Chương III : Xử lý nhiệt Kim Loại
III.1 Nhiệt luyện kim loại
3.1.1 Định nghĩa, tính chất
- Là những quá trình công nghệ bao gồm : nung nóng, giữ nhiệt và làm nguội-> thay đổi tổ chức (Cấu trúc) và tính chất của vật phẩm kim loại.
12 trang |
Chia sẻ: khicon_1279 | Lượt xem: 3184 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Cơ Khí đại cương(Chương 3)-Đh Bách Khoa, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Next >>End Show >
CHƢƠNG III
XỬ LÝ NHIỆT KIM LOẠI
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
XỬ LÝ NHIỆT KIM LOẠI - ?
? Cần những tính chất gì ?
Cơ cấu truyền động
Cơ cấu truyền động
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.1. NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.1.1. Định nghĩa, tính chất
Là những quá trình công nghệ bao
gồm: nung nóng, giữ nhiệt và làm nguội
thay đổi tổ chức (cấu trúc) và tính chất
của vật phẩm kim loại.
Thay đổi cấu tạo mạng tinh thể
Cơ tính
Khả năng chịu mài
mòn
Tuổi thọ
Khử ứng suất dƣ
V.V…
- Một số kim loại hầu nhƣ không thay đổi
tính chất, một số thay đổi ít, một số khác lại
thay đổi nhiều hơn:
Thép ít C (< 0,3% C) : ít thay đổi
khi nhiệt luyện
Thép C trung bình: Thay đổi tính
chất khá rõ rệt.
Thép dụng cụ: Thay đổi rõ rệt
hẳn
Giữ nhiệt
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.1. NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.1.1. Định nghĩa, tính chất
Là những quá trình công nghệ bao
gồm: nung nóng, giữ nhiệt và làm nguội
thay đổi tổ chức (cấu trúc) và tính chất
của vật phẩm kim loại.
CÁC PHƢƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
Ứng dụng cho:
Các vật đúc,
Bán thành phẩm,
Liên kết hàn,
Chi tiết máy,
Dụng cụ,…
3.1.2. Phân loại
Ủ
THƢỜNG
HOÁ TÔI RAM
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.2. CÁC PHƢƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.2.1. Ủ
Là quá trình nung nóng vật phẩm
nhiệt độ phù hợp (tuỳ từng loại thép), giữ
ở nhiệt độ đó một thời gian làm nguội
rất chậm (vài tiếng đồng hồ).
Giữ nhiệt
Kết quả:
- Làm giảm hoặc làm mất ứng suất dƣ.
- Giảm độ bền của Kim loại và Hợp kim.
- Tăng độ dẻo, dai, …
Nhiệt độ nung phụ thuộc vào:
- Thành phần của hợp kim,
- Phƣơng pháp ủ.
Tốc độ làm nguội: Nhỏ (30 ~ 200oC/giờ)
Ứng dụng:
Do việc làm nguội các sản phẩm của quá
trình Đúc, Cán và Rèn thường không
đồng đều ở các lớp chiều dày Bề mặt
thường cứng hơn Khó gia công cắt gọt
Cần phải Ủ để giảm độ cứng
lớp bề mặt, đồng đều hoá cơ
tính.
Làm nguội đƣợc tiến hành trong lò
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.2. CÁC PHƢƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.2.2. THƢỜNG HOÁ
Là quá trình nung nóng vật phẩm
nhiệt độ phù hợp (tuỳ từng loại thép), giữ
ở nhiệt độ đó một thời gian làm nguội
tự nhiên (để nguội ngoài trời).
Giữ nhiệt
Kết quả:
- Thép có cấu trúc đồng nhất và nhỏ hạt
như khi Ủ.
- Độ dai có phần cao hơn khi Ủ.
Tƣơng tự nhƣ Ủ
Thời gian để nguội nhanh hơn so với khi Ủ
Ứng dụng:
Do thời gian thực hiện ít hơn so với Ủ
Dùng để Ủ thép Cácbon Thấp và Trung
bình.
Hợp kim sau gia công áp lực (Cán, Rèn,
Dập)
Kinh tế hơn so với Ủ vì không
đòi hỏi phải làm nguội trong lò.
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.2. CÁC PHƢƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.2.3. TÔI
Là quá trình nung nóng vật phẩm
nhiệt độ Nhất định (tuỳ từng loại thép),
giữ ở nhiệt độ đó một thời gian (để ổn
định cấu trúc) làm nguội đột ngột
(trong môi trường tương ứng với từng
loại thép).
Giữ nhiệt
Kết quả:
Thép có độ cứng và độ bền rất cao,
Độ dai giảm,
Ứng lực dư tăng, thép trở nên dòn.
Phụ thuộc vào
thành phần hoá
học của thép
Trong môi trƣờng: Nƣớc, Dầu hoặc Dung dịch muối.
Ứng dụng:
Tạo bề mặt cứng (Tôi bề mặt):
Răng của Bánh răng,
Ngõng trục khuỷu.
Ổ trục
Các loại dụng cụ
Sau khi Tôi phải tiến hành Ram Khử
ứng lực dƣ và giảm tính dòn của thép.
Thời gian giữ nhiệt: Tuỳ theo chiều dày vật Tôi.
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.2. CÁC PHƢƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.2.3. TÔI
Tạo bề mặt cứng (Tôi bề mặt):
Răng của Bánh răng,
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.2. CÁC PHƢƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI
3.2.4. RAM
Là quá trình đƣợc thực hiện sau khi
Tôi: Nung lại tới nhiệt độ thấp hơn, giữ
nhiệt và để nguội.
Giữ nhiệt
Ram ở nhiệt độ
Thấp (150~300oC)
Giảm độ cứng và độ bền, nhƣng nâng cao độ dai, độ giãn dài, giảm
ứng lực dư tốt hơn so với Ram thấp. Nhiệt luyện lò xo.
Ram ở nhiệt độ
Trung bình
(300~450oC)
Ram ở nhiệt độ
Cao
(450~680oC)
Giảm ứng lực dư, nâng cao độ dai và hầu như không làm giảm
độ cứng Dụng cụ cắt gọt (khoan, phay, calip, chày-cối,…)
Khử được gần hết ứng lực dư, nâng cao độ bền và
độ dai. Dùng cho các chi tiết máy quan trọng.
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.3. NHIỆT LUYỆN THÉP
iii.3.1. Các tổ chức đạt đƣợc khi nung nóng và làm nguội Thép
Giữ nhiệt
-Trƣớc cùng tích
(< 0,8%C).
-Cùng tích Peclit
(C~0,8%C)
-Sau cùng tích
(> 0,8%C)
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
iii.3. NHIỆT LUYỆN THÉP
iii.3.1. Các tổ chức đạt đƣợc khi nung nóng và làm nguội Thép
600
700
800
900
1000
1100
T, oC
0,2 0,4 0,6 0,8 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 %C
727
1147
A1
E
SP
G
Q
Ostenit ()
P
e
c
li
t
F+P
+ F
P+XêII
DWE. Add: 306C1 - Dai Co Viet Str. No.1 - Hanoi – Vietnam / Tel.: +84. (04). 8692204
THE END
Next >>End Show >