶n, dÔ chÕ t¹o.
+ Ph¬ng ph¸p chÕ t¹o: Th©n m¸y vµ n¾p m¸y thêng ®îc ®óc
(§C cì nhá vµ trung b×nh) hoÆc hµn (§C cì lín).
+ VËt liÖu chÕ t¹o: thêng dïng lµ gang x¸m. C¸c §C cì nhá (m«
t«, xe m¸y, m¸y ph¸t ®iÖn nhá) dïng HK nh«m. Víi c¸c §C cì
lín thêng hµn b»ng thÐp tÊm hoÆc thÐp ®Þnh h×nh.
Phân loại thân động cơ ô tô: phụ thuộc vào bố trí xy lanh
• dẫy thẳng: phân bố xi lanh một hàng thẳng;
• Chữ V: hai hàng tạo với nhau một goc γ, gọi là góc nhị diện
• Oppoziv khi γ = 180 о;
• Chữ W: hai VR.
• VR: giống chữ V nhưng với góc nhị diện nhỏ
Dẫy thẳng: phân bố xi lanh một hàng thẳng
Chữ V: hai hàng tạo với nhau một goc γ, gọi là góc nhị diện
góc nhị diện 90 °
Oppoziv (B2,B4)khi γ = 180 о
Chữ W
VR: giống chữ V nhưng với góc nhị diện nhỏ
VR5
Kết cấu của thân máy phụ thuộc vào loại hệ thống làm mát.
Với ĐC làm mát bằng chất lỏng, các xy lanh được liên kết với
nhau thành một khối gọi là khối thân xy lanh (hay bloc xy lanh)*.
Với ĐC làm mát bằng không khí, các xy lanh thường được chế tạo
rời, vì công nghệ phức tạp khi chế tạo cánh tản nhiệt.
Khi bloc xy lanh và nửa trên của cácte được đúc thành một khối
(động cơ làm mát bằng chất lỏng và có số xy lanh trong dẫy nhỏ hơn 6)
gọi là blôc-cácte (Th©n m¸y kiÓu th©n xy lanh-hép trôc khuûu) . Kết
cầu này đảm bảo độ cứng lớn nhất trong các loại kết cấu.
Khối lượng của thân máy thường chiếm 25 – 35% khối lượng ĐC.
Khối lượng ĐC chữ V nhỏ hơn khối lượng ĐC hàng thẳng cùng số xy
lanh.
-----------------------------------------------------
* Blốc (khối thân) xy lanh gồm vách các bên, vách đầu, lanhtô (vách ngăn) giữa các xy
lanh, tấm đệm ngang trên gọi là áo nước và các xy lanh.
Thân xy lanh – hộp trục khuỷu động
cơ diesel hình chữ V cho ôtô
1 – Thân xy lanh; 2 – Tấm đệm
trên của thân xy lanh; 3 – Nắp (treo)
ổ trục chính; 4 – bulông để treo nắp
ổ trục chính; 5 – bulông giằng nắp ổ
trục chính.
Th©n m¸y kiÓu th©n xy lanh hép trôc khuûu (§C ch÷ V)
Th©n xy lanh kiÓu th©n rêi
a) KÕt cÊu th©n XL chÞu lùc b) KÕt cÊu gu d«ng chÞu lùc
Chó thÝch
1. Hép trôc khuûu.
2. Th©n xy lanh.
3. N¾p xy lanh.
4. Gu d«ng n¾p XL.
5. Gu d«ng th©n XL
6. æ trôc cam.
7. Gu d«ng chÞu lùc.
8. Nöa díi c¸c te.
Th©n xy lanh - c¸c te rêi kiÓu gu
d«ng chÞu lùc (§.c¬ B-2)
Chó thÝch
1. C¸c te díi.
2. Gu d«ng n¾p æ trôc.
3. N¾p æ trôc.
4. Gu d«ng t¨ng cøng.
5. Nöa trªn hép TK.
6. Khèi th©n XL.
7. N¾p xy lanh.
8. Gu d«ng chÞu lùc.
Một số dạng kết cấu để tăng độ cứng cho thân ĐC khi giữ nguyên lượng
kim loại chế tạo:
Tạo gân gia cường Hạ mặt phẳng nối nửa dưới của cácte
Sử dụng cácte dạng ống (tunel)
Làm các tấm
nằm ngang chuyên
dụng ở dạng khung
hoặc hình hộp để
nối tất cả các nắp
gối đỡ chính với
nhau
æ trôc vµ b¹c
Ổ trục chính:
•Tác dụng: đỡ trục khuỷu trong hộp trục khuỷu và đảm bảo cho
trục khuỷu động cơ làm việc bình thường, cũng như đảm bảo tính
đồng trục các gối đỡ dọc ĐC.
•Phân loại: theo kết cấu, ổ trục chính được chia thành ổ trượt và ổ
lăn, ở ĐCĐT (ngoài động cơ mô tô, một vài động cơ ô tô và động
cơ có công dụng đặc biệt) người ta thường dùng ổ trượt.
• æ trôc ®îc ®Ëy kÝn b»ng n¾p vµ b¾t chÆt víi c¸c v¸ch ng¨n b»ng
bu l«ng hoÆc gu d«ng.
• Mét trong c¸c æ trôc (®Çu tiªn, gi÷a hoÆc cuèi) ®îc dïng lµm æ
chÆn ®Ó h¹n chÕ chuyÓn dÞch däc trôc cña trôc khuûu.
Nửa trên của ổ trục chính nằm trong vách ngăn của cácte, còn nửa dưới có
dạng nắp và được cố định bằng bulông hoặc gujông. Để giảm mômen uốn nắp
khoảng cách giữa trục của bulông và trục khuỷu làm nhỏ nhất có thể.
Sơ đồ lắp ráp nắp ổ trục chính của trục khuỷu khi sử dụng:
a – gờ; b – mặt phẳng và gujông chịu lực; c – chốt; d - ống lót;
1 – gujông chịu lực chính; 2 – gờ lắp ráp của nắp; 3 – gujông siết
xuyên qua; 4 – mặt phẳng lắp ráp; 5 – bulông siết; 6 – chốt; 7 -
ống lót định vị.
MÆt c¾t æ trôc
Bạc:
B¹c trît gåm cèt b¹c b»ng thÐp máng, bªn trong cã tr¸ng líp hîp kim chÞu
mßn (babÝt, ®ång-ch×, HK nh«m, gèm) vµ ®îc l¾p c¨ng trong æ trôc;
• Chèng xoay vµ dÞch chuyÓn chiÒu trôc cho b¹c trît: trªn mÐp b¹c lãt ë vÞ trÝ
tiÕp xóc gi÷a 2 nöa dËp gê (lìi gµ) hoÆc dïng chèt
• ChiÒu dµy híng kÝnh cña b¹c lãt tõ 1,5-3 mm (®/c x¨ng); 2-4 mm (®/c
diesel). Líp hîp kim chèng mßn dµy 0,3 -0,7 mm (®/c x¨ng); 0,4-0,8 mm( ®/c
diesel).
• §C cì lín thêng dïng b¹c lãt dÇy ®îc ®Þnh vÞ trªn n¾p æ b»ng chèt. Khi
dïng vai b¹c ®Ó chÆn dÞch däc trôc th× phÇn vai b¹c ®îc tr¸ng hîp kim chÞu
mßn; hai ®Çu b¹c ph¶i lµm gãc lîn lín h¬n gãc lîn cña cæ trôc-m¸ khuûu.
.B¹c lãt æ trôc
Chó thÝch
1- §êng dÉn dÇu b«i tr¬n
2- Nöa b¹c lãt trªn
3- Mµng dÇu b«i tr¬n
4- Nöa b¹c lãt díi
5- Cæ trôc khuûu
6- Khe hë gi÷a b¹c lãt-cæ TK
B¹c lãt æ trôc
Xy lanh
• XL lµ mét trong nh÷ng chi tiÕt quan träng nhÊt cña §C, cïng n¾p
m¸y vµ ®Ønh PT t¹o ra Va,Vh.
• Khi §C lµm viÖc, thµnh XL chÞu pkhÝ thÓ lùc ngang vµ lùc ma s¸t
cÇn ph¶i cã ®ñ søc bÒn vµ ®é cøng v÷ng vµ kh¶ n¨ng chèng mßn tèt.
• C¸c XL bÞ nung nãng do tiÕp xóc víi khÝ ch¸y cã Tcao vµ do ma s¸t
gi÷a PT, XM víi thµnh XL. §Ó gi÷ cho Tthµnh XL trong giíi h¹n cho
phÐp lµm m¸t b»ng chÊt láng hoÆc kh«ng khÝ.
• ViÖc bè trÝ XL cÇn ph¶i ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng cao nhÊt vµ kÝch
thíc bao nhá nhÊt cña §C. KÕt cÊu XL phô thuéc chñ yÕu vµo
PP lµm m¸t, c«ng dông §C, sè kú vµ viÖc bè trÝ CCPK.
• §C nhiÒu XL, th©n XL ®îc chÕ t¹o riªng rÏ hoÆc ®óc liÒn
thµnh mét khèi. Th©n XL ®îc ®óc b»ng gang x¸m (cã ®é cøng
v÷ng cao vµ gi¸ thµnh rÎ h¬n) hoÆc hîp kim nh«m (nhÑ, dÔ gia
c«ng c¬ khÝ nhng mÒm h¬n vµ ®¾t tiÒn).
• Blốc xy lanh không có ống lót: các xy lanh được đúc liền với
các chi tiết của áo nước
Ưu điểm:
+ có độ bền và độ cứng cao;
+ giảm kích thước biên dạng, khối lượng, gia công cơ khí
Nhược điểm:
+ công nghệ đúc phức tạp;
+ khi khai thác nếu hỏng một xy lanh thì phải thay cả blốc.
• Blốc xy lanh có ống lót ướt hoặc khô: (khắc phục được các
nhược điểm trên)
Ưu điềm:
+ đơn giản hóa công nghệ đúc;
+ sử dụng vật liệu rẻ hơn (vật liệu đắt hơn chỉ cần cho ống lót);
+ phân bố nhiệt độ đều hơn (giảm cong vênh do nhiệt độ của ống
lót và blốc);
+ giảm chi phí sửa chữa.
- Lãt XL kh«: mÆt ngoµi kh«ng tiÕp xóc víi níc LM
- Lãt XL ít: mÆt ngoµi tiÕp xóc trùc tiÕp víi chÊt láng lµm m¸t, ®îc sö dông
phæ biÕn nhÊt do chÊt lîng lµm m¸t cao. dÔ chÕ t¹o, th¸o l¾p, Nhîc ®iÓm:
gi¶m ®é cøng vng cña th©n XL, ®ång thêi ph¶i sö dông ®Öm bao kÝn ®Ó tr¸nh
rß níc.
èng lãt xy lanh
• èng lãt XL ®¬n gi¶n ho¸ kÕt cÊu vµ kÐo dµi tuæi thä cña th©n m¸y; cã thÓ
dïng lãt XL kh«, lãt XL ít hoÆc lãt kh« ng¾n.
Các dạng ống lót xy lanh đặc
trưng
a)lót khô không có vai tựa;
b)lót khô có vai tựa trên;
c) lót ướt có vai tựa trên;
d) lót ướt có vai tựa dưới;
e) lót ướt có vai tựa giữa
Vật liệu làm ống lót: gang xám, gang hợp kim thấp gồm crôm, molibden, photpho, đồng, vanadi làm tăng độ chống mài mòn bề mặt
ống lót
C¸c d¹ng kÕt cÊu èng lãt xy lanh (tiÕp theo)
C¸c d¹ng kÕt cÊu lãt xy lanh
a) Lãt xy lanh ít b) Lãt xy lanh kh«
C¸c ph¬ng ¸n bao kÝn níc cho èng lãt xy lanh ít
èng lãt xy lanh cña ®éng c¬
2 kú IAMZ-204.
èng lãt xy lanh cña ®éng c¬
2 kú
N¾p xy lanh (n¾p m¸y)
• Cã thÓ ®îc chÕ t¹o chung cho tÊt c¶ c¸c XL, cho mét nhãm XL
hoÆc riªng cho tõng XL.
• N¾p XL chÞu t¸c dông cña pkhÝ thÓ vµ lùc xiÕt ban ®Çu cña bu l«ng
hoÆc gu d«ng n¾p m¸y. N¾p XL chÞu øng suÊt nhiÖt rÊt lín.
• KÕt cÊu vµ h×nh d¹ng cña n¾p XL phô thuéc rÊt nhiÒu vµo
ph¬ng thøc lµm m¸t, bè trÝ trôc cam, xu p¸p, vßi phun, bu gi,
®êng n¹p, th¶i vµ h×nh d¹ng buång ch¸y
• N¾p m¸y thêng ®îc chÕ t¹o b»ng hîp kim nh«m (®/c¬ x¨ng)
hoÆc b»ng gang (®/c¬diesel).
• N¾p XL ®îc b¾t chÆt víi th©n m¸y b»ng bu l«ng hoÆc gu d«ng.
§Ó tr¸nh lät khÝ, gi÷a th©n m¸y vµ n¾p m¸y cã ®Öm bao kÝn
(gio¨ng n¾p m¸y).
8N¾p xylanh
1-Mãng h·m xu p¸p; 2-§Üa chÆn lß xo xu p¸p
3-Lß xo xu p¸p; 4-Phít ch¾n dÇu; 5-Cß mæ
6- èng d·n híng xu p¸p; 7-Xu p¸p
8- N¾p xy lanh
MÆt c¾t ngang n¾p xy lanh.
N¾p xy lanh ®éng c¬ x¨ng, hai xu p¸p.
N¾p m¸y cña ®éng c¬ diesel buång ch¸y thèng nhÊt, bèn xu p¸p
MÆt c¾t ngang n¾p xy lanh ®éng diesel, SOHC.
Đệm nắp máy (gioăng bao kín).
Tác dụng: làm kín khe nối giữa nắp xy lanh và xy lanh (ống lót
xy lanh) để tránh lọt khí và rò lọt chất lỏng làm mát.
Cấu tạo và vật liệu đệm nắp máy động cơ ô tô:
•dạng tấm liền bằng thép, đồng hoặc nhôm;
•nhiều tấm kim loại mỏng (gói tấm đệm);
•tấm đáy dạng lưới hoặc tấm đột lỗ bằng thép hoặc nhôm tấm
độn bằng cáctông graphit chịu nhiệt.
Điều kiện làm việc: luôn thay đổi nhiệt độ và áp suất cao trong
buồng cháy, và ở môi trường hoạt hóa.
Các lỗ của đệm nắp máy ở vùng buồng cháy
được bọc quanh bằng kim loại, cho phép bảo vệ
nó khỏi tác dụng của khí thể, tăng tính đàn hồi,
độ bền và độ tin cậy.
Để tạo áp lực lớn tại các vòng bọc, độ dày của
nó được làm lớn hơn một chút.
Để bao kín các kênh dẫn nước qua đệm nắp
máy người ta sử dụng vòng đệm cao su.
Xy lanh vµ N¾p m¸y ®éng c¬ lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ
• Lµm m¸t b»ng KK ®îc sö dông phæ biÕn trªn c¸c §C m¸y bay,
m« t«, xe m¸y, m¸y ph¸t ®iÖn gia ®×nh, m¸y b¬m nhá. Cã thÓ
dïng luång giã tù nhiªn t¹o ra do sù chuyÓn ®éng cña xe m¸y hoÆc
dïng qu¹t giã ®îc dÉn ®éng tõ TK ®Ó lµm m¸t cìng bøc. C¸c xy
lanh cña ®éng c¬ lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ thêng ®îc chÕ t¹o ®¬n
chiÕc vµ kh«ng lµm liÒn víi hép trôc khuûu (cã thÓ liÒn khèi víi n¾p
xy lanh
• §Ó t¨ng cêng kh¶ n¨ng trao ®æi nhiÖtXL cã thÓ chÕ t¹o b»ng
thÐp sau ®ã dóc c¸nh t¶n nhiÖt b»ng hîp kim nh«m «m quanh; hoÆc
®óc b»ng gang cïng víi c¸nh t¶n nhiÖt; hoÆc èng lãt XL lµm b»ng
thÐp råi Ðp vµo vá XL cã c¸nh t¶n nhiÖt (b»ng hîp kim nh«m). PhÇn
phÝa trªn cña XL do chÞu T lín h¬n nªn c¸c c¸nh t¶n nhiÖt lín h¬n
vµ chóng cßn lµm t¨ng ®é c÷ng v÷ng cho XL vµ n¾p m¸y.
KÕt cÊu n¾p m¸y §C lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ.
Xy lanh vµ n¾p xy lanh ®éng c¬ lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ
+. Xy lanh vµ n¾p xy lanh liÒn khèi; +. N¾p xy lanh rêi; 1- n¾p xylanh.
KÕt cÊu c¸nh t¶n nhiÖt §C lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ.